República Checa
estado centroeuropeo / From Wikipedia, the free encyclopedia
A República Checa[1][2][3][4][5][6][7][8][9][10] (en checo: Česká republika), tamén coñecida como Chequia[8][9][10] (en checo: Česko) é un país do centro de Europa, limitado ao norte por Polonia, ao leste por Eslovaquia, ao sur por Austria e ao noroeste por Alemaña. Xunto con Polonia, Eslovaquia e Hungría, integra o Grupo Visegrád. Está formada polas rexións históricas de Bohemia, Moravia e Silesia. Bohemia ocupa a parte occidental do país, está rodeada de montes baixos e forma unha cunca regada polos ríos Labe (Elba) e Vltava (Moldava). Moravia, na parte oriental, está regada polo río Morava. Silesia, situada ao norte de Moravia, fai fronteira con Polonia.
Česká republika (cs) | |||||
Himno | Kde domov můj? (1 de xaneiro de 1993) | ||||
---|---|---|---|---|---|
Lema | «Truth prevails (en) » | ||||
Nomeado en referencia a | Pobo checo | ||||
Localización | |||||
| |||||
Capital | Praga | ||||
Contén a división administrativa | Bohemia Central Hradec Králové (pt) Karlovy Vary (pt) Liberec (pt) Olomouc (pt) Pardubice (pt) Plzeň (pt) Praga Rexión de Bohemia Meridional Rexión de Moravia Meridional Rexión de Moravia-Silesia Rexión de Ústí nad Labem Vysočina (pt) Zlín (pt) | ||||
Poboación | |||||
Poboación | 10.827.529 (2023) (137,29 hab./km²) | ||||
Lingua oficial | lingua checa | ||||
Relixión | sen valor | ||||
Xeografía | |||||
Parte de | |||||
Superficie | 78.866 km² | ||||
Auga | 2 % | ||||
Bañado por | río Morava, Thaya (en) , Olza (en) , Río Oder, Rio Opava (pt) e Jizera (en) | ||||
Punto máis alto | Sněžka (pt) (1.603 m) | ||||
Punto máis baixo | Río Elba (115 m) | ||||
Comparte fronteira con | |||||
Datos históricos | |||||
Precedido por | |||||
Creación | 1 de xaneiro de 1993 | ||||
Sucedido por | sen valor | ||||
Día festivo | Restoration Day of the Independent Czech State (en) (1 de xaneiro) Día da Vitoria en Europa (8 de maio) Czech Statehood Day (en) (28 de setembro) Independent Czechoslovak State Day (en) (28 de outubro) Struggle for Freedom and Democracy Day (en) (17 de novembro) Aninovo (1 de xaneiro) Luns de Pascua (Easter + 1 day (en) ) Día Internacional dos Traballadores (1 de maio) Noiteboa (24 de decembro) Nadal (25 de decembro) Día de Santo Estevo (26 de decembro) Saints Cyril and Methodius Day (en) (5 de xullo) Jan Hus Day (en) (6 de xullo) Venres Santo (dois dias antes da Páscoa (pt) ) | ||||
Organización política | |||||
Forma de goberno | República parlamentaria | ||||
• Presidente da República Checa | Petr Pavel (2023–) | ||||
Órgano executivo | Government of the Czech Republic (en) | ||||
• Primeiro ministro da República Checa | Petr Fiala (pt) (2021–) | ||||
Órgano lexislativo | Parlamento da Chéquia (pt) , | ||||
Máxima autoridade xudicial | Supreme Court of the Czech Republic (en) | ||||
Membro de | Tratado de ceos abertos Movement Coordination Centre Europe (en) Grupo de Fornecedores Nucleares (pt) ../... 38+ | ||||
PIB nominal | 250.681.000.000 $ (2019) | ||||
Moeda | Coroa checa | ||||
Identificador descritivo | |||||
Fuso horario | |||||
Dominio de primeiro nivel | .cz | ||||
Prefixo telefónico | +420 | ||||
Teléfono de emerxencia | 112, 150 (en) , 155 (en) e 158 (en) | ||||
Código de país | CZ | ||||
Código NUTS | CZ | ||||
Páxina web | czechia.eu |
O Estado Checo, ou as terras da Coroa de Bohemia, como era coñecido até 1918, formouse no final do século IX. Despois da Batalla de Mohács en 1526, o Reino de Bohemia foi integrado na monarquía dos Habsburgo xunto con Austria e Hungría. A república independente de Checoslovaquia formouse en 1918, tralo colapso do Imperio Austrohúngaro ao remate da Primeira guerra mundial. O Pacto de Múnic (asinado pola Alemaña nazi, Francia, Reino Unido e Italia) estabeleceu unilateralmente a incorporación de Checoslovaquia á Alemaña. En agradecemento pola liberación da maior parte da República polo Exército Vermello, o Partido Comunista obtivo maioría relativa (38 %) nas eleccións de 1946.
Dous anos despois, en 1948, Checoslovaquia converteuse nunha ditadura por mor dun golpe de estado. En 1968 a crecente insatisfacción culminou nunha tentativa de reformar o réxime. Os acontecementos coñecidos como a Primavera de Praga de 1968 terminaron coa invasión por parte dos exércitos dos países do Pacto de Varsovia (coa excepción de Romanía). As tropas permaneceron no país até a Revolución de Veludo de 1989, cando caeu o réxime. O 1 de xaneiro de 1993 Checoslovaquia dividiuse pacificamente en dous estados, a República Checa e Eslovaquia. O 1 de maio de 2004, Chequia ingresou na Unión Europea.
Hoxe a República Checa é unha democracia parlamentaria pluripartidista. O presidente Václav Klaus é o actual xefe de Estado, mentres que Petr Nečas é o Primeiro Ministro e Xefe de Goberno. O Parlamento ten dúas cámaras: a Cámara de Deputados e o Senado. Dende a súa creación a República Checa fixo reformas económicas como as privatizacións rápidas. O crecemento do seu Produto Interior Bruto (PIB) situouse en torno ao 6 % até o estalido da recente crise económica mundial. O país foi o primeiro membro da antiga COMECON en acadar o status de país desenvolvido segundo o Banco Mundial. O seu IDH en 2010 defíneo como unha nación cun "desenvolvemento humano moi alto".