طبری گرگانی
From Wikipedia, the free encyclopedia
گویش طبری گرگانی[1] یا طبری استرآبادی[2] گویشی از زبان مازندرانی[3] است که در شهرستان گرگان گویش میشود و ریشه در زبان طبری قدیم دارد.[4] وبگاه گلاتولوگ گویش گرگانی را از گویشهای زبان مازندرانی قلمداد کردهاست.[5] این گویش جلگههای غیرترکمننشین بلوک استارآباد قدیم (شهرستان گرگان) را در بر میگیرد.[6] گویش طبری استرابادی زبان بومیان آبادیهای دهستان استرآباد جنوبی، دهستان انجیرآب، دهستان روشن آباد و همچنین زبان بخش عمده ای از مردم شهر گرگان است. همچنین گویش کتولی که زبان بومیان شهرستان علیآباد کتول هست به همراه گویش طبری استرابادی در آبادیهای دهستان استرآباد شمالی و دهستان قرق رایج هست.[7] زیارت،شاهکوه،مجن،چهارباغ،تاش،اصفهانکلاته و لمسک نمونه ای از آبادیهای طبری زبان شهرستان گرگان هستند. محدوده جغرافیایی فعلی زبان مازندرانی از مرز گیلان در غرب تا دشتهای گرگان در شرق امتداد دارد.[8] گویش طبری استرابادی نزدیکی فراوانی به گویش استرآبادی[9] که تا قرن هفدهم در گرگان گویش میشد دارد.[10] گویش استرآبادی را به دو دسته استرآبادی شرقی و غربی تقسیم نمودهاند که هر دو گونه گویشی از گویشهای دوارده گانه مازندرانی میباشد.[11] ولادیمیر ایوانف گویش گرگانی را یکی از گویشهای زبان مازندرانی میداند.[12] به گزارش گلستان ما به نقل از سرویس سیاسی رادکانا: مردم غرب گرگان به زبان مازندرانی صحبت کرده و فرهنگ آنها بیشتر به سمت گلوگاه، بهشهر و بندرگز نزدیک است. در این خطه از گرگان یعنی غرب گرگان جمعیت زیادی زندگی میکنند که نزدیک به ۴۰ هزار نفر میتوانستند در سال ۹۴ رای بدهند.[13] گویش طبری گرگانی جز گویش شرقی مازندرانی میباشد.[14] وبسایت اتنولوگ گویش گرگانی را گویشی از زبان مازندرانی معرفی میکند.[15] دانشنامه ایرانیکا گویش گرگانی را همان زبان مازندرانی معرفی میکند.[3] اطلس ایران این گویش را زیر مجموعه زبان مازندرانی میداند.[16] به گفته دکتر میر دهقان گویش گرگانی زیرمجموعه زبان مازندرانی میباشد و زبان مازندرانی به سه گویش غربی، مرکزی و شرقی تقسیم میشود.[17] به نقل از دانشنامه طبرستان و مازندران گویش استرآبادی از نظر ساختار نحوی و دستوری مانند گویش مازندرانی است و در این میان مناطق واقع در غرب شهر گرگان، سدن رستاق و انزان به سبب یکپارچگی و پیوند مستمر با فرهنگ مازندرانی اصالت طبری خود را حفظ کردهاست.[18]
طبری گرگانی | |
---|---|
زبان بومی در | ایران استان گلستان |
الفبای فارسی | |
کدهای زبان | |
ایزو ۳–۶۳۹ | – |