سدهٔ ۲۱ میلادی یا قرن بیست و یکم جدیدترین سده در تقویم گریگوری و در اصطلاح قرن اخیر است که در تاریخ ۱ ژانویه ۲۰۰۱ آغاز شد و پس از گذشت یک صد سال در ۳۱ دسامبر ٢۱۰۰ به پایان خواهد رسید.[1]
|
.jpg)
.jpg)
.jpg)
- ۲۰۰۱
- ۲۰۰۲ استقلال تیمور شرقی از اندونزی، اعلام کشورهای محور شرارت از سوی بوش
- ۲۰۰۳ جنگ عراق جنگ خلیج فارس
- ۲۰۰۳ - شروع انقلابات رنگی
- ۲۰۰۴ - بمب‌گذاری ۲۰۰۴ قطار مادرید
- ۲۰۰۴ - انقلاب نارنجی
- ۲۰۰۴ - یانوکویچ به مسموم کردن ویکتور یوشچنکو در جریان مبارزات انتخاباتی، متهم شد.
- ۲۰۰۵ - مرگ پاپ ژان پل دوم
- ۲۰۰۶ اعدام صدام حسین
- ۲۰۰۸ اعلان استقلال کوزوو
- ۲۰۰۹ پیامدهای انتخابات ریاست‌جمهوری دهم ایران
- ۲۰۱۰ آغاز بهار عربی
- ۲۰۱۱ همه‌پرسی استقلال سودان جنوبی
- ۲۰۱۱ حملات ۲۰۱۱ در نروژ
- ۲۰۱۱ جنبش اشغال
- ۲۰۱۲
- ۲۰۱۳-۲۰۱۴: شروع اعتراضات در یورومیدان واقع در اوکراین
- ۲۰۱۳ مناقشه جزایر سنکاکو
- ۲۰۱۴: دیدار اوباما و رائول کاسترو
- ۲۰۱۵ - سیاست تک‌فرزندی در چین پس از ۳۰ سال به اتمام رسید.
- ۲۰۱۹ آکی‌هیتو در ۳۰ آوریل ۲۰۱۹ کناره‌گیری کرد و پس از او پسرش، ناروهیتو ۵۹ ساله، بر تخت امپراتوری نشست.
- ۲۰۱۹ اورزولا فون در لاین منتخب رئیس کمیسیون اروپا شد.
- ۲۰۱۹-۲۰۲۰ اعتراضات ۲۰۱۹–۲۰۲۰ هنگ کنگ
- ۲۰۲۰ - خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا مبنی بر برگزیت
- ۲۰۲۰ - پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی بین‌المللی اوکراین
- ۲۰۲۱ - تحلیف جو بایدن
- ۲۰۲۱ - یورش ۲۰۲۱ به کاخ کنگره ایالات متحده
- ۲۰۲۱ - دومین استیضاح دونالد ترامپ
- ۲۰۲۱ - سخنرانی جو بایدن در نشست مشترک کنگره ۲۰۲۱
- ۲۰۲۱ - کودتای ۲۰۲۱ میانمار و برکناری آنگ سان سوچی
- ۲۰۲۱ - ازدحام در کوه مرون
- ۲۰۲۱ - ترور جوونیل مویس
- ۲۰۲۱ - هجوم طالبان (۱۴۰۰) و سقوط کابل (۱۴۰۰)
- ۲۰۲۲ - بحران ۲۰۲۱–۲۰۲۲ روسیه و اوکراین
کشورهای جدید
تیمور شرقی در ۲۰ مه ۲۰۰۲
مونته‌نگرو در ۳ ژوئن ۲۰۰۶
صربستان در ۵ ژوئن ۲۰۰۶
سودان جنوبی در ۹ ژوئیهٔ ۲۰۱۱
حکومت‌های جدید
امارت اسلامی افغانستان در ۱۵ اوت ۲۰۲۱
چند کشور دیگر نیز اعلام وجود کرده‌اند ولی چندان به رسمیّت شناخته نشده‌اند:
جنگ‌های سده ۲۱
.jpg)
- ۲۰۰۱ حملات ۱۱ سپتامبر به نیویورک توسط القاعده؛ جنگ داخلی در سری لانکا؛ جنگ افغانستان
- ۲۰۰۲ بمب‌گذاری در بالی اندونزی
- ۲۰۰۳ تهاجم به عراق در سال ۲۰۰۳؛ نسل‌کشی دارفور
- ۲۰۰۴ بمب‌گذاری در متروی مادرید
- ۲۰۰۴: جنگ در دونباس
- ۲۰۰۵ بمب‌گذاری در متروی لندن؛ ناآرامی‌های فرانسه؛ بحران در تیمور شرقی
- ۲۰۰۶ جنگ شیعه و سنی در عراق؛ جنگ لبنان و اسرائیل؛ جنگ در سومالی؛ جنگ در آفریقای مرکزی
- ۲۰۰۷ جنگ داخلی فلسطین
- ۲۰۰۸ جنگ اسرائیل و غزه
- ۲۰۰۹ جنگ روسیه و گرجستان
- ۲۰۱۰ سانحه توپولف-۱۵۴ نیروی هوایی لهستان (۲۰۱۰)
- ۲۰۱۱ جنگ داخلی سوریه
- ۲۰۱۱ جنگ داخلی لیبی (۲۰۱۱)
- ۲۰۱۱ جنگ عراق رسماً پایان یافت.
- ۲۰۱۲-۲۰۱۵ ناآرامی های رومانی
- ۲۰۱۲ حمله ۲۰۱۲ بنغازی
- ۲۰۱۲ جنگ داخلی آفریقای مرکزی
- ۲۰۱۳ عملیات سروال
- ۲۰۱۴ - الحاق کریمه به فدراسیون روسیه
- ۲۰۱۴: نبرد ۲۰۱۴ اسرائیل و غزه
- ۲۰۱۴: پرواز شماره ۱۷ هواپیمایی مالزی
- ۲۰۱۴: همه‌پرسی استقلال اسکاتلند (۲۰۱۴)
- ۲۰۱۵ - بحران مهاجرتی اروپا
- ۲۰۱۵ - ابرگفل در برابر هاجز
- ۲۰۱۵ - حملات نوامبر ۲۰۱۵ پاریس
- ۲۰۱۵ - سرنگونی سوخوی ۲۴ روسیه توسط ترکیه (۲۰۱۵)
- ۲۰۱۵ - پرواز شماره ۹۲۶۸ کاگالیماویا
- ۲۰۱۶ - همه‌پرسی عضویت بریتانیا در اتحادیه اروپا (۲۰۱۶)
- ۲۰۱۶ - کودتای نافرجام ۲۰۱۶ ترکیه
- ۲۰۱۶ - حملات مارس ۲۰۱۶ بروکسل
- ۲۰۱۶ - حمله با کامیون ۲۰۱۶ برلین
- ۲۰۱۷ - تحلیف دونالد ترامپ
- ۲۰۱۷ - حمله شیمیایی خان شیخون
- ۲۰۱۷ - اعلامیه استقلال کاتالونیا
- ۲۰۱۷ - حمله به کلوب شبانه استانبول ۲۰۱۷
- ۲۰۱۷ - حمله ۲۰۱۷ بارسلونا
- ۲۰۱۷ - حمله بئر العبد
- ۲۰۱۸ - تیراندازی در دبیرستان استونمن داگلاس
- ۲۰۱۸ - نشست ۲۰۱۸ کره شمالی و ایالات متحده
- ۲۰۱۸ - انتخابات ریاست‌جمهوری ونزوئلا (۲۰۱۸)
- ۲۰۱۹ - بحران ریاست‌جمهوری ونزوئلا ۲۰۱۹
- ۲۰۱۹ - حمله ۲۰۱۹ پولواما
- ۲۰۱۹ - تیراندازی مسجدهای کرایست‌چرچ
- ۲۰۲۰ - عملیات آذرخش کبود (۲۰۲۰)
- ۲۰۲۰ - قانون امنیت ملی هنگ کنگ
- ۲۰۲۰ - توافقنامه عادی‌سازی روابط اقتصادی کوزوو و صربستان (۲۰۲۰)
- ۲۰۲۰ - جنگ ناگورنو قره‌باغ (۲۰۲۰)
- ۲۰۲۰ - اعتراضات ۲۰۲۰ قرقیزستان
- ۲۰۲۱ - بحران ۲۰۲۱ اسرائیل و فلسطین
- ۲۰۲۱ - تیراندازی ۲۰۲۱ بولدر
- ۲۰۲۱ - حمله آوریل ۲۰۲۱ به کاخ کنگره ایالات متحده
- ۲۰۲۲ - حمله ۲۰۲۲ روسیه به اوکراین
- ۲۰۰۱ زمین‌لرزه ۲۰۰۱ گجرات
- زمین‌لرزه ۲۰۰۱ السالوادور
- ۲۰۰۴-۲۰۰۲ نشانگان تنفسی حاد
- ۲۰۰۳ زمین‌لرزه بم در شرق ایران
- ۲۰۰۴ زمین‌لرزه و سونامی ۲۰۰۴ اقیانوس هند
- ۲۰۰۴ توفند کاترینا در آمریکا
- ۲۰۰۵ زمین‌لرزه ۲۰۰۵ کشمیر
- ۲۰۰۸ چرخند نرگس
- ۲۰۰۸ زمین‌لرزه ۲۰۰۸ سیچوان
- ۲۰۰۹ آتش‌سوزی شنبه سیاه
- ۲۰۰۹ ویروس آنفلوانزای A زیرگروه H1N1
- ۲۰۰۹ زمین‌لرزه ۲۰۰۹ لاکوئیلا
- ۲۰۰۹ دنیاگیری ۲۰۰۹ آنفلوانزای خوکی
- ۲۰۱۰ زمین‌لرزه ۲۰۱۰ هائیتی
- ۲۰۱۰ زمین‌لرزه ۲۰۱۰ شیلی
- ۲۰۱۰ زمین‌لرزه ۲۰۱۰ یوشو
- ۲۰۱۰ سیل ۲۰۱۰ پاکستان
- ۲۰۱۰ سیل‌های ۲۰۱۱–۲۰۱۰ کوئینزلند
- ۲۰۱۱ زمین‌لرزه و سونامی ۲۰۱۱ توهوکو
- ۲۰۱۱ زمین‌لرزه ۲۰۱۱ نیوزیلند
- ۲۰۱۲ توفند سندی
- ۲۰۱۳ طوفان هایان
- ۲۰۱۴ ویروس ابولا
- ۲۰۱۵ زمین‌لرزه ۲۰۱۵ نپال
- ۲۰۱۶ زمین‌لرزه تایوان ۲۰۱۶
- ۲۰۱۶ زمین‌لرزه اوت ۲۰۱۶ مرکز ایتالیا
- ۲۰۱۷ - آتش‌سوزی و ریزش ساختمان پلاسکو
- ۲۰۱۹ - خورشیدگرفتگی ۶ ژانویه ۲۰۱۹
- ۲۰۱۹ - سقوط هواپیمای بوئینگ ۷۰۷ ارتش جمهوری اسلامی ایران
- ۲۰۱۹ - ماه‌گرفتگی ژانویه ۲۰۱۹
- ۲۰۱۹ دنیاگیری کووید-۱۹ که تمام جهان را در بر گرفت و شامل مرگ و میر زیادی شد.
- ۲۰۲۰ - زمین‌لرزه ۲۰۲۰ الازیغ
- ۲۰۲۰ - پرواز شماره ۶۹۳۶ کاسپین
- ۲۰۲۱ سیل اروپا (۲۰۲۱)
- ۲۰۲۱ - آتش‌سوزی دیکسی
- ۲۰۲۱ - طوفان زمستانی ۲۰۲۱ آمریکای شمالی
- ۲۰۲۱ - موج گرمایی شمال غرب آمریکای شمالی (۲۰۲۱)
- ۲۰۲۱ - فروریختن ساختمان آپارتمانی سرفساید
- ۲۰۲۲ - فروریختن ساختمان متروپل
.jpg)
- ۲۰۰۱ سفر دنیس تیتو، نخستین گردشگر فضایی به فضا
- ۲۰۰۲ تأسیس شرکت اسپیس‌اکس
- ۲۰۰۳ فاجعه شاتل فضایی کلمبیا
- ۲۰۰۳ اتمام پروژهٔ ژنوم انسان
- ۲۰۰۳ شنژو ۵
- ۲۰۰۳ ارائه اولین نسخه لینکدین
- ۲۰۰۴ مریخ‌نورد اکتشاف و مریخ‌نورد آپورچونیتی
- ۲۰۰۴ اسپیس‌شیپ یک
- ۲۰۰۴ فیسبوک
- ۲۰۰۵ فضاپیمای هویگنس
- ۲۰۰۵ یوتیوب
- ۲۰۰۵ وبگاه ردیت
- ۲۰۰۶ توئیتر
- ۲۰۰۶ نیو هورایزنز
- ۲۰۰۶ کشف واکسن پیشگیری از سرطان دهانه رحم توسط محقق استرالیایی
- ۲۰۰۶ پلوتون در سال ۲۰۰۶ سیارک نامیده شد و سامانه خورشیدی شامل هشت سیاره شد.
- ۲۰۰۷ چانگ ای ۱
- ۲۰۰۷ ساوندکلود
- ۲۰۰۸ چاندریان-۱
- ۲۰۰۸ ارائه اولین نسخه مرورگر گوگل کروم توسط گوگل
- ۲۰۰۸ اسپاتیفای
- ۲۰۰۸ - معرفی استیو جابز از اسمارت فون‌ها در سال ۲۰۰۸
- ۲۰۰۸ - ارائه ویندوز اکس‌پی توسط مایکروسافت
- ۲۰۰۸ کاوشگر فینیکس آب یخ را بر سطح مریخ پیدا کرد.
- ۲۰۰۹ ساخت اولین ماهواره ایران، امید تکمیل شد.
- ۲۰۰۹ - ارائه ویندوز ویستا و ویندوز ۷ توسط مایکروسافت
- ۲۰۱۰ اینستاگرام
- ۲۰۱۰ Pinterest
- ۲۰۱۱ رسوایی شنود نیوز آو د ورلد
- ۲۰۱۲
- ۲۰۱۳ - ارائه ویندوز ۸ و ۸٫۱ توسط مایکروسافت
- ۲۰۱۳ - ارائه اولین نسخه تلگرام
- ۲۰۱۴ مأموریت مدارگرد مریخ
- ۲۰۱۵ - فرود مریخ‌نورد کنجکاوی در سال ۲۰۱۵ بر سطح سیاره مریخ
- ۲۰۱۵ - ارائه ویندوز ۱۰ و مایکروسافت اج توسط مایکروسافت
- ۲۰۲۱ - فشار استقراض گیم‌استاپ
- ۲۰۲۱ - واکسیناسیون کووید ۱۹ در ایالات متحده آمریکا
- ۲۰۲۱ - فرود مریخ ۲۰۲۰
- ۲۰۲۱ - ارائه ویندوز ۱۱ توسط مایکروسافت
- ۲۰۲۱ - یونیتی ۲۲
فرهنگ‌های سده ۲۱
خرده فرهنگ هیپستر (Hipster)
خرده فرهنگ چَو (Chav)
ایمو
- ۲۰۱۴ - رژه افتخار سان‌فرانسیسکو
- ۲۰۱۵ - ترسیم کاریکاتور محمد پیامبر اسلام و تیراندازی در دفتر شارلی ابدو
- ۲۰۱۵ - ازدواج همجنس در آمریکا
- ۲۰۱۹ - انگل اولین فیلم کره‌ای بود در جشنواره کن ۲۰۱۹ حضور داشت و برنده نخل طلای جشنواره شد.
- ۲۰۱۹ - داستان اسباب‌بازی ۴
- ۲۰۲۰ - نود و سومین دوره جوایز اسکار
- ۲۰۲۱ - هفتاد و هشتمین مراسم گلدن گلوب
- ۲۰۲۱ - جوایز موسیقی بیلبورد ۲۰۲۱
- ۲۰۲۱ - مبارزه جاش‌ها
- ۲۰۲۱ - شصت و سومین مراسم جایزه گرمی
- ۲۰۲۱ - هفتاد و سومین جوایز امی ساعات پربیننده
- بالا از راست به چپ:
کریستین رونالدو - کیتلین اوهاشی
سرینا ویلیامز - لیونل مسی۲۰۰۱
- ۲۰۰۲ جام جهانی فوتبال ۲۰۰۲ کره جنوبی و ژاپن - تیم ملی برزیل برنده شد.
- ۲۰۰۴ المپیک آتن
- ۲۰۰۶ جام جهانی فوتبال ۲۰۰۶ آلمان؛ مسابقات کشورهای همسود در ملبورن - تیم ملی ایتالیا برنده شد.
- ۲۰۰۸ المپیک پکن
- ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی اولین کشور آفریقایی میزبان در جام جهانی فوتبال ۲۰۱۰ - تیم ملی اسپانیا برنده شد.
- ۲۰۱۲ المپیک لندن
- ۲۰۱۴ جام جهانی فوتبال ۲۰۱۴ برزیل - تیم ملی آلمان برنده شد.
- ۲۰۱۶ المپیک ریو
- ۲۰۱۸ جام جهانی فوتبال ۲۰۱۸ روسیه - تیم ملی فرانسه برنده شد.
- ۲۰۲۲جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ قطر - تیم ملی آرژانتین قهرمان شد.
مشاهیر سده ۲۱
اسامه بن لادن
صدام حسین
اسامه بن لادن
جرج بوش
ولادمیر پوتین
باراک اوباما.jpg)
پاپ فرانسیس
دونالد ترامپ.jpg)
- ۲۰۰۱ اسامه بن لادن، جرج دبلیو بوش، تونی بلر
- ۲۰۰۳ صدام حسین
- ۲۰۰۵ انتخاب آنگلا مرکل به عنوان صدراعظم آلمان
- ۲۰۰۶ محمود احمدی‌نژاد
- ۲۰۰۷ پراتیبا پتیل
- ۲۰۰۸ باراک اوباما
- ۲۰۱۰ جولیا گیلارد اولین نخست وزیر زن در استرالیا شد.
- ۲۰۱۱ اسامه بن لادن توسط ایالات متحده کشته شد.
- ۲۰۱۱ معمر قذافی توسط ناتو کشته شد.
- ۲۰۱۱ کیم جونگ اون رهبر کره شمالی شد.
- ۲۰۱۳ پارک گون-هه
- ۲۰۱۳ کناره گیری پاپ بندیکت شانزدهم
- ۲۰۱۳ مرگ هوگو چاوز
- ۲۰۱۳ عبدالله اوجالان
- ۲۰۱۳ حسن روحانی
- ۲۰۱۳ مرگ نلسون ماندلا
- ۲۰۱۴: نارندا مودی چهاردهمین نخست وزیر هند شد.
- ۲۰۱۴: بلز کمپائوره
- ۲۰۱۶ دونالد ترامپ به عنوان چهل و پنجمین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا برنده انتخابات شد.
- ۲۰۱۶ مرگ فیدل کاسترو
- ۲۰۱۸ - شی به عنوان رئیس‌جمهور مادام‌العمر چین انتخاب شد.
- ۲۰۱۸ - ژائیر بولسونارو سی‌وهشتمین رئیس جمهور برزیل شد.
- ۲۰۱۹ - کشته شدن قاسم سلیمانی
- ۲۰۲۰ - کشته شدن جورج فلوید
- ۲۰۲۰ - کامالا هریس اولین زن به عنوان معاون رئیس جمهور آمریکا
- ۲۰۲۱ - آنگ سان سو چی در تاریخ یکم فوریه سال۲۰۲۱ خبرگزاری‌های دنیا اعلام کردند آنگ سان سوچی بازداشت شد.
- ۲۰۲۱ - نفتالی بنت رئیس جمهور جدید اسرائیل شد
- ۲۰۲۲ - ساندرا میسن به عنوان اولین رئیس جمهوری باربادوس انتخاب شد.
- ۲۰۲۲ - ترور شینزو آبه، در هنگام سخنرانی در مبارزات انتخاباتی در ژاپن.
انسان همیشه با چالش‌هایی روبه رو است که سعی در رفع آن‌ها دارد. در سده بیست و یکم میلادی چالش‌های بسیار پرمخاطره‌ای دست به گریبان آدمی شده است. بسیاری از چالش‌های جهانی نیاز به کمک‌های جهانی دارد که کشورها با همکاری می‌توانند آن‌ها را کنار بزنند.[2] شاخص توسعه انسانی و مردم‌سالاری دو مؤلفه اصلی بر رفاه همگان است که اکثر کشورهای یکه سالار آن‌ها را نادیده می‌گیرند.
- خطرات محیط زیست و آلودگی‌ها (دنیاگیری کووید-۱۹، گرمایش جهانی، آلودگی هوا، آلودگی پلاستیک، جنگل‌زدایی، ماهی‌گیری بی‌رویه، پایایی)
- حقوق مدنی و سیاسی (سربازی اجباری، حقوق زنان، حقوق ال‌جی‌بی‌تی، برابری نژادی، جنبش حقوق معلولین، خشونت جنسی، قانون سقط جنین، ازدواج همجنس، همجنس‌گرایی، تبعیض)
- دیکتاتوری و تروریسم
- فقر
- بهداشت جهانی
- امنیت غذایی
- جهانی‌سازی
- افزایش جمعیت
- کاهش ذخایر انرژی در طبیعت
- رشد اقتصادی
- قدرت کم-کربن
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
