Apaiza, hizkuntzalaria eta itzultzailea izan zen. From Wikipedia, the free encyclopedia
Erramun Olabide, jaiotzako izen-deiturez Raimundo German Olabide Karrera (Gasteiz, Araba, 1869ko martxoaren 15a - Okzitaniako Tolosa, 1942ko irailaren 9a) apaiza, hizkuntzalaria eta itzultzailea izan zen.
Erramun Olabide | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Gasteiz, 1869ko martxoaren 15a |
Herrialdea | Araba, Euskal Herria |
Heriotza | Tolosa Okzitania, 1942ko irailaren 9a (73 urte) |
Heriotza modua | istripuzko heriotza |
Hezkuntza | |
Heziketa | Salamancako Unibertsitatea |
Hizkuntzak | euskara gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | Bibliaren itzultzailea eta apaiz katolikoa |
Kidetza | Euskaltzaindia |
Sinesmenak eta ideologia | |
Erlijioa | katolizismoa |
Erlijio-ordena | Jesusen Konpainia |
Urduñan ikasketak hasi zituen, Loiolan Jesusen Konpainian sartu eta 1902an apaiztu egin zen. Veruelan eta Tortosan egin zituen eliz ikasketak eta Filosofia eta Letretakoak. Valladoliden, Salamancan, Oñan eta Gijonen egon zen irakasle.
Guraso gipuzkoarrak izanda ere, txikitan gaztelania eduki zuen etxeko hizkuntza. Gaztea zelarik, baina, ekin zion euskara ikasteari, Arturo Kanpion Salamancan irakurri ondoren: "Entonces me avergoncé de llevar sangre eúskara en las venas y de ignorar la lengua nativa de los eúskaros". Hogeita zazpi urte zituen.
1914an San Inazioren Gogo-jardunak itzuli zituen Loyola´tar Eneko Deunaren Gogo-iñarkunak izenburupean.
Handik hiru urtera Giza-soña izeneko obra idatzi zuen, gorputz atalak izendatzeko hiztegi osoa.
Euskaltzaindia eratu zenetik euskaltzain osoa izan zen, alegia, 1919ko irailaren 21etik.
Kempisa itzuli zuen (1920, Kisto´ren antz-bidea) eta Giza-gogoa izeneko obrarekin hasita zegoenean, lana bertan behera utzi eta Biblia osoa itzultzeko asmoarekin hasi zen, 1921ean.
Itun Berria itzultzen hamar urtez ibili zen eta 1931n Bilbon argitaratu zuen. Jesuitak Espainiatik bidali zituztenean Arantzazura joan zen, eta lau bat urte egin zituen han Itun Zaharra itzultzen. Ondoren Gernikara joan eta han harrapatu zuen Espainiako Gerra Zibilak.
Gernikako bonbardaketan bertan zegoen, baina Itun Zaharraren itzulpenaren eskuizkribua ezkutatu egin zuen. Urte hartan, 1937an, Okzitaniako Tolosara erbesteratu zen, eta han hil zen handik bost urtera kaleko istripu batean, Itun Zaharraren euskaratzea argitara eman gabe.
1958an osorik argitaratu zen Itun Zar eta Berria, Patxi Etxeberria jesuitaren ardurapean. Olabidek ongi ezagutzen zuen Azkueren hiztegia, eta euskara garbiaren eragina nabarmen ageri da beraren obran.
Jokin Zaitegik Olabideren aditz formak aztertu zituen Euzko Gogoa aldizkarian argitaratu zen lan aipagarri batean: Adizki Berankoiak Olabide´ren Itun Berria´n (1958).
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.