brać

See also: brac, BRAC, brač, Brač, and braç

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *bьrati. First attested in 1392.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /brat͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /brat͡ɕ/

Verb

brać impf

1. (attested in Lesser Poland) to take (to grab with the hands)
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎, page 821:

     A kiedym uźrała, iże już biorą miotłę, ja ku pirwemu razu jako sercem urażonem odwiedziona jestem od rozumow, ... a po małej chwili ocuciwszy sie uźrałam ciało jego wszytko zedrane

     [A kiedym uźrała, iże już biorą miotłę, ja ku pirwemu razu jako sercem urażonem odwiedziona jestem od rozumow, ... a po małej chwili ocuciwszy sie uźrałam ciało jego wszytko zedrane]

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎, Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 54, 15:

     Iensze po spolu se mnø slotke bral ies karme

     [Jenże pospołu se mną słodkie brał jeś karmie]

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎, Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 81, 2:

     Dokød sødzicze lichotø y oblicze grzesznich byerzecze

     [Dokąd sądzicie lichotę i oblicze grzesznych bierzecie?]

2. (attested in Lesser Poland) to gather
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎, Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 79, 13:

     Winniczø z Egipta przenosl ies... i czemu, bosze, zkazyl ies sczanø iey, y byorø iø wszistczi

     [Winnicę z Ejipta przeniosł jeś... i czemu, Boże, skaził jeś ścianę jej i biorą ją wszystcy]

3. (attested in Greater Poland) to take furtively, to skim off, to pilfer
   • 1888 [1411], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV‎, Greater Poland, page 90:

     Stanislaw czso bral pczoly, to bral na prawem swem, yako na przywileyu ma

     [Stanisław czso brał pczoły, to brał na prawem swem, jako na przywileju ma]

4. (attested in Masovia) to extract
   • 1920 [1402], Marceli Handelsman, Antoni Rybarski, Kazimierz Tymieniecki, editors, Najdawniejsze księgi sądowe mazowieckie, volume I, number 170, Płońsk:

     O chtorø wodø zalowal na mø Iasek, tøm ya bral s yego wolø, eze mi otpusczil s gego studney

     [O chtorą wodę żałował na mię Jaszek, tę-m ja brał s jego wolą, eże mi otpuścił s jego studniej]

5. (attested in Kuyavia) to pass long [with na (+ accusative) ‘to whom’]
   • 1897 [1418], Teki Adolfa Pawińskiego‎, volume VII, number 129, Brześć Kujawski Voivodeship:

     Oczecz twoy ne prza sya o ty dzedzine any byerzą na szachoczcza podlug prawa zemskego, dal na sya roku stacz

     [Ociec twoj nie prza się o ty dziedzinie ani bierzę na zachoćcę podług prawa ziemskiego, dał na się roku stać]

6. (attested in Greater Poland) to pass responsibility [with na (+ accusative) or ku (+ dative) ‘what reponsibility’]
   • 1887, 1889 [1394], Józef Lekszycki, editor, Die ältesten großpolnischen Grodbücher, volume II, number 1638, Pyzdry, Gniezno, Kościan:

     To *berze na mą dusche y na mą prawdi, iakom ne recepi... duas rotas

     [To bierzę na mą duszę i na mą prawdę, jakom nie recepi... duas rotas]

   • 1888 [1405], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV‎, Greater Poland, page 112:

     Byerzø to kv mey duszy y ku mey prawdze, yako tamo dzeszancz grziwen, czso przidze na Stachnicowø czanscz y na Stachnynø

     [Bierzę to ku mej duszy i ku mej prawdzie, jako tamo dziesięć grzywien, czso przydzie na Stachnikowę część i na Stachninę]

7. to conclude; to infer
   • 1885-2024 [XV ex.], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎, volume V, page 19:

     Bracz v. przypusczacz admittere

     [Brać vel przypuszczać admittere]

8. (transitive, attested in Greater Poland, Masovia) to charge [with od (+ genitive) or u (+ genitive) or z (+ genitive) ‘whom’, along with za (+ accusative) or genitive ‘for what’]
   • 1887, 1889 [1395], Józef Lekszycki, editor, Die ältesten großpolnischen Grodbücher, volume II, number 1773, Pyzdry, Gniezno, Kościan:

     Orandowal *iszm do gich domv, by penødze brali, a ony gich ne chczeli wzøcz

     [Orędował j[e]śm do jich domu, by pieniądze brali, a oni jich nie chcieli wziąć]

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎, Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 14, 6:

     Iensze dobra swego ne dal iest na lichfø y darow na przezwinnich ne bral iest

     [Jenże dobra swego nie dał jest na lichwę i darow na przezwinnych nie brał jest]

   • 1895 [1419], Archiwum Komisji Prawniczej. Collectanea ex Archivo Collegii Iuridici‎, volume VIII, page 44:

     Iaco Boguslaw ne bral po mey sestrze Swachne nygeney pusczini

     [Jako Bogusław nie brał po mej siestrze Święchnie nijenej puściny]

   • 1884 [c. 1455-1460], “Die Magdeburger Urtheile. Ein Deutschen Rechtes in polnischer Sprache aus der Mitte des XV Jahrhunderts”, in Aleksander Brückner, editor, Archiv für slavische Philologie, volume VI, page 355:

     Tho raczcze magą na nyem bracz nye patrzacz gynego prawa

     [To radźce mogą na niem brać nie patrząc jinego prawa]

   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 112:

     Ot ludzy... xanząnth mazowesskich..., ot ktorichkoly rzeczi kupy..., targowego braacz nye mayąn, myanso a ribi telko viyąwschi, ot ktorich, to yest myąnsza a rib, podlug starego obiczaya targowe ma bicz brano i dzwygano

     [Ot ludzi... książąt mazoweskich..., ot ktorychkoli rzeczy kupi..., targowego brać nie mają, mięso a ryby telko wyjąwszy, ot ktorych, to jest mięsa a ryb, podług starego obyczaja targowe ma być brano i dźwigano]

   • 1920 [1406], Marceli Handelsman, Antoni Rybarski, Kazimierz Tymieniecki, editors, Najdawniejsze księgi sądowe mazowieckie, volume I, number 723, Płońsk:

     Iaco v mne Iacup nosza za polczwarta grosza ne cupil anim ia v nego penødzi bral

     [Jako u mnie Jakub noża za połczwarta grosza nie kupił anim ja u niego pieniędzy brał]

   • 1887, 1889 [1397], Józef Lekszycki, editor, Die ältesten großpolnischen Grodbücher, volume II, number 2030, Pyzdry, Gniezno, Kościan:

     Jacub ma Wyczøskowo f sz[y]astawe, a berze sz nego plat

     [Jakub ma Wyciążkowo w z[y]astawie, a bierze s niego płat]

   • 1950 [1426], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 152, Warsaw:

     Marczin nye mal vmowy z Passzkem, aby myal zitho bracz za oborzne, ale penandze

     [Marcin nie miał umowy z Paszkiem, aby miał żyto brać za oborzne, ale pieniądze]

9. (attested in Greater Poland) to take, to occupy (to deprive of ownership)
   • 1874-1891 [XV in.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{, ,} , volume XXIV, page 73:

     Berze rapit

     [Bierze rapit]

   • 1888 [1392], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV‎, Greater Poland, page 66:

     Iaco o tho, czso zalowal Wyssoczin kmecz na Dzerska, bi bral o gego rzecz iego rankoymø, o to gy pothwarza

     [Jako o to, czso żałował Wysoczyn kmieć na Dzierżka, by brał o jego rzecz jego rękojmię, o to ji potwarza]

   • 1887, 1889 [1397], Józef Lekszycki, editor, Die ältesten großpolnischen Grodbücher, volume I, number 2556, Poznań:

     Lupu pomagal bracz iako dwe griwne

     [Łupu pomagał brać, jako dwie grzywnie]

   • 1856-1870 [1399], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki‎, volume VIII, number 8448:

     Climonth ne byl Clary meczowa glowicza... ani yey penandzi bral

     [Klimont nie bił Klary mieczową głowicą... ani jej pieniędzy brał]

   • 1886 [c. 1455-1460], Emil Kałużniacki, editor, Die polnische Recension der Magdeburger Urtheile und die einschlägigen deutschen, lateinischen und czechischen Sammlungen, page 191:

     Gdy kto komv byerze gego gymyenye

     [Gdy kto komu bierze jego jimienie]

10. (attested in Greater Poland) to occupy
    • 1888 [1394], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV‎, Greater Poland, page 68:

      Iaco gest Paszek ne bral Colowske ani vz[y]tka ma, a to stogø s nim w roczech

      [Jako jest Paszek nie brał Kołowskie ani uż[y]tka ma, a to stoję s nim w rocech]

11. (attested in) to confiscate
    • 1888 [1403], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV‎, Greater Poland, page 104:

      Iaco vemi..., eze czso Tomek bral pana Benika o sszina, to s prawa bral, ez sø yemu poddal poth czøzø

      [Jako wiemy..., eże czso Tomek brał pana Bońka o syna, to z prawa brał, eż się jemu poddał pod ciążą]

    • 1920 [1400], Marceli Handelsman, Antoni Rybarski, Kazimierz Tymieniecki, editors, Najdawniejsze księgi sądowe mazowieckie, volume I, number 12, Płońsk:

      Iacom ia v Strzechni ne bral bidla ani szita szilø

      [Jakom ja u Strzechny nie brał bydła ani żyta siłą]

    • 1950 [1428], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 2902, Warsaw:

      Jacom ya o thø krziwdø oth Arnoltha wstal, eze mi gego szona gwalthem møkø brala s mego sola

      [Jakom ja o tę krzywdę ot Arnołta wstał, eże mi jego żona gwałtem mąkę brała s mego soła]

    • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 44:

      A my baczącz, yszby nykth nye myal czvdzych rzeczy bracz przes dząky pana gych

      [A my bacząc, iżby nikt nie miał cudzych rzeczy brać przez dzięki pana jich]

12. (attested in Greater Poland, Masovia) to choose
    • 1858 [c. 1408], Wojciech Szurkowski z Ponieca, “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, Poniec, page 44:

      Ysz pryszyasznyczy maya gynne przyszyasznyky wybyeracz, tho yesth nam dobrze pamyąthno a yesth podlug... prawa..., thedy yeszlysczye wy thakowy brany y poszthawyeny podlug waszego stharego obyczaya, mozeczye dobrze w lawyczy na szadzye szyedzyecz y prawo wyrzecz

      [Iż przysiężnicy mają jinne przysiężniki wybierać, to jest nam dobrze pamiętno a jest podług... prawa..., tedy jesliście wy takowy brani i postawieni podług waszego starego obyczaja, możecie dobrze w ławicy na sądzie siedzieć i prawo wyrzec]

    • 1884 [c. 1455-1460], “Die Magdeburger Urtheile. Ein Deutschen Rechtes in polnischer Sprache aus der Mitte des XV Jahrhunderts”, in Aleksander Brückner, editor, Archiv für slavische Philologie, volume VI, page 356:

      A gest nam tesz k themv podtrzebyen y vzytheczen, wybyeramy go w radą y byerzemy k szobye w szedzaczą radą

      [A jest[li] nam też k temu po[d]trzebien i użyteczen, wybieramy go w radę ibierzemy k sobie w siedzącą radę]

13. (reflexive with się, attested in Greater Poland) to leave, to go
    • 1930 [c. 1455], “Num”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, 1, 51:

      Gdisz bracz syą bødø, seymø slvgy stanowe stan

      [Gdyż brać się będą, sejmą sługi stanowe stan]

    • 1930 [c. 1455], “Num”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, 22, 39:

      Y bralasta syø spolv do myasta, ktoresto na poslednich krayoch bilo gego krolewstwa

      [I brałasta się społu do miasta, ktoreż to na poślednich krajoch było jego krolewstwa]

    • 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, 27, 43:

      Ach, tocz Ezau, twoy brat [grozi-ć], chce czyø zabycz. A ti posluchay myø. Byerz syø ku Labanowy, bratu memu, do Aram

      [Ach toć Ezau twoj brat [grozi-ć], chcę cię zabić. A ty posłuchaj mię, bierz się ku Labanowi bratu memu do Aram]

    • 1451-1455, Legenda o świętym Aleksym‎, line 66:

      Jvthrocz sza byerzą od czebye... A gdycz wszythky stoly osządą, thedycz ya ivsch w drodze bandą

      [Jutroć się bierzę od ciebie... A gdyć wszytki stoły osiędą, tedyć ja już w drodze będę]

    • 1880-1894 [XV p. pr.], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności‎, volume I, page 301:

      Dixitque ei vir: Recesserunt de loco isto braly sszyą s tego

      [Dixitque ei vir: Recesserunt de loco isto brali się z tego]

14. (reflexive with się, law) to appeal to a higher court
    • 1884 [c. 1455-1460], “Die Magdeburger Urtheile. Ein Deutschen Rechtes in polnischer Sprache aus der Mitte des XV Jahrhunderts”, in Aleksander Brückner, editor, Archiv für slavische Philologie, volume VI, page 365:

      Rzekl szwym rzekznykyem: po wthore ten ortel gest nysprawyedlywy..., y bral szye o tho do krolewszkego dwora

      [Rzekł swym rzecznikiem po wtore: Ten ortel jest ni[e]sprawiedliwy..., i brał sie o to do krolewskiego dwora]

    • 1884 [c. 1455-1460], “Die Magdeburger Urtheile. Ein Deutschen Rechtes in polnischer Sprache aus der Mitte des XV Jahrhunderts”, in Aleksander Brückner, editor, Archiv für slavische Philologie, volume VI, page 356:

      Czlowyek z woythowszkey wssy z gedna nyewyasta z Opawy [stali] przed nymy szyedzaczą radą o pyenądze a braly szye na gych wysznane: tako to ma bycz gysczono, yako szyedzaczą radą wysznala

      [Człowiek z wojtowskiej wsi z jedną niewiastą z Opawy przed nimi, siedzącą radą, o pieniądze, a brali sie na jich wyznanie, tako to ma być jiszczono, jako siedząca rada wyznała]

15. (reflexive with się) to get prepared
    • 1853 [XV ex.], Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Piśmiennictwo polskie od czasów najdawniejszych aż do roku 1830, volume 4, page 137:

      Mamj wszyczy k themu szą dzysz bracz, biszmy mogli laszką u bogą zyskacz

      [Mamy wszyć[c]y k temu się dziś brać, bysmy mogli łaskę u Boga zyskać]

16. (reflexive with się, attested in Sieradz-Łęczyca) to personate
    • 1915 [1474], Jan Łoś, editor, Przegląd językowych zabytków staropolskich do r. 1543‎, Sieradz, page 540:

      Naprzeczywko negtoremu Johannem za szaka se berzøczego Plocensis ocloczy

      [Naprzeciwko niektoremu Johannem za żaka sie bierzącego Plocensis okłoci]

17. (reflexive with się) to resist
    • 1930 [c. 1455], “Jos”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, 8, 20:

      Møzowye myesczczi, ktorzisto gonili Iozve, osrzafszy syø y vsrzeli dim w myescze az kv nyebv wzchadzayøczi, nye mogøcz daley ani szam ani tam vczecz, a nawyøczey przeto, gdysz cy, gesto byli iako pobyegly, chczøøcz syø na pvsczø wroczicz, potem obrocziwszy syø przesylnye syø brali

      [Mężowie mieśćcy, ktorzyż to gonili Jozue, oźrzawszy się i uźrzeli dym w mieście aż ku niebu wschadzający, nie mogąc dalej ani sam ani tam uciec, a nawięcej przeto, gdyż ci, jeż to byli jako pobiegli chcąc się na puszczą wrocić, potem obrociwszy się przesilnie się brali]

Derived terms

nouns

• biernia

 

verbs

• birać impf
• dobrać pf
• nabrać pf, nabierać impf
• obrać pf, obierać impf
• odebrać pf, odbierać impf
• pobrać pf
• przebrać pf, przebierać impf
• przybrać pf
• rozebrać pf, rozbierać impf
• ubrać pf, ubirać impf
• wezbrać pf
• wybrać pf, wybierać impf
• zabrać pf, zabierać impf
• zebrać pf, zebierać impf

 

verbs

• brać impf
• brać bydlenie impf
• brać cierpienie impf
• brać imię impf
• brać moc impf
• brać na się zbroje impf
• brać nocną rzeczą impf
• brać prawo impf
• brać prze Bóg impf
• brać przyczynę impf
• brać przykład impf
• brać przysięgi impf
• brać radę impf
• brać w dziedzictwo impf
• brać w prawo impf
• brać w się impf
• brać wolę impf
• brać wstecz impf
• brać z jęctwa impf
• brać z świata impf
• brać ślub impf

 

Related terms

nouns

• bierne

 

Descendants

• Polish: brać
• Silesian: brać

References

• Boryś, Wiesław (2005) “brać”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “brać”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• Mańczak, Witold (2017) “brać”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “brać”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “brać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology 1

Inherited from Old Polish brać. Cognate with English bear.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈbrat͡ɕ/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈbrat͡ɕ/

• Audio 1; “brać”:

  (file)

• Audio 2; “brać się”:

  (file)

• Rhymes: -at͡ɕ
• Syllabification: brać

Verb

brać impf (perfective wziąć)

1. (transitive) to take (to grab with the hands) [with instrumental ‘with what’ and za (+ accusative) ‘by what part’]
2. (transitive) to take (grabbing with one's hands, to place somewhere)
3. (transitive) to take in (to agree to take care of)
4. (transitive) to take (to allow to join)
5. (transitive) to take (to ensure that one has something with them when they depart)
6. (transitive) to take, to charge (to ask for or demand a certain amount of money for something) [with za (+ accusative) ‘for what’]
7. (transitive) to take (to have temporarily, e.g. a room at a hotel)
8. (transitive) to take (to hire a particular person for a job or task)
9. (transitive) to take; to get (to gain from a particular source, e.g. a resource)

   brać pomysł ― to get an idea

10. (transitive) to take, to take away (to deprive of) [with dative ‘from whom’]

    Synonym: zabrać

11. (transitive) to take (to force someone to go somewhere, e.g. to the police)
12. (transitive) to take (to ingest e.g. medicine)
13. (transitive) to take (to conquer, to gain e.g. a city)
14. (transitive, vulgar, of men) to take (to have sexual relations with a woman)

    Synonyms: see Thesaurus:uprawiać seks

15. (transitive, colloquial) to take (to pass on the road while driving)

    Synonym: wyprzedzać

16. (transitive) to take (to consider someone or something to be something, especially unfairly) [with za (+ accusative) ‘for what’]
17. (transitive) to get someone to do something (to convince someone to taking a particular action) [with na (+ accusative) ‘to what’]
18. (transitive) to take; to get (as a light verb, to be the performer or subject of an action)

    brać prysznic ― to take a shower

    brać masaż ― to get a massage

    brać ślub ― to get married

19. (transitive, of emotions, diseases, etc.) to take (to appear in someone's body or psyche)
20. (transitive, fishing) to bite; to take (to attach to a hook on a rod; to be caught) [with na (+ accusative) ‘with what bait’]
21. (transitive) to take on (to accept a position or function)
22. (transitive) to take (to defeat someone or something)
23. (transitive) to put on (to begin wearing some article of clothing) [with w (+ accusative) ‘what clothing’]
24. (transitive, colloquial) to take (to interest, to grab someone's attention)
25. (intransitive, of weather) to build up
26. (transitive) to get (to understand somehow)
27. (transitive) to take (to get hit)

    Synonym: dostawać

28. (transitive) to take after, to get from (to inherit some traits)
29. (transitive) to take, to choose, to select

    Synonym: wybrać

30. (reflexive with się) to take oneself (to grab oneself by something) [with pod (+ accusative) or za (+ accusative) ‘by what’]
31. (reflexive with się) to take each other (to grab each other by something) [with pod (+ accusative) or w (+ accusative) or za (+ accusative) ‘by what’]
32. (reflexive with się) to get to (to begin to do some activity) [with do (+ genitive) or (proscribed) za (+ accusative) ‘to what’]

    brać się do roboty ― to get to work

33. (reflexive with się) to be convinced (to allow oneself to be convinced to doing something) [with na (+ accusative) ‘to what’]
34. (reflexive with się, colloquial) to take on (to begin to deal intensively with matters related to a specific person) [with za (+ accusative) ‘whom’]
35. (reflexive with się, colloquial) to come from (to have a source from)
36. (reflexive with się, obsolete) to be deceived

    Synonym: nabrać się

37. (reflexive with się, obsolete) to get to (to arrive, to go to)

    Synonym: udawać się

Conjugation

Conjugation of brać impf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		brać
present tense	1st	biorę			bierzemy
	2nd	bierzesz			bierzecie
	3rd	bierze			biorą
	impersonal	bierze się
past tense	1st	brałem, -(e)m brał	brałam, -(e)m brała	brałom, -(e)m brało	braliśmy, -(e)śmy brali	brałyśmy, -(e)śmy brały
	2nd	brałeś, -(e)ś brał	brałaś, -(e)ś brała	brałoś, -(e)ś brało	braliście, -(e)ście brali	brałyście, -(e)ście brały
	3rd	brał	brała	brało	brali	brały
	impersonal	brano
future tense	1st	będę brał, będę brać	będę brała, będę brać	będę brało, będę brać	będziemy brali, będziemy brać	będziemy brały, będziemy brać
	2nd	będziesz brał, będziesz brać	będziesz brała, będziesz brać	będziesz brało, będziesz brać	będziecie brali, będziecie brać	będziecie brały, będziecie brać
	3rd	będzie brał, będzie brać	będzie brała, będzie brać	będzie brało, będzie brać	będą brali, będą brać	będą brały, będą brać
	impersonal	będzie brać się
conditional	1st	brałbym, bym brał	brałabym, bym brała	brałobym, bym brało	bralibyśmy, byśmy brali	brałybyśmy, byśmy brały
	2nd	brałbyś, byś brał	brałabyś, byś brała	brałobyś, byś brało	bralibyście, byście brali	brałybyście, byście brały
	3rd	brałby, by brał	brałaby, by brała	brałoby, by brało	braliby, by brali	brałyby, by brały
	impersonal	brano by
imperative	1st	niech biorę			bierzmy
	2nd	bierz			bierzcie
	3rd	niech bierze			niech biorą
active adjectival participle		biorący	biorąca	biorące	biorący	biorące
passive adjectival participle		brany	brana	brane	brani	brane
contemporary adverbial participle		biorąc
verbal noun		branie

Verb

brać impf (perfective wziąć)

1. (intransitive, impersonal, colloquial) to get the urge, to get a hankering (to feel a strong need or want to do something to the point where one cannot help themself) [with accusative ‘subject’ and na (+ accusative) ‘for what’]

Conjugation

Conjugation of brać
infinitive	brać
present indicative	bierze
past indicative	brało
future indicative	będzie brać będzie brało
conditional	brałoby by brało
imperative	niech bierze

Derived terms

adjectives

• biernikowy
• bierny

 

adverbs

• biernie

 

nouns

• bierka
• bierki
• biernik
• bierność
• biernota
• biorca
• braniec
• branka

 

verbs

• dobrać pf, dobierać impf
• nabrać pf, nabierać impf
• obrać pf, obierać impf
• odebrać pf, odbierać impf
• pobrać pf, pobierać impf
• podebrać pf, podbierać impf
• pozbierać pf
• przebrać pf, przebierać impf
• [przedsięwziąć pf], przedsiębrać impf
• przybrać pf, przybierać impf
• rozebrać pf, rozbierać impf
• ubrać pf, ubierać impf
• webrać pf, wbierać impf
• wezbrać pf, wzbierać impf
• wybrać pf, wybierać impf
• zabrać pf, zabierać impf
• zebrać pf, zbierać impf

 

verbs

• brać azymut pf, wziąć azymut impf
• brać do galopu pf, wziąć do galopu impf
• brać do kieszeni pf, wziąć do kieszeni impf
• brać do ręki pf, wziąć do ręki impf
• brać do siebie pf, wziąć do siebie impf
• brać dupę w troki pf, wziąć dupę w troki impf
• brać górę pf, wziąć górę impf
• brać górę pf, wziąć górę impf
• brać i zrobić pf, wziąć i robić impf
• brać na ambit pf, wziąć na ambit impf
• brać na bajer pf, wziąć na bajer impf
• brać na cel pf, wziąć na cel impf
• brać na języki pf, wziąć na języki impf
• brać na kieł pf, wziąć na kieł impf
• brać na klatę pf, wziąć na klatę impf
• brać na lep pf, wziąć na lep impf
• brać na rozum pf, wziąć na rozum impf
• brać na spytki pf, wziąć na spytki impf
• brać na swoje barki pf, wziąć na swoje barki impf
• brać na swoje sumienie pf, wziąć na swoje sumienie impf
• brać na tapet pf, wziąć na tapet impf
• brać na warsztat pf, wziąć na warsztat impf
• brać na widelec pf, wziąć na widelec impf
• brać na wstrzymanie pf, wziąć na wstrzymanie impf
• brać nogi za pas pf, wziąć nogi za pas impf
• brać odpowiedzialność pf, wziąć odpowiedzialność impf
• brać po pysku pf, wziąć po pysku impf
• brać początek pf, wziąć początek impf
• brać pod fleki pf, wziąć pod fleki impf
• brać pod lupę pf, wziąć pod lupę impf
• brać pod uwagę pf, wziąć pod uwagę impf
• brać pod włos pf, wziąć pod włos impf
• brać poprawkę pf, wziąć poprawkę impf
• brać przykład pf, wziąć przykład impf
• brać się do rzeczy pf, wziąć się do rzeczy impf
• brać się na sposób pf, wziąć się na sposób impf
• brać się w garść pf, wziąć się w garść impf
• brać się za bary pf, wziąć się za bary impf
• brać się za łby pf, wziąć się za łby impf
• brać sobie do serca pf, wziąć sobie do serca impf
• brać sprawy w swoje ręce pf, wziąć sprawy w swoje ręce impf
• brać stronę pf, wziąć stronę impf
• brać udział pf, wziąć udział impf
• brać w jednej koszuli pf, wziąć w jednej koszuli impf
• brać w karby pf, wziąć w karby impf
• brać w łapę pf, wziąć w łapę impf
• brać w łeb pf, wziąć w łeb impf
• brać w nawias pf, wziąć w nawias impf
• brać w obroty pf, wziąć w obroty impf
• brać w pacht pf, wziąć w pacht impf
• brać w rachubę pf, wziąć w rachubę impf
• brać w swoje ręce pf, wziąć w swoje ręce impf
• brać z sufitu pf, wziąć z sufitu impf
• brać za dobrą monetę pf, wziąć za dobrą monetę impf
• brać za frak pf, wziąć za frak impf
• brać za mordę pf, wziąć za mordę impf
• brać za złe pf, wziąć za złe impf
• cholera bierze pf, cholera wzięła impf
• diabli biorą pf, diabli wzięli impf
• nie brać do ust pf, nie wziąć do ust impf

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), brać is one of the most used words in Polish, appearing 25 times in scientific texts, 38 times in news, 26 times in essays, 32 times in fiction, and 42 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 162 times, making it the 355th most common word in a corpus of 500,000 words.^[1]

Etymology 2

Back-formation from bracia.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈbrat͡ɕ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -at͡ɕ
• Syllabification: brać

Noun

brać f

1. (collective, dated) company; band (group of people associating with each other)

Declension

	singular
nominative	brać
genitive	braci
dative	braci
accusative	brać
instrumental	bracią
locative	braci
vocative	braci

Declension of brać

References

1. Ida Kurcz (1990) “brać”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 32

Further reading

• brać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• brać in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “brać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “brać się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “BRAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 2023 March 23
• “BRAĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 02.09.2010
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “brać”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “brać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “brać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 198
• brać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish brać.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈbrat͡ɕ/
• Rhymes: -at͡ɕ
• Syllabification: brać

Verb

brać impf (perfective wziōńś)

1. (transitive) to take
2. (reflexive with sie) This term needs a translation to English. Please help out and add a translation, then remove the text {{rfdef}}.

Conjugation

Conjugation of brać impf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		brać
present tense	1st	bierã			bierymy
	2nd	bieresz			bierecie
	3rd	biere			bierōm
past tense	1st	brołch, brołech, broł żech	brałach brała żech	brałoch1) brało żech1)	bralimy, bralichmy	brałymy, brałychmy
	2nd	brołś, brołeś, broł żeś	brałaś brała żeś	brałoś1) brało żeś1)	braliście, brali żeście	brałyście, brały żeście
	3rd	broł	brała	brało	brali	brały
future tense	1st	bydã broł, bydã brać	bydã brała, bydã brać	bydã brało,1) bydã brać	bydymy brali, bydymy brać	bydymy brały, bydymy brać
	2nd	bydziesz broł, bydziesz brać	bydziesz brała, bydziesz brać	bydziesz brało,1) bydziesz brać	bydziecie brali, bydziecie brać	bydziecie brały, bydziecie brać
	3rd	bydzie broł, bydzie brać	bydzie brała, bydzie brać	bydzie brało, bydzie brać	bydōm brali, bydōm brać	bydōm brały, bydōm brać
pluperfect tense2)	1st	bōłch broł, bōłech broł, bōł żech broł	byłach brała była żech brała	byłoch brało1) było żech brało1)	byli my brali, bylichmy brali	były my brały, byłychmy brały
	2nd	bōłś broł, bōłeś broł, bōł żeś broł	byłaś brała była żeś brała	byłoś brało1) było żeś brało1)	byliście brali, byli żeście brali	byłyście brały, były żeście brały
	3rd	bōł broł	była brała	było brało1)	były my brali, byłychmy brali	były brały
conditional	1st	bych broł	bych brała	byście brali	by my brały, bychmy brały
	2nd	byś broł	byś brała	byście brali	byście brały
	3rd	by broł	by brała	by brało	by brali	by brały
imperative	1st	niych bierã			biermy
	2nd	bier			biercie
	3rd	niych biere			niych bierōm
active adjectival participle		bierōncy	bierōncŏ	bierōnce	bierōncy	bierōnce
passive adjectival participle		brany	branŏ	brane	brani	brane
verbal noun		branie
1) Personal neuter forms might be considered nonstandard, protological, or nonce, appearing mostly in literature to refer to grammatically neuter nouns, however might also be used for people who prefer neuter forms. 2) The pluperfect is either archaic or obsolete and now used for conditional in the past.

Related terms

nouns

• brzymiã

 

Further reading

• brac in dykcjonorz.eu
• brać in silling.org
• brać_sie in silling.org