Γερμανός σκηνοθέτης του θεάτρου και της όπερας From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Πέτερ Στάιν (γερμανικά: Peter Stein, Βερολίνο, 1937 - ) είναι διεθνώς αναγνωρισμένος Γερμανός θεατρικός παραγωγός και σκηνοθέτης ο οποίος αρχικά καθιερώθηκε μέσω του θεάτρου Σαουμπούνε αμ Λενίνερ Πλατς (Schaubühne am Lehniner Platz) το οποίο και έφερε στο προσκήνιο του γερμανικού θεάτρου. Έχει σκηνοθετήσει πολλά έργα του Σαίξπηρ, όπερες, αρχαίες ελληνικές τραγωδίες των Σοφοκλή και Ευριπίδη και θεωρείται ως ένας από τους σπουδαιότερους Ευρωπαίους θεατρικούς σκηνοθέτες.[6][7][8]
Πέτερ Στάιν | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Γέννηση | 1 Οκτωβρίου 1937[1][2][3] Βερολίνο[4] |
Χώρα πολιτογράφησης | Γερμανία |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | Γερμανικά[5] |
Σπουδές | Πανεπιστήμιο Γκαίτε της Φραγκφούρτης Πανεπιστήμιο του Μονάχου Lessing-Gymnasium |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | θεατρικός σκηνοθέτης σεναριογράφος ηθοποιός σκηνοθέτης κινηματογράφου |
Οικογένεια | |
Σύντροφος | Maddalena Crippa |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Βραβεύσεις | Μεγαλός Ταξιάρχης του Τάγματος της Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας με αστέρα βραβείο Erasmus (1993) Τάγμα της Αξίας για τις Τέχνες και Επιστήμες Βραβείο Γκαίτε (1988) Τάγμα της Φιλίας Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής Βραβείο Τέχνης του Βερολίνου (1980) Gold Goethe medal (2001) Schillerpreis der Stadt Mannheim (1978) επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Σάλτσμπουργκ Berliner Bär (1996) Fritz Kortner Award Ευρωπαϊκό Βραβείο Θεάτρου (2011) |
Σχετικά πολυμέσα | |
Γεννήθηκε στο Βερολίνο το 1937.[8] Πέρασε την παιδική του ηλικία στην περίοδο του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο πατέρας του, Χέρμπερτ Στάιν, ήταν διευθυντής του εργοστασίου της Άλφρεντ Τέβες (Alfred Teves), μιας εταιρείας παραγωγής μοτοσυκλετών από την οποία το ναζιστικό καθεστώς προμηθευόταν ανταλλακτικά αυτοκινήσεως και είχε υπό τη διοίκηση του 250.000 εργάτες που εργάζονταν καταναγκαστικά. Ταυτόχρονα ήταν μέλος χριστιανικής αντιστασιακής οργάνωσης.[9] Μετά το τέλος του πολέμου, ο πατέρας του καταδικάστηκε σε 2 έτη καταναγκαστικών έργων, λόγω της οικονομικής συνεργασίας του με τους Ναζί και μετά το τέλος της ποινής του συνέχισε τις επιχειρηματική του δράση.[9] Οι σχολικές επιδόσεις του Πέτερ έπεσαν κατακόρυφα και μετά βίας κατάφερε και μπήκε στο Πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης. Κατόπιν μετακόμισε στο Μόναχο και εγγράφηκε στο εκεί πανεπιστήμιο κάνοντας το διδακτορικό του πάνω στα έργα του συγγραφέα και δραματουργού του 19ου αιώνα Ερνστ Θέοντορ Αμαντέους Χόφμαν (Ernst Theodor Amadeus Hoffmann).[9]
Το θέατρο του είχε κινήσει την περιέργεια από την εποχή που ο ίδιος βρίσκονταν στην Φρανκφούρτη, και σε κάποια στιγμή εργάστηκε ως ανεπίσημος βοηθός σκηνής στο Μόναχο και με την πάροδο του χρόνου ασχολήθηκε και σε άλλους ρόλους και αναβαθμίστηκε.[9]
Ο Στάιν πραγματοποίησε το 1967 την πρώτη του σκηνοθεσία.[10] Πρώτο του έργο ήταν το Saved του Έντουαρντ Μποντ (Edward Bond), το οποίο σημείωσε μεγάλη επιτυχία και τον έκανε γνωστό στους θεατρικούς κύκλους. Σκηνοθέτησε πολλά έργα τα οποία ήταν έντονα πολιτικοποιημένα όπως το Vietnam-Discourse του Πέτερ Βάις (Peter Weiss), το Early Morning του Μποντ, και το Κοκοράκι (Cock-a-Doodle Dandy) του Σον Ο'Κέισι.[9] Από το 1970 ήταν υπεύθυνος του θεάτρου Σαουμπούνε αμ Χάλεσε Ούφερ (Schaubühne am Halleschen Ufer) του Δυτικού Βερολίνου, το οποίο και διεύθυνε σε μεγάλο βαθμό κατά τα συμμετοχικά-σοσιαλιστικά πρότυπα της εποχής. Αποχώρησε οριστικά από αυτό το 1985 για επαγγελματικούς και προσωπικούς λόγους (είχε προηγηθεί το τέλος της σχέσης του με τη σύντροφο του Γιούτα Λάμπε). [9] Από το 1991 μέχρι το 1997 ήταν θεατρικός διευθυντής του Φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ.[8] Μετά το 2000 ξεχώρισε ως σκηνοθέτης μεγάλων και πολύωρων παραγωγών όπως οι παραστάσεις Φάουστ και Βάλλενσταϊν.[8]
Η θεματολογία του περιλαμβάνει αρκετά έργα του Σαίξπηρ και μεταγενέστερων Ευρωπαίων συγγραφέων, αρχαίες ελληνικές τραγωδίες για τις οποίες έχει άμεση πρόσβαση στο αρχικό υλικό καθώς ο ίδιος γνωρίζει αρχαία ελληνικά, όπερες κ.α.[9][11] Σημαντικές σκηνοθεσίες του είναι οι Τρεις αδελφές και Ο Γλάρος του Τσέχοφ, η Μάνα του Μπρεχτ, ο Ιούλιος Καίσαρας και Αντώνιος και Κλεοπάτρα του Σαίξπηρ, η θεατρική μεταφορά που περιλαμβάνει ολόκληρα τα δύο μέρη του Φάουστ του Γκαίτε, ο Βάλλενσταϊν του Σίλερ, οι Μάκβεθ και Δον Κάρλος του Βέρντι , η Ορέστεια του Αισχύλου, η Μήδεια του Ευριπίδη.[9][12][13]
Έχει συνεργαστεί και παρουσιάσει έργα του σε χώρους όπως η Όπερα του Παρισιού, η Εθνική Όπερα της Ουαλίας, η Σκάλα του Μιλάνου, το Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου και σε φεστιβάλ που περιλαμβάνουν εκείνα του Σάλτσμπουργκ, του Αθηνών Επιδαύρου, του Εδιμβούργου κ.α.[8][14][15][16]
Ο Στάιν είναι παντρεμένος με την Ιταλίδα ηθοποιό Μανταλένα Κρίπα (Maddalena Crippa).[19]
Έτος | |
---|---|
1967 |
Saved του Έντουαρντ Μποντ (πρεμιέρα στη Δυτική Γερμανία)[20] Έρωτας και ραδιουργία του Φρίντριχ Σίλερ, Βρέμη[20] |
1968 |
Στη ζούγκλα των πόλεων του Μπέρτολτ Μπρεχτ, Μόναχο[20] Vietnam-Discourse του Πέτερ Βάις (Peter Weiss) , Μόναχο [20] |
1969 |
Torquato Tasso του Γκαίτε Early Morning του Έντουαρντ Μποντ |
1970 |
Οι αλλοπαρμένοι του Τόμας Μίντλετον (Thomas Middleton) και Ουίλιαμ Ρόουλεϊ (William Rowley) Η μάνα του Μπέρτολτ Μπρεχτ |
1971 | Peer Gynt του Ερρίκου Ίψεν |
1972 | Οπτιμιστική τραγωδία του Φσιέβολοντ Βισνόφσκι (Все́волод Вита́льевич Вишне́вский) |
1974 | Antikenprojekt I'
Ένα καλοκαίρι του Μαξίμ Γκόρκι |
1976 | Das Rheingold του Γκαίτε |
1977 | Όπως σας αρέσει του Σαίξπηρ |
1980 | Ορέστεια του Αισχύλου |
1983 | Οι Νέγρες του Ζαν Ζενέ |
1984 | Τρείς αδερφές του Άντον Τσέχοφ |
1987 | Οθέλος του Σαίξπηρ και Βέρντι |
1988 | Μωυσής και Ααρών του Άρνολντ Σένμπεργκ |
1992 | |
1994 | Αντώνιος και Κλεοπάτρα του Σαίξπηρ |
1998 | Άμλετ του Σαίξπηρ |
2000 | Φάουστ Α΅και Β´ του Γκαίτε και Βέρντι |
2003 | Ο Γλάρος του Τσέχοφ |
2005 |
Blackbird του Ντέιβιντ Χάροουερ (David Harrower) |
2006 | Τρωίλος και Χρυσίδα του Σαίξπηρ
Μαζέπα (Мазепа) του Τσαϊκόφσκυ |
2007 | Ηλέκτρα του Σοφοκλή |
2010 | Οιδίπους επί Κολωνώ του Σοφοκλή |
2011 | |
2010 | Δον Κάρλος του Βέρντι |
2013 | Το βραβείο Μαρτίν του Γιουζίν Λαμπίς |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.