Τουρκικές γλώσσες

From Wikipedia, the free encyclopedia

Τουρκικές γλώσσες
Remove ads
Remove ads

Οι τουρκικές γλώσσες είναι μια γλωσσική οικογένεια που αποτελείται από περίπου τριάντα γλώσσες που μιλιούνται σε μια αχανή περιοχή του ευρασιατικού χώρου, από την Ανατολική Ευρώπη ως τη Σιβηρία και τη δυτική Κίνα. Υπολογίζεται ότι αποτελεί μητρική γλώσσα για 140 εκατομμύρια και δεύτερη γλώσσα για δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους. Οι τουρκικές γλώσσες θεωρούνται παραδοσιακά ότι ανήκουν στην αλταϊκή γλωσσική οικογένεια.

 Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές.
Thumb
γεωγραφική κατανομή των τουρκικών γλωσσών

Τουρκικές γλώσσες μιλιούνται από τους τουρκικούς λαούς της Ρωσικής Ομοσπονδίας, σε πολλές δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας -Ουζμπεκιστάν, Καζακστάν, Κιργιζία, Τουρκμενιστάν και Αζερμπαϊτζάν, από τμήματα του πληθυσμού στο Ιράν, το Αφγανιστάν και τη Μογγολία, καθώς και στην Τουρκία.

Από τις τουρκικές γλώσσες αυτή με τους περισσότερους ομιλητές είναι η τουρκική γλώσσα που μιλιέται κυρίως στην Τουρκία, και ακολουθούν τα αζερικά και τα ουζμπεκικά.

Remove ads

Ταξινόμηση

Για αιώνες, οι πληθυσμοί που μιλούν τουρκικές γλώσσες έχουν μεταναστεύσει πολύ, αναμειγνύονταν συνεχώς και οι γλώσσες τους έχουν επηρεαστεί αμοιβαία μέσω της επαφής με τις γλώσσες που τις περιβάλλουν, ιδιαίτερα με τις ιρανικές, τις σλαβικές και τις μογγολικές γλώσσες. Αυτό έχει κάνει δυσδιάκριτη την ιστορική εξέλιξη μέσα σε κάθε γλώσσα ή/και γλωσσική ομάδα και, σαν συνέπεια, υπάρχουν αρκετά συστήματα ταξινόμησης των τουρκικών γλωσσών.

Δυτικές τουρκικές γλώσσες

Περισσότερες πληροφορίες Τουρκική Γλώσσα, Γηγενείς Εθνικότητα ...

Νότιες τουρκικές γλώσσες (ή ογουζικές ή ουζικές γλώσσες)

  • Ομιλόυνται Κυρίως στην Τουρκία και τις τριγύρω χώρες, μερικώς στην Κεντρική Ασία και τον Καύκασο, αλλά και τα Βαλκάνια.
Περισσότερες πληροφορίες Τουρκική Γλώσσα, Γηγενείς Εθνικότητα ...

Βόρειες τουρκικές γλώσσες

  • Ομιλούνται κυρίως σε περιοχές των Αλταϊκών Όρεων, μεταξύ Κεντρικής Ασίας και Δυτικής Κίνας, καθώς και στην Σιβηρία.
Περισσότερες πληροφορίες Τουρκική Γλώσσα, Επίσημη Γλώσσα ...

Ανατολικές τουρκικές γλώσσες

  • Ομιλούνται κυρίως στην περιοχή του Τουρκεστάν, μεταξύ Κεντρικής Ασίας και Δυτικής Κίνας.
Περισσότερες πληροφορίες Τουρκική Γλώσσα, Επίσημη Γλώσσα ...

Ομάδα του Βόλγα

  • Ομιλείται κυρίως σε περιοχές της Ρωσίας, στα όρια Ευρώπης - Ασίας.
Περισσότερες πληροφορίες Τουρκική Γλώσσα, Επίσημη Γλώσσα ...
ΕλληνικήΑρχαία ΤουρκικήΤουρκικήΤουρκμενικήΤαταρικήΚαζακικήΟυζμπεκικήΟυιγούρΓιακουτικήΤσουβασική
πατέραςataata ata ota   atte(μου), aśu(σου), aşşe(του)
μητέραanaanne/anaeneanaanaonaana  anne(μου), annü(σου), amăşĕ(του)
γιοςo'guloğuloğulul, uğılulo'giloghuluolıvăl, ul
άνδραςer(kek)erkekerkekiryerkekerkakärerar (arśın)
κορίτσι (ή κόρη)kyzkızgyzqızqιzqizqizky:sχĕr
πρόσωπο (άτομο)kišikişikişikeşekisi  kihiśın [ɕɨn]
νύμφηkelingelingeli:nkilenkelinkelinkelinkylynkilen
ΕλληνικήΑρχαία ΤουρκικήΤουρκικήΤουρκμενικήΤαταρικήΚαζακικήΟυζμπεκικήΟυιγούρΓιακουτικήΤσουβασική
καρδιάjürekyürekýürekyöräkzhürekyurakyüräksüreq çĕre
αίμαqankanga:nqanqanqonqanqa:njon/jun
κεφάλιbašbaşbaşbaşbas başbaspuś/poś
τρίχαqyl, sačkıl, saçqyl, saçqıl, çäçqyl, shashqil, sochqil, sachkılχul, śüś
μάτιközgözgözküzközko'zközkoskuś/koś
βλεφαρίδαkirpikkirpikkirpikkerfekkirpikkiprikkirpikkirbi:χărpăk
αυτίqulqaqkulakgulakqolaqqulaqquloqqulaqgulka:kχălğa
μύτηburunburunburunborınmurιnburunburunmurun 
μπράτσοqolkolgolqulqolqo'l qolχol
χέριel(ig)elel   ili:ală
δάχτυλοbarmakparmakbarmakbarmaq barmoqbarmaq pürne/porńa
νύχιtyrnaqtırnakdyrnaqtırnaqtιrnaqtirnoqtirnaqtynyraqçĕrne
γόνατοtizdizdy:zteztizetizzatiztüsäχ çĕrśi, çerkuśśi
γάμπαbaltyrbaldırbaldyrbaltırbaldyrboldyrbaldirballyr pıl
πόδιadaqayakaýaqayaqayaqoyoq ataqura
κοιλιάqarynkarıngarynqarınqarιnqorinqor(saq)qarynχırăm
ΕλληνικήΑρχαία ΤουρκικήΤουρκικήΤουρκμενικήΤαταρικήΚαζακικήΟυζμπεκικήΟυιγούρΓιακουτικήΤσουβασική
άλογοatatatatatotatatut/ot
βόδιsiyirsığırsygyrsíır (sıyır)siyιrsigir   ĕne
σκυλίytititetiytititytjıdă
ψάριbalyqbalıkbalykbalıqbalιqbaliqbeliqbalykpulă
ψείραbitbitbitbetbiytbitpitbytpıytă/puťă
ΕλληνικήΑρχαία ΤουρκικήΤουρκικήΤουρκμενικήΤαταρικήΚαζακικήΟυζμπεκικήΟυιγούρΓιακουτικήΤσουβασική
σπίτιev,barqev,barköýöyüyuyöy pürt, śurt
τένταotaɣ, kereküotağ,çadırotaq, çadyr çatırotaý ,shatyroʻtoq,chodirotaq,chadirotu:çatăr
δρόμοςyolyolyo:lyulzholyo'lyolsuolśul
γέφυραköprüqköprüköpriküparköpirko'prikkövrükkürpekĕper
βέλοςoqokokuk o'qoqoχuğă
χόρτοot otutoto'totuotvot/vut
στάχτηkülkülkülkölkülkulkülkülkĕl
νερόsuvsusuwsywsuwsuvsuuişıv
πλοίοkemigemigämikimäkemekema  kimĕ
λίμνηkölgölkölkülkölko'lkölküölkülĕ
νησίatovadaadaatanaralorolaral utrav
ήλιοςkünešgüneşgünqoyaşkün künkünχĕvel
σύννεφοbulutbulutbulutbolıtbultbulutbulutbylytpĕlĕt
αστέριyulduzyıldızýyldyzyoldızzhuldιzyulduzyultuzsulusśăltăr
έδαφοςtopraqtopraktopraktufraqtopιraqtuproqtupraqtoburaχtăpra
λόφοςtöpütepedepetübätöbetepa töbötüpe
δέντροyağacağaçagaçağaçağaš   jıvăś
θεόςtenritanrıtaňrytäñre  tängritanaratură
ΕλληνικήΑρχαία ΤουρκικήΤουρκικήΤουρκμενικήΤαταρικήΚαζακικήΟυζμπεκικήΟυιγούρΓιακουτικήΤσουβασική
μακρύςuzunuzunuzynozınuzιnuzunuzunuhunvărăm
καινούργιοςyanyyeniyanyyañazhangayangiyengisanaśĕnĕ
παχύςsemizsemizsemizsimezsemizsemizsemizemissamăr
γεμάτοςtoludoludo:lytulıtolιto'latoluqtolorutullı
άσπροςaqakakaqaqoqaq şură
μαύροςqarakaragaraqaraqaraqoraqaraχaraχura/χora
κόκκινοςqyzylkızılgyzylqızılqızılqizilqizilkyhylχĕrlĕ
μπλε (και ουρανός)kökgökgökkükkökko'kkökküöqkăvak
Αριθμοί Αρχαία ΤουρκικήΤουρκικήΤουρκμενικήΤαταρικήΚαζακικήΟυζμπεκικήΟυιγούρΓιακουτικήΤσουβασική
1birbirbirberbirbirbirbi:rpĕrre
2ekiikiikiikeyekiikkiikkiikkiikkĕ
4törtdörtdö:rtdürttörtto'rttöttüörttăvattă
7yetiyediyedicidezhetiyettiyättäsetteśiççĕ
10onono:nunono'nonuonvunnă/vonnă
100yüzyüzyü:zyözzhüzyuzyüzsü:sśĕr
Περισσότερες πληροφορίες Προσωπικές Αντωνυμίες, Τουρκική ...
Remove ads

Κοινά γραμματικά χαρακτηριστικά

Η τουρκογενής γλωσσική οικογένεια χαρακτηρίζεται από φωνηεντική αρμονία, φαινόμενο στο οποίο σε μια λέξη υπάρχει ένας συγκεκριμένος τύπος φωνηέντων και τα επιθήματα αλλάζουν για να προσαρμοστούν στο φωνήεν της ρίζας της λέξης. Τυπολογικά είναι συγκολλητικές γλώσσες με επιθήματα (καταλήξεις). Η σειρά των όρων της πρότασης είναι Υποκείμενο-Αντικείμενο-Ρήμα.

Βιβλιογραφία

  • Johanson, L. & Csató, E. Á. (eds.) 1998. The Turkic Languages. Routledge: London. ISBN 0-415-08200-5.
  • Deny J. et al. 1959. Philologiae Turcicae Fundamenta. Wiesbaden.
  • Schönig, C. 1997/1998. A new attempt to classify the Turkic languages (1-3). Turkic Languages 1/2.
  • Clauson, G. 1972. An Etymological Dictionary of Pre-thirteenth-century Turkish. Oxford.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι


Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads