Λεοντίδα φυλή

Με την ονομασία Λεοντίς ή Λεωντίς^[1] ή Λεοντίς φυλή^[2] (αρχαία ελληνικά: Λεοντίς) ή Λεοντίδα φυλή (σύγχρονα ελληνικά) για την φυλή και Λεοντίδα (γενική: Λεοντίδος) για την περιοχή και με το όνομα (άρθρο: ο) Λεοντίδης (αρχαία ελληνικά: Λεωντίδης), ή (άρθρο πληθυντικού: οι) Λεοντίδες (αρχαία ελληνικά: Λεωντίδαι), για τα μέλη της φυλής και τους κατοίκους της περιοχής αυτής, αναφέρεται μια από τις φυλές της Αρχαίας Ελλάδας και μία από τις 10 φυλές της Αρχαίας Αθήνας, οι οποίοι κατοικούσαν στην ομώνυμη περιοχή της Λεοντίδας, η οποία περιλάμβανε μια σειρά από δήμους της περιοχής της σύγχρονης Ελλάδας που είναι γνωστή ως Αττική.

Αναμνηστικό ανάγλυφο νίκης της Λεοντίδας φυλής σε ιππικούς αγώνες, 4ος αιώνας π.Χ., Μουσείο Αρχαίας Αγοράς, Στοά του Αττάλου.

Ονομασία

Η Λεοντίδα, (της οποίας το όνομα πρωτοεμφανίζεται σε βάση αγάλματος, που αφιερώθηκε μετά από κάποια νίκη της φυλής)^[3] πήρε το όνομά της από τον μυθικό Λέοντα, γιο του Ορφέα).

Οι 10 φυλές της Αρχαίας Αθήνας

Η φυλή και η περιοχή των 20 Οιηνίδων δήμων ήταν μέρος της μεγάλης πόλης-κράτους της αρχαίας Αθήνας, η οποία διοικούταν από εκπροσώπους των 10 φυλών της Αττικής, με βάση τη διαίρεση του Κλεισθένη, οι οποίες ήταν οι εξής:

1. Ἐρεχθηΐς, (ονομάστηκε από τον Ερεχθέα),
2. Αἰγηΐς, (ονομάστηκε από τον Αιγέα),
3. Πανδιονίς, (ονομάστηκε από τον Πανδίονα),
4. Λεοντίς, (ονομάστηκε από τον Λέω, γιο του Ορφέα),
5. Ἀκαμαντίς, (ονομάστηκε από τον Ακάμα, γιο του Θησέα),
6. Οἰνηΐς, (ονομάστηκε από τον Οινέα),
7. Κεκροπίς, (ονομάστηκε από τον Κέκροπα),
8. Ἱπποθοντίς, (ονομάστηκε από τον Ιπποθόωντα),
9. Αἰαντίς, (ονομάστηκε από τον Αίαντα),
10. Ἀντιοχίς, (ονομάστηκε από τον Αντίοχο, γιο του Ηρακλή).

Οι δήμοι της Λεοντίδος

Η φυλή Λεοντίς, με βάση τη διαίρεση του Κλεισθένη, είχε κατανεμηθεί σε διάφορες περιοχές, που καταλάμβαναν οι δήμοι,^[4] που ανήκαν σε αυτήν και έφεραν τις ονομασίες:

1. Αιθαλίδαι ή Αιθαλία, ο δημότης Αιθαλίδης,^[5][6]
2. Αλιμούς, ο δημότης Αλιμούσιος,^[7]
3. Δειράδες, ο δημότης Δειραδιώτης,^[8][9]
4. Ποτάμιοι Δειράδες ή Ποτάμιος Δειράδης
5. Εκάλη, ο δημότης Εκάλιος ή Εκάλειος,^[10][11]
6. Ευπυρίδαι, ο δημότης Ευπυρίδης,^[12]
7. Κηττός ή Κηττοί, ο δημότης Κήττιος,^[13]
8. Κολωναί,^[14]
9. Κρωπίδαι ή Κρωπία, ο δημότης Κρωπίδης,^[15]
10. Λευκόνιον ή Λευκόνοιον, ο δημότης Λευκονιεύς,^[16]
11. Οίον Κεραμεικόν, ο δημότης εξ Οίου (=προέρχεται από το Οίο),^[17][18]
12. Παιονίδαι, ο δημότης Παιονίδης,^[19]
13. Πήληκες, ο δημότης Πήληξ,^[20]
14. Ποταμός, ο δημότης Ποτάμιος,^[21][22] διακρινόταν σε δύο (2) δήμους: Υπένερθεν Ποταμός (Κάτω Ποταμός) και Καθύπερθεν Ποταμός (Άνω Ποταμός).
15. Καθύπερθεν Ποταμός (Άνω Ποταμός)
16. Σκαμβωνίδαι, ο δημότης Σκαμβωνίδης,^[23][24]
17. Σούνιον, ο δημότης Σουνιεύς,^[25]
18. Ύβα ή Υβάδαι, ο δημότης Υβάδης ή εξ Υβάδων (=προέρχεται από τις Υβάδες),^[26][27]
19. Φρέαρροι ή Φρεαροί, ο δημότης Φρεάρριος ή Φρεάριος,^[28][29]
20. Χολλείδαι, ο δημότης Χολλείδης ή Χολλειδεύς,^[30]

Ιστορικές ασάφειες

Υπάρχουν μερικές ιστορικές ασάφειες σχετικά με την ταύτιση ή τα ονόματα μερικών δήμων αυτής της φυλής, σε σχέση με άλλες:

1. Κολωναί ^[14] (υπό αμφισβήτηση το αν ανήκε στη φυλή ή αν αντιστοιχεί στον Κολωνό ή σε τμήμα του).
2. Ραμνούς, ο δημότης Ραμνούσιος,^[31] (υπό αμφισβήτηση το αν ανήκε στη φυλή, αν και αναφέρεται σε διάφορες παλαιότερες πηγές). Οι σύγχρονοι ερευνητές θεωρούν ότι ήταν δήμος της Αιαντίδας φυλής.
3. Αφίδναι ή Άφιδνα, ο δημότης Αφιδναίος,^[32] (υπό αμφισβήτηση το αν ανήκε στη φυλή, αν και αναφέρεται σε διάφορες παλαιότερες πηγές). Οι σύγχρονοι ερευνητές θεωρούν ότι ήταν δήμος της Αιαντίδας φυλής.
4. Μαραθών, ο δημότης Μαραθώνιος,^[33] (υπό αμφισβήτηση το αν ανήκε στη φυλή, αν και αναφέρεται σε διάφορες παλαιότερες πηγές). Οι σύγχρονοι ερευνητές θεωρούν ότι ήταν δήμος της Αιαντίδας φυλής.

Η συμμετοχή των δήμων στην αρχαία Βουλή

Η αντιπροσωπευτική ποσόστωση των εκπροσώπων - βουλευτών των δήμων της Λεοντίδος (στον παρακάτω πίνακα) αποδεικνύει και τη σημαντική συμμετοχή της φυλής αυτής, κατά την πρώτη (508 π.Χ. - 306 π.Χ.) και τη δεύτερη περίοδο (306 π.Χ. - 223 π.Χ.) της διακυβέρνησής της, μέσω της αρχαίας αθηναϊκής Βουλής και της Εκκλησίας του δήμου, ειδικότερα την περίοδο μεταξύ των ετών 343 π.Χ. - 253 π.Χ..^[34]

• Οι πιο μεγάλοι από τους δήμους της Λεοντίδος ήταν: Φρέαρροι, Σούνιον, Χολλείδαι, Λευκόνοιον και Σκαμβωνίδαι.^[34]

Λεοντίς

Δήμοι	#[35]	#[36]	#[37]	Σημειώσεις
Σκαμβωνίδαι				πόλεις
Αλιμούς	3	3	3
Κηττός	3	3 (4)	3
Λευκόνοιον	3	5	5
Οίον Κεραμεικόν	1			ενσωμάτωση στη φυλή Δημητριάς στη 2η και 3η περίοδο (υπό Μακεδονική κατοχή)
Σκαμβωνίδαι	3	4	4	ενσωμάτωση στη φυλή Αδριανίς στη 5η περίοδο (ελληνιστικοί - ρωμαϊκοί χρόνοι)
Υπένερθεν Ποταμός	2	2	2
Καθύπερθεν Ποταμός	1			ενσωμάτωση στη φυλή Δημητριάς στη 2η και 3η περίοδο (υπό Μακεδονική κατοχή)
Φρέαρροι				παραθαλάσσιοι δήμοι
Δειράδες	2			ενσωμάτωση στη φυλή Αντιγονίς στη 2η και 3η περίοδο (υπό Μακεδονική κατοχή)
Ποτάμιοι Δειράδες	2			ενσωμάτωση στη φυλή Αντιγονίς στη 2η και 3η περίοδο (υπό Μακεδονική κατοχή)
Φρέαρροι	9	9	10
Σούνιον	4	6	6	ενσωμάτωση στη φυλή Ατταλίς στη 4η περίοδο (υπό Μακεδονική κατοχή)
Εκάλη (;)				Ενδοχώρα ή μεσόγειοι (μη παραθαλάσσιοι δήμοι)
Αιθαλίδαι	2			ενσωμάτωση στη φυλή Αντιγονίς στη 2η και 3η περίοδο (υπό Μακεδονική κατοχή)
Χολλείδαι	2	5	5
Ευπυρίδαι	2	2	2
Εκάλη	1	1		ενσωμάτωση στη φυλή Πτολεμαΐς στη 3η περίοδο (υπό Μακεδονική κατοχή)
Υβάδαι	2	2 (1)	2
Κολωναί	2	2	2
Κρωπίδαι	1	1	1
Παιονίδαι	3	3	3
Πήληκες	2	2	2

Προσωπικότητες από την Λεοντίδα

Με καταγωγή γενικά από την Λεοντίδα, αναφέρονται οι εξής:

• Ευκτίμενος και Ευθυμένης, ιππείς στρατιωτικοί που έζησαν κατά τη διάρκεια του 3ου αιώνα π.Χ.^[38][39]

Από το δήμο του Αλιμούντος, γνωστοί, ήταν:

• Θουκυδίδης,

Από το δήμο Φρεαρρών, γνωστοί, ήταν:

• Θεμιστοκλής,^[40]

Δείτε επίσης

• Αρχαία Αθήνα