ιστορικό βασίλειο στην Άνω Μεσοποταμία From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Οσροηνή (κλασικά συριακά: ܡܠܟܘܬܐ ܕܒܝܬ ܐܘܪܗܝ), με πρωτεύουσα την Έδεσσα (νυν Σανλιούρφα, Τουρκία ), ήταν ένα ιστορικό βασίλειο στην Άνω Μεσοποταμία[2], το οποίο διακυβερνείτο από τη δυναστεία των Αβγαρίδων αραβικής καταγωγής.[3][4][5][6][7][8]
Βασίλειο της Οσροηνής
ܡܠܟܘܬܐ ܕܒܝܬ ܐܘܪܗܝ | |
---|---|
Ο χάρτης περιλαμβάνει την Οσροηνή υπό τον Τιγράνη τον Μέγα | |
Έδεσσα | |
συρο-αραμαϊκά Ελληνιστική Κοινή Ναβαταϊκά αραβικά | |
Μοναρχία | Ελληνιστική περίοδος: 132 π.Χ. - 214 μ.Χ. [1] |
Σε γενικές γραμμές με συμμάχους τους Πάρθους, το Βασίλειο της Οσροηνής απολάμβανε ημιαυτονομία έως πλήρη ανεξαρτησία μεταξύ 132 π.Χ. - 214 μ.Χ. Αν και κυβερνήθηκε από μια δυναστεία αραβικής καταγωγής, ο πληθυσμός του βασιλείου ήταν κυρίως Αραμαίοι με ελληνικές και παρθικές μειονότητες.[9] Επιπλέον, αν και αραβική λατρεία τεκμηριώθηκε στην Έδεσσα, το πολιτιστικό σκηνικό της πόλης ήταν βασικά αραμαϊκό (συριακό) παράλληλα με ισχυρές παρθικές επιρροές.[10]
Η κυρίαρχη δυναστεία των Αβγαρίδων εκδιώχθηκε από τους Ρωμαίους κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Ρωμαίου αυτοκράτορα Καρακάλλα (211-217), πιθανώς το 214, και η Οσροηνή ενσωματώθηκε ως επαρχία (colonia).[11]
Ο Χριστιανισμός έφτασε νωρίς στην Οσροηνή. Από το 318, ήταν μέρος της Επισκοπής της Ανατολής. Μέχρι τον 5ο αιώνα, η Έδεσσα είχε γίνει κέντρο της συριακής λογοτεχνίας και μάθησης. Το 608, ο αυτοκράτορας της δυναστείας των Σασσανιδών Χοσρόης Β' κατέλαβε την Οσροηνή. Το 638, έπεσε στους μουσουλμάνους ως μέρος των μουσουλμανικών κατακτήσεων.
Η Οσροηνή, ή Έδεσσα, ήταν ένα από τα πολλά κράτη, που απέκτησαν την ανεξαρτησία τους από την κατάρρευση της Σελευκιδικής Αυτοκρατορίας μέσω μιας δυναστείας της νομαδικής αραβικής φυλής των Ναβαταίων από τη Νότια Χαναάν και τη Βόρεια Αραβία, τους Οσροηνούς, από το 136 π.Χ. Το όνομα Οσροηνή προέρχεται είτε από το όνομα αυτής της φυλής είτε από το Orhay, το αρχικό όνομα στην αραμαϊκή-συριακή γλώσσα της Έδεσσας.[12] Η αραβική επιρροή ήταν ισχυρή στην περιοχή. [13]
Η Οσροηνή κράτησε για τέσσερις αιώνες, με είκοσι οκτώ κυβερνήτες, που ονομάζονταν περιστασιακά "βασιλείς" στα νομίσματά τους. Οι περισσότεροι από τους βασιλιάδες της ονομάζονταν Αβγάρ ή Μανού και εγκαταστάθηκαν σε αστικά κέντρα.[14]
Η Οσροηνή ήταν γενικά σύμμαχος με την Παρθική Αυτοκρατορία. Μετά από μια περίοδο υπό την κυριαρχία της Παρθικής Αυτοκρατορίας, απορροφήθηκε στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία το 114 ως ημιαυτόνομη υποτελής και ενσωματώθηκε ως μια απλή ρωμαϊκή επαρχία το 214. Υπάρχει ένας αποκρυφικός μύθος ότι η Οσροηνή ήταν το πρώτο κράτος, που δέχτηκε τον Χριστιανισμό ως κρατική θρησκεία [15][16], αλλά δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία που να υποστηρίζουν αυτόν τον ισχυρισμό.[17][18]
Θα ήταν λοιπόν παράλογο να θεωρούμε την Έδεσσα ως αραβική πόλη, γιατί ο πολιτισμός της οφείλεται ελάχιστα στους νομαδικούς Άραβες της περιοχής"[10]. Αργότερα, εντός της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, η Έδεσσα ήταν το σημαντικότερο κέντρο του Συριακού πολιτισμού[19]. Υπό τις δυναστείες των Ναβαταίων, η Οσροηνή επηρεάστηκε όλο και περισσότερο από τον συριακό χριστιανισμό [20] και ήταν κέντρο εθνικής αντίδρασης κατά του ελληνισμού.
Στα γραπτά του, ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος αναφέρεται στους ιθαγενείς της Οσροηνής και του Βασιλείου της Κομμαγηνής ως Άραβες και στην περιοχή ως Αραβία.[21] Ο Άβγαρος Β' ονομάζεται "Άραβας Φύλαρχος από τον Πλούταρχο[22], ενώ ο Άβγαρος Ε' περιγράφεται ως "βασιλιάς των Αράβων" από τον Τάκιτο.[23]
Η περιοχή του βασιλείου ήταν ίσως περίπου συναφής με εκείνη της ρωμαϊκής επαρχίας. Ο μεγάλος βρόχος του Ευφράτη ήταν ένα φυσικό σύνορο στα βόρεια και δυτικά. Στο νότο, η Βάτνα ήταν η πρωτεύουσα του ημιαυτόνομου πριγκηπάτου της Ανθέμουσας μέχρι την προσάρτησή της από τη Ρώμη, το 115 μ.Χ. Το ανατολικό όριο είναι αβέβαιο. Μπορεί να είχε επεκταθεί στη Νίσιβη ή ακόμα και στην Αδιαβηνή τον πρώτο αιώνα μ.Χ. Το Χαρράν, ωστόσο, μόνο 40 χιλιόμετρα νότια της Έδεσσας, διατηρούσε πάντα την ανεξάρτητη θέση του ως ρωμαϊκή αποικία.[24]
Η Έδεσσα, η πρωτεύουσα του αρχαίου βασιλείου, ήταν ένα φρούριο μεγάλης δύναμης κοντά στον Ευφράτη. Ήταν μια σημαντική διασταύρωση, ένας αρχαίος δρόμος, κατά μήκος του οποίου τα καραβάνια μετέφεραν εμπορεύματα από την Κίνα και την Ινδία προς τη Δύση, συναντούσε εκεί έναν δρόμο από βορρά προς νότο, που συνέδεε τα Αρμενικά Υψίπεδα με την Αντιόχεια. Αναπόφευκτα, η Έδεσσα εμφανίστηκε δυναμικά στη διεθνή σκηνή.[24]
Το 64 π.Χ., καθώς ο Πομπήιος πολεμούσε κατά της Παρθικής Αυτοκρατορίας, ο Αβγάρος Β' της Οσροηνής είχε συμμαχήσει με τους Ρωμαίους, όταν ο ύπατος Λούκιος Αφράνιος κατέλαβε την Άνω Μεσοποταμία . Ο βασιλιάς ήταν αρχικά σύμμαχος του Ρωμαίου στρατηγού Μάρκου Λικίνιου Κράσσου στην εκστρατεία του εναντίον των Πάρθων το 53 π.Χ., αλλά οι Ρωμαίοι ιστορικοί ισχυρίζονται ότι πρόδωσε τον Κράσσο οδηγώντας τον να παρεκκλίνει από την ασφαλή διαδρομή του κατά μήκος του ποταμού και αντ' αυτού σε μια ανοιχτή έρημο, όπου τα στρατεύματα υπέφεραν και έτσι ήταν ευάλωτα σε επίθεση ιππικού. Η τεράστια και διαβόητη μάχη των Καρρών ακολούθησε και κατέστρεψε ολόκληρο τον ρωμαϊκό στρατό.
Στις αρχές του 2ου αιώνα μ.Χ., ο Βασιλιάς Αβγάρος ΣΤ' εντάχθηκε στην εκστρατεία του αυτοκράτορα Τραϊανού στη Μεσοποταμία. Ο βασιλιάς αργότερα εξεγέρθηκε εναντίον των Ρωμαίων.
Το 123, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Αδριανού, η δυναστεία των Αβγαρίδων αποκαταστάθηκε με την εγκατάσταση του Μανού Ζ', και η Οσροηνή καθιερώθηκε ως βασικό βασίλειο της αυτοκρατορίας.[25]
Μετά τον Ρωμαϊκό-Παρθικό πόλεμο του 161–166 υπό τον Μάρκο Αυρήλιο, χτίστηκαν φρούρια και μια ρωμαϊκή φρουρά τοποθετήθηκε στη Νισίβη (νυν Νουσαϊμπίν). Το 195, μετά από έναν εμφύλιο πόλεμο, στον οποίο το βασίλειο είχε υποστηρίξει τον αντίπαλό του, Πεσκένιο Νίγηρα, ο Σεπτίμιος Σεβήρος εισέβαλε και προσάρτησε το έδαφος ως νέα επαρχία, καθιστώντας την Νίσιβη πρωτεύουσα.[26] Ωστόσο, ο αυτοκράτορας επέτρεψε στον βασιλιά Άβγαρο ΙΑ' να διατηρήσει την πόλη της Έδεσσας και μια μικρή περιοχή, που την περιβάλλει.[27] Το 213, ο βασιλιάς εκτοπίστηκε από τον Καρακάλλα και το υπόλοιπο έδαφος ενσωματώθηκε στη ρωμαϊκή επαρχία της Οσροηνής.[28]
Σύμφωνα με θρύλους, το 201 ή νωρίτερα, η Οσροηνή έγινε το πρώτο χριστιανικό κράτος.[29][30] Πιστεύεται ότι το Ευαγγέλιο του Θωμά προήλθε από την Έδεσσα γύρω στο 140. Διακεκριμένες πρώιμες χριστιανικές φιγούρες έχουν ζήσει και έχουν αναδυθεί από την περιοχή, όπως ο Τατιανός ο Ασσύριος, ο οποίος ήρθε στην Έδεσσα από την Αδιαβηνή. Έκανε ένα ταξίδι στη Ρώμη και επέστρεψε στην Έδεσσα γύρω στο 172-173.
Στη συνέχεια, η Έδεσσα τέθηκε ξανά υπό ρωμαϊκό έλεγχο από τον Δέκιο και έγινε κέντρο ρωμαϊκών επιχειρήσεων εναντίον της αυτοκρατορίας των Σασσανίδων.
Πολλούς αιώνες αργότερα, ο δούκας της Οσροηνής συνόδευσε τον Ιουλιανό στον πόλεμο κατά του αυτοκράτορα Σαπώρη Β' τον 4ο αιώνα.
Η ανεξαρτησία του κράτους τελείωσε πιθανώς το 214. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Καρακάλλα, η μοναρχία καταργήθηκε από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και η Οσροηνή ενσωματώθηκε ως επαρχία.[11] Ήταν μια παραμεθόρια επαρχία, που βρισκόταν κοντά στις περσικές αυτοκρατορίες, με τις οποίες οι Ρωμαίοι πολεμούσαν επανειλημμένα.
Μετά την μεταρρύθμιση της τετραρχίας του αυτοκράτορα Διοκλητιανού κατά τη διάρκεια της βασιλείας του (284-305), ήταν μέρος της επισκοπής Ανατολής.
τον φίλον Ρέμωνα χθες περί τα μεσάνυχτα. Απ' τα παράθυρα που αφίσαμεν ολάνοιχτα, τ' ωραίο του σώμα στο κρεββάτι φώτιζε η σελήνη. Είμεθα ένα κράμα εδώ· Σύροι, Γραικοί, Αρμένιοι, Μήδοι. Τέτοιος κι ο Ρέμων είναι. Ομως χθες σαν φώτιζε το ερωτικό του πρόσωπο η σελήνη,
ο νους μας πήγε στον πλατωνικό Χαρμίδη.Κ.Π. Καβάφης, Εν πόλει της Οσροηνλης
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.