De stimmhafti glottali Frikativ isch en Konsonant vo dr mänschliche Sprooch. S Zeiche im Internationale Phonetische Alphabet defür isch [ɦ].
| Stimmhafte glottale Frikativ | ||
|---|---|---|
| IPA-Nummere | 147 | |
| IPA-Zeiche | ɦ | |
| IPA-Bildli |  | |
| Teuthonista | ||
| X-SAMPA | h\ | |
| Kirshenbaum | h<?> | |
Trotz dass de Luut als „stimmhafte glottale Frikativ“ bezeichnet wird, isch de Luut weder en richtige Frikativ, noch isch glottal als Artikulationsort e bsùnders träffendi Beschrybig, ùn er isch au nit stimmhaft. Foneetisch isch de Luut änder e Art stimmlose Vokal wie en Frikativ. Wyl de Luut aber fonologisch in de meischte Sprooche wie en Frikativ bhandlet wird, wird er meischt au eso bschriibe. In de meischte Sprooche isch er en Allophon vo /h/ zwüsche Vokal.
Artikulation
- Es wird traditionel als en Frikativ bschriibe. Tatsächli wird in de meischte Sprooche aber niene im Muul e Engi bildet.
- De Artikulationsort wird viilmool als glottal definiert. Tatsächli aber chönne d Artikulatore alli möglichi Positione yynee, ohni dass d Luutqualität sich duet verändre.
- D Phonation isch „breathy voiced“ bzw. „gmurmlet“; d Stimmbänder vibriere bi dr Artikulation ganz lycht.
- Es isch en orale Konsonant; d Lùft goot dur s Muul usse.
- Es isch en egressive Konsonant; er wird allei dur s Usstoosse vo Lùft mit de Lunge ùn em Zwerchfell erzüügt, wie die meischte mänschliche Sproochluut.
Verbreitig
| Sprooch | Wort | IPA-Transkription | Bedütig | Bemerkig | |
|---|---|---|---|---|---|
| Änglisch | Australischs Änglisch[1] | behind | [bəˈɦɑe̯nd] | ‚hinter‘ | Allophon vo /h/ zwüsche stimmhafte Luut.[1][2] |
| Received Pronunciation[2] | [bɪˈɦaɪ̯nd] | ||||
| breits Südafrikanischs Änglisch | hand | [ˈɦɛn̪t̪] | ‚Hand‘ | Bi gwüssi Sprächer, ùn nùmme vor betonte Vokal. | |
| Baskisch | nordöschtlichi Dialäkt[3] | hemen | [ɦemen] | ‚do‘ | Cha au [h] sy. |
| Chinesisch | Wu | 閒話 | [ɦɛɦʊ] | ‚Sprooch‘ | |
| Dänisch[4] | Mon det har regnet? | [mɔ̽n d̥e̝ ɦɑ̈ ˈʁɑ̈jnð̩] | ‚I froog mi, ob es grägnet het?‘ | Hüüfige Allophon vo /h/ zwüsche Vokal. | |
| Finnisch | raha | [rɑɦɑ] | ‚Gäld‘ | Allophon vo /h/ zwüsche stimmhafte Luut. | |
| Hebräisch | מַהֵר |  [mäɦe̞r](info) | ‚schnäll‘ | ||
| Hindustani | हूँ / ہوں | [ɦu᷉] | ‚(i) bin‘ | ||
| Kalabari[5] | hóín | [ɦóĩ́] | ‚Vorstellig‘ | ||
| Koreanisch | 여행 / yeohaeng | [jʌɦεŋ] | ‚Reis‘ | Chùnt als Allophon vo /h/ zwüsche stimmhafte Luut vor. | |
| Litauisch | humoras | [ˈɦʊmɔrɐs̪] | ‚Humor‘ | E hüüfigi Ussprooch näbe [ɣ]. | |
| Niiderländisch[6] | haat | [ɦaːt] | ‚Hass‘ | ||
| Polnisch | Dialäkt vo Podhale | hydrant | [ˈɦɘ̟d̪rän̪t̪] | ‚Hydrant‘ | Wird in dänne Diakäkt vo eme [x] ùnterschiide, derwyyl im Standardpolnische nùmme de Luut /x/ vorchùnt. |
| Dialäkt vo Kresy | |||||
| Portugiesisch | Viili brasilianischi Dialäkt | esse rapaz | [ˈesi ɦaˈpajs] | ‚de Jùngi‘ | Ussprooch vùm Zäpfli-r. |
| Viili Sprächer | hashi | [ɦɐˈʃi] | ‚Ässtäbli‘ | ||
| Zum Deil im brasilianische Portugiesisch[7][8] dialects | mesmo | [ˈmeɦmu] | ‚glych‘ | Entspricht entweder eme [s] oder [ʃ] am Silbeänd in andre Dialäkt. | |
| Dialäkt vo Ceará[9] | gente | [ˈɦẽ.t͡ʃi] | ‚Lüt‘ | In däm Dialäkt werde [ʒ], [v] ùn [z] zue [ɦ]. | |
| Panjabi | ਹਵਾ | [ɦə̀ʋä̌ː] | ‚Lùft‘ | ||
| Rumänisch | siibebürgischi DialäktVorlage:Sfnp | haină | [ˈɦainə] | ‚Mantel‘ | Entspricht eme [h] im Standardrumänische. |
| Slowakisch | hora | [ˈɦo̞ɾa](info) | ‚Berg‘ | ||
| Slowenisch | Küschte-Dialäkt | hora | [ˈɦɔra] | ‚Berg‘ | Entspricht eme [ɡ] in andre Dialäkt. |
| Dialäkt vo Rovte | |||||
| Tschechisch | hora | [ˈɦora] | ‚Berg‘ | ||
| Ukrainisch | голос | [ˈɦɔlɔs] | ‚Stimm‘ | Wird au als [ʕ] bschriibe.. | |
| Zulu | ihhashi | [iːˈɦaːʃi] | ‚Ross‘ | ||
Fuessnote
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
