Hermann Buhr Giliomee (1938-) is professor in Politieke wetenskap aan die Universiteit van Kaapstad en skrywer van verskeie geskiedenis- en politieke boeke, wat onder andere die Stalsprys, die Recht Malan-prys en die Helgaard Steyn-prys vir sy skryfwerk verower.[1]
| Hermann Giliomee | |
| Geboortenaam | Hermann Buhr Giliomee |
|---|---|
| Gebore | 4 April 1938 Sterkstroom |
| Alma mater | Universiteit Stellenbosch |
| Nasionaliteit | Suid-Afrikaans |
| Titel | Prof. |
| Instelling | Universiteit Stellenbosch |
| Vakgebied | Geskiedenis Politieke wetenskap |
| Bekend vir | The Afrikaners – Biography of a People Die Afrikaners – ’n Biografie |
| Eerbewyse | Helgaard Steyn-prys N.P. van Wyk Louw-medalje Stalsprys Recht Malan-prys Jan H. Maraisprys |
Lewe en werk
Hermann Buhr Giliomee is op 4 April 1938 te Sterkstroom in die Oos-Kaap gebore.[2] Kort na sy geboorte verhuis die gesin na Porterville en hy ontvang sy skoolopleiding aan die Hoërskool Porterville, waar sy vader Geskiedenis-onderwyser was.
Vanaf 1956 tot 1961, en weer vanaf 1969 tot 1972, studeer hy verder in Geskiedenis aan die Universiteit van Stellenbosch. In 1972 behaal hy die D.Phil.-graad en ’n verwerking van sy proefskrif word later gepubliseer as Die Kaap tydens die Eerste Britse Bewind.
In 1963 en 1964 is hy Kadet in die Diplomatieke Diens en in 1965 aanvaar hy ’n pos as lektor aan die Universiteit van Suid-Afrika. Vanaf 1967 tot 1982 is hy lektor en later senior lektor in Geskiedenis aan die Universiteit van Stellenbosch. In 1973 en weer in 1977 tot 1978 is hy Post-doktorale Navorsingsgenoot en besoekende dosent in Geskiedenis aan die Yale Universiteit in die Verenigde State van Amerika.[3] In 1982 en 1983 is hy Jan Smuts Fellow aan die Universiteit van Cambridge in die Verenigde Koninkryk.[3] Hy aanvaar in 1983 ’n pos as professor in die Departement van Politieke Wetenskap aan die Universiteit van Kaapstad. Hierdie pos beklee hy tot met sy aftrede in 2002. Hy lewer sy intreerede onder die titel The history in our politics. Vir die periode 1992 tot 1993 is hy ’n navorsingsgenoot van die Woodrow Wilson Centre for International Scholars in Washington D.C. in Amerika.
Hy skryf gereelde rubrieke vir publikasies soos Rand Daily Mail en Cape Times, terwyl hy ook politieke menings skryf vir Die Burger, Beeld en Volksblad.[3] In 1984 is hy saam met André du Toit medestigter van die radikale maandelikse Afrikaanse tydskrif Die Suid-Afrikaan.[3] Tussen 1995 en 1997 is hy president van die Suid-Afrikaanse Instituut vir Rasseverhoudinge.[2] Na aftrede word hy verkies tot die Raad van die Universiteit van Stellenbosch, waar hy hom beywer vir die behoud van Afrikaans as voertaal,[1] en hy tree ook by hierdie universiteit op as buitengewone professor.
Hy is getroud met die argitek Annette en hulle bly in Dalsig in Stellenbosch en het ook ’n vakansiehuis op Stilbaai. Hulle het twee dogters, Francine en Adrienne.[1]
Skryfwerk
Vir Die Argiefjaarboek vir Suid-Afrikaanse Geskiedenis skryf hy Die Administrasietydperk van Lord Caledon.
In 2004 word die Stalsprys vir hoogstaande publikasie oor die geskiedenis aan hom toegeken vir The Afrikaners, Biography of a People. Hy ontvang in 2004 ook die Recht Malan-prys vir hierdie boek. Hierdie omvangryke werk gaan indringend in op die definisie van wie die Afrikaner is (en toon paradoksaal aan dat hulle geen homogene groep of volk is nie), waarna hy die geskiedenis van hierdie self-gedefinieerde volk agterhaal.[4] In 2008 verower die Afrikaanse weergawe van hierdie boek, Die Afrikaners, die Helgaard Steyn-prys nadat dit in 2005 op die kortlys was vir die Universiteit van Johannesburg-prys.[5][6][7]
In Nog altyd hier gewees skets hy die geskiedenis van die Stellenbosse bruin gemeenskap oor drie eeue heen teen die agtergrond van die politieke, opvoedkundige en sosiaal-maatskaplike tendense wat hulle lot bepaal het. Sodoende word eeue se onreg deur kolonialisme en apartheid te boek gestel.[8][9]
Saam met Bernard Mbegna skryf hy die Nuwe geskiedenis van Suid-Afrika wat hy vanaf pre-historiese tye saamtrek en alle volkere se agtergrond en bydrae tot die land behandel.
Die laaste Afrikanerleiers ondersoek die tydperk van die middel-vyftigerjare tot 1994 aan die hand van die afrikanerleiers van daardie tyd, Hendrik Verwoerd, John Vorster, P.W. Botha, Van Zyl Slabbert en F.W. de Klerk, en gee ’n interessante en verhelderende blik op hierdie veelbewoë tyd en die politieke besluite wat in hierdie tyd geneem is.[10]
As samesteller is hy verantwoordelik vir Buhr van die Bokveld: ’n Sprankelende intelligensie. Dit is ’n bloemlesing uit die werke van die vroeggestorwe joernalis Johann Buhr.[11]
Toekennings
- 2001 – Stalsprys vir Geesteswetenskappe in Politieke Wetenskap
- 2004 – Stalsprys vir Geesteswetenskappe en Recht Malan-prys vir Geskiedenis
- 2008 – Helgaard Steyn-prys vir Letterkunde[12]
- 2013 – N.P. van Wyk Louw-medalje
- 2016 – Jan H. Maraisprys
Publikasies
Publikasies uit sy pen sluit in:[13]
- Die Kaap tydens die eerste Britse bewind: 1795–1803 (1975)
- Ethnic Power Mobilized – Can South Africa change? (1979, met Heribert Adam)
- Afrikanermag: opkoms en toekoms (saam met Heribert Adam) (1981)
- The Parting of the Ways: South African Politics 1976–1982 (1982)
- From Apartheid to Nation-building (1989, met Lawrence Schlemmer)
- Kruispad (2001)
- The Afrikaners – Biography of a People (2003)
- Die Afrikaners: ’n Biografie (2004)
- ’n Vaste plek vir Afrikaans (2006, met Lawrence Schlemmer)
- Nog altyd hier gewees (2007)
- Nuwe geskiedenis van Suid-Afrika (2007, met Bernard Mbenga)
- New History of South Africa (2007, met Bernard Mbenga)
- Die laaste Afrikanerleiers (2012, Engels: The Last Afrikaner Leaders)
- Hermann Giliomee: Historikus: 'n Outobiografie (2016)
Samesteller en redakteur
- The Shaping of South African Society, 1652–1840 (1988)
- ’n Samelewing in wording: Suid-Afrika, 1652–1840 (1990)
- Up Against the Fences: Poverty, passes and privilege in South Africa (1985, met Lawrence Schlemmer)
- Negotiating South Africa’s Future (1989, met Lawrence Shlemmer)
- The elusive search for peace: South Africa, Israel and Northern Ireland (1990, met Jannie Gagiano)
- The Bold Experiment: South Africa’s new democracy (1994, met Lawrence Shlemmer en Sarita Hauptfleish)
- The Awkward Embrace: one party-domination and democracy (1999, met Charles Simkins)
- Buhr van die Bokveld: 'n Sprankelende intelligensie - 'n Bloemlesing uit die werk van Johann Buhr (2015, samesteller)
Bronne
- "Tafelberg - Our Authors - Hermann Giliomee". www.tafelberg.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Julie 2018. Besoek op 28 Junie 2018.
Boeke
- HAUM. Stellenbosse Galery. HAUM-Uitgewers Kaapstad en Pretoria 1974
Tydskrifte en koerante
- Brand, Gerrit. Giliomee het nog lank nie ophou vertel nie. By, 13 Desember 2008
- De Vries, Willem. Twee deel letterkundeprys. Beeld, 10 November 2008
- Du Plessis, Irma. Afrikanervrou: hoofsweep of slagoffer. Boeke Insig, No. 7, Herfs 2009
- La Vita, Murray. Nou weer ‘queen’ se Afrikaners... Beeld, 8 Augustus 2015
- Landman, Christina. Tussen ’n breinaald en ’n koeksister. Insig, Desember 2003
- Marais, Danie. Geskiedenis van verduideliking. By, 3 November 2012
- Retief, Hanlie. Altyd gatkant teen die juk. Rapport, 25 November 2007
- Swanepoel, Martie. Seun van Porterville. Plus, 24 November 2007
Verwysings
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
