From Wikipedia, the free encyclopedia
Katta yettilik (inglizcha: Group of Seven - "Yettilar guruhi", G7) - Buyuk Britaniya, Germaniya, Italiya, Kanada, Fransiya, Yaponiya va AQShni birlashtirgan norasmiy xalqaro tashkilot.
Ushbu davlatlar rahbarlarining norasmiy forumi ( Yevropa komissiyasi ishtirokida) ham xuddi shunday nom bilan atalgan, uning doirasida dolzarb xalqaro muammolarga yondashuvlar muvofiqlashtiriladi. Aytilmagan qoidaga ko'ra, guruh sammitlari har yili a'zo davlatlarning har birida navbatma-navbat o'tkaziladi.
"Katta yettilik" tushunchasi Sobiq Sovet Ittifoqi davlatlari jurnalistikasida 1990-yillarning boshlarida inglizcha G7 qisqartmasini Katta yettilik ("Katta yettilik") deb noto'g'ri dekodlash natijasida paydo bo'lgan, garchi aslida u "Yettilik guruhi" ("Yettilar guruhi") degan ma'noni anglatadi”)[1].
G7 xalqaro tashkilot emas, u xalqaro shartnomaga asoslanmagan va nizom yoki kotibiyatga ega emas. G7 qarorlari majburiy emas. Qoida tariqasida, biz tomonlarning kelishilgan chiziqqa rioya qilish niyatini aniqlash yoki xalqaro hayotning boshqa ishtirokchilariga muayyan muammolarni hal qilishda muayyan yondashuvlardan foydalanish bo'yicha tavsiyalar haqida gapiramiz. G7 ning nizomi yo'qligi sababli ushbu institutga rasman a'zo bo'lish mumkin emas.
1997 yildan beri Rossiya klubda ishtirok etmoqda va shuning uchun uyushma "Katta sakkizlik" (G8) deb nomlangan [2] . Biroq, 2014 yilda Qrim anneksiya qilinganidan so'ng, klub G7 formatida Rossiyasiz yana yig'ilishni boshladi. [3] .
"Katta sakkizlik" atamasi, uning davomi bo'lgan "Katta sakkizlik" atamasi rus jurnalistikasida inglizcha G7 qisqartmasini "Buyuk yettilik" ("Katta yettilik") deb noto'g'ri dekodlash natijasida paydo bo'lgan, garchi aslida u "Katta yettilik" degan ma'noni anglatadi. "Yettilar guruhi" ("Yettilar guruhi") "Katta yettilik" atamasi birinchi marta "Kommersant-Vlast" jurnalining 1991 yil 21 yanvardagi "Boltiqbo'yi Gorbachevga 16 milliard dollarga tushdi" maqolasida qayd etilgan [4] .
Dunyoning eng sanoati rivojlangan mamlakatlari rahbarlarining uchrashuvlarini o'tkazish g'oyasi 1970-yillarning boshlarida iqtisodiy inqiroz va AQSh, G'arbiy Evropa va Yaponiya o'rtasidagi iqtisodiy va moliyaviy masalalar bo'yicha munosabatlarning yomonlashishi munosabati bilan paydo bo'lgan.
Davlat rahbarlari o'zlari bilan eng kam sonli delegatsiyani olib kelishadi. Uchrashuv yakunlari boʻyicha matbuot kommunikesi imzolandi. Tayyorlanishi bir necha oy davom etadigan rasmiy tashriflardan farqli o‘laroq, G8 uchrashuvlari tezroq tayyorlanadi.
1975-yil 15-17-noyabrda Rambuye saroyida Fransiyaning amaldagi Prezidenti Valeri Jiskar d'Esten tashabbusi bilan boʻlib oʻtgan birinchi yigʻilishda olti davlatning davlat va hukumat rahbarlari yigʻilishdi (70-yillarning boshidan shu kabi uchrashuvlar oʻtkazilib kelindi). moliya vazirlari darajasida): Fransiya, AQSh, Buyuk Britaniya, Germaniya, Italiya va Yaponiya . “Katta oltilik” yig‘ilishida iqtisodiy masalalar bo‘yicha qo‘shma deklaratsiya qabul qilindi, unda savdo hududida tajovuzkorlik qilmaslik va yangi diskriminatsion to‘siqlarni o‘rnatishdan bosh tortish chaqirildi.
Keyinchalik har yili yig'ilishlar o'tkaziladi.
1976 yilda "oltilik" Kanadani o'z a'zoligiga qabul qilib, "etti" ga aylandi va 1991-2002 yillarda u "7+1" sxemasi bo'yicha asta-sekin "sakkizlik" ga aylantirildi. SSSR va 1991 yil dekabrdan - Rossiya .
Buyuk Britaniya poytaxti London birinchi bo'lib G7 formatidagi estafetani oldi. </link></link></link> . 1991-yil 17-iyulda SSSR Prezidenti M.Gorbachyov muzokaralarda qatnashdi, 1995-yilda Rossiya Federatsiyasi dunyoning rivojlangan mamlakatlari hamjamiyatiga qoʻshildi (U G8 deb nomlandi).
2014 yildan boshlab u yana G7 formatida ishlamoqda - Rossiya Qrimni anneksiya qilganidan so'ng G'arb davlatlari G8 ishida ishtirok etishdan bosh tortdi va G7 formatida uchrashuvlar o'tkazishni boshladi .
2020-yil iyun oyida AQSh prezidenti Donald Tramp Rossiyani Katta Sakkizlikka qaytarish taklifi bilan chiqdi. Biroq guruhning boshqa aʼzo davlatlari bu taklifni qoʻllab-quvvatlamadi [5]
Davlat | Vakil | Lavozim | Vakolat bilan | Surat |
---|---|---|---|---|
Yaponiya | Fumio Kisida | Yaponiya Bosh vaziri | 2021 yil 4 oktyabr | </img> |
Birlashgan Qirollik | Rishi Sunak | Buyuk Britaniya Bosh vaziri | 2022 yil 25 oktyabr | </img> |
Kanada | Jastin Tryudo | Kanada Bosh vaziri | 2015 yil 4 noyabr | </img> |
AQSH | Jo Bayden | AQSH prezidenti | 2021 yil 20 yanvar | </img> |
Fransiya | Emmanuel Makron | Fransiya Respublikasi Prezidenti | 2017 yil 14 may | </img> |
Olmoniya | Olaf Scholz | Germaniya federal kansleri | 2021 yil 8 dekabr | </img> |
Italiya | Jorj Meloni | Italiya Vazirlar Kengashi raisi | 2022 yil 22 oktyabr | </img> |
Yevropa | Charlz Mishel | Yevropa Kengashi raisi | 2019 yil 1 dekabr | </img> |
Ursula fon der Leyen | Yevropa Komissiyasi raisi | 2019 yil 1 noyabr | </img> |
“Yettilik” raisi har bir kalendar yilida quyidagi rotatsiya tartibida aʼzo mamlakatlardan birining rahbari hisoblanadi: Fransiya, AQSh, Buyuk Britaniya, Germaniya, Yaponiya, Italiya, Kanada (1981 yildan).
Davlat rahbarlarining yozgi uchrashuvlaridan tashqari, vazirlar darajasidagi uchrashuvlar ko'pincha o'tkaziladi:
thumb|495x495px| 1992-2009 yillarda G8 mamlakatlarida YaIM dinamikasi, 1992 yil darajasiga nisbatan foizda. 2019 yil uchun ma'lumotlar bilan jadval:
Bir mamlakat | Aholi (taxmin) | YaIM | ||
---|---|---|---|---|
million | % | milliard dollar | % | |
Andoza:Country data Великобритания</img>Andoza:Country data Великобритания | 66.6 | 0,85 | 2830.8 | 3.2 |
Germaniya</img> Germaniya | 83.1 | 1.06 | 3861.6 | 4.4 |
Italiya</img> Italiya | 60.2 | 0,77 | 2001.5 | 2.3 |
Kanada</img> Kanada | 38.5 | 0,49 | 1736.4 | 2.0 |
Andoza:Country data США</img>Andoza:Country data США | 330,0 | 4.22 | 21433.2 | 24.5 |
Andoza:Country data Франция</img>Andoza:Country data Франция | 68.9 | 0,88 | 2715.8 | 3.1 |
Yaponiya</img> Yaponiya | 126,0 | 1.6 | 5079,9 | 5.8 |
Yevropa Ittifoqi raisligi rahbari: Katta yettilik mamlakatlari davlat va hukumat rahbarlarining uchrashuvlari har yili (odatda yozda) raislik qiluvchi davlat hududida o‘tkaziladi. Yigʻilishlarda aʼzo davlatlarning davlat va hukumat rahbarlaridan tashqari, Yevropa Ittifoqining ikki vakili, yaʼni Yevropa Komissiyasi raisi va hozirda Yevropa Ittifoqiga raislik qilayotgan mamlakat rahbari ishtirok etmoqda.
Rossiya (1997-2014) - prezidentlar
Evropa Ittifoqi (1977 yildan) - Evropa hamjamiyatlari komissiyasi / Evropa komissiyasi raisi
Номер саммита | Дата | Принимающая страна | Организатор саммита | Место проведения | Наиболее обсуждаемые темы |
---|---|---|---|---|---|
1-й | 15-17 ноября 1975 | Andoza:Флагификация | президент Валери Жискар д’Эстен | Замок Рамбуйе, Иль-де-Франс | Отказ от политики торговых войн |
2-й | 27-28 июня 1976 | Andoza:Флагификация | президент Джеральд Форд | Дорадо[uk], Пуэрто-Рико | Необходимость устойчивого роста мировой экономики |
3-й | 7-8 мая 1977 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Джеймс Каллагэн | Даунинг-стрит, 10, Лондон | Зависимость развитых стран от экспорта нефти |
4-й | 16-17 июля 1978 | Andoza:Флагификация | федеральный канцлер Гельмут Шмидт | Резиденция канцлера ФРГ, Бонн | Борьба с инфляционными процессами |
5-й | 28-29 июня 1979 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Масаёси Охира | дворец Акасака, Токио | Дефицит энергоносителей |
6-й | 22-23 июня 1980 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Франческо Коссига | остров Сан-Джорджо-Маджоре, Венеция | Противодействие советскому вторжению в Афганистан |
7-й | 20-21 июля 1981 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Пьер Трюдо | Монтебелло (Квебек) | Глобальная гонка вооружений |
8-й | 4-6 июня 1982 | Andoza:Флагификация | президент Франсуа Миттеран | Версаль | Война на Ближнем Востоке |
9-й | 28-30 мая 1983 | Andoza:Флагификация | президент Рональд Рейган | Колониальный Уильямсбург, Уильямсберг (Виргиния) | Долги развивающихся стран |
10-й | 7-9 июня 1984 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Маргарет Тэтчер | Ланкастер-хаус[en], Лондон | Модернизация демократических ценностей и институтов власти |
11-й | 2-4 мая 1985 | Andoza:Флагификация | федеральный канцлер Гельмут Коль | Резиденция канцлера ФРГ, Бонн | Охрана окружающей среды |
12-й | 4-6 мая 1986 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Ясухиро Накасонэ | дворец Акасака, Токио | Авария на Чернобыльской АЭС |
13-й | 8-10 июня 1987 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Аминторе Фанфани | остров Сан-Джорджо-Маджоре, Венеция | Глобальное изменение климата |
14-й | 19-21 июня 1988 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Брайан Малруни | Metro Toronto Convention Centre, Торонто (Онтарио) | Перестройка в СССР |
15-й | 14-16 июля 1989 | Andoza:Флагификация | президент Франсуа Миттеран | Большая арка Дефанс, Париж | Права человека в КНР |
16-й | 9-11 июля 1990 | Andoza:Флагификация | президент Джордж Буш | кампус Университета Райса, Хьюстон, Техас | Создание рыночной экономики в странах Восточной Европы |
17-й | 15-17 июля 1991 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Джон Мейджор | Ланкастер-хаус[en], Лондон | гостем саммита был президент СССР М. С. Горбачёв с супругой |
18-й | 6-8 июля 1992 | Andoza:Флагификация | федеральный канцлер Гельмут Коль | Мюнхен | Югославские войны |
19-й | 7-9 июля 1993 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Киити Миядзава | дворец Акасака, Токио | Ядерное разоружение |
20-й | 8-9 июля 1994 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Сильвио Берлускони | Неаполь | Впервые второй день саммита прошёл с участием России Andoza:Переход |
21-й | 15-17 июня 1995 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Жан Кретьен | Саммит Плэйс, Галифакс (Новая Шотландия) | Реформа МВФ и Всемирного банка |
22-й | 27-29 июня 1996 | Andoza:Флагификация | президент Жак Ширак | Лион, городской музей изобразительных искусств | Поиски мирного урегулирования военно-политических конфликтов |
23-й | 20-22 июня 1997 | Andoza:Флагификация | президент Билл Клинтон | Общественная библиотека Денвера, Колорадо | Развитие малого предпринимательства |
24-й | 15-17 мая 1998 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Тони Блэр | Бирмингем | Региональная безопасность |
25-й | 18-20 июня 1999 | Andoza:Флагификация | федеральный канцлер Герхард Шрёдер | Кёльн | Основание «Большой двадцатки» |
26-й | 21-23 июля 2000 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Ёсиро Мори | Окинава | Новые информационные технологии |
27-й | 21-22 июля 2001 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Сильвио Берлускони | Генуя | Продовольственная безопасность |
28-й | 26-27 июня 2002 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Жан Кретьен | Кананаскис, Альберта | Международный терроризм |
29-й | 1-3 июня 2003 | Andoza:Флагификация | президент Жак Ширак | курорт Эвьян-ле-Бен | Вторжение в Ирак |
30-й | 8-10 июня 2004 | Andoza:Флагификация | президент Джордж Буш младший | Си-Айленд, Джорджия | Свобода слова |
31-й | 6-8 июля 2005 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Тони Блэр | отель Глениглз отель[en] Перт (Шотландия) | Помощь беднейшим странам Африки |
32-й | 15-17 июля 2006 | Andoza:Флагификация | президент Владимир Путин | Санкт-Петербург | Демографические проблемы современного мира |
33-й | 6-8 июня 2007 | Andoza:Флагификация | федеральный канцлер Ангела Меркель | Хайлигендамм | Транснациональная организованная преступность |
34-й | 7-9 июля 2008 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Ясуо Фукуда | Тояко, Хоккайдо | Защита интеллектуальной собственности |
35-й | 8-10 июля 2009 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Сильвио Берлускони | Л’Акуила | Мировой экономический кризис |
36-й | 25-26 июня 2010 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Стивен Харпер | Хантсвилл (Онтарио) | Финансовая помощь и налоговая нагрузка |
37-й | 26-27 мая 2011 | Andoza:Флагификация | президент Николя Саркози | Довиль | Гражданская война в Ливии |
38-й | 18-19 мая 2012 | Andoza:Флагификация | президент Барак Обама | Кэмп-Дэвид, Мэриленд | Ядерная программа Ирана |
39-й | 17-18 июня 2013 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Дэвид Кэмерон | Лох-Эрн, Северная Ирландия | Отмывание капиталов и уклонение от уплаты налогов |
40-й | 4-5 июня 2014 | Andoza:Флагификация | председатель Европейского совета Херман Ван Ромпёй | Брюссель, Бельгия | Российско-украинская война |
41-й | 7-8 июня 2015 | Andoza:Флагификация | федеральный канцлер Ангела Меркель | Замок Эльмау (Бавария) | Экономические санкции против Российской Федерации |
42-й | 26-27 мая 2016 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Синдзо Абэ | Сима | Ядерная программа КНДР |
43-й | 26-27 мая 2017 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Паоло Джентилони | Таормина (Сицилия) | Гражданская война в Сирии |
44-й | 8-9 июня 2018 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Джастин Трюдо | Ла-Мальбе (Квебек) | Проблема использования химического оружия на планете |
45-й | 24-26 августа 2019 | Andoza:Флагификация | президент Эмманюэль Макрон | Биарриц | Россия и Европейский союз[9] |
46-й | 10-12 июня 2020 | в виде видеоконференции | президент Дональд Трамп | Кэмп-Дэвид (саммит отменён) | Последствия пандемии COVID-19 |
47-й | 11-13 июня 2021 | Andoza:Флагификация | премьер-министр Борис Джонсон | Сент-Айвс (Корнуолл) | Новая «Трансатлантическая хартия» как альтернатива «Шёлковому пути» |
48-й | 26-28 июня 2022 | Andoza:Флагификация | федеральный канцлер Олаф Шольц | Замок Эльмау (Бавария) | Российско-украинская война (2022) |
49-й | 2023 | Andoza:Флагификация | Хиросима | Украина и НАТО : Расширение НАТО | |
50-й | 2024 | Andoza:Флагификация | |||
51-й | 2025 | Andoza:Флагификация | |||
52-й | 2026 | Andoza:Флагификация | |||
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.