Аккургаш
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Аккургаш (лат. Stannum, Sn) — Менделеевның периодик таблицасының 5 период, 14 төркем элементы. Тәртип номеры - 50. Җиңел металлар төркеменә карый.Нормаль шартларда аккургаш сыгылмалы, чүкелүчән, җиңел эрүчән көмеш-ак төстәге ялтыравыклы металл. Аккургаш өч аллотропик модификациядә була: 13,2 °C түбән температурада алмас куб рәшәткәле тотрыклы α-аккургаш (соры кургаш), 13,2 °C югарырак температурада тетрагональ рәшәткәле β-аккургаш (аккургаш). γ-кургаш — 161°C—232 градуслар интервалында барлыкка килә.
| Аккургаш | |
 | |
| Масса | 118,71 ± 0,007 м.а.б.[1] |
|---|---|
| Грозящая опасность | аккургаш белән агулану[d] |
| Төс | Көмеш төс |
| Илиминт симвылы | Sn[2] |
| Химик фурмула | Sn[3] |
| SMILES фурмуласы | [Sn][3] |
| Атым саны | 50[4] |
| Иликтер кирелеге | 1,96 |
| Ионный радиус | 0,55 ангстрем[5], 0,69 ангстрем[5] һәм 0,81 ангстрем[5] |
| Стандартная молярная энтропия | 44,1 ± 0,05 Дж / (моль·К)[6] |
| Тыгызлык | 7,28 ± 0,01 кубик смга ... грамм |
| Эрү температурасы | 449 ± 0 ℉ һәм 231,9 °C[7] |
| Кайнау ноктасы | 4545 ± 1 ℉ һәм 2507 °C[8] |
| Бу басымы | 0 ± 1 мм.рт.ст. |
| Куркынычсызлык классификациясе һәм билгеләнеше | CLP[d][9] |
| PGCH куды | 0613 |
| Мөмкин булган тәэсирнең уртача вакыт чиге | 2 ± 1 mg/m³ |
| IDLH | 100 ± 10 mg/m³ |
 Аккургаш Викиҗыентыкта | |
Аккургаш элементының символы - Sn (Станнум дип укыла).
Кургаш кешелеккә б.э.к. IV мең еллыктан ук билгеле булган. Аккургаш б.э.к. III гасыр соңында һәм уртасында кулланылган кургашлы бронза компоненты булып тора.
Кургаш — сибелеп таралган сирәк элементларның берсе. Җир кабыгында таралуы буенча кургаш 47-че урынны били. Кларк саны буенча 2×10−4 алып 8 ×10−3 % кадәр масса тәшкил итә. Составында аккургаш булган төп минерал — касситерит (кургаш ташлары) SnO2, аның составында 78,8 проценты аккургаш бар. Станнин (аккургаш колчеданы) — Cu2FeSnS4 (27,5 % Sn) тәбигатьтә сирәгрәк очрый.
Дөньяда аккургаш ятмалары Кытай Халык Республикасы һәм Көньяк-Көнчыгыш Азияла — Индонезия, Малайзия һәм Таиланд илләрендә. Иң зур ятмалар, шулай ук Көньяк Америкада (Боливия, Перу, Бразилия) һәм Австралиядә.
Рәсәй Федерациясендә аккургаш ятмалары Хабаровск краенда[10], Чукот автономияленда, Приморье краенда (Кавалеровский районы), Саха Республикасында һәм башка районнарда урнашкан.
Титан җитештерүдә аккургаш легирлаучы металл буларак кулланыла. Аккургаш двуокисе оптик пыяла эшләүдә абразив материал буларак кулланыла. Бу металл химик электр тогы чыганакларында, аккумуляторларда кулланыла.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
