Loading AI tools
liste Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Bir dizi ulusal hükûmet ve iki uluslararası kuruluş, terörist olarak tanımladıkları örgütlerin listelerini oluşturmuştur. Aşağıdaki tanımlanmış terörist örgütleri listesi, mevcut ve eski ulusal hükûmetler ve hükûmetler arası kuruluşlar tarafından terörist olarak tanımlanan örgütleri listeler. Bu tür tanımlamaların genellikle örgütlerin faaliyetleri üzerinde önemli bir etkisi olmuştur. Terörist olarak tanımlanan birçok örgüt, terörizmi amaçlarına ulaşmak için askeri bir taktik olarak kullanmayı reddetmiştir ve terörizmin yasal tanımı konusunda uluslararası bir fikir birliği yoktur.[1][2] Bazı örgütlerin birden fazla kanadı veya bileşeni vardır ve bunlardan biri veya birkaçı terörist olarak tanımlanırken diğerleri değildir.
Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır. (Eylül 2024) |
Bu liste, yalnız kurt terörü olarak kabul edilen terörizmle suçlanan bağımsız bireyleri içermez. Bu liste aynı zamanda geniş çapta terörist olarak kabul edilebilecek, ancak yukarıda belirtilen kriterlere göre resmi olarak bu şekilde tanımlanmayan örgütleri da kapsamamaktadır.
Aşağıda, geçmişte ilgili taraflarca resmi olarak terörist olarak belirlenmiş ancak o zamandan beri listeden çıkarılan örgütlerin listesi yer almaktadır.
Örgüt | Tanımlayanlar | |
---|---|---|
Ebu Nidal Örgütü | ABD (8 Ekim 1997 – 1 Haziran 2017[110]) | |
Afrika Ulusal Kongresi | Güney Afrika (16 Aralık 1961 – 11 Şubat 1990[227]), ABD (Ağustos 1988[228] – 2008[229][230]) | |
el-Harameyn Vakfı'nın ABD dalı | Yeni Zelanda (?–2014)[231] | |
¡Alfaro Vive, Carajo! | Ekvador (1984–1991) | |
Azak Taburu | Japonya (2021–2022),[232] | |
Nuclei di Iniziativa Proletaria | Avrupa Birliği (?–2007) | |
Nuclei di Iniziativa Proletaria Rivoluzionaria | Avrupa Birliği (?–2007)[208] | |
Nuclei Territoriali Antimperialisti | Avrupa Birliği (?–2007)[208] | |
Silahlı İslami Grup | ABD (8 Ekim 1997 – 15 Ekim 2010[110]) | |
Aum Şinrikyo | Avrupa Birliği (? – 18 Temmuz 2011[100][233]), ABD (8 Ekim 1997 – 20 Mayıs 2022>)[234] | |
Filistin Demokratik Halk Kurtuluş Cephesi | ABD (10 Ağustos 1997 – 10 Ağustos 1999[110]) | |
Kanarya Adaları Bağımsızlık Hareketi | İspanya (1977–1979) | |
Kolombiya Birleşik Öz Savunma Kuvvetleri | Avrupa Birliği (? – 18 Temmuz 2011[100][233]), ABD (2001–2014[110]) | |
Front de libération du Québec | Kanada (1 Nisan 1963 – 1971) | |
Husiler | ABD (19 Ocak – 5 Şubat 2021[235]) | |
Hynniewtrep Ulusal Kurtuluş Konseyi | Hindistan (16 Kasım 2000[236] – 2011[37][237]) | |
Kach ve Kahane Chai | Avrupa Birliği (? – 12 Temmuz 2010[238][239]), ABD (8 Ekim 1997 – 20 Mayıs 2022)[110] | |
Japon Kızıl Ordusu | ABD (8 Ekim 1997 – 8 Ekim 2001[110]) | |
Kızıl Kmerler | ABD (8 Ekim 1997 – 8 Ekim 1999[110]) | |
Libya İslami Savaşçı Grubu | Birleşik Krallık (? – Kasım 2019[240]), ABD[110] | |
Manuel Rodríguez Vatansever Cephesi | ABD (8 Ekim 1997 – 8 Ekim 1999[110]) | |
Fas İslami Savaşçı Grubu | ABD[110] | |
Halkın Mücahitleri Örgütü | Avrupa Birliği (Mayıs 2002 – 26 Ocak 2009[241]), Kanada (24 Mayıs 2005[242] – 20 Ocak 2012[243]), Birleşik Krallık (28 Mart 2001 – 24 Haziran 2008[241]), ABD (8 Temmuz 1997 – 28 Eylül 2012[110]) | |
İran Milli Direniş Konseyi | ABD (15 Ağustos 2003[244] – 28 Eylül 2012) | |
Filistin Kurtuluş Cephesi | Birleşik Krallık (? – 12 Temmuz 2010[238][239]) | |
Filistin Kurtuluş Örgütü | Birleşik Krallık (1988[245] – 1991[246]) | |
Fetih | ABD (? – 1988) | |
Devrimci Çekirdek | ABD (10 Ağustos 1997 – 18 Mayıs 2009[110]) | |
17 Kasım Devrimci Örgütü | ABD[110] | |
Túpac Amaru Devrimci Hareketi | ABD (10 Ağustos 1997 – 8 Ekim 2001[110]) | |
Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri | Avrupa Birliği (2001 – 13 Kasım 2017[247]), ABD (8 Ekim 1997 – 30 Kasım 2021[110]) | |
Nepal Komünist Partisi (Maoist) | ABD (? – 6 Eylül 2012[248]) | |
Oromo Kurtuluş Cephesi | Etiyopya (? – 2018[249]) | |
Ogaden Ulusal Kurtuluş Cephesi | Etiyopya (? – 2018[249]) | |
Ginbot 7 | Etiyopya (? – 2018[249]) | |
Türkistan İslam Partisi[upper-alpha 20] | ABD (? – 2020)[250][251] BMGK (2002–2020) | |
Tehreek-e-Labbaik Pakistan | Pakistan (2021)[252] | |
uMkhonto we Sizwe | Güney Afrika[253] |
Tanımlanmış terör örgütlerinin bir listesini yayınlayan ülkeler arasında, bazılarının listeleme ve listeden çıkarmaya yönelik açık ve yerleşik bir prosedürü vardır ve bazıları opaktır. Berghof Vakfı, opak listeden çıkarma koşullarının, radikalizmi körüklerken örgütün terörizmi terk etme teşvikini azalttığını savunuyor.[254]
2002'den beri Avustralya Hükümeti, 2002 Güvenlik Mevzuatı Değişikliği (Terörizm) Yasası kapsamında terör örgütlerinin bir listesini tutmaktadır.[9] Listeleme, listeden çıkarma ve yeniden listeleme, esas olarak Avustralya Güvenlik İstihbarat Teşkilatı ve Başsavcılık Departmanını içeren bir protokolü [9] takip eder.[255]
Dışişleri Bakanlığı, tanımlanan terörist kişi ve kuruluşların halka açık bir listesini tutar.[92]
18 Aralık 2001'den bu yana, Kanada Ceza Kanunu'nun 83.05 bölümü, Konseydeki Vali'ye terörizmle uğraşan, terörü kolaylaştıran veya böyle bir kuruluş adına hareket eden örgütlerin bir listesini tutma izni vermektedir.[256]
Bir örgütün listede kalması gerekip gerekmediğini belirlemek için Kamu Güvenliği Bakanı tarafından her beş yılda bir inceleme yapılır. Örgütler, Federal Mahkeme Başkanı'nın adli incelemesi için başvurabilir. Hem bakanlık hem de adli incelemeler Canada Gazette'de yayınlanır.[256] Liste, Public Safety Canada web sitesinde de yayınlanmaktadır.[16]
Avrupa Birliği'nin, iki grup için farklı yaptırımlar sağlayan iki tanımlanmış terör örgütü listesi vardır.[257] İlk liste Birleşmiş Milletler'in listesidir, ikincisi ise özerk bir listedir.[258] 13 Ocak 2020 itibarıyla özerk listede 21 örgüt bulunmaktadır.[259]
Yasa Dışı Faaliyetler (Önleme) Yasası uyarınca, İçişleri Bakanlığı yasaklı örgütlerin bir listesini tutmaktadır.[37]
Devlet tanımlanmış terör örgütlerinin bir listesini tutar; bu liste ABD Silahlı Kuvvetleri ve CENTCOM'u da içerir.[260]
İsrail'in "Terör Örgütleri ve Yetkisiz Dernekler" listesi, İsrail Terörle Mücadele Finansmanı Ulusal Bürosunda mevcuttur.[261]
Just Security'ye göre İsrail'in 22 Ekim 2021'de Batı Şeria'da altı Filistinli sivil toplum örgütünü İsrail'in 2016 terörle mücadele yasası uyarınca terör örgütü olarak tanımlaması, yasanın kusurlu doğasını vurguluyor ve "2021'de insan hakları gruplarının gizli istihbarat temelinde suç örgütü sayılmasının kesinlikle kabul edilemez olduğu herkes için net olmalı" diyor.[262] İnsan Hakları İzleme Örgütü, 2016 yasası sayesinde İsrail'in "'Abartılı veya Muğlak' Terörizm Tanımları"na sahip ülkeler kategorisinde yer aldığını ve bu yasanın listedeki bir örgütün bayrağını sallamak veya marşını söylemek gibi şeyleri destek ifade etme olarak tanımladığını ve bunun üç yıla kadar hapisle cezalandırılabileceğini söylüyor.[263]
26 Ekim 2021'de BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet yaptığı açıklamada, "Son olaylar, İsrail'in terörle mücadele yasasının, terörün aşırı geniş tanımı, yargı süreci sorunları ve kanıtların gizli kalmasına izin veren biçimi dahil olmak üzere ne kadar sorunlu olduğunun altını çiziyor" dedi.[264]
Kazakistan hükümeti, mahkemeler tarafından yasaklanan terör örgütlerinin bir listesini yayınlamaktadır.[178]
Kırgızistan, mahkemeler tarafından resmi olarak yasaklanan "yıkıcı, aşırılık yanlısı ve terörist" örgütlerin bir listesini elinde tutmaktadır. 26 Aralık 2018 itibarıyla listede 20 örgüt bulunmaktadır ve bunlardan 12'si terör örgütü olarak tanımlanmıştır.[179][265]
Malezya İçişleri Bakanlığı, terör faaliyetlerine karışan kişi ve örgütlere yönelik bir yaptırım listesi tutmaktadır. Liste, 2001 Kara Para Aklamayı Önleme, Terörizm Finansmanını Önleme ve Yasadışı Faaliyetlerden Elde Edilen Gelir Yasası tarafından düzenlenmektedir ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi yaptırım listelerini tamamlayıcı niteliktedir.[93][266][267]
Myanmar'da (eski adıyla Burma), Terörle Mücadele Merkez Komitesi, ülkenin terörle mücadele yasasına göre terör örgütlerini tanımlamaktan sorumludur. Tanımların resmi olmadan önce birlik hükümeti tarafından onaylanması gerekir.[268] Myanmar'ın terör listesinde sadece iki örgüt bulunur: 25 Ağustos 2017'de tanımlanan Arakan Rohingya Kurtuluş Ordusu[269] ve Ocak 2019'da [270][271] tanımlanan Arakan Ordusu.
Yeni Zelanda Polisi Başbakan'a terör örgütü olarak tanımlama taleplerinin koordinasyonundan sorumludur. Terör örgütlerinin tanımlanması, 2002 Terörizmi Önleme Yasası tarafından da yönlendirilmektedir. Yeni Zelanda ayrıca, BM'nin 1267, 1989, 2253, 1988 ve 1373 no'lu kararları dahil olmak üzere terörle mücadeleyle ilgili birkaç Birleşmiş Milletler kararına da uyar.[17][109][272]
Terörle Mücadele Yasası'nın 11-B bölümü uyarınca Pakistan Hükûmeti, terörizmle ilgilendiğine inanılan bir örgütü Yasaklanmış Örgüt ilan edebilir veya gözetim altına alabilir. İçişleri Bakanlığı, bir örgütün yasaklanmasına ilişkin resmi tebligatı düzenler. Ulusal Terörle Mücadele Kurumu, öncelikle, bir örgüt yasaklandıktan sonra istihbarat koordinasyonu yoluyla herhangi bir yeniden ortaya çıkma belirtisini izlemekle ilgilenir.[kaynak belirtilmeli]
2003 yılında Kamu Güvenlik Bakanlığı mps.gov.cn internet sitesinde "Doğu Türkistan" terör örgütlerinin bir listesini yayınladı. Bu liste ABD'deki Çin Halk Cumhuriyeti Büyükelçiliği tarafından İngilizceye çevrilmiştir.[273]
2007 tarihli İnsan Güvenliği Yasası kapsamında resmi olarak terör örgütü listesine alınan ilk örgüt, Basilan eyalet mahkemesi tarafından 10 Eylül 2015 tarihinde listelenen Ebu Seyyaf'tır.[274] Dışişleri Bakanlığı, İnsan Güvenliği Yasası veya 2012 tarihli Terörizmin Finansmanını Önleme ve Bastırma Yasası kapsamında tanımlanmış terör örgütlerinin bir listesini yayınlamaktadır [275]
2020 Terörle Mücadele Yasası'nın kabulü ile, Filipinler Irak ve Şam İslam Devleti'ni (IŞİD) de içeren Birleşmiş Milletler'in tüm terör örgütü tanımlarını otomatik olarak tanıdı.[276] Aynı yasa kapsamında, örgütleri terörist olarak tanımlamak için Terörle Mücadele Kurulu kuruldu.[277]
Terörist olarak tanımlanan örgütlerin tek bir federal listesi, Rusya Federasyonu Yüksek Mahkemesi tarafından kullanılmaktadır. Ulusal Terörle Mücadele Komitesi, nac.gov.ru web sitesinde "Federal Birleşik Terör Örgütleri Listesi" adlı terör örgütlerinin bir listesini tutar.[278]
Sri Lanka, Terörizmin Önlenmesi (Aşırılık Yanlısı Örgütlerin Yasaklanması) olarak belirtilen 1979 düzenlemelerinin 48 No.lu Terörizmin Önlenmesi (Geçici Hükümler) Yasası ile örgütleri yasaklar.
Tacikistan Ulusal Bankası, Yüksek Mahkeme tarafından terörist veya aşırılık yanlısı ilan edilen kişi ve örgütlerin ulusal listelerini yayınlamaktadır.[279]
2015 yılında Tacikistan İslami Rönesans Partisi, Tacikistan'da terör örgütü olarak yasaklandı.[280]
Ukrayna'da Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetleri terör örgütü olarak tanımlanır. Ukraynalı yetkililer, iki örgütün kasten şiddeti yaymak, rehineleri ele geçirmek, yıkıcı faaliyetlerde bulunmak, suikastlar düzenlemek ve vatandaşları yıldırmak amacıyla katı bir hiyerarşi, finansman kanalları ve silah tedarikinden oluştuğunu iddia ediyor.[281][282]
Birleşik Arap Emirlikleri Kabinesi, kişi ve örgütleri terörist listesine dahil etmek için periyodik olarak kararlar alır. 4 Mart 2020 itibarıyla kabinenin aldığı kararlar 2014/41,[283] 2017/18,[284] 2017/28,[285] 2017/45,[286] 2018/24 [287] ve 2018/50 no'lu kararlardır.[288]
Birleşmiş Milletler'de tüm terör örgütlerinin bir listesi yoktur. Bunun yerine, belirli bağlamlarda uluslararası yaptırımlara odaklanan birkaç listeye sahiptir.[289] Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1267 sayılı kararı, El Kaide, Taliban ve ortaklarına odaklanan listeler oluşturulmasını sağladı. Bu listeler daha sonra IŞİD'i içerecek şekilde genişletildi.[58][290]
Birleşik Krallık İçişleri Bakanlığı, yasaklanmış terörist örgütlerin bir listesini tutar.[19]
Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı, yabancı terör örgütlerinin bir listesini tutmaktadır.[110]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.