Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist (TKP/ML), 24 Nisan 1972'de İbrahim Kaypakkaya ve arkadaşları tarafından kurulan yasa dışı komünist parti. Partinin siyasi düşünceleri doğrultusunda askeri kolu Türkiye İşçi Köylü Kurtuluş Ordusu (TİKKO) ve gençlik örgütü Türkiye Marksist-Leninist Gençlik Birliği'dir (TMLGB).
Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist | |
|---|---|
 | |
| Kısaltma | TKP/ML |
| Genel sekreter | 1. İbrahim Kaypakkaya[1] 2. Süleyman Cihan[2] 3. Kazım Çelik[3] 4. Mehmet Demirdağ[4] 5.[not 1] |
| Kurucu | İbrahim Kaypakkaya |
| Slogan(lar) | Yaşasın Partimiz TKP/ML, Halk Ordusu TİKKO, TMLGB, İbo, Haydar, Zülfikar, Namludadır İktidar |
| Kuruluş tarihi | 24 Nisan 1972 |
| Bölünme |
|
| Önceli | Türkiye Komünist Partisi (Mustafa Suphi dönemi) Türkiye İhtilalci İşçi Köylü Partisi |
| Gazete(ler) |
|
| Gençlik kolu | Türkiye Marksist-Leninist Gençlik Birliği |
| Askeri kol | Türkiye İşçi Köylü Kurtuluş Ordusu |
| İdeoloji | |
| Siyasi pozisyon | Aşırı sol |
| Ulusal üyelik | Halkların Birleşik Devrim Hareketi (eskiden)[5][6] |
| Uluslararası üyelik | Devrimci Parti ve Örgütlerin Enternasyonal Koordinasyonu Uluslararası Marksist-Leninist Parti ve Örgütler Konferansı (Uluslararası Bülten) (eskiden) Enternasyonalist Özgürlük Taburu |
| İnternet sitesi | |
| Parti bayrağı | |
 | |
Hakkında
TKP/ML örgütünün askeri kanadı olan TİKKO ve gençlik örgütü TMLGB örgütün sivil kanadı olan TKP/ML'ye bağlı olarak hareket etmektedir. Parti, düşüncelerinde daima kırları ve illegal mücadeleyi birinci planda ele alınması gerektiğini belirten İbrahim Kaypakkaya'nın görüşlerinin günümüzdeki savunucusudur. Parti (örgüt), Marksizm, Leninizm ve Maoizm'in birleşimiyle oluşan Marksizm-Leninizm-Maoizm (MLM) ideolojisini benimsemiştir. Parti içinde sürekli ikililik ortaya çıkmış ve bazı zamanlarda çeşitli fraksiyonlar ortaya çıkmıştır. TKP/ML-Hareketi, TKP/ML-DABK, TKP/ML-Konferans, TKP/ML(Maoist Parti Merkezi) en öne çıkanlarıdır. Ayrıca Partizan isimli politik dergide örgüte yakın bir grup olarak bilinmektedir.[7]
1995 yılında TKP/ML(Birlik) adlı grup ayrılmıştır. 2007 yılında İbocu Dönüşüm Hareketi adlı grup ayrılmıştır. Bu gruplar sonradan kendi aralarında birleşip sonra da Maoist Komünist Partisine iltihak etmişlerdir.
| Türkiye İşçi Köylü Kurtuluş Ordusu | |
|---|---|
 TİKKO bayrağı | |
| Bağlılık | Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist |
| Lider(ler) | TİKKO Genel Komutanlığı (Partiye bağlı kolektif liderlik) |
| Etkin bölgeler |  Türkiye  Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi |
| İdeoloji | Komünizm Marksizm-Leninizm-Maoizm |
| Siyasi yelpaze | Aşırı sol |
| Müttefikler |  Halkların Birleşik Devrim Hareketi  Enternasyonalist Özgürlük Taburu |
| Rakip(ler) | Türkiye Suriye Millî Ordusu IŞİD |
| Çatışma(lar) | Türkiye'de Maocu çatışması Kobani Kuşatması Menbic Taarruzu Rakka Operasyonu (2016-2017) Zeytin Dalı Harekâtı Barış Pınarı Harekâtı |
TKP/ML, 12 Mart 2016 tarihinde Halkların Birleşik Devrim Hareketi bileşenleri ile birleşerek Türkiye'de faaliyet yürüten bazı komünist ve Marksist-Leninist silahlı örgütlerle ortak bir cephe oluşturmuştur.[8] Daha sonradan 2016'da ayrılık sonucu oluşan fraksiyonlardan TKP/ML MK fraksiyonu (sağ tasfiyeci kanat), 1 Ekim 2016'da yaptığı açıklama ile bu hareketten ayrıldığını duyurmuştur.[9]
2015 yılında Almanya'da TKP/ML üyesi olduğu iddiasıyla operasyon ardından gelişen süreç sonucunda örgütte 2016 yılında iki ayrı kanada bölündü. TKP/ML MK'sinin kişi yeterliliğini sağlayamadığı, Konferans hazırlama için aldığı inisiyatifin ek süresinin dolup MK'nin bu yüzden düştüğünü ve bölgesel döneme geçildiğini ilan grup Örgütlenme Komitesi'ni kurdu.[10] Diğer kanat ise MK ismini kullanmaya devam etti. Her iki grup da kendini TKP/ML olarak adlandırıyor ve diğer grubu sağcı-tasfiyeci olarak tanımlıyor, buna ek olarak ÖK kanadı MK ismini kullanan kanadın bu ismi demokratik yollarla elinde tutmadığını belirterek bu kanadı darbecilikle suçluyor. Ayrılık kamuoyunda Örgütlenme Komitesi (ÖK) ve Merkez Komitesi (MK)/İşçi Köylü Kurtuluşu (İKK) ayrılığı şeklinde yansımıştır.
Örgüt, Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığının 28 Ekim 2015'ten beri yayınladığı "en çok aranan teröristler" listesinde terör örgütü olarak sınıflandırılmaktadır.[11]
Türkiye Marksist-Leninist Gençlik Birliği
Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninistin gençlik kanadıdır.[12]
Eylemleri
- Bu liste eksiktir, maddeyi geliştirerek yardımcı olabilirsiniz.
- 17 Mart 1978: Ümraniye'de Milliyetçi İşçi Sendikaları Konfederasyonu üyesi 5 ülkücü işçi Ümraniye Katliamı olarak bilinen olayda öldürüldü.[13]
- 15 Ağustos 1989: Gümüşhane, Şiran'da yer alan Kozağaç Jandarma Karakolu'na gerçekleştirilen baskında 7 asker ve köyün eski muhtarı öldürüldü, ardından çıkan çatışmalarda 3 polis yaralandı.[14]
- 2 Ağustos 1997: Madımak Katliamı davasında yargılanan 8 sanığı Kırşehir'den Ankara'ya götüren cezaevi aracı Akpınar'da bombalı ve silahlı saldırıya uğradı; 3 görevli ve 1 sanık yaralandı.[15]
- 11 Aralık 2000: Okmeydanı'nda Özel Harekat Timine ateş açıldı; 2 polis öldü,11 polis yaralandı.[16]
- 20 Mayıs 2004: Acıbadem'de düzenlenen bombalı araçlı saldırısı sonucu ölen veya yaralanan olmadı.[17]
- 1 Haziran 2017: Tunceli'de Aliboğazı ve Bozan yaylaları civarında düzenlenen saldırıda 3 asker öldürüldü.[18]
- Örgüt PYD saflarında Suriye İç Savaşı'na katıldı[19] ve Enternasyonalist Özgürlük Taburu bünyesine girdi.[20] 2015 ve 2016 yıllarında PKK ile ortak eylemlerde bulundu.[21] Grup, Barış Pınarı Harekâtı ve Zeytin Dalı Harekâtı'nda Suriye Demokratik Güçleri müttefiki olan Enternasyonalist Özgürlük Taburu içerisinde Türk Silahlı Kuvvetleri ve Türkiye destekli Özgür Suriye Ordusu ile çatışmalara girdi.[22][23]
Örgütten ayrılarak kurulan yeni oluşumlar
- TKP/ML-Hareketi
- TKP/ML (Bolşevik)
- TKP/ML-Konferans
- TKP/ML-DABK
- TKP/ML-Partizan
- TKP/ML-DHB
- TKP/ML-DP
- TKP/ML (YİÖ)
- TKP/ML-Halkın Birliği
- TKP/ML (Maoist Parti Merkezi)
- TKP (ML)
- TKP-ML
- TKP/ML (B)
- TKP/ML (Geçici Koordinasyon Komitesi)
- TKP/ML-Spartakist
- TKP/ML (Devrimci Partizan)
- TKP/ML (GYDK)
- Kurtuluş Yolu (dergi)
- Kurtuluş Bayrağı (dergi)
- İbocu Dönüşüm Hareketi
TKP-ML
2016'lı yılların sonlarına doğru örgütten Türkiye Komünist Partisi-Marksist Leninist (TKP-ML) adında bir ayrılık yaşanır. TKP-ML'nin silahlı kanadının adı TİKKO ve gençlik kanadının adı da TMLGB adını taşır. Ancak bu örgütün aynı zamanda kadın yapılanması bulunmaktadır. Bu yapılanmanın adı Türkiye Komünist Partisi-Marksist Leninist/Komünist Kadınlar Birliği (TKP-ML/KKB veya KKB) olarak bilinir. TKP-ML'nin kendine ait resmi web sitesi mevcuttur.[24]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dipnotlar
Dış bağlantılar
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
