İzzeddin el-Kassam Tugayları
Hamas'ın silahlı kolu Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
İzzeddin el-Kassam Tugayları (El-Kassam Tugayları olarak kısaltılır[33][34][35]), adını İzzeddin el-Kassam'dan almakta olup Hamas'ın askerî kanadıdır.[35][36][37] Muhammed Deyf'in 13 Temmuz 2024'teki ölümüne kadar liderliğini yaptığı El Kassam Tugayları, son yıllarda Gazze Şeridi'nde faaliyet gösteren en büyük ve en donanımlı milis gücüdür.[38]
| İzzeddin el-Kassam Tugayları | |
|---|---|
كتائب الشهيد عز الدين القسام | |
 Kassam Tugayları tarafından kullanılan Kelime-i şehâdet yazılı bayrak | |
| Kuruluş | 1991-günümüz |
| Lider(ler) | Muhammed Sinvar |
| Sözcü(ler) | Ebu Ubeyde |
| Merkez(ler) | Gazze Şeridi |
| İdeoloji | Filistin milliyetçiliği Filistin'in kendi kaderini tayin hakkı Sünni İslamcılık[1] İslami köktendincilik[2] Antisiyonizm[3] |
| Durum | Aktif |
| Büyüklük | 15,000–40,000+[4][5][6] |
| Müttefikler | Devlet olan müttefikler:
Devlet olmayan müttefikler:
|
| Rakip(ler) | Devlet olan rakipler:
Devlet olmayan rakipler: |
| Çatışma(lar) | |
| Terör örgütü olarak tanımlayanlar | |
| İnternet sitesi | alqassam.ps |
1991 yılının ortalarında kurulan örgüt,[33] o dönemde Oslo Anlaşması müzakerelerini engellemekle ilgileniyordu.[39][40] El Kassam Tugayları 1994-2000 yılları arasında İsrailliler'e yönelik bir dizi saldırının sorumluluğunu üstlenmiştir.[38]
İkinci İntifada'nın başlangıcında grup İsrail'in ana hedeflerinden biri haline geldi. El Kassam Tugayları Batı Şeria'da çeşitli hücreler işletiyordu. Hamas, genellikle kalesi olarak kabul edilen Gazze Şeridi'nde güçlü bir varlık sürdürdü. Şubat 2017'den Ekim 2024'e kadar Hamas'ın Gazze Şeridi'ndeki siyasi lideri olan Yahya Sinvar, Hamas-İsrail Savaşı sırasında Gazze'deki Tugayların ana askeri lideriydi.[41][42] Öldürülmesinden sonra Sinvar'ın yerine kardeşi Muhammed geçti.
El Kassam Tugayları Avrupa Birliği, Avustralya, Yeni Zelanda, Mısır ve Birleşik Krallık tarafından açıkça terör örgütü olarak listelenmiştir.[43][34][44][45][46][47] Kassam Tugayları'ndan açıkça bahsetmemekle birlikte, ABD ve Kanada Hamas'ı bir terör örgütü olarak tanımlamıştır;[48][49][50] ana kuruluşu olan Hamas'ı bir terör örgütü olarak tanımlamıştır;[51] Tugay lideri Muhammed Deyf 13224 sayılı Yürütme Emri uyarınca ABD tarafından Özel Olarak Belirlenmiş Küresel Terörist olarak sınıflandırılmıştır.[52][53]
Genel bakış
İzzeddin El Kassam Tugayları, Hamas'ın Gazze Şeridi'nde faaliyet gösteren askeri kanadıdır. Şu anda Muhammed Sinvar tarafından yönetiliyor.[35][35][36]
El Kassam Tugayları, adını Filistin'deki Müslüman vaiz ve mücahit İzzeddin el-Kassam'dan alıyor. 1930'da el-Kassam, Siyonizm'e ve Levant'taki İngiliz ve Fransız yönetimine karşı çıkan bir örgüt olan Kara El'i örgütledi ve kurdu.[54]
El Kassam Tugayları'na göre amaçları şöyledir:
- "Filistin'i özgürleştirme çabasına katkıda bulunmak ve Filistin halkının haklarını, Kutsal Kur'an'ın, Peygamber Muhammed'in Sünneti'nin (Allah'ın selamı ve bereketi üzerine olsun) ve Müslüman yöneticilerin ve alimlerin kutsal gelenekleri doğrultusunda geri kazanmak."[33]
Özetle, Tugaylar, İsrail'i siyasi bir varlık olarak sona erdirerek Gazze, Batı Şeria ve İsrail'i içeren İslam devleti olan Filistin'i kurmayı amaçlıyor.[34]
Yapısı ve organizasyonu
Özetle
Bakış açısı
El-Kassam Tugayları, Hamas'ın ayrılmaz bir parçasıdır. Hamas'ın geniş politik hedeflerine ve ideolojik amaçlarına bağlı olmalarına rağmen, karar alma konusunda önemli bir bağımsızlığa sahiptirler. 1997 yılında siyaset bilimcileri Ilana Kass ve Bard O'Neill, Hamas'ın Tugaylar ile ilişkisini Sinn Féin'in İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) ile ilişkisine benzettikleri ve bir üst düzey Hamas yetkilisini şu sözlerle aktardılar: 'Izz al-Din al-Qassam Tugayı, kendi liderleri olan bağımsız bir askeri kanattır ve emirlerini Hamas'tan almazlar ve planlarını bize önceden bildirmezler.[34][55] Kass ve O'Neill, IRA analojisini daha da ileri götürerek, siyasi ve askeri kanatların ayrılmasının Hamas'ın siyasi liderlerini terör eylemlerinden sorumluluktan koruduğunu, sağladığı makul inkâr edilebilirlikle Hamas'ı barış görüşmelerinin temsilcisi olarak uygun hale getirdiğini savundular. Bu durum, Sinn Féin politikacısı Gerry Adams ile olduğu gibi, terörizmle bağlantılı olarak kabul edilmeden barış müzakerelerine temsilci olarak katılmalarına olanak tanıdı.[56]
Savaşçıların kimlikleri ve grup içindeki pozisyonları genellikle ölünceye kadar gizli kalmaktadır; hatta İsrail saldırılarına karşı savaştıklarında, tüm militanlar grupların yeşil başbandının takıldığı karakteristik siyah bir maskeyi takarlar. Tugaylar bağımsız hücrelerin bir modeli üzerinde çalışır ve yüksek rütbeli üyeler bile genellikle diğer hücrelerin faaliyetlerinden habersizdir. Bu durum, üye ölümlerinden sonra grupların sürekli olarak yeniden oluşmasına olanak tanır. El-Aksa İntifadası sırasında, grubun liderleri birçok hava saldırısının hedefi oldu ve bu saldırılarda Salah Shahade ve Adnan al-Ghoul gibi birçok üye öldü.
Tarihçe
Özetle
Bakış açısı
Arka plan
1984 yılında Şeyh Ahmed Yasin, İbrahim el-Mahadme, Şeyh Salah Şehade ve diğerleri, İsrail kontrolüne karşı direniş amacıyla silahlı bir örgüt kurma hazırlıklarına başladılar ve gelecekteki direniş faaliyetleri için silah temin etmeye odaklandılar. Ancak grup üyeleri tutuklandı ve silahlar ellerinden alındı.[33]
1986 yılında Şehade, "Filistin savaşçıları" anlamına gelen "al-Mujahidun al-Filastiniun" adlı bir direniş hücresi ağı oluşturdu. Bu ağ, İsrail askerlerini ve "Hainleri" hedef alan faaliyetlerde bulundu. Bu ağ, 1989 yılına kadar faaliyet gösterdi ve en ünlü operasyonları, iki İsrailli asker olan Avi Sasportas ve Ilan Saadon'un kaçırılıp öldürülmesi olayıdır.[33][57]
Hamas resmi olarak, diğer benzer ağları oluşturarak, 14 Aralık 1987 tarihinden kısa bir süre sonra resmen kuruldu. Abdullah Azzam Tugayları gibi diğer benzer ağları oluşturarak 1987-1994 yılları arasındaki Birinci İntifada sırasında, el-Kassam Tugayları, Hamas'a paramiliter bir yetenek sağlamak amacıyla kuruldu ve daha sonra Hamas'ın silahlı kanadı olarak bilinir hale geldi.[33][34]
Günümüzdeki durumu
Uluslararası toplum ve özellikle Birleşmiş Milletler, savaşanların sivilleri insan kalkanları haline getirme pratiğini Cenevre Sözleşmeleri savaş standartlarının ihlali olarak kabul eder ve sivil nüfusa karşı yapılacak keyfi saldırıları (örneğin, roketler veya intihar bombacıları ile) uluslararası hukuka aykırı olarak değerlendirir.[58][59][60][61][62]
el-Kassam Tugaylarının tanınmış bir militan örgüt haline dönüşümü, Oslo Anlaşmaları'nın kurulması sırasında onları engelleme çabalarına yardımcı olmak amacıyla başladı. 2003 ve 2004 yıllarında, Gazze'deki Tugaylar, Jabalya'nın Ekim 2004'teki kuşatmasını da içeren İsrail Savunma Kuvvetleri'nin saldırılarına direndi. Bununla birlikte, bu savaşlar el-Kassam Tugayları ağır kayıplar yaşadı.[kaynak belirtilmeli] Ancak grup, güç kazanmaya devam etti ve takip eden yıllarda saldırılar düzenleme yeteneğini korudu.[34][63]
2005 yılında, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, PA güvenlik güçlerini doğrudan kontrol altına almıştı ve bu güçler başkanın Fetih hareketine sadıktı. Hamas hükümeti ise Gazze Şeridi'nde ayrı bir 3,000 kişilik paramiliter polis gücü oluşturdu, bu güç "Yürütme Gücü" olarak adlandırıldı ve el-Kassam Tugayları üyelerinden oluşuyordu.[64][65][66][67][68]
Haziran ve Temmuz 2006'da, el-Kassam Tugayları, Gilad Shalit adlı İsrail askerinin esir alınmasına neden olan operasyona katıldı ve sonrasında İsrail Savunma Kuvvetleri tarafından başlatılan Yaz Operasyonu'nu takiben Gazze Şeridi'nde ağır çatışmalar yaşandı. Tugaylar, 18 aydan fazla bir süre sonra İsrail askerlerine karşı aktif olarak savaştı. Mayıs 2007'de tugaylar, operasyon sırasında 192 savaşçı kaybettiklerini duyurdu.[69]
Ocak 2007'de Abbas, Yürütme Kuvveti'ni yasakladı ve o zamanlar 6,000 üyesinin PA güvenlik kuvvetlerine kendi komutası altında dahil edilmesini emretti. Emir, Hamas hükümeti tarafından uygulanmadı ve bunun yerine kuvvetlerin sayısını12,000 kişiye çıkarmayı planladıklarını açıkladılar. el-Kassam Tugayları ve Yürütme Kuvveti, Haziran 2007'de Gazze'nin Hamas tarafından ele geçirilmesini sağladı.[70][71]
Haziran 2008'de Mısır ateşkes için arabuluculuk etti ve ateşkesler 4 Kasım'a kadar sürdü. İsrail güçleri Gazze'ye girdi ve altı Hamas savaşçısını öldürdü; olay, roket saldırılarının artmasına neden oldu, Eylül ve Ekim'de iki roketten Kasım'da 190 rokete yükseldi. Her iki taraf da karşı tarafın ateşkese uymadığını iddia etti.[34]
Uluslararası tanınma
Özetle
Bakış açısı
Uluslararası toplum ve özellikle Birleşmiş Milletler, savaşanların sivilleri insan kalkanları haline getirme pratiğini Cenevre Sözleşmeleri savaş standartlarının ihlali olarak kabul eder ve sivil nüfusa karşı yapılacak keyfi saldırıları (örneğin, roketler veya intihar bombacıları ile) uluslararası hukuka aykırı olarak değerlendirir.[58][59][60][61][62]
El-Kassam Tugayları, Avrupa Birliği, Avustralya, Yeni Zelanda, Mısır ve Birleşik Krallık tarafından açıkça terör örgütü olarak listelenmiştir. ABD ve Kanada, ana kuruluşu olan Hamas'ı terör örgütü olarak tanımıştır; Tugay lideri Muhammed Deyf, ABD tarafından 13224 sayılı Yürütme Emri uyarınca özel olarak küresel bir terörist olarak sınıflandırılmıştır.[34] Tugaylar Hamas adına askeri faaliyet üstlendiğinden, "Hamas'la bağlantılı organize terörist faaliyetler güvenilir bir şekilde Tugaylara atfedilebilir."[34]
Öte yandan Türkiye'nin son yıllarda Hamas ile ilişkileri iyileştirmesi ve Türkiye'de siyasi büro açmasına izin vermesi üzerine gayrıresmi politik destek sağlamıştır. Aksa Tufanı'nın başlamasından sonra gelişen olaylardan sonra bu destek resmileşmiş ve Erdoğan'dan politik destek almışlardır. Erdoğan'ın da bu yönde açıklamaları bulunmaktadır.[72][73]
Kaynakça
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.