En İyi Sorular
Zaman Çizelgesi
Sohbet
Bakış Açıları
Türkiye'deki madencilik kazaları listesi
Vikimedya liste maddesi Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Remove ads
Remove ads
Türkiye'deki madencilik kazaları, geçmiş yıllardan günümüze kadar Türkiye'nin çeşitli bölgelerindeki kömür ve diğer maden ocaklarında meydana gelen kazalardır. 1941 yılından bu yana 3 binden fazla insan maden kazalarında ölmüştür. 100 binden fazla insan ise yaralanmıştır. Madenlerde en çok görülen kaza sebepleri ise grizu patlaması, göçük ve yangınlardır. Türkiye'de geçmişten günümüze kadar birçok kaza yaşanırken, bu kazaların en çok görüldüğü il ise Zonguldak olmuştur.[1] Cumhuriyet tarihinden beri yaşanan en büyük maden kazası, 13 Mayıs 2014 tarihinde Manisa'nın Soma ilçesinde meydana gelmiş ve 301 kişi ölmüştür.[2] Türkiye İstatistik Kurumu'nun yaptığı bir araştırmada, Türkiye'de maden ve taş ocakçılığı iş kazalarının en fazla yaşandığı sektör olmuştur.[3]
Türkiye, maden kazaları sonucu yaşanan ölümlerde dünyada ilk sıralarda yer almaktadır. Dünyanın en büyük kömür üreticilerinden bir tanesi olan Çin'de, 2008 yılında 100 milyon ton başına düşen ölüm sayısı 127 olurken, Türkiye'de bu sayı 722 olarak kaydedilmiştir. Çin'de, 2008 yılında 100 milyon ton başına 127 kişi hayatını kaybederken, bu sayı 2013 yılında 37'ye düşmüştür. Dünyanın en büyük kömür üreticilerinden birisi olan Amerika Birleşik Devletleri'nde de, 100 milyon ton üretim başına 1 ile 6 kişi yaşamını yitirmiştir. Türkiye'de ise 2000 yılında 100 milyon ton başına 710 kişi hayatını kaybederken, 2008 yılına gelindiğinde bu sayı 722'ye çıkmıştır.[4]
Dünya üzerinde bugüne kadar en fazla ölümün yaşandığı madencilik kazası, 26 Nisan 1942 tarihinde kömür tozu patlaması sebebiyle Çin'de yaşanmış ve toplam 1.549 kişi yaşamını yitirmiştir.[5]
CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba'nın SGK'nın resmi verilerine dayandırarak hazırladığı rapora göre, Türkiye'de 2021 yılında 75 kişi maden kazalarında ölmüştür. 2021 yılında Türkiye'de madencilik sektöründe 17 bin iş kazası yaşanmıştır.[6]
Remove ads
Kazalar
Özetle
Bakış açısı
Not: 1983 yılından sonra meydana gelen kazalar yazılmıştır.
1983
- 1983 Armutçuk grizu faciası: 7 Mart 1983 tarihinde Zonguldak'ın Armutçuk beldesindeki taş kömürü ocağında meydana gelen grizu patlamasında 103 işçi yaşamını yitirmiştir.
- 10 Nisan 1983 tarihinde, Zonguldak'a bağlı Kozlu ilçesinde TTK'ya ait kömür ocağında yaşanan grizu patlamasında 10 işçi hayatını kaybetti.[7]
- Temmuz ayında, Amasya'nın Yeniçeltek maden ocağında meydana gelen grizu patlamasında 5 işçi yaşamını yitirmiştir.[8][9]
1987
1990
- 31 Ocak 1990'da Bartın'ın Amasra ilçesinde kömür ocağında yaşanan grizu patlamasında 5 işçi hayatını kaybetti.[10]
- 1990 Amasya grizu faciası: 7 Şubat 1990 tarihinde Amasya Yeniçeltek'te özel bir kömür işletmesine ait maden ocağında meydana gelen grizu patlamasında 2 işçi yanarak 66 işçi ise göçük altında kalarak ölmüştür.[11]
1992
- 1992 Kozlu grizu faciası: Türk madencilik tarihinin en büyük felaketlerinden birinde, 3 Mart 1992 tarihinde Zonguldak'ın Kozlu ilçesindeki taş kömürü ocağında meydana gelen zincirleme patlamalarda 263 madenci yaşamını yitirmiş,[12] 550 madenci yaralanmıştır. Dünya madencilik tarihinin en büyük kazaları arasında yer alan faciada ölen işçilerden 147'sinin cesedi, yer altında devam eden yangınlar nedeniyle günler sonra gruplar halinde çıkarılabildi. En son 2 madencinin cesedi ise, kazadan 5 yıl sonra, Mayıs 1997'de ocaktan çıkarıldı.[13]
1995
2003
2004
- 2004 Ağustos ayında Çorum'un Bayat ilçesinde özel bir maden işletmesinde meydana gelen grizu patlamasında 3 işçi hayatını kaybetmiştir.[8][9]
- 8 Eylül 2004 tarihinde Kastamonu'nun Küre ilçesinde bulunan yer altı bakır ocağında, cevherin nakledildiği 150 metre uzunluğundaki bandın alev alması nedeniyle meydana gelen yangında, oluşan karbonmonoksit ve diğer zararlı gazların etkisiyle birisi maden mühendisi toplam 19 çalışan ölmüştür.[18]
- JMO tarafından hazırlanan bir rapora göre Karadon'da 8 kişi hayatını kaybetmiştir.
2005
2006
2009
- 10 Aralık 2009 tarihinde Bursa'nın Mustafakemalpaşa ilçesine bağlı Bükköy'deki maden ocağında, 19 işçi grizu patlaması ile oluşan göçük sonucunda ölmüştür.[20]
2010
- Odaköy maden kazası: 23 Şubat 2010 tarihinde Balıkesir'in Dursunbey ilçesine bağlı Odaköy'de, toplam 47 kişinin çalıştığı maden ocağında meydana gelen grizu patlamasında 17 kişi ölürken 30 kişi de yaralanmıştır.[21]
- Karadon maden kazası: 17 Mayıs 2010 tarihinde Zonguldak'ta, Karadon Taşkömürü İşletme Müessesesi'nin işlettiği kömür madeninde grizu patlaması ve oluşan göçükler sebebiyle 30 kişi ölmüştür.[22]
- Küçükdoğanca maden kazası: 7 Temmuz 2010 tarihinde Edirne'nin Keşan ilçesine bağlı Küçükdoğanca mahallesindeki madende çıkan yangın ve oluşan göçük sebebiyle 3 kişi ölmüştür.[23]
- 26 Ekim 2010'da Bursa Orhaneli ilçesinde krom ocağında meydana gelen kazada 2 işçi hayatını kaybetmiştir.[24]
2011
2013
- 8 Ocak 2013'te, Zonguldak'ın Kozlu ilçesinde, Türkiye Taşkömürü Kurumu'na ait kömür ocağında metan gazı patlamasının yol açtığı göçük sebebiyle 8 işçi öldü.[25] Tesiste daha önceleri de kaza olmuş ve bu tesiste kayda geçen en büyük facia ise 263 işçinin yaşamını yitirdiği 1992 yılında yaşanmıştır.
- 18 Ocak 2013'te Manisa'nın Soma ilçesinde bir maden ocağında demir ayakların düşmesi ve iki demirin arasında kalması sonucu 1 işçi yaşamını yitirdi.[26]
2014
- 26 Nisan 2014'te Nevşehir'in Gülşehir ilçesine bağlı Gülyazı köyü yakınlarında Elmas Madenciliğe ait kömür ocağında gerçekleşen grizu patlamasında 1 işçi hayatını kaybetti, 6 işçi çıkan gazdan etkilenerek yaralandı.[27]
- 13 Mayıs 2014'te Manisa'nın Soma ilçesinde bir maden ocağında çıkan yangın sonucu 301 işçi hayatını kaybetti, en az 88 işçi de yaralandı. Facia, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en çok can kaybı ile sonuçlanan iş ve madencilik kazası olarak kayıtlara geçti.
- 1 Haziran 2014'te Kahramanmaraş'ın Elbistan ilçesinde bir maden ocağında kömür kırma makinesinin başına çarpması sonucu 1 işçi öldü.[28]
- 11 Haziran 2014'te Şırnak'ın Kemerli mahallesinde bir maden ocağında meydana gelen göçük sonucu 2'si kardeş 3 işçi öldü.[29]
- 18 Haziran 2014'te Şırnak'ın Dağkonak mahallesinde bir maden ocağında meydana gelen göçük sonucu 1 işçi öldü.[30]
- 28 Ekim 2014'te Karaman'ın Ermenek ilçesine bağlı Pamuklu mahallesi yakınlarında bir kömür madeninde meydana gelen su baskını sonucu 18 işçinin mahsur kalarak öldü.
- 1 Kasım 2014'te Bartın'ın Amasra ilçesinde bir maden ocağında meydana gelen göçükte mahsur kalan 2 Çinli işçi hayatını kaybetti, 1 Çinli işçi de yaralandı.[31] Aynı gün Zonguldak'ın Gelik beldesinde ruhsatsız olarak işletilen kömür ocağında vagon çarpması sonucu 1 işçi yaşamını yitirdi.[31]
- 6 Kasım 2014'te Elazığ ilinin Alacakaya ilçesinde bir maden ocağında düşen kaya parçasının altında kalan 1 işçi hayatını kaybetti, 1 işçi de yaralandı.[32]
- 13 Kasım 2014'te Edirne'nin Uzunköprü İlçesi'ne bağlı Altınyazı köyünde özel bir kömür ocağında meydana gelen grizu patlamasında 3 işçi hayatını kaybetti.[33]
- 19 Kasım 2014'te Bingöl'ün Genç ilçesinde bir maden ocağında kamyonun altında kalan 1 işçi hayatını kaybetti, 1 işçi de ağır yaralandı.[34]
2015
- 21 Ocak 2015'te Sivas'ın Gemerek ilçesinde bir maden ocağında meydana gelen göçük sonucu 1 işçi hayatını kaybetti, 1 işçi de yaralandı.[35]
- 7 Şubat 2015'te Muğla'nın Fethiye ilçesinde bir maden ocağında yerinden sökülen kaya parçasının altında kalan 1 işçi öldü.[36]
- 10 Mart 2015'te Türkiye Taşkömürü Kurumu'nun Zonguldak'ın Karadeniz Ereğli ilçesine bağlı Kandilli beldesinde bir maden ocağında meydana gelen göçük sonucu 1 işçi hayatını kaybetti, 1 işçi de yaralandı.[37]
- 8 Haziran 2015'te Amasya'nın Suluova ilçesinde bir maden ocağında meydana gelen göçük sonucu 1 işçi hayatını kaybetti, 2 işçi de yaralandı.[38]
- 21 Temmuz 2015'te Muğla'nın Milas ilçesinde bir maden ocağında devrilen direğin altında kalan 1 işçi öldü.[39]
- 27 Temmuz 2015'te Ankara'nın Nallıhan ilçesinde bir maden ocağında malzeme taşıyan vagonun çarpması sonucu 1 işçi öldü.[40]
2016
- Şirvan maden kazası: 17 Kasım 2016 tarihinde Siirt'in Şirvan ilçesindeki Madenköy yakınlarındaki bakır madeninde meydana gelen ve 16 işçinin ölümüyle sonuçlanan kaza.[41]
2018
- Balıkesir'in Dursunbey İlçesi'ne bağlı Odaköy'deki Şentaş Madenciliğe ait kömür ocağında grizu patlaması sonucu 18 işçi hayatını kaybetti.[42]
2019
- 13 Ocak'ta Manisa'nın Soma ilçesinde meydana gelen kaza sonucunda 1 işçi hayatını kaybetti 1 işçi yaralandı.[43]
- 27 Ocak'ta Amasya'daki Yeniçeltek Maden İşletmesi'nde bir kaza sonucu göçük meydana geldi, enkazın altında kalan 3 işçi kurtarıldı.[44]
- Aralık ayında Zonguldak'ın Kilimli ilçesine bağlı Gelik beldesinde meydana gelen grizu patlaması sonucu 1 işçi hayatını kaybetti, 1 işçi yaralandı ve 1 işçi ocak içerisinde mahsur kaldı.
2021
- CHP'nin 2021 yılını kapsayan maden raporunda; resmî verilere göre 75, DİSK'e bağlı İşçi Sağlığı ve Güvenliği Meclisi verilerine göre 114 işçinin hayatını kaybetmiş olduğu belirtilmiştir.[45]
- Dev. Maden-Sen sendikasının 2021 Ocak ayı raporuna göre Ocak 2021'de meydana gelen çeşitli kazalarda en az 4 işçi ve 1 maden mühendisi olmak üzere 5 madenci yaşamını yitirmiş, 8 işçi yaralanmıştır. Rapora göre, ölümlü kazalar Şırnak Şilopi, Zonguldak Karadon, Elazığ Alacakaya ve Antalya Akseki'de meydana geldi.[46]
- Dev. Maden-Sen sendikası, 2021 Şubat ayında madenlerde yaşanan iş kazalarında en az 4 maden işçisi hayatını kaybettiğini ve en az 9 maden işçisi yaralandığını hazırladıkları raporda kamuoyuna duyurdu. Bu rapora göre, Aydın Karpuzlu ilçesi Güney köyü yakınındaki madende 1 işçi, Elazığ'ın Palu ilçesindeki krom madeni çıkarılan özel maden ocağında 2 işçi, Aydın'ın Söke ilçesindeki maden ocağında ise 1 işçi hayatını kaybetti.[47]
- 2021 Mart ayında madenlerde yaşanan iş kazalarında en az 3 maden işçisi hayatını kaybetmiş, en az 10 maden işçisi ve 1 maden mühendisi yaralanmıştır. Çanakkale'nin Yenice ilçesinin Karaaydın Köyü'nde bulunan kurşun madeninde meydana gelen göçük sonucu 1 işçi, Muğla'nın Milas ilçesinde bulunan maden sahasında döküm alanında meydana gelen iş kazasında 1 işçi, Manisa'nın Soma ilçesinde Soma Termik Santrali'ne bağlı olarak gerçekleşmekte olan kömür taşıma işinde Eynez Mahallesi Maden Sahası Yolu'daki kazada 1 kişi yaralandı. [48]
- 2021 Nisan ayında madenlerde yaşanan iş kazalarında en az 3 maden işçisi hayatını kaybetmiş ve en az 7 maden işçisi yaralanmıştır. Zonguldak'ta İnağzı Mahallesi'nde bulunan özel bir şirkete ait maden ocağında sabah saatlerinde kömür üretimi sırasında meydana gelen göçükte 1 işçi, Zonguldak'ta Kilimli ilçesine bağlı Bölüm Mahallesi'nde kaçak işletilen maden ocağında meydana gelen göçük sonucu 1 işçi ve Bursa'nın Harmancık ilçesinde manyezit taş ocağında yükleme yapan iş makinesinin uçurumdan yuvarlanmasıyla bir işçi hayatını kaybetti. [49]
- 2021 Mayıs ayında madenlerde yaşanan iş kazalarında en az 3 maden işçisi hayatını kaybetmiş ve en az 18 maden işçisi yaralanmıştır. Manisa‘nın Soma ilçesine bağlı Dereköy Mahallesi'nde maden yolundaki döküm sahasında meydana gelen kazada 1 işçi, Denizli'nin Çal ilçesinde mermer ocağında meydana gelen iş kazasında 1 işçi, Bursa'nın Yenişehir ilçesine bağlı Kirazlıyayla Mahallesi mevkiinde faaliyet gösteren bir maden ocağının maden sahasından çıkartılan hafriyatların döküm alanında gerçekleşen vinç kazası nedeniyle 1 işçi hayatını kaybetti.[50]
- Dev. Maden-Sen 2021 Temmuz ayı içerisinde iş kazaları ile ilgili yapmış olduğu araştırma sonucunda en az 6 maden işçisi hayatını kaybettiğini ve en az 7 maden işçisi yaralandığını tespit etti.[51]
- Dev. Maden-Sen 2021 Ağustos ayı raporuna göre, en az 4 maden işçisi hayatını kaybetmiş ve en az 8 maden işçisi yaralanmıştır.
- Nesko Maden'in Şebinkarahisar Maden İşletmesi'ndeki atık havuzunun patlaması sonucu çevre felaketi meydana geldi. Can kaybı yaşanmadı.[52]
- 2021 Ekim ayında, Dev. Maden-Sen raporuna göre en az 5 maden işçisi hayatını kaybetmiş ve en az 5 maden işçisi yaralanmıştır.[53]
2022
- 2022 Şubat ayında Zonguldak'ta gerçekleşen iki ayrı kazada 1 işçi yaralandı, 2 işçi ise hayatını kaybetti.[54]
- 2022 Mart ayında Muğla'nın Kavaklıdere ilçesi Derebağ Mahallesinde faaliyet yürüten özel sektöre ait mermer ocağında ve Kayseri'nin Yahyalı İlçesi Aladağlar bölgesinde faaliyet yürüten özel sektöre ait çinko madeni ocağında gerçekleşen kazalarda 2 işçi yaralandı, 1 işçi ise hayatını kaybetti.[55]
- 14 Ekim 2022'de Bartın'ın Amasra ilçesinde yer alan bir maden ocağında 42 işçinin ölmesiyle sonuçlanan patlama yaşandı. Kazanın grizu patlaması nedeniyle gerçekleştiği belirtildi[56] ve patlama nedeninin araştırıldığı açıklandı.[57]
2024
- 13 Şubat 2024'te Erzincan'ın İliç ilçesinde Çöpler Altın Madeni işletmesinde meydana gelen kazada 9 işçi göçük altında kalarak[58] hayatını kaybetmiştir. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Bayraktar, işçilerin çatlak tespiti ardından madenin tahliye edildiğini ve ölen işçilerin inceleme için döndüklerini doğruladı.[59]
- 8 Ağustos 2024'te Zonguldak'ın Kilimli ilçesine bağlı Bölüm Mahallesi'nde ruhsatsız işletilen bir maden ocağında meydana gelen göçükte toprak altında kalan Ayhan Yılmaz isimli işçi yaşamını yitirdi.[60]
- 22 Ekim 2024'te Manisa'nın Soma ilçesi Eynez mahallesinde faaliyet gösteren özel bir maden ocağının tavanında çökme meydana geldi. Çökme sırasında ocakta bulunan Adem Balta hayatını kaybetti. O.K. isimli işçi ise yaralandı.[61]
Remove ads
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads