En İyi Sorular
Zaman Çizelgesi
Sohbet
Bakış Açıları
Beşiktaş (futbol takımı)
Türk futbol kulübü Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Remove ads
Beşiktaş, Beşiktaş Jimnastik Kulübü'nün Süper Lig'de mücadele eden futbol takımıdır.[5] 1903 yılında Bereket Jimnastik Kulübü (Asıl Çerkesçe ismi Bereketiqo olup bazı kurucuların mensup olduğu Çerkes sülalesinden gelmektedir, Türkçeye Bereket olarak çevrilmiştir.[6][7][8]) adıyla kurulan Beşiktaş JK'nin, Ağustos 1911'de kurulan şubesidir.[9] Maçlarını 2012-13 sezonuna kadar 32.086 kapasiteli İnönü Stadyumu'nda oynamıştır.[10] 2012-13 sezonu sonunda kulüp, yeni stad yapım çalışmaları başlatmıştır.[11] Armasında ay-yıldız taşıma izni verilen 28 Türk kulübünden biridir. Beşiktaş, Türkiye futbol tarihinin başarılı ve en çok taraftarı olan spor kulüplerinden birisidir.[12][13]
Remove ads
Beşiktaş'ın toplamda 16 Süper Lig (14 Süper Lig + 2 Federasyon Kupası), 11 Türkiye Kupası ve 10 Süper Kupa şampiyonluğu bulunmaktadır (TFF Tahkim Kurulu'nun 09.05.2002 tarih, 2002/52E ve 2002/68K sayılı kararı gereğince, 1956-57 ve 1957-58 sezonlarında Federasyon Kupası'nı kazanan Beşiktaş'ın Süper Lig şampiyonu olduğuna ve bu şampiyonlukların yıldız kriterine dahil edileceğine karar verildi.[14][15] Bu karar sebebiyle ligde elde edilen şampiyonluk sayısı, Süper Lig sezonu sayısından iki fazladır.).
Ayrıca profesyonel lig öncesi ile birlikte 14 kez Süper Lig'de, 2 kez Federasyon Kupası'nda, 2 kez Türkiye Futbol Şampiyonası'nda, 3 kez de Millî Küme'de şampiyon olmak üzere tarihinde toplam 21 Türkiye şampiyonluğu yaşamıştır.[12] Takım ayrıca 1986-87 sezonunda Şampiyon Kulüpler Kupası'nda çeyrek finale çıkarak tarihinin en iyi derecesini elde etti.
Remove ads
Tarihi
Özetle
Bakış açısı
1903-1919: Kuruluş
Beşiktaş Jimnastik Kulübü'nün faaliyetlerini hızlandırdığı ilk dönemde futbol gölgede kalmışsa da 1910'ların sonundan itibaren kulüpteki atlet ve jimnastikçiler futbola daha fazla ilgi duyup kendi aralarında maçlar yapmaya başladılar. O yıllarda gençliğin ilgisi futbola kaymak üzereydi ve Beşiktaş Kulübü'nün az ilerisinde Valideçeşme ve Basiret gibi iki güçlü futbol takımı kurulmuştu.
1911 Ağustos'unda Valideçeşme futbol takımının başkanı ve kurucusu olan Ahmet Şerafettin Bey (Şeref Bey) futbolcularıyla Beşiktaş Kulübü'ne katıldı. Beşiktaşlı gençlerin kurduğu futbol takımlarını tek bir çatı altında toplamayı amaç edinen Şeref Bey'in girişimleri sonucu, Basiret Kulübü de Beşiktaş'a katıldı. Bu şekilde Futbol Şubesi, resmi olarak Kulüp'te faaliyete başladı.
Resul, Rıdvan, Behzat, Doktor Sabri, Kaptan Şair Kazım, Sadi (Baltalimanı), Doktor Mehmet, Asım, Şeref, Doktor Ali ve Fahri'den oluşan ilk futbol takımının malzemelerinin masraflarını da İpekçi İhsan isimli bir sporsever karşıladı. Birinci takımın yanı sıra ikinci, üçüncü, dördüncü takımlarını da kuran futbol şubesi, Kulübümüz'ün Akaretler'deki bahçesinde futbol idmanlarını hızlandırdı. Böylece futbol Beşiktaş'ta bir anda 1 numaralı spor olmaya başladı. Ancak Balkan Savaşları'nın ardından I. Dünya Savaşı'nın da başlamasıyla Beşiktaş'ın sporcuları cephelere koştu ve spor faaliyetleri yok denecek duruma geldi.
Dünya Savaşı'nın sona ermesiyle sağ kalan sporcular semte ve Kulübe dönmeye başladı. Futbol Şubesi'nin kurucusu Şeref Bey de Romanya cephesinden geri döndü. İstanbul'da düşman işgalinin olduğu yıllarda çeşitli sıkıntılar çekildi. Daha önce bir kilisenin binasına taşınan kulüp malzemelerinin bir kısmı Rumlar'ın elinde yağma olmaktan kurtarılıp, Akaretler'de başka bir binaya nakledildi. Bir taraftan düşmanla yapılan Millî Mücadele'ye yardım edildi. Diğer taraftan da futbol takımı Şeref Bey tarafından tekrar güçlü hale getirildi.
1919-1923: İlk lig maçları
Beşiktaş, 1920'lerin öncesinde iki ezeli rakibiyle karşılaşmamışsa da Süleymaniye ve İdman Yurdu'nu mağlup etmiş bir takımdı. 1919'da Beşiktaş ve diğer kulüplerin lige katılma isteği Lig Tertip Komitesi tarafından uzun bir süre bekletildikten sonra kabul edilmedi. Pazar günleri de azınlık takımları Pera, Araks, Maccabi, Stella, Strugglers'in yer aldığı Pazar Ligi maçları oynanıyordu.
Şeref Bey, Beşiktaş gibi cuma ligine alınmak istemeyen takımların idarecileriyle İstanbul Türk İdman Birliği Ligi adı altında bir lig kurdu. İlk sezonda Beşiktaş şampiyon olarak tarihindeki ilk şampiyonluğu kazanmış oldu. Sonraki sezon lige katılan 10 takım A Grubu'nda Beşiktaş, Hilâl, Kumkapı, Altınörs ve Türkgücü, B Grubu'nda da Darüşşafaka, Vefa, Üsküdar, Beylerbeyi ve Haliç şeklinde yer aldı. Grubunda bütün maçlarını kazanan Beşiktaş, finalde diğer grubun birincisi Darüşşafaka ile karşı karşıya geldi. 23 Temmuz 1920'de oynanan bu maçı Siyah-Beyazlı takım, 2-1 kazanarak bu ligdeki ikinci şampiyonluğunu elde etti.
Aynı yıl Pazar Ligi'ne de ilk defa katıldı. Genelde azınlık takımlarının bulunduğu ligdeki iki Türk takımı Beşiktaş ve İttihatspor anlaştılar. Beşiktaş, İttihatspor'a iki oyuncusunu verdi. Sezon sonunda İttihatspor şampiyon olurken, Beşiktaş da ikinci oldu ve Millî Mücadele dönemindeki Türk milletine moral verdiler. Sonraki sezon İttihatspor Ermeni sporcular tarafından sahiplenince, ligdeki tek Türk takım Beşiktaş hâline geldi. Bir Ermeni, bir Yahudi, üç Rum ekip ve Beşiktaş ile düzenlenen son Pazar Ligi'ndeyse 14 maçta 10 galibiyet 4 beraberlikle şampiyon Beşiktaş oldu.
1923-1956: Ezeli rekabetin başlangıcı, İstanbul ve Türkiye şampiyonlukları
İstanbul Ligleri
Cuma ve Pazar liglerinin sona ermesinden sonra Türkiye çapında bir futbol şampiyonası düzenlenmesine karar verildi. Bu şampiyonaya katılacak takımların belirlenmesi için ise İstanbul Ligi kuruldu. Beşiktaş, eleme usulü oynanan 1923-24 sezonunda üç maçı da kazanarak finale çıkıp, Galatasaray ile eşleşti. 22 Ağustos 1924'te oynanan maç tarihteki ilk Beşiktaş-Galatasaray derbisi oldu. Galatasaray'ı finalde Refik Osman ve Edip'in golleriyle 2-0 yenen Beşiktaş, bu ligin ilk şampiyonu oldu. 22 Kasım 1924'te ise Beşiktaş ve Fenerbahçe, bir dostluk maçında tarihlerinde ilk kez karşı karşıya geldiler. Bu maçı Fenerbahçe 4-0 kazandı. İki takım arasındaki ilk karşılaşma ise 1926-27 sezonunda oynandı ve maç 0-0'lık beraberlikle sonuçlandı.
1931-32 sezonunda maç hasılatlarının dağıtımı konusunda Galatasaray ve Fenerbahçe, federasyonla anlaşamayarak ligden çekilme kararı aldı. 6 Kasım 1931'de Beşiktaş, Fenerbahçe'yle oynayacağı maç ile sezonu açması gerekirken rakibinin gelmemesi ile maçı hükmen kazandı. Sezonun ilk yarısında Beşiktaş ikisi hükmen olmak üzere 4 galibiyet, 1 beraberlik alarak ligi birinci tamamladı ancak maç hasılatları konusunda ezeli rakiplerinin yanında olan Beşiktaş, sorun çözülemeyince devre arasında ligden çekildi.
Beşiktaş, İstanbul Ligi'nde ikinci şampiyonluğunu 1933-34 sezonunda kazandı. Bir sezon sonra Şeref Bey, Çırağan Sarayı bahçesini alıp kulübün malı yapıp futbol sahası hâline getirmişti. İsim olarak "Şeref Stadı" belirlendi ancak daha sonra kavgalar çıkıp asılan tabela indirildi. Kulüp içindeki bu huzursuzluk futbol takımına da yansıdı ve son iki maçtaki puan kayıplarıyla şampiyonluk gitti.
Birkaç sezonluk huzursuzluk döneminden sonra Beşiktaş 1937-38 sezonunda Fenerbahçe ve Güneş SK ile aynı puan aldı. Takımlar aralarında maç yapmayı beklerken Güneş kulübünün baskılarıyla daha önce kullanılmayan "averaj" kuralı ile şampiyonluk Güneş Kulübü'ne verildi. Bu sezondan sonra Beşiktaş İstanbul Ligi'ndeki en iyi dönemini yaşadı. Namağlup üçüncü olan kadrosunu değiştirmeyen Beşiktaş, 5 sezon üst üste şampiyon oldu. Bu sezonlardan üçünü namağlup, ikisini 18 maçta 18 galibiyet ile bitirdi. 1943-44 sezonunda ikinci oldu ancak sonraki iki sezonu yine namağlup olarak şampiyon bitirip "Yenilmez Armada" adını aldılar.[16] Bu dönemde Beşiktaş'ta, Hüsnü Savman, Vedii Tosuncuk, Hüseyin Saygun, Şeref Görkey, Eşref Bilgiç, Hakkı Yeten, Şükrü Gülesin, Kemal Gülçelik, Faruk Sağnak gibi Türk futbolunun önemli isimleri yer alıyordu.
1946 şampiyonluğu ardında bir üçüncülük, iki ikincilik alan Beşiktaş kadroyu yeniledi. Kadrosuna Nusret Ülük, Ali İhsan Karayiğit, Süleyman Seba, Recep Adanır, Şevket Yorulmaz gibi gençleri ekledi ve 1950 ve 1951 yıllarını da şampiyon olarak bitirip İstanbul Ligi'nin son iki şampiyonluğunu aldı.
.jpg)
Futbola ilgi arttıkça profesyonelleşmenin gerekliliği dikkat çekiyordu bu yüzden 1951'de İstanbul Profesyonel Ligi'nin kurulmasına karar verildi. Beşiktaş bu ligin ilk sezonunu da namağlup olarak şampiyon bitirdi. 1953-54 sezonunda da şampiyon olan Beşiktaş sonraki sezon şampiyonluğu averajla kaybetti. 1955 sonrası ligin son sezonu olan 1959'a kadar Beşiktaş tarihinde ilk kez beşinciliğe düştü, şampiyonluk adaylarından biri olamadı. Beşiktaş'ın profesyonel lig şampiyon kadroları şöyleydi:
- 1952 İstanbul Profesyonel Ligi Şampiyon Kadrosu: Ergün İstemi Aker, Mehmet Atçılar, Kemal Ünlü, Kamil Üzülme, Vedii Tosuncuk, Eşref Özmenç, Ali İhsan Karayiğit, Nusret Ülük, Tanaş Çaçi, Sami Özer, Recep Adanır, Şevket Yorulmaz, Hüseyin Saygun, Faruk Sağnak, Coşkun Taş, Metin Erman, Süleyman Seba, Cihat Yetiş, İbrahim
- 1954 İstanbul Profesyonel Ligi Şampiyon Kadrosu: Ergün İstemi Aker, Bülent Gürbüz, Kamil Üzülme, Vedii Tosuncuk, Eşref Özmenç, Ali İhsan Karayiğit, Nusret Ülük, Özcan Esinduy, Metin Erman, Recep Adanır, Şevket Yorulmaz, Fahrettin Cansever, Faruk Sağnak, Sami Özer, Coşkun Taş, Ercan Ertuğ, Şefik Alnıak, Selahattin
Millî Lig başarıları
Futbol sevgisi yalnızca İstanbul'da sınırlı kalmamıştı. Yerel ligler oluşturulmuş ve takımlar kurulmuştu. Yurt çapında takımların karşılaştığı ilk organizasyon olan Türkiye Futbol Şampiyonası, 1924'te Eskişehir'de düzenlendi. Beşiktaş, bu ilk yurt çapında düzenlenen turnuvada yarı finale yükselip, o senenin şampiyonu Harbiye Talimgâh'a 2-0 yenilerek elendi. Üçüncülük maçında ise Turan Sanatkâran Gücü'nü yenerek Türkiye üçüncüsü oldu. Bu turnuvadaki ilk şampiyonluğunu 1934'te Altay Spor Kulübü'nü 3-1 yenerek aldı.
1951'deki turnuvaya İstanbul birincisi olarak katılan Beşiktaş, Adana Demirspor ve Altay'ı yendi. Son maçında Gençlerbirliği ile karşılaşan Beşiktaş, 0-0 biten ilk yarının ardından rakibinin sahadan çekilmesi ile 3-0 hükmen gelerek bu turnuvadaki ikinci ve son şampiyonluğunu kazandı. 1951'den sonra profesyonel liglere geçildiği için bu turnuva amatör takımların katıldığı bir turnuvaya dönüştürüldü.
Daha organize olan Millî Küme, 1936-37 sezonu ile organize edilmeye başlandı. Beşiktaş, ilk şampiyonluğu 1940-41 sezonunda namağlup şekilde kazanmıştı. 43-44'te ikinci şampiyonluk, 46-47'de "Millî Eğitim Kupası" adını alan ligde üçüncü şampiyonluğunu almıştı. Millî kümede şampiyon kadroları şöyle olmuştu:
- 1941 Millî Küme Şampiyon Kadrosu: Mehmet Ali Tanman, Yavuz Üreten, Hüsnü Savman, Rıfat Atakanı, Halil Köksalan, Feyzi Uman, Hüseyin Saygun, Ahmet, Memduh Ün, Yani Sasupulos, Sabri Gençsoy, Hakkı Yeten, Şakir Uluatlı, Şeref Görkey, Şükrü Gülesin, İbrahim Tusder, Eşref Bilgiç, Hayri
- 1944 Millî Küme Şampiyon Kadrosu: Faruk, Saim Sarper, Rıfat Atakanı, Yani Sasopulos, Yavuz Üreten, Baki, Cahit, Ömer Doğan, Hüseyin Saygun, Ali, Nuri Sangar, Vecdi Çapa, Hakkı Yeten, Kemal Gülçelik, Şeref Görkey, Eşref Özmenç, İbrahim Tusder, Dursun
- 1947 Millî Küme Şampiyon Kadrosu: Etem, Yavuz, Vedii Tosuncuk, Saim Sarper, Ömer Doğan, Necdet, Tanaş Çaçi, Sabri Gençsoy, Hakkı Yeten, Şevket Yorulmaz, Hikmet, Şükrü Gülesin, Hayati, Süleyman, Kemal Gülçelik, Süreyya Görkey, Şeref Görkey, Faruk Sağnak, İsmet
1956-1958: Federasyon Kupası, ilk Avrupa maçları, şampiyonluk sayısı tartışmaları
1956-57 sezonunda Türkiye Futbol Federasyonu, Şampiyon Kulüpler Kupası'nda Türkiye'yi temsil etmesi için bir takım belirlemek adına "Federasyon Kupası" adı altında tüm Türkiye'den takımların yer aldığı Millî Küme mantığında bir ligi başlattı. Beşiktaş üç ön eleme maçını kazanarak İstanbul'u Galatasaray ile beraber temsil etti. Beşiktaş, ligin ilk sezonunda 10 maçın 8'ini kazanıp, 1 beraberlik ve 1 mağlubiyet ile şampiyon oldu. Böylece 1957-58 Şampiyon Kulüpler Kupası'nda Türkiye'yi temsil etme hakkı kazandı ancak federasyonun Beşiktaş'ın adını göndermeyi unutması yüzünden temsil hakkını kaybetti.
1957-58 sezonunda ise kendi grubunda birinci olan Beşiktaş diğer grup şampiyonu Galatasaray ile karşılaştı ve iki maçı da 1-0 kazanarak bir kez daha şampiyon oldu. Bu sefer TFF'nin hata yapmamasıyla 1958-59 Şampiyon Kulüpler Kupası'a katıldı. İlk turda rakip Olimpiakos sahaya çıkmayınca iki maçı da hükmen kazandı. Bir sonraki turda geçen yılın şampiyonu Real Madrid ile eşleşti. Leandro Remondini yönetimindeki ilk maçta deplasmanda rakibine 2-0 yenildi. İkinci maçta ise 1-1 berabere kaldı. O sezon kupayı yine Real Madrid kazandı. 1959'da Millî Lig sistemine geçiş yapılınca, Federasyon Kupası iki kez lige çıkan ve ligden düşen takımları belirleme amaçlı oynandı.
Beşiktaş'ın kazandığı iki Federasyon Kupası'nın şampiyonluk olarak sayılıp sayılmadığı tartışma konusu olmuştur. Eski yöneticilerden Cenk Koray'ın bunu kabul ettirme çabaları sonuçsuz kalmış ve konu unutulmuştur. 2001'de Türkiye Futbol Federasyonu'nun 5 şampiyonluğa 1 yıldız takma hakkı uygulaması ortaya çıkınca Beşiktaş bu şampiyonlukların sayılıp sayılmaması için UEFA'ya da başvurarak o yıllarda federasyonun takımı "şampiyon" unvanıyla UEFA'ya bildirdiklerini belgeledi. 2002'de TFF "Türkiye 1. Liginin başladığı tarih TFF tarafından 1959 yılı olarak kabul edilmesine karşın, TFF Tahkim Kurulunun 09.05.2002 tarih, 2002/52E ve 2002/68K sayılı kararı tahtında BEŞİKTAŞ JİMNASTİK KULÜBÜNÜN 1956-1957 ve 1957-1958 sezonlarında Türkiye Ligi şampiyonu olduğuna ve bu şampiyonlukların TFF Yıldız Kriterine dahil edileceğine karar verilmesi sebebi ile toplam şampiyonluk sayısı, toplam lig sezonu sayısından 2 fazladır."[17] açıklamasıyla Federasyon Kupası'nı lig olarak kabul etmeyip, şampiyonlukları kabul etmiştir.
1959-1987: Profesyonel Ligler
Federasyon Kupası'nda sonra 1959'da "Millî Lig" adında son bir lig daha yapıldı. Bu lig ile beraber profesyonel Türkiye 1. Ligi kuruldu. Ligin ikinci sezonu olan 1959-60 sezonunda Andrea Kutik yönetimindeki Beşiktaş şampiyon oldu. İkinci ve üçüncülüklerle geçen birkaç sezon sonrası Yugoslav çalıştırıcı Ljubiša Spajić ile 65-66 ve 66-67 sezonlarında şampiyonluğu yakaladı.
1960'ların sonu ve 1970'ler lig performansı bakımından Beşiktaş'ın en kötü dönemleri oldu. Beşincilik, altıncılık, dokuzunculuk (2 kere) ve hatta en kötü derece olan on birincilik (2 kere) alındı. Bu dönemde alınan bir Türkiye Kupası, iki Başbakanlık Kupası, bir Cumhurbaşkanlığı kupası teselli oldu.
15 yıl sonraki şampiyonluk Yugoslav Đorđe Milić yönetiminde geldi. Anadolu'nun ilk şampiyonu Trabzon ile kıyasıya rekabet içinde geçen sezonun son maçına Beşiktaş rakibinin 1 puan önünde ve 4 averaj daha iyi girdi. Rakip Eskişehirspor'un da kümede kalması için kazanması gereken bir maçtı. Eskişehir'de oynanan maç 1-1 devam ederken dakika 76'da Beşiktaş gol atıp 2-1 öne geçti. Ancak sahaya atılan cisimler yüzünden hakem Talat Tokat maçı tatil etti ve Beşiktaş olaylı maçı hükmen 3-0 kazanarak şampiyon oldu. Beşinci ve dördüncü olunan iki sezondan sonra 1984-85'te şampiyonluk, averajla Fenerbahçe'ye kaybedildi. 1985-86'da ise Beşiktaş sonra haftaya Galatasaray'la aynı puanda ama daha iyi averajla girdi. Son hafta Beşiktaş da Galatasaray da maçlarını 1-0 kazandı ve Beşiktaş önceki sezon averajla kaptırdığı şampiyonluğu bu sezon averajla kazandı.
Şampiyonluğun ertesinde 1986-87 Şampiyon Kulüpler Kupası'na katıldı. İlk turda Arnavut takımı Dinamo Tiranë'yı eledi, ikinci turda Kıbrıs takımı APOEL maçlara çıkmayı reddedince çeyrek finale kaldı. Çeyrek finalde Dinamo Kyiv'e 0-5 ve 0-2 yenilerek elendi ancak Şampiyon Kulüpler Kupası (ve Şampiyonlar Ligi) tarihindeki en iyi derecesine imza attı.
1980'lerde Beşiktaş'ın yarıştığı bir diğer turnuva ise Donanma Kupası oldu. İlk kez 1982 Şubat'ında düzenlenen kupada Beşiktaş üçüncü oldu. İkinci kez ve bu sefer lig formatında düzenlenen kupada ise averaj ile kupayı kaybetti. Ocak 1986'da son kez düzenlenen kupayı Beşiktaş ilk kez kazandı.
1987-1993: Gordon Milne dönemi
.jpg)
.jpg)
Süleyman Seba kariyeri boyunca İngiltere'de çalışmış, gençliğinde Liverpool'da top koşturmuş Gordon Milne'i göreve getirdi. İlk geldiği dönem Fulya Tesisleri'nde eksiklikler, takım şablonunda belirsizlikler vardı. Gordon Milne iki sezon üst üste ikinci oldu. Seba'nın istikrar adına onu görevde tutması ve kaçan şampiyonlukların yarattığı hırs 1989-90 sezonunda şampiyonluğu getirdi. O sezon ayrıca Türkiye Kupası da kazanıldı. Aynı sezon Süper Lig'nin gelmiş geçmiş en farklı skoru olan 10-0'lık Adana Demirspor galibiyeti ve 5-1'lik Fenerbahçe galibiyeti alındı.
Feyyaz Uçar, Metin Tekin, Ali Gültiken, Kadir Akbulut, Gökhan Keskin, Engin İpekoğlu, Ulvi Güveneroğlu, Recep Çetin, Mehmet Özdilek ve kaptan Rıza Çalımbay'ı bulunduran altın kadro; 1990-91 sezonunu da Fenerbahçe Stadı'ndaki Fenerbahçe galibiyetiyle şampiyon kapadı. 1991-92 sezonunda Beşiktaş; üst üste üçüncü kez şampiyon olan üçüncü takım unvanını alırken Süper Lig'inde namağlup şampiyon olan ilk ve tek takım oldu.
Son dakikalara kadar mücadele eden, kondisyonu iyi bir takım hâline gelen Beşiktaş'ın Gordon Milne dönemindeki diğer başarılarıysa 2 Cumhurbaşkanlığı Kupası, 1 Başbakanlık Kupası ve 4 TSYD Kupası oldu. 1989-90 sezonunda Beşiktaş tarihinin ikinci gol kralı, Feyyaz Uçar oldu.
Ancak bu başarılara rağmen Milne'nin yurt dışında aldığı başarısız sonuçlar, camiayı rahatsız ediyordu. Bir diğer eleştirilen konu ise yabancı transferlerindeki problemlerdi. 1992-93 sezonunda takım, ikinci oldu. 1993-94 başında yaptığı başarısız Francesco Manessero ve Osvaldo Nartallo transferleri ve bunlardan komisyon aldığı iddiaları[18] yönetimle arasında sorun çıkmasına sebep olmuş ve 1993-1994 sezonu ortasında görevinden ayrılmıştır.
1990'lar: Daum, ikincilikler ve Seba'nın görevden ayrılması
Beşiktaş, 1993-94 sezonu orasında teknik direktörlüğü ünlü Alman teknik adam Christoph Daum'u getirdi. İlk sezonunda takıma Türkiye Kupası ve Cumhurbaşkanlığı Kupası'nı getiren Daum, 1994-95 sezonunda ise takıma 11. şampiyonluğunu yaşattı. Bir sonraki sezon takımı Şampiyonlar Ligi'ne taşıyamayıp, ligde de başarısız olunca Daum sezonun bitmesine iki hafta kala görevini bıraktı. 1996-2000 yılları arasında Galatasaray'ın üst üste 4 şampiyonluk yaşadığı yılların üçünde Galatasaray'ın en büyük rakibi Beşiktaş olmuş ve ikinciliği elde etmiştir. Ligde altıncı olduğu 1997-98 sezonunda ise John Benjamin Toshack yönetiminde 1997-98 UEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılarak tarihinde ilk kez Şampiyonlar Ligi'ne katıldı. Toshack, Beşiktaş'a ayrıca aynı sezon Türkiye Kupası ve Cumhurbaşkanlığı Kupası da kazandırdı.
1999-2000 sezonunda UEFA Şampiyonlar Ligi'ne kalamayan Beşiktaş lig ve Türkiye Kupası'nı da kaybedince, taraftarın tepkisi Süleyman Seba yönetimine yöneldi. Mart 2000'de düzenlenen kongrede aday olmayan Süleyman Seba, 16 yıl sonra görevini bıraktı ve Beşiktaş'ın başkanı genç iş adamı Serdar Bilgili oldu.
2000'ler: 100.yıl şampiyonluğu ve Yıldırım Demirören dönemi
Avrupa arenasına alışan Beşiktaş 2000-01 UEFA Şampiyonlar Ligi'e katılmak için iki ön elemeyi geçti. Milan, Barcelona ve Leeds United'lı grupta sonuncu olsa da 3-0'lık Barcelona galibiyeti dikkat çekti. Ancak teknik direktör değişimlerinden dolayı istikrarı sağlayamadı ve ligde başarılı olamadı.
2002-03 sezonu Beşiktaş JK'nin 100. yılını kutladığı bir sezondu. Teknik direktörlüğe Galatasaray'a Süper Kupa kazandırmış ve bir önceki sezon şampiyon yapmış Mircea Lucescu getirildi. 2003 Mart'ında yaşayan en yaşlı Beşiktaşlı futbolcu Şeref Görkey ve eski golcülerden Feyyaz Uçar stattaki meşaleyi yakarak 100. yıl kutlamalarını başlattı.[19] Sergen Yalçın'ın başını çektiği, Tayfur Havutçu, Antônio Carlos Zago, Federico Giunti, İlhan Mansız, Tümer Metin, Pascal Nouma gibi futbolcuların bulunduğu kadro 2002-03 Süper Lig'i kazandı. Aynı zamanda 2002-03 UEFA Kupası'nda çeyrek finale kadar çıkarak takımın Avrupa macerasında en önemli başarılarından birine imza attılar. O dönem lig şampiyonluğunda tek mağlubiyeti Diyarbakırspor'a karşı alındı. 2003-04 sezonuna da fırtına gibi giren takım ligin ilk yarısını namağlup lider olarak tamamlarken, Chelsea'yi deplasmanda yendiği bir Şampiyonlar Ligi serüvenini üçüncülükle bitirip UEFA Kupası'na dahil oldu. Ancak 25 Ocak 2004'te Samsunspor karşısında oynanan ve Beşiktaşlı beş futbolcunun kırmızı kart görmesi ile hükmet mağlubiyetin alındığı maç itibarıyla Beşiktaş düşüşe geçti. İlk yarı sonunda farklı önde götürdüğü ligi Fenerbahçe'ye kaptıran Beşiktaş'ta, önce başkan Serdar Bilgili, sonra da teknik direktör Mircea Lucescu, hakem hatalarıyla şampiyonluğun kaybettirildiğini öne sürerek istifa etti.
2004-05 sezonu başında Beşiktaş başkanlığına gelen Yıldırım Demirören, takımın başına eski Real Madrid teknik direktörü Vicente del Bosque'u getirdi. Ancak ilk galibiyetini beşinci hafta alabilen takım ligde dördüncülüğün üstüne çıkmayarak, sezonu da dördüncü tamamladı. Yıldırım Demirören zamanında da teknik adam ve istikrar problemleri yaşansa da 2006 ve 2007 yıllarında Jean Tigana, Beşiktaş'a iki Türkiye Kupası ve bir Süper Kupa kazandırdı. 2007-08 sezonunda takımın başına Beşiktaş'ın eski futbolcusu Ertuğrul Sağlam getirildi. Sağlam'lı Beşiktaş, 2007-08 sezonunda UEFA Şampiyonlar Ligi gruplarına kalma başarısı gösterse de 2007 ve 2008'de arka arkaya gelen Liverpool ve Metalist faciaları, teknik direktör Ertuğrul Sağlam'ın sonunu getirdi. 2008-09 sezonunun yedinci haftasında takımın başına gelen Mustafa Denizli, Beşiktaş'a hem lig şampiyonluğu hem de Türkiye Kupası kazandırdı. Denizli, Beşiktaş'ı şampiyon yapan ilk Türk hoca oldu. Bir sonraki sezon hem ligde hem de Şampiyonlar Ligi'nde başarılı sonuçlar gelmedi ve sezon sonunda sağlık problemlerini gerekçe gösteren Denizli takımdan ayrıldı.
2010'lar: Avrupa'dan men, 'Feda' sezonu, şampiyonluklar
2010-11 transfer döneminde ünlü futbolcular Ricardo Quaresma, Guti, Simão, Hugo Almeida ile Fernandes'in transfer edilmesi ve ayrıca teknik direktörlüğe Mustafa Denizli'nin yerine ünlü teknik direktör Bernd Schuster getirilmesiyle Beşiktaş, dünyaya sesini duyurdu. Fakat işler pek de yolunda gitmedi. Ligde alınan kötü sonuçlar ve Avrupa'da alınan 4-1 ve 4-0'lık Dinamo Kiev mağlubiyetleri sonucunda Bernd Schuster istifa etti. Yerine Tayfur Havutçu getirildi. Havutçu, Beşiktaş'a 2011'de Türkiye Kupası'nı kazandırdı. Sezon sonunda Türkiye şike iddialarıyla çalkalanırken yeni teknik direktör Tayfur Havutçu, Serdal Adalı, Ahmet Ateş tutuklanarak Metris cezaevine gönderilmesi sebebiyle göreve vekaleten Carlos Carvalhal geçirildi. Beşiktaş, UEFA Avrupa Ligi'nde son 16'ya kalıp, ligde de şampiyonluk play-off'una kaldı. Sezonun sonlarına doğru cezaevinden çıkan Havutçu, tekrar takımın başına geçse de sezon sonunda görevden ayrıldı.
2012 yılında Yıldırım Demirören'in TFF'ye başkan olmasından sonra büyük maddi sorunlar yaşamaya başlayan ve aynı nedenle 2012-13 sezonunda Avrupa'dan men edilen Beşiktaş, Fikret Orman'ın başkanlığa seçilmesinden sonra, takımın başına teknik direktör Samet Aybaba'yı getirdi. "Feda" sezonu olarak adlandırılan 2012-13 sezonunda Beşiktaş, yurt dışında yetişen genç oyuncuları, bedelsiz tecrübeli futbolcuları ve altyapıdan çıkan futbolcuları kadrosuna katmaya başladı. 16 Haziran 2013 tarihinde Fikret Orman 2. kez başkanlığa seçildi. Ligi üçüncü tamamlayan Samet Aybaba ile yollar ayrılarak 2013-14 sezonu için teknik direktörlük görevine Slaven Bilić getirildi, sportif futbol direktörü ise Önder Özen oldu. Ancak bu sezonun başında UEFA, bu seferden şike skandalı nedeniyle, Beşiktaş'ı Avrupa'dan men ettiğini açıkladı.
20 Ağustos 2013 tarihinde Beşiktaş kulübü Vodafone ile toplamda 15 yıllık bir sponsorluk anlaşması imzaladı. Buna göre 2014-15 sezonundan başlamak üzere forma göğüs reklamı (ana sponsorluk) için 3+2 yıllık toplam 29 milyon Amerikan Doları tutarında anlaşma yapıldı. Ayrıca Beşiktaş Jimnastik Kulübü Derneği ile Vodafone Telekomünikasyon A.Ş. arasında sözleşme tarihinden itibaren başlamak üzere; reklam hakları, stadyum isim hakkı sponsorluğu ve stadyum teknoloji altyapı yatırımı için 10+5 yıllık toplam 116 Milyon Amerikan Doları tutarında anlaşma yapıldı.[20][21] 2013 yazında yıkılan İnönü Stadı'nın yerine temeli atılan yeni stat, Vodafone Arena adıyla 10 Nisan 2016'da açıldı. Bir gün sonra yeni statta oynanan ilk maçı Beşiktaş, Bursaspor karşısında 3-2 kazanırken, stadın ilk golünü atan isim Mario Gómez oldu. Beşiktaş, Bilic ile geçirdiği iki sezon boyunca maçlarını Türkiye'nin farklı statlarında oynamak zorunda kaldı. 2014-15 sezonunda Avrupa cezası biten Beşiktaş, Tottenham Hotspur ve Liverpool gibi takımları eleyerek UEFA Avrupa Ligi'nde son 16 takım arasına kaldı. Ligde ise zirve mücadelesinden kopmayan takım 29. haftayı lider olarak kapatsa da son beş hafta sadece bir galibiyet alabilince sezonu bir kez daha üçüncü tamamladı. Sezon sonunda Slaven Bilic, Premier Lig ekiplerinden West Ham United'a transfer oldu.
2015-2019: Şenol Güneş dönemi
2015-16 sezonu öncesinde takımın başına Şenol Güneş'i getiren kulüp, çekirdek kadrosunu Mario Gomez ve eski futbolcusu Ricardo Quaresma ile güçlendirdi ve 33. hafta Osmanlıspor'u 3-1 yenerek şampiyonluğunu ilan etti. Ayrıca Gomez uzun yıllar sonra Beşiktaş'a gol krallığı getirirken, Jose Sosa da ligin asist kralı oldu. Ancak Sosa ve Gomez, 2016-17 öncesi Beşiktaş'tan ayrıldı. Bu ikilinin yeri kiralık futbolcular Talisca ve Vincent Aboubakar tarafından dolduruldu. Takım, ligde ve Avrupa'da başarılı bir performans gösterdi. Şampiyonlar Ligi'nde son grup maçına kadar namağlup giden Beşiktaş, son maç mağlup olarak yoluna UEFA Avrupa Ligi'nde devam etti. Tarihinde bu turnuvada ikinci kez çeyrek finale çıkan takım Olimpik Lyon'a penaltılarla elendi. Ligde ise başarılı bir performans gösteren takım, ligin 17. haftasında aldığı birinciliği sezon sonuna kadar taşıdı ve uzun yıllar sonra iki kez üst üste şampiyonluk yaşadı.
.jpg)
.jpg)
2017-18 sezonunda başta Real Madrid oyuncusu Pepe olmak üzere Alvaro Negredo, Jeremain Lens ve Gary Medel gibi dünyaca ünlü futbolcuları kadrosuna dahil eden Beşiktaş, bu transferleri sosyal medyada "Come to Beşiktaş" adı altında eğlenceli kısa videolarla duyurdu.[22] Beşiktaş, o sezon UEFA Şampiyonlar Ligi grubunu birinci ve namağlup bitirerek bir Türk takımının grup maçlarındaki en iyi performansını göstermiş oldu. Son 16'da ise Bayern Münih ile eşleşen Beşiktaş, güçlü rakibine toplamda 8-1 yenilerek elendi. Avrupa'da zorlu maçlara çıkan Beşiktaş, lige dönüşlerinde ise sıkıntı yaşadı ve rakiplerinin gerisinde kaldı. Şampiyonlar Ligi'nden elendikten sonra lige daha odaklanarak şampiyonluk iddiasını sürdürdü ancak rakipleri Başakşehir ve Galatasaray'a kaybedince üçüncü kez üst üste şampiyonluk şansını kaybetti. Türkiye Kupası'nda ise yarı finale kalan takım, Fenerbahçe ile oynadığı rövanş maçında çıkan olaylar nedeniyle maça devam edemedi. Federasyon'un maçın kaldığı yerden seyircisiz olarak devam etmesi kararına tepki gösteren Beşiktaş, maça çıkmayacağını açıkladı. Hükmen yenilerek elenen Beşiktaş, bir sonraki sezon Türkiye Kupası'na katılma hakkını da kaybetti.
2020'ler
Beşiktaş, 2020-21 Avrupa Kupası macerasına Şampiyonlar Ligi 2. ön eleme turunda başlayan Beşiktaş, bu turda karşılaştığı Yunanistan temsilcisi PAOK 3-1 yenilerek yoluna Avrupa Ligi'nde devam etmeye hak kazandı. Avrupa Ligi'nde ise 3. ön eleme turunda Portekiz temsilcisine normal süresi 1-1 biten maçın ardından penaltı atışları sonrasında 4-2 kaybederek Avrupa Kupası mücadelesini tamamlamış oldu. 2020-21 sezonuna Sergen Yalçın yönetiminde başlayan Beşiktaş, 21 takımın yer aldığı ligde 5. haftayı BAY geçen takım bu hafta sonucunda oluşan puan durumu sonucunda 4 maçta elde ettiği 1 galibiyet, 1 beraberlik ve 2 mağlubiyetle 18. sırada yer aldı. Daha sonrasında galibiyetler almaya başlayan Beşiktaş 42 haftalık lig maratonunda topladığı 84 puan ve +45 averaj ile 1 averaj farkı ile Galatasaray'ın önünde şampiyonluğu elde etti. Türkiye Kupası'nda ise finalde Antalyaspor'u 2-0 yenerek sezonu çifte kupa ile kapattı.
2021-22 sezonuna'da Sergen Yalçın yönetiminde devam etti. Sezon başında Alex Teixeira, Michy Batshuayi ve Miralem Pjanic gibi önemli oyuncuları kadrosuna kattı. Beşiktaş ayrıca 2021-22 UEFA Şampiyonlar Ligi C Grubunda Ajax, Borussia Dortmund ve Sporting ile mücadele etti. Ama maçlarda aldığı kötü sonuçlar neticesinde grubu sonuncu sırada tamamlayarak Şampiyonlar Ligi'ne veda etti. Bununla birlikte ligde de pek iyi bir başarı gösteremeyen Yalçın, ligin 15. haftasındaki Kasımpaşa beraberliği sonrasında Başkan Ahmet Nur Çebi ile takımdaki geleceği hakkında görüşme kararı aldı. 9 Aralık 2021 tarihinde BJK Nevzat Demir Tesisleri'nde Çebi ile yaptığı görüşme sonrası istifa etti.[23] Sergen Yalçın'ın istifası sonrası Beşiktaş U19 takımı antrenörü Önder Karaveli geçici olarak takımın başına getirildi. 5 Ocak 2022'de Katar'ın başkenti Doha'da oynanan 2021 Türkiye Süper Kupası finalinde Antalyaspor ile karşı karşıya gelen Beşiktaş normal süresi 1-1 sona eren maçı penaltılar sonucu 4-2 kazanarak Süper Kupa'yı 9. kez müzesine götürdü.[24]
13 Ocak 2022 tarihinde Başkan Ahmet Nur Çebi, Önder Karaveli ile yaptıkları toplantı sonrasında Karaveli'nin Beşiktaş'ın yeni teknik direktörü olduğunu açıkladı.[25] Önder Karaveli yönetimine 15 maçta 6 galibiyet 7 beraberlik ve 2 mağlubiyet alan Beşiktaş, Karaveli ile de istediği istikrarı yakalayamadı. Bunun üzerine ligin bitimine 8 maç kala, Karaveli takımın menfaatlerini düşünerek görevine devam etmeme kararı aldı. Sergen Yalçın istifa ettiğinde ligin 9. sırasında yer alan Beşiktaş, Önder Karaveli yönetimi sonunda ise ligin 8. sırasında yer almaktaydı.
Karaveli'nin istifasının ardından teknik direktör arayışına giren yönetim, 25 Mart 2022 tarihinde Fransız teknik direktör Valérien Ismaël ile 1,5+1 yıllık anlaşmaya vardığını duyurdu.[26] Valérien Ismaël yönetiminde son 8 maçta 3 galibiyet 4 beraberlik ve 1 mağlubiyet alan Beşiktaş 2021-22 sezonunu 6. sırada bitirerek sonraki sezonda Avrupa kupalarına katılma şansını kaybetti.
Beşiktaş, 2022-23 sezonuna Valérien Ismaël yönetiminde başladı. Ancak ligde istenilen başarının elde edilememesi üzerine ligin 11. haftasındaki Hatayspor mağlubiyetinin ardından, 26 Ekim 2022 tarihinde Ismaël'in görevine son verildi.[27] Ismaël yönetiminde çıkılan 11 maçta 5 galibiyet, 2 mağlubiyet ve 4 beraberlik alan Beşiktaş ligin 5. sırasında yer almaktaydı. 28 Ekim 2022 tarihinde teknik direktörlük görevine Beşiktaş'ı iki kez şampiyon yapan Şenol Güneş getirildi. Beşiktaş, Güneş ile 2+1 yıllık sözleşme imzaladı.[28] Şenol Güneş'in göreve gelmesi ile büyük bir gelişme kaydeden Beşiktaş 2022 FIFA Dünya Kupası arasının ardından çıktığı 20 maçta sadece bir kez mağlup oldu. Sezon sonu ligi 3. sırada bitiren Beşiktaş, tarihinde ilk kez UEFA Avrupa Konferans Ligi'nde mücadele etme hakkı kazandı.
2023-24 sezonuna Şenol Güneş yönetiminde başlayan Beşiktaş, UEFA Avrupa Konferans Ligi eleme ve play-off turlarında sırasıyla Tirana, Neftçi ve Dinamo Kyiv takımlarını eleyerek grup aşamasına geçmeye hak kazandı. Kura çekimine 3. torbadan katılan Beşiktaş, D Grubu'nda Club Brugge, Bodø/Glimt ve Lugano takımları ile eşleşti. Ligde ve Avrupa'da istenilen başarının elde edilememesi ve 5 Ekim 2023'te oynanan Lugano maçının kaybedilmesinin ardından Şenol Güneş görevinden istifa etti.[29] Güneş yönetiminde çıkılan 17 resmi maçta 11 galibiyet, 2 beraberlik ve 4 mağlubiyet alındı.[30] 6 Ekim 2023 tarihinde Ahmet Nur Çebi ve yönetim yaptıkları toplantının ardından Olağanüstü Seçimli Genel kurula gidilmesine karar verildi.[31] Şenol Güneş'in yardımcısı Burak Yılmaz geçiçi olarak teknik direktörlük görevine getirildi.[32] Ancak Yılmaz döneminde de istenilen başarı sağlanamadı, özellikle 5 Kasım 2023'te Antalyaspor ile deplasmanda oynanan maçın devre arasında Tayfur Bingöl ve Eric Bailly arasında yaşanan olayı iyi idare edememesi ve maçın kaybedilmesi. Ardından maç sonu yaptığı açıklamalar da taraftarlar tarafında eleştirilmesine neden oldu.[33] Bu mağlubiyetin ardından 9 Kasım'da oynanan Bodø/Glimt maçının da kaybedilmesi üzerine 10 Kasım'da görevinden istifa etti.[34] Burak Yılmaz yönetiminde çıkılan 6 maçta sadece 2 galibiyet alınabildi.
Yılmaz'ın istifasının ardından 10 Kasım 2023 tarihinde teknik direktörlük görevine Rıza Çalımbay getirildi.[35] Yapılacak başkanlık seçiminde mevcut başkan Ahmet Nur Çebi aday olmayacağını açıkladı ve başkanlığa sadece Hasan Arat ve Serdal Adalı aday oldu. 2 Aralık 2023'te Akatlar Spor Kompleksi yapılan İdari ve Mali Genel Kurulunda Çebi yönetimi 2022 yılı faaliyetleri için idari ve mali açıdan ibra edildi.[36] 3 Aralık'ta Akatlar'da rekor katılımla gerçekleşen başkanlık seçimi sonucunda 7.271 oy alan Hasan Arat yeni Beşiktaş Jimnastik Kulübü Başkanı oldu.[37][38] Rakibi Adalı ise 4.557 oy alabildi. Arat'ın yeni yönetiminde Samet Aybaba Genel Koordinatör, Feyyaz Uçar ise Futbol Şubesi Sorumlusu görevine getirildi.
Ligin 15. Haftasında Tüpraş Stadyumu'nda alınan Fenerbahçe mağlubiyetinin ardından 11 Aralık 2023 tarihinde Futbol Takımları Genel Koordinatörü Samet Aybaba yaptığı açıklama ile Eric Bailly, Jean Onana, Rachid Ghezzal, Valentin Rosier ve Vincent Aboubakar'ın performans düşüklüğü ve takım içindeki uyumsuzlukları nedeniyle kadro dışı bırakıldıklarını duyurdu.[39] Kararının alınmasından beş gün sonra alınan karar ile kadro dışı bırakılan oyuncuların affedilmelerine, antrenmanlara dönmelerine ve Rıza Çalımbay'ın kararına göre maç kadrosuna alınmalarına karar verildi.[40]. Alınan kararlara rağmen Beşiktaş'da ki sezon başından beri devam eden kötü gidişat düzeltilemedi. 21 Aralık 2023'te iç sahada alınan Alanyaspor mağlubiyetinin ardından, 22 Aralık 2023 tarihinde ise Beşiktaş Yönetimi Rıza Çalımbay ile yollarını ayırma kararı aldı.[41]
Çalımbay ile yolların ayrılmasının ardından yeni teknik direktör takımın başına getirilene kadar altyapı antrenörü Serdar Topraktepe'nin takımın başında maçlara çıkmasına karar verildi.[42] 29 Aralık'ta kadro dışı bırakılan Bailly'nin sözleşmesi feshedildi.[43] Ardından Onana Marseille'ya, Rosier ise Nice'e kiralandı.[44][45] 7 Ocak 2024 tarihinde teknik direktörlük görevine Portekiz ile Euro 2016 şampiyonluğu yaşayan Fernando Santos getirildi.[46][47] Ancak Santos'la da istenilen başarının elde elde edilememesi üzerine 13 Nisan 2024 tarihinde oynanan Samsunspor maçının daberaberlikle sonuçlanmasının ardından Santos'la yollar ayrıldı.[48] Fernando Santos yönetiminde çıkılan 16 maçta 6 galibiyet, 4 beraberlik ve 5 mağlubiyet alındı. Yerine sezon sonuna kadar yeniden Serdar Topraktepe getirildi.[49] Kötü geçen sezon sonunda Beşiktaş ligi 6. sırada tamamladı. 23 Mayıs 2024 tarihinde Atatürk Olimpiyat Stadyumu'nda Trabzonspor'a karşı oynanan Türkiye Kupası finalinde rakibini 3-2 mağlup ederek 11. kez Türkiye Kupası şampiyonu oldu.[50][51] Bu galibiyet ile birlikte 2024-25 UEFA Avrupa Ligi play-off turuna katılmaya hak kazandı.[52]
2024-25 sezonu başında takımın başına Hollandalı Giovanni van Bronckhorst getirildi.[53] 29 Kasım 2024 tarihinde başkan Hasan Arat görevinden istifa etti. 29 Aralık 2024 tarihinde yapılan seçimle yeni başkan Serdal Adalı oldu.
Remove ads
Mehmet Galin ve Kara Kartallar efsanesi
Özetle
Bakış açısı
Mısır'dan İstanbul'a göç eden bir ailenin evladı olan Mehmet Galin, İstanbul Tramvay idaresinde vatman olarak çalışıyordu. Şeref stadındaki antrenmanlar dahil hiçbir maçı kaçırmazdı. Tramvay idaresinden emekli edilen Galin, verem hastalığına yakalanmıştır. Hastalığı atlatıp iyileşebilmesi için iyi beslenmesi ve bol oksijen tavsiye edilir. Bunun üzerine Mehmet Galin, eşyalarını topladığı gibi kendisini Şeref stadının deniz tarafında bulur. Kendisine tahtadan bir kulübe yapmıştır. Ve kulübenin üzerine de Beşiktaş'a kazandırdığı "Kara Kartal" sembolünü işler. Zamanının çoğunu bu kulübede geçiren Mehmet Galin, artık bu kulübede yaşamaktadır. En büyük keyfi ise rıhtımdan tuttuğu balıkları Beşiktaşlı taraftarlara ve futbolculara dağıtmaktır. 1940-41 sezonunun çoğunda simsiyah formalarla çıkmıştır Beşiktaş. 19 Ocak 1941'de Pazar günü oynanan Beşiktaş-Süleymaniye maçında rakip kaleye akın eden Beşiktaş'a Şeref stadının deniz tarafındaki tribününden bir ses yükselir; "Haydi Kara Kartallar. Hücum edin Kara Kartallar...". Şampiyonluk yolunda namağlup devam eden Beşiktaş'a Mehmet Galin'den gelen bu isabetli benzetme, oradaki taraftarlar ve gazeteciler tarafından benimsenmiştir. Şeref Görkey'in 3, Baba Hakkı, Şakir Uluatlı ve Şükrü Gülesin'in birer golleri ile Beşiktaş maçı 6-0 kazanmıştır. Maçın ardından Beşiktaş'ın sembolü Kartal, Mehmet Galin'in lakabı ise "Karakartal Mehmet" olarak kalır.[54][55]
Remove ads
Beşiktaş ve millî takım
Özetle
Bakış açısı
Beşiktaş, Türkiye millî futbol takımına ilk kez 16 Kasım 1924'te Moskova'da FIFA'nın özel izniyle oynanan SSCB hazırlık maçında futbolcu verdi. Beşiktaş'ı temsilen kadroda Refik Osman Top yer aldı. Millî takımda gol atan ilk Beşiktaşlı futbolcu Hakkı Yeten oldu. Balkan Şampiyonası'nda Bulgaristan'a 5-1 yenilen takımın tek golünü Yeten kaydetti. 12 Temmuz 1936'da oynanan hazırlık maçında Türkiye ve Yugoslavya 3-3 berabere kalırken, Beşiktaşlı Hüsnü Savman Türkiye'ye kaptanlık yapan ilk Beşiktaşlı oldu.
Türkiye 1954 FIFA Dünya Kupası'na katılırken, teknik direktör Sandro Puppo, kadroya Beşiktaş'tan Coşkun Taş ve Ahmet Berman'ı aldı. Coşkun Taş, bir maçta 90 dakika forma giyerek FIFA Dünya Kupası'nda forma giyen ilk Beşiktaşlı futbolcu oldu. 2002 FIFA Dünya Kupası kadrosunda ise Beşiktaş'tan Tayfur Havutçu ve İlhan Mansız yer aldı. İki futbolcu da turnuvada forma giydi. İlhan Mansız, çeyrek final maçında attığı altın gol ile Türkiye'nin yarı finale çıkmasını sağladı ve uluslararası turnuvalarda ilk gol atan Beşiktaşlı futbolcu oldu. Mansız, üçüncülük maçında 2 gol daha kaydetti. 2003 FIFA Konfederasyonlar Kupası'nda ise kadrodaki Beşiktaşlılar, İbrahim Üzülmez ve Ahmet Yıldırım oldu.
Beşiktaş, Türkiye'nin katıldığı dört Avrupa Şampiyonası'nda da Türkiye'ye futbolcu verdi. Euro 1996'da Beşiktaş'ı Alpay Özalan, Sergen Yalçın, Recep Çetin ve Ertuğrul Sağlam temsil etti. Sağlam dışındakiler turnuvada forma giydi. Recep Çetin, Danimarka maçında takım kaptanlığı da yaptı. Euro 2000'de ise kadroda Tayfur Havutçu, Fevzi Tuncay ve Ayhan Akman vardı. Sadece Havutçu, turnuvada forma şansı bulabildi. Euro 2008 kadrosunda Beşiktaş'tan Rüştü Reçber ve Gökhan Zan yer aldı. İkisi de çeyrek final ve yarı final maçlarında ilk 11'de sahaya çıktı. Rüştü Reçber, Almanya'yla oynanan yarı final maçında sahaya takım kaptanlığı yaptı. Euro 2016'da ise Cenk Tosun, Olcay Şahan, İsmail Köybaşı ve Oğuzhan Özyakup kadroya dahil edildi ve hepsi forma şansı buldu. Euro 2020'de ise Dorukhan Toköz ve Rıdvan Yılmaz kadroya dahil edildi. Dorukhan Toköz sadece bir maçta oyuna sonradan dahil olarak forma şansı bulabildi, Rıdvan Yılmaz ise turnuvada forma şansı bulamadı. Euro 2024'te ise Cenk Tosun, Mert Günok ve Semih Kılıçsoy kadroya dahil edildi. Mert Günok 4 maçta forma şansı buldu, özellikle Son 16 turundaki Avusturya maçındaki son dakika kurtarışı ile millî takımın çeyrek finale yükselmesinde büyük rol oynadı. Cenk Tosun ise sadece iki maçta forma şansı buldu. İki maçada sonradan girmesine rağmen Çek Cumhuriyeti maçında bir gol attı. Semih Kılıçsoy ise sadece Çeyrek final de ki Hollanda maçında oyuna 89. dakika da dahil oldu.
Beşiktaş, sadece Türk millî takımına oyuncu kazandırmadı. Farklı dünya kupalarında Beşiktaş forması giyen yabancı oyuncular da ülkelerini temsil ettiler. 1998 FIFA Dünya Kupası'nda Daniel Amokachi, Zlatko Yankov ve Marjan Mrmić, 2002 FIFA Dünya Kupası'nda Zoubeir Baya, 2010 FIFA Dünya Kupası'nda Filip Hološko ve Rodrigo Tello, 2014 FIFA Dünya Kupası'nda Hugo Almeida, Jermaine Jones ve Dany Nounkeu, 2018 FIFA Dünya Kupası'nda Pepe, Ricardo Quaresma, Domagoj Vida ve Duško Tošić, 2022 FIFA Dünya Kupası'nda Atiba Hutchinson, Georges-Kévin N'Koudou, Romain Saïss ve Wout Weghorst ülkelerini temsil etti.
Öte yandan Beşiktaş forması giyen futbolculardan kıta turnuvalarını kazananlar da oldu. Ricardo Quaresma, Portekiz millî futbol takımı ile Euro 2016'yı kazanırken, Vincent Aboubakar ise 2017 Afrika Uluslar Kupası kazanan Kamerun ekibinde yer alıp, finalde kupayı getiren golü kaydetti. Ayrıca 2018 FIFA Dünya Kupası'nda Domagoj Vida Hırvatistan millî takımı ile final oynadı.
16 Mayıs 1952'de oynanan Akdeniz Kupası maçında Türkiye 21 yaş altı millî futbol takımının Yunanistan ile oynayacağı Akdeniz Kupası maçında millî takımı temsil etme hakkı, Beşiktaş'a verilmiştir. Beşiktaş, bu hakka rağmen kadrosuna rakipleri Galatasaray ve Fenerbahçe'den de futbolcular katmış ve sahaya öyle çıkmıştır. Beşiktaş, Türkiye'yi temsil etme hakkını kazandıktan sonra Türkiye Futbol Federasyonu tarafından logosunda bulunan ay-yıldız amblemini taşıma hakkına sahip olmuştur.
Remove ads
Beşiktaş Formaları
Özetle
Bakış açısı
Üretici ve Sponsorlar
- Beşiktaş ilk defa 1977-78 sezonunda forma reklamı kullanmaya başlamıştır.[56]
İç saha forması
Dış saha forması
Üçüncü forma
Dördüncü forma
Sezonlara Göre Kaleci Formalar
Beşiktaş'ın yeşil kaleci formasının hikayesi
1970'lerde İrlanda ile oynanan millî maçlardan sonra Türk kaleciler, İrlandalı futbolcularla ile forma değiştirip, yeşil renkli İrlanda formalarını Türkiye liginde kullanırlardı. O yıllarda Türkiye liginde renkleri yeşil olan pek takım yoktu.
13 Ekim 1976 Ankara'da ve 5 Nisan 1978 tarihinde Dublin'de İrlanda - Türkiye arasında oynanan millî maçta kalede Rasim Kara vardı. Maç sonunda forma değiştiren Rasim Kara, yeşil renkli İrlanda formasını ligdeki maçta takım arkadaşı kaleci Mete Bozkurt'a ödünç vermiş ve Mete Bozkurt'ta üç yapraklı yoncalar sembollü İrlanda forması ile sahaya çıkmıştır. Bu şekilde Beşiktaş'ın yeşil kaleci forma geleneği doğmuş oldu.[57]
Kaleci 1
Kaleci 2
Kaleci 3
Görseller
Yeşil renk kaleci forması ile Rüştü Reçber
Yeşil renk kaleci forması ile Cenk Gönen
Yeşil renk kaleci forması ile Tolga Zengin
Yeşil renk kaleci forması ile Fabri
Yeşil renk kaleci forması ile Ersin Destanoğlu
Remove ads
Sezonlara Göre Şampiyonluklar ve Kupalar
Tüm Şampiyonluklar
- Beşiktaş 21 Şampiyonluk[58] (14 Süper Lig + 2 Federasyon Kupası Toplam 16 Lig ve 3 Millî Küme, 2 Türkiye Futbol Birinciliği)
[*] Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulunun 09.05.2002 tarih, 2002/52E ve 2002/68K sayılı kararı gereğince, 1956-57 ve 1957-58 sezonlarında Federasyon Kupası'nı kazanan Beşiktaş'ın Süper Lig şampiyonu olduğuna ve bu şampiyonlukların yıldız kriterine dahil edileceğine karar verildi.[14][15] Bu karar sebebiyle ligde elde edilen şampiyonluk sayısı, lig sezonu sayısından iki fazladır.
Remove ads
Beşiktaş Başkanları
Başkanlık Sırasına Göre
Remove ads
Beşiktaş Sportif Direktörleri
- Kaynak: Transfermarkt Beşiktaş Menajerleri & Transfermarkt Beşiktaş Sportif Direktörleri & Transfermarkt Beşiktaş Genel Koordinatörleri & Transfermarkt Beşiktaş Futbol Şube Sorumlusu
- Beşiktaş'ta farklı ünvanlarda Sportif Direktörler görev almıştır. En uzun süre görev yapan Sportif direktör 4 yıl, 241 gün ile Sinan Engin'dir.
Remove ads
Beşiktaş'ın Teknik Direktörleri
Sıraya göre Beşiktaş Teknik Direktörleri
Remove ads
Tüm Sezonlar (1911-2025)
Özetle
Bakış açısı
- g = geçici teknik direktörler
- Açıklamalar
|
|
Kazandı / 1.
Finalist / 2.
|
Taraftar
Beşiktaş takımının fanatik grubu Çarşı'dır. Beşiktaş'ın başarılarında taraftarının da büyük bir emeği vardır. Grup 2007'de oynanan Liverpool maçında desibel rekoru kırmıştır. Tribün performanslarıyla Çarşı grubu, dünyanın en ünlü taraftar gruplarının arasındadır. 2013-14 sezonunda Atatürk Olimpiyat Stadyumu'nda oynanan Galatasaray derbisinde 80.000 seyirci ile rekor lig rekoru kırılmıştır. Beşiktaş, taraftarlarının sahaya inmesi sonucu maçın tatil edilmesinin ardından, TFF tarafından hükmen 3-0 mağlup sayılmıştır.
 |
 |
 |
 |
 |
Güncel Kadro
- 10 Şubat 2025 itibarıyla
Not: Uyruk bilgisi futbolcuların FIFA uygunluk kurallarınca oynayabileceği millî takımı gösterir. FIFA kuralları haricinde başkaca uyruğa da sahip olabilirler.
Kiralık Gidenler
Not: Uyruk bilgisi futbolcuların FIFA uygunluk kurallarınca oynayabileceği millî takımı gösterir. FIFA kuralları haricinde başkaca uyruğa da sahip olabilirler.
Teknik Kadro
Beşiktaş'ta 100 Yılın 11’i
Kaynak: BJK.com.tr 7 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Altın 11[59]
- Kaleci: Sabri Dino
- Defans: Rıza Çalımbay, Gökhan Keskin, Ali İhsan Karayiğit, Zekeriya Alp
- Orta Saha: Metin Tekin Hakkı Yeten, Yusuf Tunaoğlu, Sanlı Sarıalioğlu
- Forvet: Kemal Gülçelik, Şükrü Gülesin
- Gümüş 11[60]
- Kaleci: Necmi Mutlu
- Defans: Recep Çetin, Vedat Okyar, Ronaldo Guiaro, Vedii Tosuncuk
- Orta Saha: Nihat Kahveci, Recep Adanır, Sergen Yalçın, Hüseyin Saygun
- Forvet: Ali Gültiken, Feyyaz Uçar
- Bronz 11[61]
- Kaleci: Rasim Kara
- Defans: Hristo Kostanda, Eşref Özmenç, Ulvi Güveneroğlu, Ahmet Berman
- Orta Saha: Ahmet Özacar, Mehmet Özdilek, Şeref Görkey, İbrahim Üzülmez
- Forvet: Güven Önüt, Daniel Amokachi
İstatistikleri
Özetle
Bakış açısı
Beşiktaş’ın futbolcu rekorları (1911-2025)
Şu anda Beşiktaş'ta aktif futbolculuk hayatı devam edenler
Beşiktaş’ın Teknik direktör rekorları (1911-2025)
Şu anda Beşiktaş'ta aktif teknik direktörlük hayatı devam edenler
Beşiktaş tarihinde resmi maçlarda en çok oynayan ve gol atan futbolcuları (1911-2025)
Beşiktaş'ın Süper Lig tarihinde en çok maç oynayan ve gol atan futbolcuları (1959-2025)
Beşiktaş tarihinde Süper Lig'de bir sezonda en çok gol atan futbolcuları
Beşiktaş’ın Avrupa Kupalarında en çok forma giyen ve gol atan futbolcuları (1957-2025)
Beşiktaş’ın Avrupa Kupalarında (ön elemeler hariç) 6 golü geçen futbolcuları (1957-2025)
- Kaynak: Beşiktaş'ın Avrupa kupaları tarihi Golcüleri 20 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Şu anda Beşiktaş'ta aktif futbolculuk hayatı devam edenler
Beşiktaş tarihinde gol atan en yaşlı futbolcular (1959-2025)
Avrupa Kupalarında
- Kaynak: transfermarkt.com.tr (Beşiktaş tarihinde gol atan en yaşlı futbolcular) 3 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Beşiktaş tarihinde gol atan en genç futbolcular (1959-2025)
Avrupa Kupalarında
Beşiktaş tarihinde en istikrarlı başlangıç yapan futbolcular
Beşiktaş tarihinde sezonlara göre Süper Lig’de en çok gol atan ve asist yapan futbolcuları
.jpg)
Futbolculuk kariyerleri boyunca sadece Beşiktaş'ın formasını giyen futbolcular
Beşiktaş futbol takımı kaptanları (1911-2025)
Beşiktaş tarihinde sezonlara göre Transfer Bilancosu (1959-2025)
Şampiyonluk ve Kupa kazandığı sezonlardır.
Bolt olan rakamlar rekor Gelir, Gider ve Kâr'lardır.
(*) Geçici Teknik Direktörler listeye dahil edilmemiştir.
Beşiktaş tarihinde satılan en pahalı futbolcular (1959-2025)
Beşiktaş tarihinde alınan en pahalı futbolcular (1959-2025)
Beşiktaş'ın Süper Lig'deki önemli golleri
Beşiktaş'ın Avrupa kupaları'ndaki önemli golleri
Beşiktaş'ta Sezonlara Göre Forma Numaraları (2000-01 sezonundan itibaren)
Özetle
Bakış açısı
- Kaynak: Beşiktaş'ta Forma Numaralarının Geçmişi 23 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Kaynak: Beşiktaş'ta Yıllara göre kadro 21 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- g = geçici teknik direktörler
Şampiyonluk yaşadığı sezonlardır.
Ödüller
Takım istatistikleri (1959-2025)
Süper Lig tüm zamanların takım istatistikleri (1959-2025)
- 30 Mayıs 2024 22:55 itibarıyla
Başarıları
Özetle
Bakış açısı
Beşiktaş, 1959 yılından itibaren düzenlenen Süper Lig de 16 Lig (14 Süper Lig + 2 Federasyon Kupası), 11 Türkiye Kupası ve 10 Süper Kupa (+ 1 Atatürk Kupası adıyla oynana kupası vardır) şampiyonluğu bulunmaktadır (TFF Tahkim Kurulu'nun 09.05.2002 tarih, 2002/52E ve 2002/68K sayılı kararı gereğince, 1956-57 ve 1957-58 sezonlarında Federasyon Kupası'nı kazanan Beşiktaş'ın Süper Lig şampiyonu olduğuna ve bu şampiyonlukların yıldız kriterine dahil edileceğine karar verildi.[14][15] Bu karar sebebiyle ligde elde edilen şampiyonluk sayısı, Süper Lig sezonu sayısından iki fazladır.).
Ayrıca profesyonel lig öncesi ile birlikte 14 kez Süper Lig'de, 2 kez Federasyon Kupası'nda, 2 kez Türkiye Futbol Şampiyonası'nda, 3 kez de Millî Küme'de şampiyon olmak üzere tarihinde toplam 21 Türkiye şampiyonluğu yaşamıştır.[12] Takım ayrıca 1986-87 sezonunda Şampiyon Kulüpler Kupası'nda çeyrek finale çıkarak tarihinin en iyi derecesini elde etti.
“Türkiye’nin ilk özel spor müzesi” unvanına sahip Beşiktaş Jimnastik Kulübü, Türk Futbolunda önemli ilklere imza atmıştır.
Beşiktaş'a tam kadro olarak Türk millî futbol takımını temsil etme hakkı tanınan tek kulüptür. 16 Mayıs 1952 tarihinde, Federasyonun isteğiyle, Beşiktaş " Türk millî takımını temsilen, Yunanistan millî futbol takımı ile maç yapar. Beşiktaş Futbol Kulübüne, katkılarından dolayı, armasında “Türk Bayrağı” bulundurma ayrıcalığı tanınır.[121] Beşiktaş armasında Türk Bayrağı bulundurma hakkına sahip 3 takımdan biridir.
Beşiktaş İlk Lig Şampiyonluğu 1919-20 sezonunda almıştır.
Daha fazla bilgi için: Beşiktaş Müzesi
Kupa Başarıları
[*] Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulunun 09.05.2002 tarih, 2002/52E ve 2002/68K sayılı kararı gereğince, 1956-57 ve 1957-58 sezonlarında Federasyon Kupası'nı kazanan Beşiktaş'ın Süper Lig şampiyonu olduğuna ve bu şampiyonlukların yıldız kriterine dahil edileceğine karar verildi.[14][15] Bu karar sebebiyle ligde elde edilen şampiyonluk sayısı, lig sezonu sayısından iki fazladır.
Avrupa kupaları
Özetle
Bakış açısı
Beşiktaş'ın tüm Avrupa maçları için Beşiktaş'ın Avrupa tarihi maddesine bakınız.
Başarıları
UEFA Kulüp Sıralaması
Sıralamalar 2023-24 sezonu Avrupa kupaları için geçerlidir.
- Kaynak: UEFA Kulüp Sıralaması
- 1 Ağustos 2024 itibarıyla
- Kaynak: transfermarkt UEFA Kulüp Sıralaması 10 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Avrupa Kupaları Turnuva İstatistikleri
- 5 Ekim 2023 itibarıyla
*: Rakiplerin maça çıkmadığı 1957-58 sezonundaki Olympiakos ve 1986-87 sezonundaki APOEL eşleşmeleri dahil değildir. *2003-04,2014-15 ve 2016-17 sezonlarında katıldığı Şampiyonlar Ligi'nden elenerek UEFA Avrupa Ligi'nde yoluna devam etmiştir.
Enler ve ilkler
|
|
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads