Remove ads
Abdullah Gül (d. 29 Ekim 1950; Kayseri), Türk ekonomist, akademisyen, siyasetçi ve Türkiye'nin 11. cumhurbaşkanı.[2] Cumhurbaşkanlığı görevini 2007 - 2014 yılları arasında sürdürmüştür.[3][4] Bu görevinden önce 4 aylığına 2002 - 2003 yılları arasında Türkiye Başbakanı olarak görev almıştır.[5] 2003 - 2007 yılları arasında Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı olarak görev almıştır.[6]
| Doç. Dr. Abdullah Gül | |
|---|---|
.jpg) | |
| 2014'te Abdullah Gül | |
| 11. Türkiye Cumhurbaşkanı | |
| Görev süresi 28 Ağustos 2007 - 28 Ağustos 2014 | |
| Başbakan | Recep Tayyip Erdoğan |
| Yerine geldiği | Ahmet Necdet Sezer |
| Yerine gelen | Recep Tayyip Erdoğan |
| Türkiye Başbakan Yardımcısı | |
| Görev süresi 14 Mart 2003 - 28 Ağustos 2007 | |
| Başbakan | Recep Tayyip Erdoğan |
| Yerine geldiği | Mehmet Ali Şahin |
| Yerine gelen | Cemil Çiçek |
| Türkiye Dışişleri Bakanı | |
| Görev süresi 14 Mart 2003 - 28 Ağustos 2007 | |
| Başbakan | Recep Tayyip Erdoğan |
| Yerine geldiği | Yaşar Yakış |
| Yerine gelen | Ali Babacan |
| Türkiye Büyük Millet Meclisi 19., 20., 21., 22. ve 23. Dönem Milletvekili | |
| Görev süresi 20 Ekim 1991 - 28 Ağustos 2007 | |
| Seçim bölgesi | 1991 – Kayseri 1995 – Kayseri 1999 – Kayseri 2002 – Kayseri 2007 – Kayseri |
| 24. Türkiye Başbakanı | |
| Görev süresi 18 Kasım 2002 - 14 Mart 2003 | |
| Cumhurbaşkanı | Ahmet Necdet Sezer |
| Yerine geldiği | Bülent Ecevit[1] |
| Yerine gelen | Recep Tayyip Erdoğan |
| Türkiye Devlet Bakanı | |
| Görev süresi 28 Haziran 1996 - 30 Haziran 1997 | |
| Başbakan | Necmettin Erbakan |
| Yerine geldiği | Cemil Çiçek |
| Yerine gelen | Güneş Taner |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 29 Ekim 1950 Kayseri, Türkiye |
| Partisi | Refah Partisi (1991-1998) Fazilet Partisi (1998-2001) Adalet ve Kalkınma Partisi (2001-2007) |
| Uzmanlık alanı | İktisat |
| Evlilik(ler) | Hayrünnisa Gül (e. 1980) |
| Çocuk(lar) | Ahmet Münir Gül (1983-) Kübra Sarımermer (1985-) Mehmet Emre Gül (1991-) |
| Bitirdiği okul | İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Exeter Üniversitesi |
| Mesleği | Siyasetçi, Ekonomist |
| Hükûmeti | 58. Hükûmet |
| Dini | İslam |
| Ödülleri |             _-_ribbon_bar.gif){kind=small}   _-_ribbon_bar.gif){kind=small} .svg){kind=small}  |
| İmzası |  |
| Resmî site | abdullahgul.gen.tr |
Gül 1991, 1995, 1999, 2002 ve 2007 Türkiye genel seçimlerinde Kayseri milletvekili olarak meclise girdi.[7][8] Başlangıçta Refah Partisine katılmıştır fakat bu parti 1998 yılında laik cumhuriyet ilkesine aykırı eylemlerinden dolayı kapatılınca[9][10][11] Fazilet Partisine katıldı. Fazilet Partisi 1. Olağan Kongresi'nde Genel Başkanlık için Recai Kutan ile yarıştı. 521 oy alarak 2. sırada kaldı ve Genel Başkan seçilemedi.[12][13] Gül 2001 yılında kurulan Adalet ve Kalkınma Partisinin kurucular kurulu üyesi olarak Parti'nin kuruluşunda önemli rol oynadı.[14][15][16]
AK Parti'nin 2002 Türkiye genel seçimlerini kazanmasıyla başbakan oldu[1] ve 58. Türkiye Hükûmetini kurdu.[17] Recep Tayyip Erdoğan'ın siyasal yasağı Gül Hükûmeti tarafından kaldırılınca Erdoğan 2003 Türkiye milletvekili ara seçimleri ile meclise girdi[18] ve başbakan olarak 59. Türkiye Hükûmetini kurdu. I. Erdoğan Hükûmetinin kabinesinde başbakan yardımcısı ve dışişleri bakanı olarak görev yapan Gül, 2007 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde cumhurbaşkanı seçildi ve 2014 yılına kadar bu görevi sürdürdü.[19][20]
Remove ads
Eğitimi ve kariyeri
Abdullah Gül 29 Ekim 1950 tarihinde Kayseri'de doğmuştur. Babası Ahmet Hamdi Gül, annesi Adviye Gül'dür.[21] Kayseri Gazi Paşa İlkokulu, Nazmi Toker Ortaokulu ve Orta öğrenimini Kayseri Lisesinde tamamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesine girdi.[22] 1974 yılında mezuniyet sonrası aynı fakültede başladığı doktora çalışmaları için iki yıl İngiltere'de kaldı ve 1983'te İstanbul Üniversitesinden "doktor" unvanı aldı.[23] O dönem İTÜ Sakarya Mühendislik Fakültesinde (1992'de İTÜ'den ayrılarak Sakarya Üniversitesine dönüştü) Endüstri Mühendisliği Bölümünün kuruluşunda çalıştı ve aynı bölümde ekonomi dersleri verdi. 1989'da uluslararası ekonomi dalında doçent oldu.
Öğrencilik yıllarında Gençlik Örgütü Millî Türk Talebe Birliği bünyesinde yer aldı. Memleketi Kayseri'de, Necip Fazıl ekolünden Söğüt Fikir Kulübünde çalıştı ve bu ekolün ileri gelenlerinden Ali Biraderoğlu'nun fikrî çevresinde bulundu.[24]
Remove ads
.jpeg)
1983-1991 yılları arasında İslam Kalkınma Bankasında ekonomi uzmanı olarak çalışan Gül, 1991 yılında yapılan seçimlerde Refah Partisi'nden 19. Dönem Kayseri Milletvekili olarak TBMM'ye girdi. 1993'te Refah Partisi'nde Genel Başkan Yardımcılığı görevine getirilen Abdullah Gül, 1995'te yapılan genel seçimlerde, ikinci kez Refah Partisi 20. Dönem Kayseri Milletvekili seçildi. 1993 yılında Refah Partisinin dışişlerinden sorumlu genel başkan yardımcılığı görevine seçildi. Bu süre içinde Avrupa ve Amerika'daki birçok kuruluşlarda yaptığı konuşmalarla parti görüşünü anlattı.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu ve Dışişleri Komisyonu üyelikleri de yapan Abdullah Gül, 28 Haziran 1996'da kurulan RP-DYP koalisyon hükûmetinde Devlet Bakanlığı ve Hükûmet Sözcülüğü görevlerinde bulundu.
Refah Partisi'nin 16 Ocak 1998'de Anayasa Mahkemesince kapatılmasından önce kurulan Fazilet Partisi'ne geçen Abdullah Gül, 18 Nisan 1999 genel seçimlerinde Fazilet Partisi'nden 21. Dönem Kayseri Milletvekili seçilerek tekrar parlamentoya girdi.[25]
1992 yılında Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi üyesi oldu ve Konseyin kültür, tüzük, siyasi ve ekonomik kalkınma komitelerinde çalıştı. 2001 yılına kadar yürüttüğü Avrupa Konseyindeki çalışmalarından dolayı kendisine “Pro merito“ madalyası ve Konseyin sürekli “Onursal üyesi” unvanı verildi. NATO Parlamenter Asamblesi üyeliği de yaptı. 8 Mart 2000 tarihinde, Parti'de "yenilikçi kanat" olarak adlandırılan milletvekillerinin desteğini alarak, genel başkanlığa adaylığını koydu. 14 Mayıs 2000 tarihinde yapılan Fazilet Partisi 1. Olağan Kongresi'nde 521 oy alarak, 633 oy alan Recai Kutan'ın gerisinde kaldı. Kongre sonuçları, siyasi çevrelerce, "parti tabanının Yenilikçi olarak adlandırılan kanadı geniş ölçüde desteklediği, ancak Parti'nin henüz bir yönetim değişikliğine hazır olmadığı" şeklinde yorumlandı.[kaynak belirtilmeli] Fazilet Partisi'nin 22 Haziran 2001'de Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılmasından sonra bir süre bağımsız kalan Gül, 14 Ağustos 2001'de kurulan Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AK Parti) Kurucular Kurulu üyesi olarak üyesi olarak partileşme sürecindeki etkin rolünü sürdürdü ve Siyasi ve hukuki işlerden sorumlu genel başkan yardımcısı olarak görev yaptı. Hakkında kayıp trilyon davasında fezleke hazırlandı. Milletvekili dokunulmazlığı nedeniyle yargılanamadı.[26] Gül hakkındaki fezleke dosyasına 2010 yılında takipsizlik kararı verildi.[27]
AK Parti Kayseri Milletvekili ve Siyasi ve Hukuki İşlerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı olarak görev yaptı. Gül, 3 Kasım 2002 genel seçimlerinde Kayseri Milletvekili olarak yeniden seçildi. AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın siyasi yasaklı olması nedeniyle 16 Kasım 2002'de 58. Hükûmeti kurmakla görevlendirildi. Türkiye'nin 58. Hükûmeti, Başbakan Abdullah Gül tarafından, 18 Kasım 2002'de kuruldu. Recep Tayyip Erdoğan'ın, 9 Mart 2003 Siirt Milletvekili Yenileme Seçimi'nde meclise girmesinden sonra, Abdullah Gül başkanlığındaki 58. Hükûmet, 11 Mart'ta istifa etti. Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında, 14 Mart 2003'te kurulan 59. Hükûmette (2. AK Parti Hükûmeti), Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı olarak görev aldı. 3 Ekim 2005'te başlayan Avrupa Birliği müzakereleri için birçok yetkisini Baş Müzakereci Ali Babacan'a devretti.
Cumhurbaşkanlığı seçimi
24 Nisan 2007 tarihinde yapılan AK Parti Grup toplantısında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından 11. Cumhurbaşkanı adayı olduğu açıklandı. 27 Nisan tarihinde yapılan Cumhurbaşkanlığı birinci tur seçimlerinde 357 kabul oyu çıkmasına karşın 367 sayısına ulaşılamadığı için, seçim ikinci tura kalmış; Anayasa'nın ilgili hükmü gereği, ilk oturumun açılabilmesi için 367 üyenin Mecliste hazır bulunması gerektiği gerekçesi ile Cumhuriyet Halk Partisi tarafından oturumun iptali için Anayasa Mahkemesine açılan dava sonucu Meclisin bu birinci oturumu, Anayasa Mahkemesinin 1 Mayıs 2007 tarihli kararı ile iptal edildi.[28] 6 Mayıs 2007 tarihinde Mecliste yapılan iki yoklamada da toplantı yeter sayısının bulunamayışı yüzünden 11. Cumhurbaşkanı seçilememiştir.[29]
22 Temmuz 2007 seçimlerinin ardından AK Parti'nin tek başına iktidara gelmesinde Gül'ün Cumhurbaşkanı seçilememesinin etkili olduğu görüşü öne çıktı. Bunun sonucu olarak da Abdullah Gül tarafından "bunun cumhurbaşkanlığı adaylığına ilişkin açık bir mesaj olduğu" yorumu benimsendi.[30] 13 Ağustos tarihinde kulislerde konuşulan 11. Cumhurbaşkanı adaylığı kesinleşti.[31] 20 Ağustos 2007 tarihinde yapılan cumhurbaşkanlığı seçimi birinci turunda 341 oy aldı.[32] 24 Ağustos 2007 tarihinde yapılan cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci turunda 337 oy aldı.
Abdullah Gül 28 Ağustos 2007 tarihinde yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminin üçüncü turunda 339 oy alarak Türkiye Cumhuriyetinin 11. cumhurbaşkanı seçildi.[33] Böylece Nisan 2007'de başlayan Türkiye'nin 11. Cumhurbaşkanını seçim süreci sona erdi.
Remove ads
![[icon]](#/media/Dosya:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small} | Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Abdullah Gül 28 Ağustos 2007'den 28 Ağustos 2014'e kadar Türkiye cumhurbaşkanlığı görevini sürdürmüştür. 26.01.2012 tarihli Resmî Gazete'de yayınlanan 6271 sayılı Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu ile görev süresi 7 yıl olarak netlik kazanmış oldu. Anayasa Mahkemesi kanunun ikinci kere aday olmasını engelleyen hükmünü iptal etti,[34] ancak tekrar aday olmadı. Görevini 28 Ağustos 2014'te Recep Tayyip Erdoğan'a devretti.
Affettiği hükümlüler
2008 Ağustosunda, kayıp trilyon davasında Necmettin Erbakan'ın "sahtecilik" sebebiyle aldığı ev hapsi cezası, Abdullah Gül tarafından Anayasa'da geçen ‘sürekli hastalık' kapsamında affedildi.[35] Kayıp trilyon davası sanıklarından biri olan Gül, milletvekili olmasından ötürü yargılanamamış daha sonra Cumhurbaşkanı seçildiğinde Başsavcılık tarafından kovuşturmaya gerek olmadığına karar verilmişti.[35]
Remove ads
Abdullah Gül 29 Ekim 1950'de Kayseri'de dünyaya gelmiştir.[36] Annesi Adeviye Hanım ve babası Ahmet Hamdi Gül'dür.[37]
21 Ağustos 1980'de Hayrünnisa Gül (Özyurt) ile evlenen Gül'ün Ahmet Münir, Kübra ve Mehmet Emre adlarında üç çocuğu dünyaya geldi. Gül, İngilizce ve Arapça biliyor. Ayrıca Beşiktaş takımını tutmaktadır.[38]
Gül'ün kızı Kübra'dan 2010 ve 2014 doğumlu iki torunu vardır.
Abdullah Gül'ün yayımlanmış olan kitapları.[39]
- Demokrasi ve Hukuk Yolunda
- Global Perspektif
- Gelecek Yakın
- Diplomaside Erdemli Güç
- Türkiye'yi ve Dünyayı Yeniden Düşünmek
| Kurdele | Ödül ya da nişan | Ülke | Tarih | Şehir | Not | Kaynak |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Pro Merito madalyası |  Avrupa Konseyi |
2002 | Strasbourg | Pro Merito Madalyası Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisinde on yıl aralıksız sürdürdüğü başarılı çalışmalarından dolayı verilmiştir. | [40] | |
|
Abdülaziz el-Suud Nişanı |  Suudi Arabistan |
9 Kasım 2007 | Ankara | Abdülaziz el-Suud Nişanı adını, Suudi Arabistan'ın ilk kralı Abdülaziz el-Suud'dan almıştır. | [41][42] |
|
Büyük Banyo Nişanı |  Birleşik Krallık |
13 Mayıs 2008 | Ankara | İngiliz Yüksek Şövalye Nişanı Büyük Britanya'nın en önemli nişanlarından birisidir. | [43][44] |
|
Bağımsızlık Kolyesi |  Katar |
17 Ağustos 2009 | İstanbul | [40] | |
|
Prens Henry Nişanı |  Portekiz |
12 Mayıs 2009 | Ankara | Prens Henry Nişanı "Infante Dom Enrique" nişanının en yüksek düzeyi olan ve yalnız Devlet Başkanlarına verilen bir nişandır. | [45][46] |
|
İtalya Cumhuriyeti Liyakat Nişanı |  İtalya |
17 Kasım 2009 | Liyakat Nişanı İtalya'nın en yüksek rütbeli nişanıdır. | [47][48] | |
|
Büyük Mübarek Nişanı |  Kuveyt |
21 Aralık 2009 | Kuveyt Şehri | [49][50] | |
|
Kamerun Cumhuriyeti Cesaret Nişanı |  Kamerun |
16 Mart 2010 | Yaoundé | Liyakat Nişanı Kamerun'un ikinci en yüksek nişanıdır. | [51][52] |
|
Nişan-ı Pakistan |  Pakistan |
31 Mart 2010 | İslamabad | Nişan-ı Pakistan Pakistan Hükûmeti tarafından verilen en yüksek dereceli sivil nişandır. | [53][54] |
| 2010 Chatham House Ödülü | Birleşik Krallık |
9 Kasım 2010 | Londra | Cumhurbaşkanı Gül'e "Yılın Devlet Adamı" ödülü İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth tarafından verilmiştir. | [55][56] | |
|
Macaristan Cumhuriyeti Liyakat Nişanı |  Macaristan |
15 Kasım 2011 | Ankara | Liyakat Nişanı Macaristan'ın en yüksek devlet nişanıdır. | [57][58] |
|
Hollanda Aslanı Büyük Şövalye Nişanı |  Hollanda |
16 Nisan 2012 | Amsterdam | Hollanda Aslanı 1815 yılında verilmeye başlanmıştır. | [59][60] |
|
Altın Kartal Nişanı |  Kazakistan |
11 Ekim 2012 | Ankara | Altın Kartal Nişanı Kazakistan'ın en yüksek nişanı unvanına sahiptir. | [61][62] |
|
Serafim Kraliyet Nişanı |  İsveç |
11 Mart 2013 | Stockholm | Serafim Nişanı, İsveç'in Devlet ve Hükûmet Başkanlarına verdiği en yüksek rütbeli nişandır. | [63][64] |
|
Aziz George Zafer Nişanı |  Gürcistan |
19 Nisan 2013 | Ankara | Aziz George Nişanı Gürcistan Cumhurbaşkanı tarafından tevcih edilen en büyük ikinci madalyadır. | [40] |
_-_ribbon_bar.png){kind=small} |
Cumhurbaşkanının Yıldızı Nişanı |  Türkmenistan |
29 Mayıs 2013 | Aşkabat | Türkmenistan Devlet Nişanı ilk kez Abdullah Gül'e tevcih edilmiştir. | [65][66] |
|
Aziz Olaf Nişanı |  Norveç |
5 Kasım 2013 | Ankara | Norveç Krallığı'nın en yüksek rütbeli onur nişanıdır. | [67][68] |
|
Haydar Aliyev Nişanı |  Azerbaycan |
12 Kasım 2013 | Haydar Aliyev Nişanı Azerbaycan'ın en yüksek nişanıdır. | [69][70] | |
|
House Nassau Altın Aslan Nişanı |  Lüksemburg |
18 Kasım 2013 | Altın Aslan Nişanı Lüksemburg'un en büyük ulusal nişanıdır. | [71][72] | |
| Uluslararası Mahtumkulu Ödülü | Türkmenistan |
3 Haziran 2014 | Ödül adını ünlü Türkmen şair Mahtumkulu Firaki'den almıştır. | [73] | ||
|
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Devlet Nişanı |  Kuzey Kıbrıs |
19 Temmuz 2014 | Lefkoşa | [74] | |
|
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Şeref Madalyası |  Türkiye |
28 Ağustos 2014 | Ankara | Cumhurbaşkanlığı görevinden ayrılırken, Recep Tayyip Erdoğan tarafından Devlet Şeref Madalyası almıştır. | [75] |
Abdullah Gül Kraliçe II. Elizabeth ile birlikte 2010 Chatham House Ödül töreninde, Londra
Abdullah Gül ve Brezilya Devlet Başkanı Dilma Rousseff'i Çankaya Köşkünde resmî törenle karşılarken, 7 Kasım 2011
Gül ve eşi Güney Kore Devlet Başkanı Li Myong-bak ve eşi ile, Seul, 15 Haziran 2010
Abdullah Gül, Arjantin Devlet Başkanı Cristina Fernandez de Kirchner onuruna verdiği akşam yemeğinde, 20 Ocak 2011
Abdullah Gül ve İtalya Cumhurbaşkanı Giorgio Napolitano ile Quirinal Sarayında basın toplantısında, 29 Ocak 2014
Abdullah Gül Meksika Devlet Başkanı Enrique Peña Nieto ve eşini Çankaya Köşkü'nde resmî törenle karşılarken, 17 Aralık 2013
Abdullah Gül, Recep Tayyip Erdoğan ile devir teslim törenindeyken, 28 Ağustos 2014
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Remove ads
.svg)
.svg)
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads