Halifeler listesi
Vikimedya liste maddesi Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Vikimedya liste maddesi Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Halifeler listesi, İslam peygamberi Muhammed'in ölümünden sonra İslam Devleti'nin liderliğini devam ettirme iddiasında bulunan kişilerin listesidir. Dört Halife, Emevî halifeleri, Abbâsî halifeleri, Fâtımî halifeleri (Sünniler tarafından kabul edilmezler), Memlûk halifeleri, Osmanlı halifeleri ve son olarak 1924'te halifeliğin kaldırılmasından önce Türkiye Cumhuriyeti'nden bir halife (ki kendisi Osmanlı Hanedanı'ndandır) aşağıdaki tablolarda bulunmaktadır.
Muhammed'in ölümünden hemen sonra seçimle göreve gelmiş "Dört Halife":
| Sıralama | Halife | Dönemi |
|---|---|---|
| 1. | Ebu Bekir | 632 - 634 |
| 2. | Ömer bin Hattab | 634 - 644 |
| 3. | Osman bin Affan | 644 - 656 |
| 4. | Ali bin Ebu Talib | 656 - 661 |
661 yılında Ali'nin öldürülmesinin ardından kısa bir süre oğlu Hasan bin Ali halifelik mücadelesine dahil olmuş fakat İslam dünyasındaki fitneyi önlemek için Emevi ailesi ile olan hilafet mücadelesinden çekilmiştir.
Emevîler dönemindeki halifelerdir. Bu dönemde halifelik ilk defa bir hanedanlığın kontrolüne girmiştir.
| Sıralama | Halife | Dönemi | Sıralama | Halife | Dönemi |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Muaviye | 661 - 680 | 8. | Ömer bin Abdülaziz | 717 - 720 |
| 2. | Yezid | 680 - 683 | 9. | II. Yezid | 720 - 724 |
| 3. | II. Muaviye | 683 - 684 | 10. | Hişam bin Abdülmelik | 724 - 743 |
| 4. | Mervan | 684 - 685 | 11. | II. Velid | 743 - 744 |
| 5. | Abdülmelik | 685 - 705 | 12. | III. Yezid | 744 |
| 6. | Velid | 705 - 715 | 13. | İbrahim bin Velid | 744 |
| 7. | Süleyman bin Abdülmelik | 715 - 717 | 14. | II. Mervan | 744 - 750 |
Abbâsîler dönemindeki halifelerdir:
| Sıralama | Halife | Dönemi | Sıralama | Halife | Dönemi |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Seffah | 750 - 754 | 20. | Râdî | 934 - 940 |
| 2. | Mansur | 754 - 775 | 21. | Muttaki | 940 - 944 |
| 3. | Mehdi | 775 - 785 | 22. | Mustekfi | 944 - 946 |
| 4. | Hâdî | 785 - 786 | 23. | Mutî | 946 - 974 |
| 5. | Harun Reşid | 786 - 809 | 24. | Tâi | 974 - 991 |
| 6. | Emin | 809 - 813 | 25. | Kadir | 991 - 1031 |
| 7. | Memun | 813 - 833 | 26. | Kaim | 1031 - 1075 |
| 8. | Mutasım | 833 - 842 | 27. | Muktadî | 1075 - 1094 |
| 9. | Vasık | 842 - 847 | 28. | Mustazhir | 1094 - 1118 |
| 10. | Mütevekkil | 847 - 861 | 29. | Mustarşid | 1118 - 1135 |
| 11. | Muntasır | 861 - 862 | 30. | Raşid | 1135 - 1136 |
| 12. | Mustain | 862 - 866 | 31. | Muktafî | 1136 - 1160 |
| 13. | Mutaz | 866 - 869 | 32. | Mûstencid | 1160 - 1170 |
| 14. | Mühtedî | 869 - 870 | 33. | Mûstezî | 1170 - 1180 |
| 15. | Mutemid | 870 - 892 | 34. | Nâsır | 1180 - 1225 |
| 16. | Mutezid | 892 - 902 | 35. | Zâhir | 1225 - 1226 |
| 17. | Mûktefî | 902 - 908 | 36. | Mustansır | 1226 - 1242 |
| 18. | Muktedir | 908 - 932 | 37. | Mustasım | 1242 - 1258 |
| 19. | Kahir | 932 - 934 |
Kahire'de hüküm sürmüş olan Şiî-Fâtımî halifeler. Sünniler tarafından halife olarak kabul edilmezler.
| Sıralama | Halife | Dönemi | Sıralama | Halife | Dönemi |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Mehdi | 909-934 | 8. | Müstensir | 1036-1094 |
| 2. | Kaim | 934-946 | 9. | Musta'li | 1094-1101 |
| 3. | Mansur | 946-953 | 10. | Âmir | 1101-1130 |
| 4. | Mu'izz | 953-975 | 11. | Hâfız | 1130-1149 |
| 5. | Aziz | 975-996 | 12. | Zafir | 1149-1154 |
| 6. | Hakim | 996-1021 | 13. | Faiz | 1154-1160 |
| 7. | Zahir | 1021-1036 | 14. | Âzıd | 1160-1171 |
Abbâsî Hanedanı'nın Mısır'daki Memlûk Sultanlığı himayesi altında olduğu dönemdeki halifeleridir:
| Sıralama | Halife | Dönemi | Sıralama | Halife | Dönemi |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Mustansır | 1259 - 1261 | 10. | I. Mütevekkil (ikinci kez) | 1389 - 1406 |
| 2. | I. Hakim | 1262 - 1302 | 11. | Mustain | 1406 - 1414 |
| 3. | I. Müstekfi | 1302 - 1340 | 12. | II. Mutezid | 1414 - 1441 |
| 4. | I. Vasık | 1340 - 1341 | 13. | II. Müstekfi | 1441 - 1451 |
| 5. | II. Hakim | 1341 - 1352 | 14. | Ka'im | 1451 - 1455 |
| 6. | I. Mutezid | 1352 - 1362 | 15. | Mustencid | 1455 - 1479 |
| 7. | I. Mütevekkil | 1362 - 1383 | 16. | II. Mütevekkil | 1479 - 1497 |
| 8. | II. Vasık | 1383 - 1386 | 17. | Mustamsık | 1497 - 1508 |
| 9. | Mustasım | 1386 - 1389 | 18. | III. Mütevekkil | 1508 - 1517 |
Osmanlı Devleti'nin Ridaniye Muharebesi'ni kazanarak Memlûk Devleti'ne son vermesinden sonra halife unvanını üstlenen padişahlardır:[1]
| Sıralama | Halife | Dönemi | Sıralama | Halife | Dönemi |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Selim | 1517 - 1520 | 15. | III. Ahmed | 1703 - 1730 |
| 2. | Süleyman | 1520 - 1566 | 16. | Mahmud | 1730 - 1754 |
| 3. | II. Selim | 1566 - 1574 | 17. | III. Osman | 1754 - 1757 |
| 4. | III. Murad | 1574 - 1595 | 18. | III. Mustafa | 1757 - 1774 |
| 5. | III. Mehmed | 1595 - 1603 | 19. | Abdülhamid | 1774 - 1789 |
| 6. | Ahmed | 1603 - 1617 | 20. | III. Selim | 1789 - 1807 |
| 7. | Mustafa | 1617 - 1618 | 21. | IV. Mustafa | 1807 - 1808 |
| 8. | II. Osman | 1618 - 1622 | 22. | II. Mahmud | 1808 - 1839 |
| (7.) | Mustafa (ikinci kez) | 1622 - 1623 | 23. | Abdülmecid | 1839 - 1861 |
| 9. | IV. Murad | 1623 - 1640 | 24. | Abdülaziz | 1861 - 1876 |
| 10. | İbrahim | 1640 - 1648 | 25. | V. Murad | 1876 |
| 11. | IV. Mehmed | 1648 - 1687 | 26. | II. Abdülhamid | 1876 - 1909 |
| 12. | II. Süleyman | 1687 - 1691 | 27. | V. Mehmed | 1909 - 1918 |
| 13. | II. Ahmed | 1691 - 1695 | 28. | VI. Mehmed | 1918 - 1922 |
| 14. | II. Mustafa | 1695 - 1703 |
Padişah olmadığı halde halife olarak TBMM tarafından göreve atanmış bir Osmanlı Hanedanı üyesidir:[2]
| Sıralama | Halife | Dönemi |
|---|---|---|
| 1. (29.) | Abdülmecid Efendi (son halife) | 1922 - 1924 |
3 Mart 1924'te çıkarılan bir kanun ile halifelik resmî olarak kaldırılmıştır.
