Adolf Hitler
Führer (pinuno) at Kansilyer ng Alemanyang Nazi, pinuno ng Partidong Nazi / From Wikipedia, the free encyclopedia
Si Adolf Hitler (20 Abril 1889 – 30 Abril 1945) ay isang pulitikong Aleman na nagsilbing dáting Kansilyer ng Alemanya mula 1933, at ang Führer ("Pinúnò") ng Alemanya mula 1934 hanggang sa kaniyang kamatayan. Siya ang pinúnò ng Partido ng Pambansang Sosyalistang Manggagawang Aleman (Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei o NSDAP), na mas kilalá bílang ang Partidong Nazi.
Adolf Hitler | |
---|---|
Führer ng Alemanya | |
Nasa puwesto 2 Agosto 1934 – 30 Abril 1945 | |
Nakaraang sinundan |
|
Sinundan ni |
|
Kansilyer ng Alemanya | |
Nasa puwesto 30 Enero 1933 – 30 Abril 1945 | |
Pangulo |
|
Diputado |
|
Nakaraang sinundan | Kurt von Schleicher |
Sinundan ni | Joseph Goebbels |
Pansariling detalye | |
Ipinanganak | 20 Abril 1889(1889-04-20) Braunau am Inn, Austria–Hungary |
Namatay | 30 Abril 1945(1945-04-30) (edad 56) Berlin, Alemanyang Nazi |
Dahilan ng pagkamatay | Pagbaril sa sarili |
Kabansaan |
|
Partidong pampolitika | Partido ng Pambansang Sosyalistang Manggagawang Aleman (1921–1945) |
Ibang ugnayang pampolitika | Partido ng mga Manggagawang Aleman (1920–1921) |
Asawa |
|
Trabaho | Pulitiko, sundalo |
Mga parangal |
|
Pirma | |
Serbisyo sa militar | |
Katapatan | Imperyong Aleman |
Sangay/Serbisyo | Reichsheer |
Taon sa lingkod | 1914–1918 |
Ranggo | Gefreiter |
Yunit | Ika-16 Bavarian Reserve Regiment |
Labanan/Digmaan | Unang Digmaang Pandaigdig |
Nakamit ni Hitler ang kapangyarihan sa isang Alemanyang nahaharap sa krisis matapos ang Unang Digmaang Pandaigdig. Sa pamamagitan ng paggamit ng propaganda at maaalindog na mga pananalumpati, nagawa niyang umapela sa pangangailangan ng mga mahihirap at paigtingin ang mga ideya ng nasyonalismo, antisemitismo, at anti-Komunismo. Sa pagtatatag ng maayos na ekonomiya, pagpapaigting ng militar, at isang rehimeng totalitaryan, gumamit si Hitler ng isang agresibong patakarang pandayuhan sa paghahangad na mapalawak ang Lebensraum ("puwang na tirahan") ng mga Aleman, na nagpasimula ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig nang salakayin ng Alemanya ang Poland. Sa pinakamalaking abot-saklaw nito, sumailalim ang kalakihan ng Europa sa kontrol ng Alemanya, subalit kasáma ang ibang kapangyarihang Aksis, sa huli'y natalo pa rin ito ng mga kapangyarihang Alyado. Mula noon, natapos ang mga patakarang panlahi ni Hitler sa pagpapapatay ng humigit-kumulang 11 milyong tao, kasáma na rin ang pagpaslang ng 6 na milyong Hudyo, na ngayo'y kilalá bílang ang Holocaust.
Sa mga hulíng araw ng digmaan, si Hitler, kasáma ang kaniyang bagong asawang si Eva Braun, ay nagpakamatay sa kaniyang taguan sa ilalim ng lupa sa Berlin matapos mapalibutan ng hukbong Sobyet ang lungsod.