พระแม่คายตรี
From Wikipedia, the free encyclopedia
คายตรี (Sanskrit: गायत्री, IAST:gāyatrī)เป็นเทวีในศาสนาฮินดูและเป็นบุคลาธิษฐานแห่งพระคาถาคายตรีของพระเวท อันเป็นมนตร์ที่ได้รับความนิยมมากที่สุดจากพระเวท[3] นามคำไวพจน์ของเจ้าแม่อันเป็นที่นิยมอื่น ๆ คือ สาวิตรี และ เวทมารดร (มารดรแห่งพระเวท) พระนางมีความเกี่ยวข้องกับพระสาวิตรี, พระสุริยเทพในพระเวท[4][5] และตามในคัมภึร์ สกันทะปุราณะ, คายตรี เป็นคำไวพจน์นามหนึ่งของพระสุรัสวดี หรือ เป็นเทพีภริยาอีกองค์หนึ่งของท้าวมหาพรหมธาดา[6] แต่ในลัทธิไศวะ, พระนางคือ พระเทพีมหาคายตรี อันเป็นเทพีภริยาศักติของพระศิวะ, ในภาคพระสทาศิวะอันมีห้าพักตร์สิบกรตามเทวประติมานวิทยา[7][8]ในบางท้องถิ่นพระนางคือเทพีภริยาศักติของพระวิษณุกรรม[9]
ข้อมูลเบื้องต้น พระแม่คายตรี (Gayatri Goddess), ชื่ออื่น ...
พระแม่คายตรี (Gayatri Goddess) | |
---|---|
เทวีในศาสนาฮินดู เทวีแห่งพระเวท , บุคลาธิษฐานแห่งพระคาถาคายตรี | |
ส่วนหนึ่งของ ประกฤติ (Prakriti / Pancha Prakriti)[1] | |
จิตรกรรมเจ้าแม่คายตรีเทพี ศิลปะอินเดียแบบประเพณีในปัจจุบัน โดย ราชา รวิ วรรมา | |
ชื่ออื่น | สาวิตรี (Savitri), เวทมารดร (Vedmata) |
ชื่อในอักษรเทวนาครี | गायत्री |
ชื่อในการทับศัพท์ภาษาสันสกฤต | gāyatrī |
ส่วนเกี่ยวข้อง | เทวีในศาสนาฮินดู, พระสุรัสวดี, มหาเทวี, พระปารวตี, ทุรคา, พระลักษมี |
ที่ประทับ | สัตยโลก, มณีทวีป |
มนตร์ | พระคาถาคายตรี |
สัญลักษณ์ | พระเวท |
พาหนะ | หงส์ |
เทศกาล | คายตรี ชยันตี (Gayatri Jayanti), สรัสวดีบูชา (Saraswati puja) |
ข้อมูลส่วนบุคคล | |
คู่ครอง | ท้าวมหาพรหม (ตามปุราณะส่วนใหญ่) พระสทาศิวะ (ในคติลัทธิไศวะ) พระพิษณุกรรม (ตามปุราณะท้องถิ่น)[2] |
ราชวงศ์ | อภิรา ( Abhira )/ ยาทพ ( Yadava ) |
ปิด