เครื่องราชอิสริยาภรณ์อาทิตย์อุทัย

เครื่องราชอิสริยาภรณ์อาทิตย์อุทัย (ญี่ปุ่น: 旭日章; โรมาจิ: Kyokujitsu-shō; อังกฤษ: Order of the Rising Sun) เป็นเครื่องราชอิสริยาภรณ์ญี่ปุ่นที่สถาปนาขึ้นเมื่อ ค.ศ. 1875 โดยจักรพรรดิเมจิ เครื่องราชอิสริยาภรณ์เป็นเครื่องอิสริยาภรณ์แรกที่มอบโดยรัฐบาลญี่ปุ่น^[1] และสถาปนาขึ้นในวันที่ 10 เมษายน ค.ศ. 1875 โดยกฤษฎีกาของสภาแห่งรัฐ^[2] ดวงตราเป็นแสงอาทิตย์อุทัยฉายรัศมี การออกแบบของเครื่องราชเป็นสัญลักษณ์ของพลังที่ทรงพลังดั่งอาทิตย์อุทัย^[3]

เครื่องราชอิสริยาภรณ์อาทิตย์อุทัย 旭日章
มอบโดย จักรพรรดิญี่ปุ่น
ประเภท	สายสะพายพร้อมดารา, ดวงตราพร้อมดารา, ดวงตรา, เหรียญทอง, เหรียญเงิน
วันสถาปนา	10 เมษายน ค.ศ. 1875
ประเทศ	ญี่ปุ่น
จำนวนสำรับ	ไม่จำกัดจำนวน
ผู้สมควรได้รับ	บุคคลทั่วไป
มอบเพื่อ	ผู้กระทำความดีความชอบเป็นประโยชน์แก่รัฐ (ยกเว้นราชการทหาร)
สถานะ	ยังพระราชทานอยู่
ผู้สถาปนา	จักรพรรดิเมจิ
ประธาน	จักรพรรดิญี่ปุ่น
ลำดับเกียรติ
สูงกว่า	เครื่องราชอิสริยาภรณ์ดอกคิริ เครื่องราชอิสริยาภรณ์เหยี่ยวทองคำ
รองมา	เครื่องราชอิสริยาภรณ์มงคลรัตน์

ลำดับชั้น

แพรแถบ	ชั้น	ชื่อ	ภาษาอังกฤษ	ภาษาไทย
	ชั้นที่ 1	เคียวกุจิสึ ไดจูโช 旭日大綬章	Grand Cordon	มงกุฎแสงแห่งอาทิตย์อุทัย
	ชั้นที่ 2	เคียวกุจิสึ จูโกโช 旭日重光章	Gold and Silver Star	มงกุฎแสงแห่งอาทิตย์
	ชั้นที่ 3	เคียวกุจิสึ ชูจุโช 旭日中綬章	Gold Rays with Neck Ribbon	มงกุฎแสงสีทอง
	ชั้นที่ 4	เคียวกุจิสึ โชจุโช 旭日小綬章	Gold Rays with Rosette	มงกุฎแสงอ่อน
	ชั้นที่ 5	เคียวกุจิสึ โซโกโช 旭日双光章	Gold and Silver Rays	มงกุฎแสงคู่
	ชั้นที่ 6	เคียวกุจิสึ ทันโกโช 旭日単光章	Silver Rays	มงกุฏแสงส่อง
	ชั้นที่ 7	เซโชะกุ โทโยโช 青色桐葉章	Blue Paulownia Leaves Medal	เหรียญดอกพอโลเนียฟ้า
	ชั้นที่ 8	ฮากุโชะกุ โทโยโช 白色桐葉章	White Paulownia Leaves Medal	เหรียญดอกพอโลเนียขาว

บุคคลของไทยที่ได้พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์

ชั้นที่ 1

• พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์
• สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต
• สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการ
• สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ
• พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนพิทยลาภพฤฒิธาดา
• พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนเรศรวรฤทธิ์
• พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม
• พระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นอดิศรอุดมศักดิ์
• พระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นเทววงศวโรทัย
• พระวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวัฒนา
• พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหมื่นนราธิปพงศ์ประพันธ์
• พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภาณุพันธุ์ยุคล
• พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปฤษฎางค์
• พลตรี หลวงวิจิตรวาทการ (วิจิตร วิจิตรวาทการ)
• จอมพล ถนอม กิตติขจร
• จอมพล ประภาส จารุเสถียร
• จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์
• พลเอก สุรยุทธ์ จุลานนท์
• พลเอก เปรม ติณสูลานนท์
• พลเอก ประมาณ อดิเรกสาร
• พลตำรวจเอก เภา สารสิน
• พลโท หม่อมเจ้าชิดชนก กฤดากร
• พันเอก (พิเศษ) ดร. ถนัด คอมันตร์
• ศาสตราจารย์ ปรีดี พนมยงค์
• ศาสตราจารย์ นายแพทย์กระแส ชนะวงศ์
• ศาสตราจารย์สัญญา ธรรมศักดิ์
• กษิต ภิรมย์
• อานันท์ ปันยารชุน
• สมัคร สุนทรเวช
• ศาสตราจารย์ดิเรก ชัยนาม
• อาสา สารสิน

ชั้นที่ 2

• พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิภาวดีรังสิต
• พระยาสุรเสนา (กลิ่น แสง-ชูโต)
• จอมพลอากาศ ฟื้น รณนภากาศ ฤทธาคนี
• พลอากาศเอก จอม รุ่งสว่าง
• เตช บุนนาค
• ท่านผู้หญิงบุตรี วีระไวทยะ
• กอบกาญจน์ วัฒนวรางกูร
• กิตติพงษ์ กิตยารักษ์
• จิรายุ อิศรางกูร ณ อยุธยา
• พันตรี รักษ ปันยารชุน
• อาคม เติมพิทยาไพสิฐ

ชั้นที่ 3

• เจ้าพระยาสุรวงษ์วัฒนศักดิ์
• ท่านผู้หญิงเลอศักดิ์ สมบัติศิริ
• ประทีป อึ้งทรงธรรม ฮาตะ
• จรัลธาดา กรรณสูต
• ปรีดา กรรณสูต
• มณทิพย์ ศรีรัตนา

ชั้นที่ 4

• พระยาสิงห์เสนี
• เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี

รูปภาพ

• 
  เครื่องราชอิสริยาภรณ์อาทิตย์อุทัย ชั้นสูงสุด คุนอิตโต เคียวกุจิสึ โทกะ ไดจูโช
• 
  เครื่องราชอิสริยาภรณ์อาทิตย์อุทัย ชั้นที่ 1 เคียวกุจิสึ ไดจูโช

แหล่งข้อมูลอื่น

• Japan, Cabinet Office: Decorations and Medals เก็บถาวร 2012-02-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
  • Decoration Bureau: Order of the Paulownia Flowers เก็บถาวร 2012-02-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
  • Decoration Bureau: Order of the Rising Sun เก็บถาวร 2008-01-26 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Japan Mint: Production Process เก็บถาวร 2013-01-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

1. "Decorations Bureau web site". CAO. สืบค้นเมื่อ 5 November 2011.
2. "Council of State decree". Quan online. สืบค้นเมื่อ 5 November 2011.
3. Embassy of Japan in Australia เก็บถาวร 21 กรกฎาคม 2011 ที่ archive.today