From Wikipedia, the free encyclopedia
Helsinki (švedski Helsingfors), glavni i najveći grad Finske od 612,664 stanovnika.[2]
Helsinki Helsingin Helsingfors | |
|---|---|
 | |
| Nadimak: Stadi | |
| Koordinate: 60°10′N 24°56′E | |
| Država |  Finska |
| Regija | Uusimaa |
| status grada | 1550. |
| Glavni grad | 1812. |
| Osnivač | kralj Gustav Vasa |
| Vlast | |
| - Gradonačelnik | Jussi Pajunen |
| Površina | |
| - Urbano područje | 213.75 km²[1] |
| - Područje utjecaja | 641.9 km²[2] |
| Visina | 25 m |
| Stanovništvo (2013.)procjena | |
| - Urbano područje | 612,664 [2] |
| - Urbana gustoća | 2,866.3 stan /km²[2] |
| - Područje utjecaja | 1,210,000 [1] |
| - Gustoća područja utjecaja | 1,885 stan /km²[1] |
| Vremenska zona | UTC+2 (UTC+3) |
| Poštanski broj | 00xxx |
| Pozivni broj | +358 9 |
| Službene stranice www.hel.fi | |
| Karta | |
  Helsinki | |
Metropolitanski Helsinki u kojem su još i gradovi Espoo, Vantaa i Kauniainen ima 1,210,000 stanovnika.[1]
Helsinki leži na jugu Finske na obali Finskog zaljeva, točnije na vrhu poluotoku Vironniemi i po 315 otoka smještenih u dva zaljeva koji okružuju poluotok.
Grad je 1550. osnovao švedski kralj Gustav Vasa pod imenom Helsingfors. On je trebao postati trgovački centar južne Finske, zemlje koja je tada pripadala Švedskoj, i postati konkurent hanzeatskom Revalu (današnji Tallinn) koji leži točno nasuprot Finskog zaljeva. Kad je Švedska 1583. zauzela Reval, odustala je od daljnje izgradnje Helsingforsa, pa je on ostao malo naselje. Epidemija kuge pogodila je grad 1708. Od kad je 1748. Švedska podigla fortifikaciju Suomenlinna na šest otoka ispred grada, on se počeo brže razvijati.
Pri kraju Napoleonskih ratova Carstva Rusija je 1809. zauzela Finsku i od nje formirala svoje Veliko Vojvodstvo Finska, sa prijestolnicom u Turkuu, koja je od 1812. premještena u Helsinki. Nakon administracije je iz Turkua 1827. preseljena i Kraljevska akademija, koja je postala jezgra današnjeg Univerziteta. To je bilo doba kad se Helsinki ubrzano gradio i širio i kad je izgađeno puno industrijskih pogona.
Kad je nakon Prvog svjetskog rata Finska stekla nezavisnost, Helsinki je proglašen glavnim gradom. Odmah po završetku rata 1918. planuo je Finski građanski rat u kom Helsinki nije puno razaran, ali je odmah po završetku tog rata bio poprište krvavog masakra koji je izvršila pobjednička vojska Finskih belogardejaca nad poraženim Crvenoarmejacima. Grad je bombardiran tokom Zimskog rata (1939–1940) između Finske i SSSR-a, a i za vrijeme Drugog svjetskog rata u kojem je Finska zajedno s Trećim Reichom napala SSSR. Odmah po završetku rata 1952. su u Helsinkiju održane druge poslijeratne Olimpijske igre kao kompenzacija za neodržane igre 1940.
Historijski centar grada podignut je u neoklasicističkom stilu tokom 19. vijeka, velik broj tih građevina podigao je arhitekt Carl Ludwig Engel. Najveća znamenitost grada je luteranska katedrala Suurkirkko, ispred koje se nalazi skulptura ruskog cara Aleksandra II. nekadašnjeg finskog Velikog vojvode, uz nju atrakcija je i pravoslavna Uspenskin katedraali. Helsinki je poznat i po funkcionalističkim građevinama Alvara Aalta.
Fortifikacija Suomenlinna je 1991. upisana je na UNESCO-vu Listu mjesta svjetske baštine u Evropi.[3]
Helsinki je ekonomski i financijski centar danas vrlo razvijene Finske, u kom se ostvaruje trećina finskog BDP-a. U metropolitanskom Helsinkiju ima sjedište većina finskih kompanija, među njima i svjetski poznata Nokia.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
