luteranizm

luteranizm (język polski)

wymowa:

IPA: [ˌlutɛˈrãɲism̥], AS: [luterãńism̦], zjawiska fonetyczne: zmięk.• wygł.• nazal.• akc. pob. ^ⓘ

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	luteranizm	luteranizmy
dopełniacz	luteranizmu	luteranizmów
celownik	luteranizmowi	luteranizmom
biernik	luteranizm	luteranizmy
narzędnik	luteranizmem	luteranizmami
miejscownik	luteranizmie[1]	luteranizmach
wołacz	luteranizmie[1]	luteranizmy

(1.1) rel. doktryna teologiczna, jeden z nurtów protestantyzmu, zapoczątkowany przez Marcina Lutra; zob. też luteranizm w Wikipedii

odmiana:

(1.1)

 

przykłady:

(1.1) Luteranizm jest główną religią m.in. na Islandii.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) przest. luterstwo

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

(1.1) protestantyzm

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. luteranin m, luteranka ż, Luter mos, luter mos, luteranizacja ż, luterańskość ż, luterstwo n

przym. luterański, luteranizacyjny, luterski

związki frazeologiczne:

etymologia:

od nazwiska Luter + pol. -izm^[2]

uwagi:

Liczba mnoga w tabeli odmiany została podana za Słownikiem gramatycznym języka polskiego^[3]. Inne słowniki (np.: Uniwersalny słownik języka polskiego^[4]) odnotowują, że rzeczownik ten nie tworzy liczby mnogiej.

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) Lutheranism
• baskijski: (1.1) luteranismo
• białoruski: (1.1) лютэранства n
• bułgarski: (1.1) лютеранство n
• czeski: (1.1) luteránství n, luteranismus m, luteranizmus m
• esperanto: (1.1) luterismo, luteranismo
• francuski: (1.1) Luthéranisme
• hiszpański: (1.1) luteranismo m
• kataloński: (1.1) luteranisme m
• rosyjski: (1.1) лютера́нство n
• słowacki: (1.1) luteránstvo n, luterstvo n, luteranizmus m
• ukraiński: (1.1) лютеранство n
• włoski: (1.1) luteranesimo m, luteranismo m

źródła:

1. Należy do grupy rzeczowników, w których końcówkę zapisywaną w Ms. i W. lp jako „‑zmie” wymawia się alternatywnie jako „‑zmie” albo „‑źmie”.
2. Leksykon religioznawczy, Wydawnictwo Współczesne, Warszawa 1998, s. 159
3.  Hasło „luteranizm” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
4.  Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.