-izm

Podobna pisownia: izm

-izm (język polski)

wymowa:

IPA: [ism̥], AS: [ism̦], zjawiska fonetyczne: wygł.

​^?/i

znaczenia:

przyrostek

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	-izm	-izmy
dopełniacz	-izmu	-izmów
celownik	-izmowi	-izmom
biernik	-izm	-izmy
narzędnik	-izmem	-izmami
miejscownik	-izmie[1]	-izmach
wołacz	-izmie[1]	-izmy

(1.1) …tworzący rzeczowniki abstrakcyjne, zwykle blm, oznaczające doktryny polityczne lub społeczne, kierunki artystyczne, pojęcia naukowe, a także niektóre inne wyrazy mające sugerować związek z takimi rzeczownikami

odmiana:

(1.1) Wszystkie wyrazy z tym przyrostkiem odmieniają się według tego samego wzorca, mając liczbę mnogą lub nie:

 

przykłady:

(1.1) egoizm, kapitalizm, komunizm, neologizm, pozytywizm, romantyzm, socjalizm, tropizm, wandalizm, syjonizm, interwencjonizm

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) -yzm

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

gr., łac.^[2]

uwagi:

• Końcówkę „-izm” stosuje się, gdy ostatnią spółgłoską jest „l”, „m”, „n”, „p” lub „w”, w przeciwnym wypadku stosuje się „-yzm”.
• Wyrazy z sufiksem -izm są zwykle obcego pochodzenia.
• W tłumaczeniach: nie wszystkie wyrazy mogą być przetłumaczone przez zmianę końcówki.
• zobacz słowa kończące się na „-izm”

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) -ism
• białoruski: (1.1) -ізм
• bułgarski: (1.1) -изъм
• czeski: (1.1) -ismus
• duński: (1.1) -isme w
• esperanto: (1.1) -ism-
• francuski: (1.1) -isme m
• hiszpański: (1.1) -ismo
• jidysz: (1.1) ־יִזם / ־יזם (-izm)
• łaciński: (1.1) -ismus m
• łotewski: (1.1) -isms m
• niemiecki: (1.1) -ismus m
• nowogrecki: (1.1) -ισμός
• rosyjski: (1.1) -и́зм
• ukraiński: (1.1) -ізм
• włoski: (1.1) -ismo

źródła:

1. Należy do grupy rzeczowników, w których końcówkę zapisywaną w Ms. i W. lp jako „-zmie” wymawia się alternatywnie jako „-zmie” albo „-źmie”.
2. Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2001, s. 369.