gospodyni

gospodyni (język polski)

gospodyni (1.2)

wymowa:

IPA: [ˌɡɔspɔˈdɨ̃ɲi], AS: [gospodỹńi], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.• akc. pob. ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	gospodyni	gospodynie
dopełniacz	gospodyni	gospodyń
celownik	gospodyni	gospodyniom
biernik	gospodynię	gospodynie
narzędnik	gospodynią	gospodyniami
miejscownik	gospodyni	gospodyniach
wołacz	gospodyni	gospodynie

(1.1) kobieta gospodarująca w domu

(1.2) kobieta gospodarująca na gospodarstwie rolnym

(1.3) właścicielka mieszkania lub domu

(1.4) kobieta, która reprezentuje instytucję, organizatorów wobec gości

(1.5) kobieta, która prowadzić cudze gospodarstwo domowe za wynagrodzenie

odmiana:

(1.1-5)

 

przykłady:

(1.1) Iwona nie sprawdza się jako gospodyni, widziałaś jaki ma bardak w domu.

(1.2) Rano gospodyni wydoiła krowy i nakarmiła kury.

(1.3) Szukałem wczoraj gospodyni, chcąc opłacić czynsz, ale jej nie znalazłem.

(1.4) Bardzo proszę panią Ludmiłę, by pełniła obowiązki gospodyni, wszak każde ciało potrzebuje głowy.

(1.5) Zostawiłem klucze u gospodyni, bo proboszcz pojechał na spotkanie dekanalne do Goleszowa.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) gospodyni domowa, pejor. kura domowa

(1.2) reg. śl. gaździna

(1.3) pani domu

(1.5) gosposia, pomoc domowa

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. gospodarstwo n, gospodarka ż, gospodarowanie n, gospodarzenie n, gospoda ż

zdrobn. gosposia ż

forma męska gospodarz m

przym. gospodarski, gospodarczy

czas. gospodarować ndk., gospodarzyć ndk., zagospodarować dk.

przysł. gospodarsko

związki frazeologiczne:

dobra gospodyni ma zawsze pełno w skrzyni • zła to gospodyni, która lnu z wody nie wyczyni

etymologia:

pol. gospodarz + -yni^[1]

uwagi:

nie mylić z: gospodarka

tłumaczenia:

dla języków niewyróżniających tu formy żeńskiej zobacz listę tłumaczeń w haśle: gospodarz

• arabski: (1.1) ربة البيت ż
• czeski: (1.1) hospodyně ż
• duński: (1.1) værtinde w
• francuski: (1.1) ménagère ż
• kaszubski: (1.1) gbùrka ż
• kataloński: (1.1) amfitriona ż
• niderlandzki: (1.1) hospita ż; (1.2) hospita ż; (1.3) hospita ż
• rosyjski: (1.1) хозяйка ż, домохозяйка ż
• serbski: (1.1) домаћица
• turecki: (1.1) ev hanımı
• ukraiński: (1.1) господиня ż

źródła:

1. Stanisław Szober, Gramatyka języka polskiego, PWN, Warszawa 1968, s. 122.