ścinać

ścinać (język polski)

mężczyzna ścina (1.1) drzewo

wymowa:

IPA: [ˈɕt͡ɕĩnat͡ɕ], AS: [śćĩnać], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal. ​^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. ściąć)

(1.1) oddzielać coś od całości lub od podstawy za pomocą ostrego narzędzia

(1.2) doprowadzić do krzepnięcia

(1.3) doprowadzić do koagulacji

(1.4) dokonywać egzekucji poprzez dekapitację

(1.5) sport. w tenisie i siatkówce posyłać piłkę nad siatką szybko i stromo w dół

(1.6) mot. o zakręcie: pokonywać skracając sobie drogę przez wewnętrzny pas

czasownik zwrotny niedokonany ścinać się (dk. ściąć się)

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		ścinać
czas teraźniejszy		ścinam	ścinasz	ścina	ścinamy	ścinacie	ścinają
czas przeszły	m	ścinałem	ścinałeś	ścinał	ścinaliśmy	ścinaliście	ścinali
	ż	ścinałam	ścinałaś	ścinała	ścinałyśmy	ścinałyście	ścinały
	n	ścinałom	ścinałoś	ścinało
tryb rozkazujący		niech ścinam	ścinaj	niech ścina	ścinajmy	ścinajcie	niech ścinają
pozostałe formy czas przyszły m będę ścinał, będę ścinać będziesz ścinał, będziesz ścinać będzie ścinał, będzie ścinać będziemy ścinali, będziemy ścinać będziecie ścinali, będziecie ścinać będą ścinali, będą ścinać ż będę ścinała, będę ścinać będziesz ścinała, będziesz ścinać będzie ścinała, będzie ścinać będziemy ścinały, będziemy ścinać będziecie ścinały, będziecie ścinać będą ścinały, będą ścinać n będę ścinało, będę ścinać będziesz ścinało, będziesz ścinać będzie ścinało, będzie ścinać czas zaprzeszły m ścinałem był ścinałeś był ścinał był ścinaliśmy byli ścinaliście byli ścinali byli ż ścinałam była ścinałaś była ścinała była ścinałyśmy były ścinałyście były ścinały były n ścinałom było ścinałoś było ścinało było forma bezosobowa czasu przeszłego ścinano tryb przypuszczający m ścinałbym, byłbym ścinał ścinałbyś, byłbyś ścinał ścinałby, byłby ścinał ścinalibyśmy, bylibyśmy ścinali ścinalibyście, bylibyście ścinali ścinaliby, byliby ścinali ż ścinałabym, byłabym ścinała ścinałabyś, byłabyś ścinała ścinałaby, byłaby ścinała ścinałybyśmy, byłybyśmy ścinały ścinałybyście, byłybyście ścinały ścinałyby, byłyby ścinały n ścinałobym, byłobym ścinało ścinałobyś, byłobyś ścinało ścinałoby, byłoby ścinało imiesłów przymiotnikowy czynny m ścinający, nieścinający ż ścinająca, nieścinająca ścinające, nieścinające n ścinające, nieścinające imiesłów przymiotnikowy bierny m ścinany, nieścinany ścinani, nieścinani ż ścinana, nieścinana ścinane, nieścinane n ścinane, nieścinane imiesłów przysłówkowy współczesny ścinając, nie ścinając rzeczownik odczasownikowy ścinanie, nieścinanie

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		ścinać się
czas teraźniejszy		ścinam się	ścinasz się	ścina się	ścinamy się	ścinacie się	ścinają się
czas przeszły	m	ścinałem się	ścinałeś się	ścinał się	ścinaliśmy się	ścinaliście się	ścinali się
	ż	ścinałam się	ścinałaś się	ścinała się	ścinałyśmy się	ścinałyście się	ścinały się
	n	ścinałom się	ścinałoś się	ścinało się
tryb rozkazujący		niech się ścinam	ścinaj się	niech się ścina	ścinajmy się	ścinajcie się	niech się ścinają
pozostałe formy czas przyszły m będę się ścinał, będę się ścinać będziesz się ścinał, będziesz się ścinać będzie się ścinał, będzie się ścinać będziemy się ścinali, będziemy się ścinać będziecie się ścinali, będziecie się ścinać będą się ścinali, będą się ścinać ż będę się ścinała, będę się ścinać będziesz się ścinała, będziesz się ścinać będzie się ścinała, będzie się ścinać będziemy się ścinały, będziemy się ścinać będziecie się ścinały, będziecie się ścinać będą się ścinały, będą się ścinać n będę się ścinało, będę się ścinać będziesz się ścinało, będziesz się ścinać będzie się ścinało, będzie się ścinać czas zaprzeszły m ścinałem się był ścinałeś się był ścinał się był ścinaliśmy się byli ścinaliście się byli ścinali się byli ż ścinałam się była ścinałaś się była ścinała się była ścinałyśmy się były ścinałyście się były ścinały się były n ścinałom się było ścinałoś się było ścinało się było forma bezosobowa czasu przeszłego ścinano się tryb przypuszczający m ścinałbym się, byłbym się ścinał ścinałbyś się, byłbyś się ścinał ścinałby się, byłby się ścinał ścinalibyśmy się, bylibyśmy się ścinali ścinalibyście się, bylibyście się ścinali ścinaliby się, byliby się ścinali ż ścinałabym się, byłabym się ścinała ścinałabyś się, byłabyś się ścinała ścinałaby się, byłaby się ścinała ścinałybyśmy się, byłybyśmy się ścinały ścinałybyście się, byłybyście się ścinały ścinałyby się, byłyby się ścinały n ścinałobym się, byłobym się ścinało ścinałobyś się, byłobyś się ścinało ścinałoby się, byłoby się ścinało imiesłów przymiotnikowy czynny m ścinający się, nieścinający się ż ścinająca się, nieścinająca się ścinające się, nieścinające się n ścinające się, nieścinające się imiesłów przymiotnikowy bierny m ścinany, nieścinany ścinani, nieścinani ż ścinana, nieścinana ścinane, nieścinane n ścinane, nieścinane imiesłów przysłówkowy współczesny ścinając się, nie ścinając się rzeczownik odczasownikowy ścinanie się, nieścinanie się

(2.1) o cieczy: przechodzić ze stanu ciekłego do stałego, krzepnąć

(2.2) sprzeczać się, kłócić się, konfrontować się

(2.3) dostawać na egzaminie ocenę niedostateczną

odmiana:

(1.1-6) koniugacja I

 

(2.1-3) koniugacja I

 

przykłady:

(1.1) Mówił pan, że dosłownie lada tydzień nastąpi koniec świata, że zstąpią archaniołowie z ognistymi mieczami i będą ścinać głowy grzeszników^[1].

składnia:

kolokacje:

(1.1) ścinać drzewa / gałęzie / trawę • ścinać piłą

synonimy:

(1.3) koagulować

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. ścinka ż, ścinanie n, ścięcie n, ścinek m

czas. ciąć ndk., ściąć dk.

związki frazeologiczne:

ścinać z nóg • posła nie ścinają ani nie wieszają

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) drzewo: cut down, chop down, fell, włosy: cut; (1.3) coagulate; (1.4) behead; (1.5) smash; (1.6) cut (a corner)
• hiszpański: (1.1) cortar, (drzewa) talar, (gałęzie) podar; (1.4) decapitar, descabezar; (2.1) cuajar(se), coagular(se); (2.2) enfrentarse; (2.3) suspender, catear
• jidysz: (1.1) אָפּהאַקן (ophakn)
• niemiecki: (1.1) drzewo: fällen, abschlagen, włosy: schneiden; (1.4) köpfen, enthaupten; (1.5) schmettern; (1.6) eine Kurve schneiden
• rosyjski: (1.1) среза́ть; (1.3) свёртывать, коагули́ровать; (1.4) руби́ть го́лову; (2.1) свёртываться
• ukraiński: (1.1) зріза́ти
• wilamowski: (1.1) fełła
• włoski: (1.1) mozzare, svettare (gałęzie), tagliare; (1.2) coagulare; (1.3) coagulare, rapprendere; (1.4) decapitare

źródła:

1. Piotr Krawczyk, Plamka światła, 1997, Narodowy Korpus Języka Polskiego.