Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wzgórza Włodzickie (niem. Neuroder Berge) – małe pasmo górskie w Sudetach Środkowych, w południowo-zachodniej Polsce, w województwie dolnośląskim, w gminie Nowa Ruda.
 Wzgórza Włodzickie, Gmina Nowa Ruda | |
| Megaregion | |
|---|---|
| Prowincja | |
| Podprowincja | |
| Makroregion | |
| Mezoregion | |
| Mikroregion(y) |
Wzgórza Włodzickie |
| Zajmowane jednostki administracyjne |
|
Wzgórza Włodzickie to niewielkie pasmo górskie złożone z kilkunastu widokowych wzniesień nieprzekraczających 800 m n.p.m. o powierzchni ponad 70 km², położone w dorzeczu Włodzicy i jej dopływów w północno-zachodniej części ziemi kłodzkiej. Wciśnięte są między Góry Suche a Wzgórza Wyrębińskie. Pasmo ciągnie się na długości 20 km, od miejscowości Świerki do okolic Gorzuchowa. Od południowego zachodu graniczy z Górami Suchymi i Obniżeniem Ścinawki, od południowego wschodu z Kotliną Kłodzką, a od północnego wschodu z pasmami Gór Sowich: Garbem Dzikowca oraz Wzgórzami Wyrębińskimi, od których wzgórza oddziela dolina Włodzicy. Część północno-zachodnia ma charakter wyraźnego grzbietu z kulminacją Włodzickiej Góry (757 m n.p.m.). W środkowej części znajduje się Obniżenie Noworudzkie. Na południowym wschodzie od Obniżenia Noworudzkiego aż do Obniżenia Bożkowa ciągnie się kolejny człon kopulastych wzgórz z kulminacjami Góry św. Anny (647 m n.p.m.), Góry Wszystkich Świętych (648 m n.p.m.) i Kościelca (586 m n.p.m.). Najbardziej na południowy wschód ciągnie się najniższa część z wzniesieniami: Wilkowiec (598 m n.p.m.), Tylna (556 m n.p.m.), Chmielnik (408 m n.p.m.) i Grodziszcze (396 m n.p.m.)[1].
Wzgórza Włodzickie leżą w obrębie niecki śródsudeckiej i metamorfiku kłodzkiego. Zbudowane są z prekambryjskich gnejsów, amfibolów i diabazów, zieleńców, łupków łyszczykowych, fyllitów, wapieni. Podnóże wzgórza wypełniają warstwy: dewońskie, karbońskie i permskie – piaskowce, zlepieńce, mułowce, łupki kwarcowe, lidyty, na których leży kilkusetmetrowej grubości płyta piaskowców górnokredowych, osadzonych w czasie ostatniej transgresji morskiej, która w trzeciorzędzie została zdyslokowana[2].
W wielu miejscach znajdowały się niewielkie kamieniołomy, w których wydobywano czerwone piaskowce, tzw. „piaskowce budowlane”. Z tych piaskowców zbudowanych jest wiele wiaduktów kolejowych i innych budowli w okolicy. Na północnym zboczu Włodzickiej Góry znajduje się nieczynny kamieniołom melafiru.
Wzgórza Włodzickie pod względem geologicznym przedstawiają strukturę monolitu, którego oś jest zgodna z kierunkiem zrębu uskoku sudeckiego (z północnego zachodu na południowy wschód), poprzecinanego w poprzek przełomami rzek Włodzicy i Dzika, które dzielą blok na trzy części, silnie kontrastujące krajobrazowo z górami, które rozdzielają (Kamiennymi na południowym zachodzie oraz Sowimi na północnym wschodzie). Najwyższe wzniesienia wzgórz nie przekraczają 800 m n.p.m.
Cały obszar jest górzysty i poprzecinany w poprzek przełomami rzek na trzy segmenty, średnio zaludniony i niezalesiony poza nielicznymi wzniesieniami. Większość obszaru zajmują łąki i użytki rolne pooddzielane miedzami. Krajobraz w większości jest przeobrażony, znajdujące się w północno-zachodniej części Włodzicka Góra porośnięta jest sztucznym lasem świerkowym, a pod samym szczytem znajdują się pozostałości kamieniołomu. W tej najmniej zaludnionej części zachowały się w krajobrazie pozostałości po PGR-rze, który z końcem XX wieku został zlikwidowany.
Wzgórza odwadniane są przez Włodzicę i Ścinawkę oraz ich dopływy (dorzecze Nysy Kłodzkiej) w kierunku południowego wschodu, a także przez Bystrzycę wraz z jej dopływami (dorzecze Odry) w kierunku północnym. Na wzgórzach znajdują się źródła Włodzicy i Bystrzycy.
Umiarkowany środkowoeuropejski górski z wpływami oceanu. Zachmurzenie: średnie występuje w okresie jesienno-zimowym, najmniejsze w lecie. Opadom często towarzyszą gwałtowne burze z wyładowaniami. Wysokie opady, umiarkowane średnie temperatury roczne, specyficzne położenie oraz wysokość względna terenu tworzą dogodne warunki dla flory i fauny.
Okolice wzgórz zamieszkuje ludność napływowa, po wojnie przybyli tu ludzie z centralnej Polski, przymusowi polscy wysiedleńcy z Kresów oraz ludzie powracający z emigracji (głównie polscy górnicy pracujący we Francji), pozostało tu również wielu niemieckich górników, którzy pracowali w okolicznych kopalniach węgla kamiennego. Większość ludności zamieszkuje w środowisku wiejskim.
Na wzgórzu w pobliżu wsi Świerki w 1807 r. podczas wojen napoleońskich miała miejsce potyczka oddziałów pruskich i Bawarczyków w służbie Napoleona. Prusacy zostali rozproszeni i wyparci w Góry Suche, w stronę Czech, gdzie prawie w całości dostali się do niewoli.
Z większości bezleśnych, szczytów i stoków rozciąga się szeroka panorama Gór Sowich, Gór Suchych, Kotliny Kłodzkiej, a także Gór Stołowych, Kotliny Broumovskiej i dalej położonych pasm górskich. Z wież widokowych widać Karkonosze i Masyw Śnieżnika. Walory widokowe tych wzgórz doceniono już w ubiegłym stuleciu. Zachowane do dziś pozostałości przedwojennego zagospodarowania turystycznego (wieże widokowe, schroniska, drogowskazy) są już swoistą atrakcją. Godne uwagi są dwie kaplice odpustowe, szereg krzyży i kapliczek przydrożnych oraz zabytki Nowej Rudy, Bożkowa i okolic.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
