Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Obniżenie Noworudzkie (332.46) – mezoregion fizycznogeograficzny w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Środkowych.
Obniżenie Noworudzkie to niewielkie obniżenie (średnio 500 m n.p.m.) o powierzchni około 177 km² w dolinie Włodzicy i jej dopływów, o ponad 25 km długości i kilku kilometrach szerokości. Ciągnie się z północnego zachodu na południowy wschód równolegle do Wzgórz Włodzickich i Gór Sowich. Od północy ograniczone Górami Sowimi, od zachodu Górami Suchymi, a od południa Wzgórzami Włodzickimi i Doliną Ścinawki, przez Obniżenie Bożkowa łączy się z Kotliną Kłodzką. W centrum obniżenia leży miasto Nowa Ruda.
Obniżenie Noworudzkie jest północno-wschodnią częścią niecki śródsudeckiej. Ma ciekawą i złożoną budowę geologiczną, powstało w obrębie wychodni mało odpornych skał karbońskich oraz permskich – utworów czerwonego spągowca (piaskowce, zlepieńce). Występują w jego w podłożu utwory karbonu – węgiel kamienny i łupki ogniotrwałe. Obrzeże obniżenia tworzą prekambryjskie, metamorficzne bloki otaczających gór. Nieckę wypełniają warstwy dewońskie, karbońskie i permskie[1].
Obniżenie Noworudzkie jest wypreparowaną w mało odpornych na denudację skałach karbońskich i dolnopermskich bruzdą. Pod względem geologicznym obniżenie przedstawia strukturę nieckowatą, której oś przebiega zgodnie z ogólnym kierunkiem zrębu sudeckiego (z północnego zachodu na południowy wschód). Obniżenie złożone jest z czterech części, które zbiegają się w okolicy Nowej Rudy. Poprzecinane dolinami rzek i potoków oraz pasmami wzniesień o charakterze pagórkowatym, silnie kontrastuje krajobrazowo z górami, które rozdziela (Kamiennymi na południowym zachodzie i Bardzkimi oraz Sowimi na północnym wschodzie). Najwyższe wzniesienia nie przekraczają 600 m n.p.m.
Cały obszar Obniżenia Noworudzkiego jest pagórkowaty, zurbanizowany, dość gęsto zaludniony i niezalesiony poza nielicznymi wzniesieniami. Większość obszaru zajmują łąki i użytki rolne. Krajobraz podgórski, przeobrażony. Przewijają się w nim pozostałości po przemysłowym charakterze terenu. Działały tutaj kopalnie węgla kamiennego, zakłady przemysłu włókienniczego, PGR-y, które z końcem XX wieku zostały zlikwidowane.
Region odwadniany jest przez Włodzicę i Ścinawkę oraz ich dopływy (dorzecze Nysy Kłodzkiej) w kierunku południowego wschodu, a także przez Bystrzycę wraz z jej dopływami (dorzecze Odry) w kierunku północy. Włodzica łączy się ze Ścinawką przez przełom we Wzgórzach Włodzickich.
Bruzda noworudzka tworzy śródsudecki szlak komunikacyjny, wykorzystywany przez linię kolejową nr 286 z Kłodzka do Wałbrzycha oraz drogi wojewódzkie nr 381, 384, 385 i wiele dróg lokalnych.
Klimat jest umiarkowany środkowoeuropejski górski ze wpływami oceanizmu. Zachmurzenie średnie występuje w okresie jesienno-zimowym, najmniejsze w lecie. Opadom często towarzyszą gwałtowne burze z wyładowaniami. Wysokie opady, umiarkowane średnie temperatury roczne, specyficzne położenie oraz wysokość względna terenu tworzą dogodne warunki dla flory i fauny.
W większości obniżenie zamieszkuje ludność napływowa, po wojnie przybyli tu osadnicy wojskowi, ludzie z centralnej Polski, przymusowi polscy wysiedleńcy z Kresów oraz osoby powracające z emigracji zarobkowej z zachodniej Europy (głównie polscy górnicy pracujący we Francji). Pozostało tu także wielu niemieckich górników, którzy pracowali w tutejszych kopalniach węgla kamiennego. Większość ludności zamieszkuje w środowisku wiejskim.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.