Loading AI tools
polski geolog Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wiktor Paweł Nechay de Felseis herbu własnego Nechay (ur. 25 stycznia 1895 we Lwowie[1], zm. w 1940 w Kijowie) – polski geolog i geograf, pedagog, porucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
porucznik | |
Data i miejsce urodzenia |
25 stycznia 1895 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
wiosna 1940 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1929–1940 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca plutonu |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Urodził się 25 stycznia 1895 we Lwowie, w rodzinie Stanisławy z domu Michalewskiej i Ernesta – inżyniera i górnika żup solnych.
Na krótko przed wybuchem I wojny światowej ukończył szkołę średnią i miał początkowo zamiar rozpocząć studia, wstąpił jednak do Legionów Piłsudskiego i rozpoczął służbę wojskową w I Brygadzie. Po awansie został przydzielony do komendy w Wiedniu, a po zakończeniu wojny i odzyskaniu przez Polskę niepodległości pozostał w Wojsku Polskim aż do 1920. Został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów rezerwy piechoty.
W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto. Posiadał przydział w rezerwie do 26 pułku piechoty w Gródku Jagiellońskim[2].
Wtedy to rozpoczął studia na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, a po uzyskaniu stopnia doktora rozpoczął pracę jako asystent w Katedrze Geologii i Paleontologii na Politechnice Lwowskiej. Wydał dwie książki z tej dziedziny oraz opublikował szereg artykułów naukowych dotyczących dyluwizmu ziemi dobrzyńskiej i Śląska, jezior polodowcowych Polski oraz analizy ruchu lodowców. Jako naukowiec miał bardzo szeroki zakres zainteresowań.
W 1929 ożenił się z Teresą Sendzimirówną – siostrą znanego metalurga Tadeusza Sendzimira, którego imię nosiła huta w Krakowie.
Materiały archiwalne Wiktora Nechaya znajdują się w PAN Archiwum w Warszawie pod sygnaturą III-49[3].
Do 1932 mieszkał we Lwowie, wtedy to przeniósł się do (Beuthen) Bytomia, należącego wtedy do Rzeszy Niemieckiej. Objął tam stanowisko dyrektora I Polskiego Gimnazjum. W protokole odbiorczym budynku gimnazjum zachowała się następująca charakterystyka: Prof. Nechay de Felseis, pochodzący z Galicji, który nie zna należycie języka niemieckiego i nie wywarł także korzystnego wrażenia, ma zostać kierownikiem szkoły... Nechay reprezentuje nauki przyrodnicze i geografię. W okresie pełnienia przez niego funkcji dyrektora w gimnazjum bytomskim powiększono liczbę uczniów i nauczycieli, a szkołę ukończyli pierwsi absolwenci. Na podstawie niemieckich materiałów archiwalnych odnieść można wrażenie, że dr Nechay nie zdobył sobie przychylności całego grona nauczycielskiego, a także niektórych przywódców ruchu polskiego na Górnym Śląsku. Ostatecznie 16 stycznia 1936 Nechay został zmuszony do rezygnacji z bytomskiej placówki. Jego następcą został Florian Kozanecki. 31 stycznia 1936 Wiktor Nechay wyjechał do Katowic, gdzie objął stanowisko kustosza i kierownika działu przyrodniczego w Muzeum Śląskim.
W czasie kampanii wrześniowej 1939 pełnił służbę w Dowództwie Grupy Obrony Lwowa na stanowisku szefa Oddziału II[4].
3 października został aresztowany przez NKWD i osadzony we lwowskim więzieniu Brygidki[5], przyczyną była działalność w tajnej organizacji wojskowej, która miała za zadanie walkę z sowieckim okupantem oraz przerzuty niedobitków wojskowych do Rumunii i dalej, do organizującego się na Zachodzie Wojska Polskiego. Był przetrzymywany we lwowskim więzieniu na Zamarstynowie. Pod koniec kwietnia 1940 wraz z grupą współwięźniów został wywieziony do Kijowa i osadzony w więzieniu „Lubianka”. Prawdopodobnie ostatni raz widziano go 17 grudnia 1940, podobno zmarł w lazarecie więziennym. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 55/3-78 oznaczony numerem 2072 i podany pod nazwiskiem Niechaj)[6][7][uwaga 1]. Ofiary tej części zbrodni katyńskiej zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.