Wdzięki

Wdzięki (Dzięki) – część kolonii Wiązownica-Kolonia w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Staszów^[1].

Wdzięki

niestandaryzowana część kolonii
Kościół pw. św. Michała Archanioła
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Powiat	staszowski
Gmina	Staszów
Sołectwo	Wiązownica-Kolonia
Część miejscowości	Wiązownica-Kolonia
Strefa numeracyjna	15
Tablice rejestracyjne	TSZ
SIMC	nie nadano[1]
Położenie na mapie gminy Staszów Wdzięki
Położenie na mapie Polski Wdzięki
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Wdzięki
Położenie na mapie powiatu staszowskiego Wdzięki
50°34′59″N 21°23′25″E[1]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.

Historia

Wieś wymieniana w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich pod koniec XIX wieku.

DZIĘKI, osada fabryczna, majorat, powiat sandomierski, gmina Osiek, parafia Wiązownica. Posiada sąd gminny okręg III i piec wapienny. Liczy 7 domów, 25 mieszkańców i 15 mórg ziemi dworskiej. Na gruncie byłych dóbr Dzięki stoi kościół parafialny parafii Wiązownica.

Bronisław Chlebowski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego..., t. II.^[2]

W 1893 roku ówczesna parafia Wiązownica należała do ówczesnego dekanatu sandomierskiego (ale dawniej jeszcze do dekanatu staszowskiego) i liczyła wówczas 2 899 dusz. Ponadto do parafii należała filia w Strzegomiu, tj. parafia pw. św. Andrzeja Apostoła^[3].

Dzięki w 1886 roku wchodziły w skład gminy Osiek, z urzędem we wsi Osieczko. Gmina miała 6 070 mieszkańców (w tym, aż 39,9% pochodzenia żydowskiego, tj. 539 żydów) i 17 916 mórg rozległości ogółem (w tym ziemi dworskiej 6 525 mórg). Sądem okręgowym dla gminy był ówczesny III Sąd Okręgowy w Łoniowie; z kolei stacja pocztowa znajdowała się w Staszowie. W skład gminy wchodziły wówczas (jeszcze) następujące wioski: Długołęka, Dzięki, Lipnik, Łęg, Osieczko, Osiek, Pliskowola, Strzegom i Suchowola^[4].

Demografia

Struktura demograficzna wioski Dzięki po reaktywacji państwa polskiego (tj. po I wojnie światowej) – odbiegała znacząco od ujednolicenia narodowościowego do jej różnorodność wyznaniowej włącznie. Bowiem Dzięki – folwark w gminie Osiek, posiadał 3 domy zamieszkane przez 41 osób, w tym: 19 mężczyzn i 22 kobiety, z których 38 osób było wyznania rzymskokatolickiego, a 3 z nich wyznania mojżeszowego, jednak jako narodowość polską podało 41 osób. Niniejsze dane oparto na podstawie pierwszego spisu powszechnego ludności z 30 września 1921 roku^[5].

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 144856
2. Filip Sulimierski (red. naczelny), Bronisław Chlebowski (red.), Władysław Walewski (red.): Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Nakładem Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego. T. II. Warszawa: Skład Główny w Redakcyi Wędrowca, ulica Nowy-Świat Nr. 59 (Kraków u D.E. Friedleina. Poznań u J.K. Żupańskiego. Lwów, Gubrynowicz i Schmidt.), Druk „WIEKU” Nowy-Świat Nr. 59, 1881, s. 293.
3. Bronisław Chlebowski (red. naczelny): Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Według planu Filipa Sulimierskiego i z pomocą zgromadzonych przez niego materyałów. Nakładem Władysława Walewskiego do końca tomu X. Od tomu XI, z zasiłku Kasy pomocy dla osób pracujących na polu naukowem imienia D-ra Mianowskiego. T. XIII. Warszawa: Druk „WIEKU” Nowy-Świat Nr. 61, 1893, s. 280.
4. Filip Sulimierski (red. naczelny), Bronisław Chlebowski (red.), Władysław Walewski (red.): Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Nakładem Władysława Walewskiego. T. VII. Warszawa: Druk „WIEKU” Nowy-Świat Nr. 61, 1886, s. 628.
5. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. III: Województwo kieleckie. Warszawa: GUS Rzeczypospolitej Polskiej, 1925, s. 120, 126.