Ulica Na Grobli we Wrocławiu

Ulica Na Grobli (do 1945 r. pod niem. nazwą Am Weidendamm) – ulica we Wrocławiu, biegnąca wzdłuż lewego (południowego) brzegu Odry przez osiedle Rakowiec do osiedla Siedlec.

MPWiK

ulica Na Grobli

Przedmieście Oławskie
Wieża ciśnień przy ul. Na Grobli (2012)
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Wrocław
Przebieg
Most Oławski ul. Szybka ul. Rakowiecka ul. Międzyrzecka ul. Na Grobli
Położenie na mapie Wrocławia ulica Na Grobli
Położenie na mapie Polski ulica Na Grobli
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego ulica Na Grobli
51,099865°N 17,073921°E

Lokalizacja

Ulica zaczyna się na Moście Oławskim (przez rzekę Oławę), noszącym niegdyś imię św. Maurycego i ciągnie się stąd na wschód przez ok. 2,6 km. W połowie drogi, przy kładce Zwierzynieckiej, ulica rozwidla się: jej południowa gałąź przyjmuje nazwę ulicy Międzyrzeckiej, a północna, bliższa Odry ciągnie się jeszcze przez ponad kilometr po Grobli Siedleckiej (Zedlitzer Damm), aż do miejsca, w którym obecnie znajduje się gazociąg przerzucony przez rzekę Odrę. W tym miejscu ulica zamienia się w ścieżkę, którą po przebyciu dalszych ośmiuset metrów dotrzeć można do ulicy Opatowickiej.

Historia

Trakt Na Grobli już od XVII wieku stanowił popularną trasę spacerową, którą mieszkańcy miasta dotrzeć mogli do (wówczas podmiejskich) wsi Siedlec, Bierdzany, Nowy Dom, Opatowice, w których mogli odpocząć od niewygód ściśniętej murami miejskimi metropolii. Wzdłuż trasy tej powstawały établissements, m.in. „Der Weidendamm” (założona pod koniec XVIII wieku), „Neu Holland” (1782). W latach 70. XIX wieku powstał dom koncertowy „Kroter”, w 1881 établissement „Wappenhof”^[1]. W XIX wieku zaczęły powstawać tutaj także przystanie wioślarskie: w 1876 przystań Pierwszego Wrocławskiego Towarzystwa Wioślarskiego, a w 1891 – Towarzystwa Wioślarskiego „Wratislavia” (w 1910 klub ten zbudował tam swoją nową siedzibę)^[2]. Na końcowym odcinku trasy znajdowały się kawiarnie „Hofjäger” (ul. Na Grobli 34–38; od ok. 1938 r. pod nazwą Strandgartenkaffee K. Frenzel – dosł. „kawiarnia w ogrodzie plażowym”) i „Zedlitz” (Na Grobli 49).

W połowie XIX wieku wzdłuż ulicy zaczęto budować obiekty zakładów wodociągowych: powstała wieża wodna (tzw. wieża ciśnień Na Grobli). W związku z tymi inwestycjami zlikwidowano kawiarnie „Der Weidendamm” i „Neu Holland”. Zakłady wodociągowe działają tu do dziś, ale ulica z racji swej lokalizacji nadal pełni w pewnym stopniu funkcje rekreacyjne: znajdują się tu pola campingowe i przystanie wioślarskie, m.in. zlokalizowany w miejscu dawnej kawiarni „Zedlitz” Harcerski Ośrodek Wodny „Rancho”.

Przypisy

1. Zlokalizowany był on u zbiegu Morgenaustrasse (ul. Rakowiecka) i Weidendamm (ul. Na Grobli). Później właściciele dokupili jeszcze sąsiadujące parcele przy ul. Okólnej i w 1908 powstała tu sala koncertowa na 1270 miejsc. Podczas II wojny światowej w kompleksie „Wappenhof” funkcjonował obóz jeniecki. Obecnie na miejscu dawnego „Wappenhof” zlokalizowane są budynki Instytutu Niskich Temperatur.
2. Henryk Klamecki,Siedziby wrocławskich Stowarzyszeń i klubów wodnyc, [w:] Mieszczaństwo wrocławskie: Materiały sesji naukowej zorganizowanej przez Muzeum Miejskie Wrocławia w dniach 7-9.12.2000, pod red. H. Okólskiej, Wrocław 2003, s. 227-237, ISBN 83-917909-5-9

Bibliografia

• Encyklopedia Wrocławia. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2000, s. 543. ISBN 83-7023-749-5.
• Plan miasta Wrocławia, wyd.. Warszawa: Demar, 2005. ISBN 83-7427-054-3. Brak numerów stron w książce
• H. Czarniecka-Kołodziej, J. Domowicz: Etablissement „Wappenhof” (Dwór Herbowy). [w:] Portal Rakowiec. Historia dzielnicy [on-line]. rakowiec.int.pan.wroc.pl. [dostęp 2012-11-25]. (pol.).

Linki zewnętrzne

• Ulica Na Grobli na starych i współczesnych fotografiach