Tadeusz Woźniak (muzyk)

Tadeusz Wojciech Woźniak (ur. 6 marca 1947 w Warszawie, zm. 7 lipca 2024^[1][2][a]) – polski muzyk, kompozytor i piosenkarz^[5][6].

Tadeusz Woźniak

Tadeusz Woźniak w Busku-Zdroju (2013)
Imię i nazwisko	Tadeusz Wojciech Woźniak
Data i miejsce urodzenia	6 marca 1947 Warszawa
Data śmierci	7 lipca 2024
Instrumenty	gitara
Gatunki	poezja śpiewana
Zawód	piosenkarz, kompozytor
Aktywność	1966–2024
Wydawnictwo	Polskie Nagrania „Muza”, Kameleon Records
Odznaczenia
Strona internetowa

Karierę muzyczną rozpoczął w 1965 od śpiewania w bigbitowym zespole Dzikusy. Od 1967 występował jako solista, śpiewał najczęściej melodyjne ballady własnej kompozycji i akompaniował sobie na gitarze. Jako wykonawca największe sukcesy odniósł pod koniec lat 60. i w latach 70. Również w 1967 zadebiutował jako kompozytor; pisał muzykę teatralną i filmową oraz tworzył spektakle muzyczne i musicale – skomponował muzykę do kilkuset piosenek, prawie 100 inscenizacji w teatrach dramatycznych, wielu przedstawień Teatru Telewizji, programów poetyckich i artystycznych oraz filmów dokumentalnych i animowanych. Piosenki z jego muzyką wykonywali m.in.: Elżbieta Adamiak, Michał Bajor, Anna Chodakowska, Bernard Ładysz, Marcin Bronikowski, Andrzej Poniedzielski, Krystyna Prońko, Zbigniew Wodecki, Wojciech Malajkat, Jolanta Majchrzak i Krzysztof Majchrzak.

Życiorys

Urodził się jako najmłodszy z 11 dzieci Aleksandry i Stanisława Woźniaków^[7]. Miał sześć sióstr (Marię, Halinę, Annę, Irminę, Antoninę i Teresę) i czterech braci (m.in. Władysława i Stanisława)^[8]. W dzieciństwie przez kilka lat uczył się gry na skrzypcach i przez cztery lata uczęszczał do Ogólnokształcącej Szkoły Baletowej im. Romana Turczynowicza w Warszawie^[9]. Występował w Teatrze Ziemi Mazowieckiej, w którym m.in. tańczył w balecie Kopciuszek^[10]. Wziął udział w gościnnych występach Teatru Bolszoj^[11]. Na początku lat 60. nauczył się grać na gitarze^[12]. Jako nastolatek kilkukrotnie zmieniał szkoły, uczył się m.in. w Technikum Elektrycznym w Warszawie i Technikum przy Zakładach Wytwórczych Lamp Elektrycznych im. Róży Luksemburg, w których pracował w prototypowni i należał do zakładowej orkiestry symfonicznej^[13].

Grał na tamburynie podczas koncertów zespołu Tajfuny^[14]. Pod koniec 1965 dołączył jako wokalista do bigbitowego zespołu Dzikusy, z którym w 1966 – pod pseudonimem Daniel Dan – wystąpił na 1. Radiowej Giełdzie Piosenki i otrzymał wyróżnienie w finale Wiosennego Festiwalu Muzyki Nastolatków, po czym wyruszył w ogólnokrajową trasę koncertową^[15]. Niedługo po występie w Radiowej Giełdzie Piosenki dostał zaproszenie do udziału w nagraniach w studiu Polskiego Radia, w którym w lutym 1966 nagrał piosenkę „Na dobre i złe”^[16].

Woźniak (pierwszy z prawej) w zespole Dzikusy (1966)

Na początku 1967 został wokalistą zespołu Czterech, z którym dokonał nagrań dla Programu III Polskiego Radia – zarejestrował wiersze Juliana Tuwima: „Garbus”, „Balladę o umarłej nadziei” i „Kamienice”, do których napisał muzykę^[17]. „Balladę…” zaśpiewał na 2. Festiwalu Artystycznym Młodzieży Akademickiej w Świnoujściu^[18]. Również w 1967 wystąpił z utworem „Tyle naszego co dziś” na Telewizyjnej Giełdzie Piosenki^[19]. W jednych w kolejnych wydań programu zwyciężył z balladą „Hej, Hanno”^[20]. Od jesieni 1967 do lata 1968 występował jako support podczas ogólnopolskiej trasy koncertowej zespołu Niebiesko-Czarni^[21]. W 1968 wystąpił z „Hej, Hanno” na 6. Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu^[22]. W tym samym roku reprezentował Polskę na festiwalu w Soczi, na którym za utwór „To będzie syn” otrzymał drugą nagrodę w konkursie piosenki^[23]. Również w 1968 zajął drugie miejsce na 3. Festiwalu Artystycznym Młodzieży Akademickiej w Świnoujściu; na trzecim miejscu uplasowała się Zyta Kulczycka z piosenką autorstwa Woźniaka, który podczas występu akompaniował jej na gitarze^[24]. W sezonie 1968/1969 supportował Czesława Niemena i grupę Akwarele podczas ich trasy koncertowej po Polsce^[25]. W 1969 wystąpił kilkukrotnie na Telewizyjnej Giełdzie Piosenki, tym razem z utworami „Nie znasz barw wielu kwiatów” i „Chciałem zaśpiewać o miłości”^[26]. W tym okresie nawiązał współpracę z Jerzym Juliuszem Emirem, do którego tekstów pisał muzykę^[27]. Występował w zespole Rodzina Wojciechowskiego^[28]. Następnie przez cztery lata współpracował z Bolesławem Krasuskim, z którym zrealizował m.in. telewizyjne programy Ballady Świąteczne (wyemitowany w Telewizyjnym Ekranie Młodych) i Alibabki Show, a także zagrał telewizyjne koncerty w Niemczech i Brukseli oraz odbył trasy komcertowe po Rosji i Bułgarii^[29].

Jesienią 1971 nagrał i wydał autorski utwór „Smak i zapach pomarańczy”, który stał się radiowym przebojem^[30]. W październiku i listopadzie tego samego roku nagrał materiał na swój pierwszy album długogrający, zatytułowany po prostu Tadeusz Woźniak i wydany w 1972^[31]. Na płycie umieścił m.in. utwór „Zegarmistrz światła”, za którego wykonanie otrzymał nagrodę główną (ex aequo z utworem „Jej portret” w wykonaniu Bogusława Meca^[32]) na 10. KFPP w Opolu w 1972^[22]. Piosenka stała się kolejnym przebojem w dorobku Woźniaka^[33].

W latach 70. zajął się komponowaniem muzyki do przedstawień teatralnych. Skomponował muzykę do spektaklu Motyle są wolne (1973) w reż. Jana Machulskiego^[10]. W 1974 wydał album pt. Odcień ciszy i opracował spektakl poetycko-muzyczny o tym samym tytule, który został wystawiony w Teatrze Polskim w Poznaniu^[34]. W tym teatrze pracował także jako kompozytor muzyki do spektakli: Wesele (za co otrzymał nagrodę na Opolskich Konfrontacjach Teatralnych „Klasyka Polska”), Derby w pałacu, Horsztyński, Warszawianka, Mochnacki i Faust^[35]. Za muzykę do spektaklu Odprawa posłów greckich (reż. Andrzej Witkowski) w Teatrze Dramatycznym im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku otrzymał nagrodę na Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu^[36]. W drugiej połowie lat 70. został kierownikiem muzycznym Teatru Dramatycznego im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu, w którym napisał muzykę m.in. do spektakli Lato Muminków (za pochodzącą z tego przedstawienia kołysankę otrzymał w 1979 nagrodę na 1. Festiwalu Sztuk Dziecięcych w Wałbrzychu^[37]) oraz Mistrz i Małgorzata w reżyserii Andrzeja Marii Marczewskiego^[38]. Następnie pracował jako kompozytor muzyki do spektakli w teatrach m.in. w Gdańsku, Toruniu, Kaliszu, Szczecinie, Gnieźnie, Krakowie i Płocku^[39]. Przygotował muzykę m.in. do spektaklu Antygona w Teatrze Ziemi Łódzkiej w 1980, inscenizacji tekstu Karola Wojtyły Promieniowanie ojcostwa w Teatrze Rozmaitości w Warszawie w 1983, sztuki Ballada i sonet w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu w 1983, spektaklu Punk, czyli ballady i sonet w Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie w 1986, przedstawienia muzycznego Bal w Operze w Teatrze Rozrywki w Chorzowie w 1987 i spektaklu Przygody Alicji w krainie dziwów w Teatrze Studyjnym w Łodzi w 1988^[40]. Na przełomie lat 80. i 90. był kierownikiem muzycznym Teatru Polskiego w Bydgoszczy^[39].

Od 1989 ściśle współpracował z Jolantą Majchrzak-Woźniak przy swoich pracach teatralnych i filmowych, sesjach nagraniowych, koncertach i programach telewizyjnych, a także – przez dziewięć lat – prowadził z nią klub kulturalny przy Staromiejskim Domu Kultury w Warszawie^[41]. W 1991 wydał album pt. Zegarmistrz światła, na który swoje dawne przeboje z lat 60. i 70. w odświeżonych aranżacjach^[42]. W tym samym roku premierę kinową miał film animowany Ireneusza Czesnego i Ryszarda Szymczaka Filemon i przyjaciele, do którego napisał muzykę^[43]. W 1996 zagrał koncert w telewizyjnym programie muzycznym Tak, tak – to ptak, który został zarejestrowany i wydany w formie albumu o tym samym tytule^[44]. W 1997 przygotował muzykę do spektaklu dla dzieci Kubuś Puchatek, którą następnie wydał na płytach i kasetach^[43]. W 1998 napisał muzykę do spektaklu Dell’amore, który był wystawiany w Teatrze Polskim w Bydgoszczy, Teatrze Powszechnym w Łodzi i Teatrze Rampa w Warszawie, a materiał ze sztuki został wydany także na albumie studyjnym w 1999^[45]. W 1999 skomponował muzykę do przedstawienia impresaryjnego dla dzieci Bajka o smoki Obiboku, którą także wydał na płycie^[43].

Woźniak (2016)

Współtworzył i nagrał piosenkę „Pośrodku świata” wykorzystaną w czołówce serialu Plebania (2000–2012)^[46]. Napisał muzykę do filmów dokumentalnych: Stadion – największe targowiska Europy (1998) i Tadeusz Różewicz (2000) Andrzeja Sapii, Apteka pod Orłem (2006) Krzysztofa Miklaszewskiego oraz Chcę żyć (2014) Ewy Żmigrodzkiej i Krzysztofa Zwolińskiego^[47]. W 2003 wydał album pt. Ballady polskie, na której umieścił piosenki powstałe do tekstów m.in. Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego i Bolesława Leśmiana^[48]. Za płytę otrzymał nominację do nagrody Fryderyka w kategorii album roku – muzyka poetycka. W 2011 wydał album koncertowy pt. Tadeusz Woźniak Live, który zarejestrował w studiu Radia Opole^[49]. W 2012 premierę miała zrekonstruowana wersja filmu Ryszarda Ordyńskiego Pan Tadeusz (1928), do której skomponował muzykę^[50]. W 2013 nagrał piosenkę „Mamela”, którą zadedykował swojemu synowi, Filipowi^[51]. Za film animowany Mamela (2013) otrzymał nagrodę specjalną za „artyzm dźwięku w formie dokumentalnej” na Festiwalu Form Dokumentalnych „Nurt” w Kielcach^[52]. W listopadzie 2015 wydał album pt. Ziemia, który promował teledyskiem do piosenki „A ty się, Ziemio, nie bój”^[53]. W 2016 z okazji 50-lecia kariery artystycznej zagrał koncert jubileuszowy w Muzycznym Studiu Polskiego Radia im. Agnieszki Osieckiej i wystąpił z utworem „Zegarmistrz światła” w koncercie „Grand Prix Publiczności – Złote Opole” na 53. KFPP w Opolu^[54]. W 2021 przekazał Bibliotece Narodowej swoje archiwum, na które złożyły się m.in. dokumenty osobiste, rękopisy, fotografie, nagrania, nagrody i dyplomy^[55].

Życie prywatne

Grób Woźniaka na cmentarzu Wojskowym na Powązkach

W 1968 ożenił się z piosenkarką Zytą Kulczycką, z którą miał dwóch synów: Piotra (ur. 1968) i Mateusza (ur. 1974); małżonkowie rozstali się w połowie lat 80. po 18 latach związku^[56]. Następnie został mężem pianistki i piosenkarki Jolanty Majchrzak-Woźniak, z którą miał syna, Filipa (ur. 5 października 1996)^[57][58]. Był także ojczymem Mariusza Jagody^[59], syna z poprzedniego związku żony^[60].

Deklarował się jako agnostyk – wierzył w istnienie sił wyższych, które mają wpływ na kształt świata^[61]. Jego pogrzeb miał charakter świeckiej ceremonii^[62]. Został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie^[63] (kwatera A 34-1-5)^[64].

Dyskografia

• 1968 Tadeusz Woźniak (EP, Muza N0548)
• 1970 Tadeusz Woźniak (EP, Muza N0615)
• 1972 Zegarmistrz światła (LP)
• 1973 Tadeusz Woźniak (EP, Muza N0723)
• 1974 Odcień ciszy (LP)
• 1978 Lato Muminków (2LP, Pronit SLP 4001-4002 / Wifon NK-536 a-b, różni wykonawcy)
• 1992 Zegarmistrz światła (CD, nowe wersje starych utworów)
• 1997 Tak, tak – to ptak (CD)
• 2000 Smak i zapach pomarańczy / Złota kolekcja (CD, kompilacja największych przebojów)
• 2003 Ballady polskie (CD)
• 2015 Ziemia (CD)

Odznaczenia

Woźniak ze Złotym Krzyżem Zasługi (2014)

• Złoty Krzyż Zasługi (11 kwietnia 2013)^[65][66][67]
• Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (27 października 2005)^[68]

Nagrody

• 1972 – Nagroda Główna na X Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu za piosenkę Zegarmistrz światła
• 1976 – nagroda na II Opolskich Konfrontacjach Teatralnych za muzykę do inscenizacji Wesela Stanisława Wyspiańskiego w reżyserii R. Kordzińskiego w Teatrze Polskim w Poznaniu
• 1977 – nagroda na XIX Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu za muzykę do przedstawienia Odprawa posłów greckich
• 1979 – nagroda na I Festiwalu Sztuk Dziecięcych w Wałbrzychu za kołysankę z przedstawienia Lato Muminków z Teatru Dramatycznego w Wałbrzychu
• 1983 – nagroda na Festiwalu Teatralnym Dramaturgii Rosyjskiej w Katowicach za muzykę do Mistrza i Małgorzaty Michaiła Bułhakowa w reż. Andrzeja Marii Marczewskiego
• 1994 – bydgoska „Złota Maska” za osiągnięcia w dziedzinie muzyki teatralnej^[69]
• 2004 – Nagroda „Piękniejsza Polska” Prezydenta RP
• 2020 – Nagroda im. Przemysława Gintrowskiego Za Wolność w Kulturze^[70]

Uwagi

1. Tadeusz Woźniak zmarł w nocy z 7 na 8 lipca^[3]. Niektóre źródła podają datę śmierci 7^[1][2], a niektóre – 8 lipca^[4].