Szwecja (województwo zachodniopomorskie)

Szwecja (od 1772 niem. Freudenfier^[4]) – wieś w Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie wałeckim, w gminie Wałcz^[5][6].

Zobacz też: Szwecja w innych znaczeniach tej nazwy.

Szwecja

wieś
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	wałecki
Gmina	Wałcz
Liczba ludności (2011)	910[1]
Strefa numeracyjna	67
Kod pocztowy	78-611[2]
Tablice rejestracyjne	ZWA
SIMC	0531499
Położenie na mapie gminy wiejskiej Wałcz Szwecja
Położenie na mapie Polski Szwecja
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Szwecja
Położenie na mapie powiatu wałeckiego Szwecja
53°20′53″N 16°34′23″E[3]

Integralne części wsi

Integralne części wsi Szwecja^[5][6]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0531507	Nowa Szwecja	część wsi

Nazwa

Miejscowość w 1590 odnotowana została pod staropolską nazwą Szwecya. Istnieją dwie teorie na temat pochodzenia nazwy miejscowości. Autorzy niemieccy F. Schmitt, F. Schultz sugerowali, że pierwotna nazwa wsi (którą podawali w formie „Swecza”) wywodziła się od polskiego słowa świeca oznaczającej źródło światła. Historycy polscy uważają jednak, że nazwa wsi pochodzi od nazwy kraju Szwecji i nawiązuje raczej do sympatii politycznych założyciela - wojewody poznańskiego oraz starosty wałeckiego Hieronima Gostomskiego, który podczas bezkrólewia oraz wolnej elekcji w latach 1586-1588 był gorącym zwolennikiem szwedzkiego królewicza Zygmunta III Wazy jako kandydata na króla Polski^[7].

Historia

Miejscowość została lokowana 10 kwietnia 1590. Wojewoda poznański oraz starosta wałecki Hieronim Gostomski herbu Nałęcz zlecił lokację Janowi oraz Jerzemu Hornom potomkom burmistrza Wałcza Walentego Horna^[8]. Przywilej osadniczy jednak został wydany dopiero w 1626 r. Był to dokument wystawiony na lubeckim prawie lokacyjnym. Wzmiankowano w nim, że wieś lokowana jest na ziemi dawno niezamieszkanej i trudno użytecznej oraz na szlaku handlowym wiodącym z Berlina do Królewca. Wieś liczyła wówczas 40 łanów, w tym jeden łan na uposażenie kościoła oraz 4 łany dla sołtysów wsi^[7].

W XVI wieku Szwecja była wsią królewską starostwa wałeckiego i leżała w powiecie wałeckim województwa poznańskiego Korony Królestwa Polskiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów^[9]. W wyniku I rozbioru Polski w 1772, miejscowość przeszła w posiadanie Prus i znalazła się w zaborze pruskim, a nazwę zmieniono na Freudenfier, którą nosiła do roku 1945^[7].

W roku 1945 została zajęta przez oddziały IV Dywizji Piechoty Wojska Polskiego i zgodnie z postanowieniami Konferencji Pokojowej w Poczdamie została przyłączona wraz z innymi ziemiami Pomorza do Polski.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa pilskiego.

Przynależność administracyjna Szwecji w latach 1945 – 2007

• 1945 – 1957 Pomorze Zachodnie (województwo szczecińskie od 1946)
• 1957 – 1975 województwo koszalińskie
• 1975 – 1998 województwo pilskie
• 1999 – województwo zachodniopomorskie

W latach 1946–54 siedziba gminy Szwecja.

Turystyka

Szwecja otoczona jest lasami i jeziorami. Przez samą wieś przepływa rzeka Piława, która należy do najbardziej popularnych rzek spływowych w Polsce. W Szwecji znajduje się neogotycki kościół, pod wezwaniem św. Jakuba, wybudowany w 1887 roku w miejscu szachulcowej świątyni z 1604 roku. W 2006 roku ukazała się pierwsza książka o wsi, jej historii i położeniu (Przemysław Bartosik „Dzieje wsi Szwecja nad Piławą").

Osobny artykuł: Kiszka szwedzka.

Szwecja słynie z kiszki szwedzkiej wprowadzonej do rejestru produktów regionalnych^[10].

• 
  Rezerwat „Diabli Skok" nieopodal wsi Szwecja.
• 
  Rezerwat „Diabli Skok" nieopodal wsi Szwecja.
• 
  Częściowa panorama Szwecji.

Zobacz też

• Wałcz