Skrzyńsko

Skrzyńsko, dawniej też Skrzynno^{[potrzebny przypis]} – wieś w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie przysuskim, w gminie Przysucha^[5][3]. Leży na ziemi sandomierskiej, która jest częścią Małopolski.

Skrzyńsko

wieś
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	przysuski
Gmina	Przysucha
Liczba ludności (2023)	1084[1]
Strefa numeracyjna	48
Kod pocztowy	26-400[2]
Tablice rejestracyjne	WPY
SIMC	0633946[3]
Położenie na mapie gminy Przysucha Skrzyńsko
Położenie na mapie Polski Skrzyńsko
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Skrzyńsko
Położenie na mapie powiatu przysuskiego Skrzyńsko
51°22′30″N 20°38′57″E[4]

Wieś ma status sołectwa^[1].

Do 1954 roku siedziba gminy Skrzyńsko. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego.

Skrzyńsko było pierwszą siedzibą kasztelanii skrzyńskiej (przeniesioną do pobliskiego Skrzynna ok. 1120)^{[potrzebny przypis]}. Za rządów Konrada Mazowieckiego księstwo łęczyckie utraciło w 1239 lub 1243 kasztelanię skrzyńską wraz z dwoma innymi kasztelaniami zapilickimi (położonymi na prawym brzegu Pilicy: żarnowską i małogoską), które na stałe przeszły do księstwa sandomierskiego^[6][7][8].

Skrzyńsko jest siedzibą parafii św. Wojciecha będącej najstarszym ośrodkiem kultu maryjnego w regionie radomskim^{[potrzebny przypis]}.

11 listopada 2022 roku patronem Publicznej Szkoły Podstawowej w Skrzyńsku został kard. Stefan Wyszyński. Uroczystość została połączona z obchodami Święta Niepodległości. Msza święta została odprawiona w kościele św. Wojciecha, gdzie mieści się sanktuarium Matki Bożej Staroskrzyńskiej – Pani Pięknej Miłości. W trakcie uroczystości został poświęcony sztandar szkoły i wizerunek Prymasa Tysiąclecia^[9].

Integralne części wsi

Integralne części wsi Skrzyńsko^[5][3]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
1058272	Stajków	część wsi
1058303	Stefanówka	przysiółek
1058332	Tamta Wieś	część wsi
1058361	Za Torem	część wsi

Zabytki

• Kościół św. Wojciecha w Skrzyńsku (późnobarokowy, z lat 1760–1768) ufundowany przez starostę uszyckiego Karola Szydłowskiego^[10][11][12]. Kościół jest otoczony starodrzewiem.
• Mur otaczający kościół z barokowymi epitafiami rodu Tynieckich.

Sanktuarium

W kościele parafialnym pw. św. Wojciecha znajduje się Sanktuarium Matki Bożej Staroskrzyńskiej z wizerunkiem Matki Bożej Staroskrzyńskiej. Kościół zbudowany jest w stylu późnobarokowym, usytuowany na wzgórzu przy drodze z Przysuchy do Potworowa.

Zobacz też

• Przysucha – stacja kolejowa w Skrzyńsku