Secemin
wieś w województwie świętokrzyskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Secemin – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie włoszczowskim, w gminie Secemin[5][3]. Siedziba gminy Secemin. Dawniej miasto; uzyskał lokację miejską przed 1370 rokiem, zdegradowany w 1869 roku[6].
| wieś | |
.jpg) Rynek w Seceminie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) |
1264[1] |
| Strefa numeracyjna |
34 |
| Kod pocztowy |
29-145[2] |
| Tablice rejestracyjne |
TLW |
| SIMC |
0145490[3] |
Położenie na mapie gminy Secemin  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu włoszczowskiego  | |
| 50°46′05″N 19°50′14″E[4] | |
.jpg)
.jpg)
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
Pierwsza wzmianka o Seceminie pochodzi z 1326 r. Osada wymieniona została jako siedziba parafii, która liczyła 288 mieszkańców i miała obszar 57 km²[7]. W 1401 r.[8] na mocy przywileju wydanego przez Władysława Jagiełłę Secemin otrzymał prawa miejskie[9]. Równocześnie król nadał Piotrowi Szafrańcowi tytuł własności miasta oraz prawo do pobierania mostowego[9].
W 1517 r. Zygmunt Stary wydał przywilej zwalniający mieszczan secemińskich z opłat targowych, na terenie całego kraju. Król zezwolił także na dwa jarmarki w roku[9].
W 1540 r. Secemin miał 40 łanów, 60 ogrodów, młyn, dwór z folwarkiem, łaźnię oraz 9 sadzawek. Do miasta należało przedmieście Nawsie. W mieście dobrze rozwinięte było rzemiosło. W 1532 r. powstał tu cech garncarski[9].
W 1558 r. Stanisław Szafraniec zamienił miejscowy kościół katolicki w kalwiński. Ministrem zboru został Feliks ze Szczebrzeszyna[10]. W latach 1556–1616 odbyły się tu synody kalwińskie[11]. W czasie synodu w 1556 pierwszy raz w Polsce jawnie wystąpiono przeciw dogmatowi o Trójcy Świętej, nastąpiło wyodrębnienie ruchu braci polskich.
Miasto było w okresie reformacji ważnym ośrodkiem kulturalnym. Przez pewien czas miejscowa szkoła działała jako filia Akademii Rakowskiej[9]. W tym czasie spora część mieszczan, jeśli nie większość przeszła na kalwinizm.
Po wygaśnięciu rodziny Szafrańców, miasto trafiło w ręce właścicieli, którzy w 1617 r. przekazali budynek zboru katolikom.[potrzebny przypis]. Wówczas właściciele miasta często się zmieniali[9]. Należało ono kolejno do rodów: Dembińskich, Czarnockich, Machockich i Lohmannów. W 1869 r. Secemin utracił prawa miejskie.
W 1939 roku w wyniku agresji niemieckiej na Polskę trafił pod okupację niemiecką. Zdobycie Secemina 16 stycznia 1945 roku przez żołnierzy 52 Armii lub 5 Gwardyjskiej Armii w czasie ofensywy styczniowej Armii Czerwonej zakończyło w miejscowości rządy reżimu III Rzeszy[12].
W 1960 r. Secemin miał 1802 mieszkańców[9]. 50% z nich utrzymywało się z rolnictwa[9].
Osoby związane z Seceminem
- Bartłomiej Wincenty Ściegienny – urodzony w Seceminie, podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, cichociemny.
Zabytki
- kościół gotycki pod wezwaniem Świętej Katarzyny i Jana Ewangelisty z 1402 r.; od 1554 r. zbór protestancki; zwrócony katolikom w 1617 r.; w XVIII w. przebudowany
- pozostałości fosy z XVI w. otaczającej dawną siedzibę rodu Szafrańców
- park założony w połowie XVIII w.
- plebania z przełomu XIX i XX w.
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.