Rospuda Augustowska
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rospuda Augustowska – jezioro w Augustowie, w województwie podlaskim, położone na Równinie Augustowskiej.
 | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Region | |
| Wysokość lustra |
122 m n.p.m. |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
104 ha |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Długość linii brzegowej |
6,4km |
| Objętość |
5383,1 tys. m³ |
| Hydrologia | |
| Rzeki zasilające | |
| Rodzaj jeziora | |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Augustów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu augustowskiego  | |
 53°52′32″N 22°58′56″E | |
Rospuda Augustowska leży w obszarze administracyjnym miasta Augustowa (od 1973[1]). Brzegi jeziora stanowią jednocześnie granice miasta z gminami wiejskimi Augustów oraz Nowinka. W odległości ok. 200 m od jeziora przebiega droga krajowa nr 8 oraz linia kolejowa nr 40. Lasy wokół jeziora, będące częścią Puszczy Augustowskiej, położone są w Nadleśnictwie Szczebra[2].
Rospuda ma kształt wydłużony z północnego zachodu na południowy wschód. W północnej części do jeziora wpada rzeka Rospuda. Na południu połączone jest z jeziorem Necko. Linia brzegowa jest rozwinięta. Brzegi są wysokie, w 100% porośnięte lasem. Dno jest słabo zróżnicowane. Najgłębszy punkt (10,5 m) znajduje się w środkowej części jeziora. Woda jeziora nie jest stratyfikowana. Wyspy na jeziorze mają powierzchnię 2 ha i długość linii brzegowej 400 metrów.
Rospuda bywa klasyfikowana razem z Neckiem jako jego odnoga[3][4].
Według urzędowego spisu opracowanego przez Komisję Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych (KNMiOF) nazwa tego jeziora to Rospuda Augustowska[5]. Przymiotnik odróżnia jezioro od innego akwenu o podobnej nazwie – Rospuda Filipowska.
Według Knuta Olofa Falka nazwa Rospuda wywodzi się z jaćwieskiej formy *Dau-spūda (dau – dużo, mocno, spūd – ciśnienie, naciskanie). Forma Dowspuda uległa uproszczeniu w Dospuda, a następnie nagłosowe dos- zrównało się z roz-, stąd obecna forma Rospuda[3]. Dawna forma zachowała się w nazwie miejscowości Dowspuda.
Nazwa jeziora wzmiankowana jest w Regestrze spisania jezior Jego Królewskiej Mości z 1569: Iezioro Dowspuda pod Augusztowem[3].
Badania jakości wód Rospudy Augustowskiej według obecnie obowiązującej metodologii przeprowadzono w 2009. Zarówno pod względem stanu ekologicznego, jak i chemicznego jezioro zaliczono do II klasy (stan dobry). Nie zarejestrowano bezpośrednich źródeł zanieczyszczeń.
Wpływ zlewni na jezioro jest bardzo duży. Współczynnik Schindlera wynosi 142, co oznacza III (najwyższą) kategorię podatności na degradację. W przypadku Rospudy Augustowskiej głównymi czynnikami antropopresji (działań człowieka wpływających na środowisko przyrodnicze) są: rolnictwo i rekreacja.
Poprzednie badania z 2002 według ówczesnej metodyki zakwalifikowały jezioro do III klasy czystości.
Rospuda Augustowska leży w Obszarze Chronionego Krajobrazu „Puszcza i Jeziora Augustowskie”[6], na północy przylega zaś do Obszaru Chronionego Krajobrazu „Dolina Rospudy”[7].
Jezioro objęte jest zakazem pływania jednostkami pływającymi przy użyciu silnika spalinowego w okresie od 15 czerwca do 15 września każdego roku (tzw. strefa ciszy), z wyjątkiem jednostek przeznaczonych do: ratownictwa, utrzymania porządku, prac technicznych, inspekcji lub kontroli, gospodarki rybackiej, przewozów pasażerskich lub wycieczkowych, uprawiania żeglarstwa i korzystających z silnika spalinowego przy bezwietrznej pogodzie i prędkości do 5 km/godz.[8]
Zgodnie z rozporządzeniem Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie z 6 grudnia 2005 Rospuda Augustowska należy do obwodu rybackiego „Jezioro Necko, Kanał Augustowski – nr 4”[9]. Jeziorem gospodaruje Gospodarstwo Rybackie PZW Suwałki. Gatunki ryb żyjące w jeziorze to: szczupak, okoń, węgorz, sum, płoć, leszcz, kleń i jaź[4].
Nad Rospudą Augustowską znajduje się niewiele ośrodków wypoczynkowych. Na półwyspie przy połączeniu z jeziorem Necko leży Ośrodek Wczasowy Klonownica[10]. Na półwyspie Goła Zośka położone jest pole namiotowe[11] oraz domki letniskowe[12].
Po jeziorze kursują statki pasażerskie Żeglugi Augustowskiej[13], odbywają się też rejsy gondolami[14] oraz katamaranem[15]. Wzdłuż brzegu jeziora przebiega niebieski szlak rowerowy rzeki Rospudy[16]. Jezioro jest też końcowym punktem szlaku kajakowego rzeki Rospudy[17].
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
