Plisa (gmina)

Plisa (początkowo Plissa) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1945 roku w woj. nowogródzkim/Ziemi Wileńskiej/woj. wileńskim w Polsce (obecnie na Białorusi). Siedzibą gminy było miasteczko Plisa (Plissa; 844 mieszk. w 1921 roku^[2])^[3].

Plisa (Plissa)

gmina wiejska
1921–1939[1]
Państwo	Polska
Województwo	(1919–20: okręg wileński) (1920–21: okręg nowogródzki) 1921–22: nowogródzkie (1922–26: Ziemia Wileńska) 1926–39: wileńskie
Powiat	dziśnieński
Siedziba	Plisa (Plissa)
Populacja (1921) • liczba ludności	10 555[2]
Szczegółowy podział administracyjny (1938)
Liczba gromad 20 Liczba miejscowości 172
Położenie na mapie Polski w 1939 r. Plisa (Plissa)
55°13′12,0000″N 27°57′36,0000″E

Na samym początku okresu międzywojennego gmina Plissa należała do powiatu dziśnieńskiego w woj. nowogródzkim^[2]. 13 kwietnia 1922 roku gmina wraz z całym powiatem dziśnieńskim została przyłączona do Ziemi Wileńskiej^[4], przekształconej 20 stycznia 1926 roku w województwo wileńskie.

11 kwietnia 1929 roku do gminy Plissa przyłączono części gmin Głębokie i Prozoroki oraz zniesionej gminy Czerniewicze, natomiast fragmenty gminy Plissa włączono do gminy Prozoroki oraz do nowo utworzonej gminy Hołubicze^[5]:

Z gminy	Do gminy	Miejscowości
Plissa	Prozoroki	wsie: Białuszczyzna, Nadozierze, Słoboda i Kaleczpole oraz folwark Justianowo
Plissa	Hołubicze (n)	miasteczko i folwark Hołubicze, wsie: Propielewszczyzna, Odwałki, Dawidki Wielkie i Małe, Leplany (Leplanie), Michały, Horodyszcze, wieś i zaścianek Polesie, wsie: Stanisławowo, Kubaczniki I i II, wieś i zaścianek Niwy, wsie: Preobrażenka, Maźniowo, Przedoły, Bojary, Morgi, Przewóz i Nowa Wieś (Nowe Sioło); folwarki: Czyste, Choracki Bród, Horowatka, Puńki, Dubrowo (Dąbrowa), Filipowszczyzna, Lubowo I i II, Oziorki (Jeziorki), Dubinówka, Hrazie, Ostojek, Iwaszewo, Szkatulino, Aloizberg, Rusanowo, Niwy Borowskie, Niwy Lisowskie, Krzyżówki, Krupiowski Mech, Zabłocie, folwark i osada Niedźwiedziowo oraz folwark Siemirzecze tudzież uroczysko Swiła
Głębokie	Plissa	wieś, folwark i kolonię Zaborze, wsie: Brykiecie, Stefanowo, Ogórnie, Wołodźkowo, Woronowo i Mularze; folwarki: Józefowo, Okuniowo oraz Woronowo I i II, osady Woronowo I i II, leśniczówkę Woronionki (Woronowo) tudzież zaścianek Lalusze
Prozoroki	Plissa	miasteczko Bobrowszczyzna (Bobrujszczyzna); wsie: Prudowe, Proszkowo, Wygary i Jurkowo; folwarki: Bobrowszczyzna I i II (Bobrujszczyzna I i II), Kolano, Dajlidowo, Myliczyn, Stary Ostrów (Ostrowie), Uście, Grochów, Boryskowicze i Horanie
Czerniewicze (zn)	Plissa	wieś Bortniki

Według stanu z 1 listopada 1938, gmina podzielona była na 20 gromad: Bohuszewicze, Boryskowicze, Bobrowszczyzna, Bortniki, Hnilaki, Markowo, Osowo, Plisa, Proszkowo, Podświle, Sielce, Suklino, Sawionki, Starzyna, Świła, Snorki, Woronowo, Zaborze, Zadoroże i Zaułki^[6].

Po wojnie obszar gminy Plisa został odłączony od Polski i włączony do Białoruskiej SRR.

Demografia

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku gminę zamieszkiwało 10 555 osób, 3 744 było wyznania rzymskokatolickiego, 6 239 prawosławnego, 3 ewangelickiego, 111 staroobrzędowego, 453 mojżeszowego a 5 mahometańskiego. Jednocześnie 3 058 mieszkańców zadeklarowało polską, 7 079 białoruską, 410 żydowską, 3 litewską, 2 estońską, 1 ukraińską i 2 rosyjską przynależność narodową. Było tu 1 777 budynków mieszkalnych^[7].