Pisary (województwo dolnośląskie)

Pisary (łac. Villascriptoris, niem. Schreibendorf^[5]) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Międzylesie.

Ten artykuł dotyczy wsi w województwie dolnośląskim. Zobacz też: inne znaczenia słowa „Pisary”.

Pisary

wieś
Kościół św. Wacława w Pisarach
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	kłodzki
Gmina	Międzylesie
Wysokość	510-570[1] m n.p.m.
Liczba ludności (III 2011)	135[2]
Strefa numeracyjna	74
Kod pocztowy	57-530[3]
Tablice rejestracyjne	DKL
SIMC	0853820
Położenie na mapie gminy Międzylesie Pisary
Położenie na mapie Polski Pisary
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Pisary
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego Pisary
50°07′38″N 16°42′49″E[4]

Dom nr 4 w Pisarach

Położenie

Pisary to wieś łańcuchowa o długości około 4 km (przedłużona o kolejne zagospodarowania w 2019 roku) , leżąca w Rowie Górnej Nysy, na granicy Wysoczyzny Międzylesia, na wysokości około 510–570 m n.p.m.^[1]

Podział administracyjny

W latach 1975−1998 miejscowość położona była w województwie wałbrzyskim.

Nazwa

Nazwa miejscowości wywodzi się od polskiej nazwy na czynność "pisania". W zlatynizowanej formie Sccribochov - "Skrybochów" (od staropolskiej nazwy pisarza skryby, czyli również nawiązującej do czynności pisania) notuje ją spisana po łacinie w latach 1269–1273 Księga henrykowska^[6]. W księdze tej zanotowano również łacińską nazwę miejscowości - Villascriptoris", która ma identyczne znaczenie w tym języku^[7].

Historia

Pisary powstały w drugiej połowie XVI wieku na terenie dóbr międzyleskich^[8]. W roku 1787 było tu 97 domów, w tym szkoła i młyn wodny, w miejscowości funkcjonowały 24 warsztaty płóciennicze^[1]. W pierwszej połowie XIX wieku wieś była ośrodkiem tkactwa, w roku 1840 były w niej 107 domów, kościół, szkoła katolicka, 2 młyny wodne, olejarnia i gorzelnia^[1]. Pod koniec stulecia Pisary stały się popularne wśród turystów udających się na Trójmorski Wierch i na Śnieżnik^[8].

Osobny artykuł: Strażnica WOP Boboszów.

Zabytki

• kościół filialny wzniesiony w 1859 roku, mający cechy neobarokowe i neoromańskie^[8]. Wewnątrz zachowało się wyposażenie z XIX w., pw. św. Wacława^[8].

Szlaki turystyczne

Przez Pisary przebiega szlak turystyczny z Międzylesia na Śnieżnik^[8].

Przypisy

1. Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, s. 249-252. ISBN 83-7005-341-6.
2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 942 [zarchiwizowane 2022-10-26].
4. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 101596
5. M. Choroś, Ł. Jarczak, Słownik nazw miejscowych Dolnego Śląska, Opole 1995, s. 90.
6. Stenzel 1854 ↓, s. 28.
7. Stenzel 1854 ↓, s. 133-134.
8. Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, s. 403, 404. ISBN 978-83-89188-95-3.

Bibliografia

• Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, ISBN 83-7005-341-6
• WaldemarW. Brygier WaldemarW., TomaszT. Dudziak TomaszT., IwonaI. Chomiak IwonaI., Ziemia Kłodzka, Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, OCLC 751422625. Brak numerów stron w książce
• Gustav Adolf Stenzel: Liber Fundationis Claustri Sanctae Mariae Virginis in Henrichow. Breslau: Josef Max & Komp., 1854.