Parafia Ewangelicko-Augsburska w Starym Bielsku

Parafia Ewangelicko-Augsburska w Starym Bielsku – parafia luterańska w Bielsku-Białej, w dzielnicy Stare Bielsko, należąca do diecezji cieszyńskiej. Mieści się przy ulicy Pod Grodziskiem^[1]. W 2018 liczyła około 1200 wiernych^[2].

Parafia Ewangelicko-Augsburska w Starym Bielsku

kościół parafialny
Państwo	Polska
Siedziba	Bielsko-Biała (Stare Bielsko)
Adres	ul. Pod Grodziskiem 9, 43-300 Bielsko-Biała
Data powołania	1814
Wyznanie	luterańskie
Kościół	Ewangelicko-Augsburski
Diecezja	cieszyńska
Kościół	Kościół Jana Chrzciciela w Bielsku-Białej
Filie	1: Kamienica
Proboszcz	ks. dr. Piotr Szarek
Położenie na mapie Bielska-Białej Parafia Ewangelicko-Augsburska w Starym Bielsku
Położenie na mapie Polski Parafia Ewangelicko-Augsburska w Starym Bielsku
Położenie na mapie województwa śląskiego Parafia Ewangelicko-Augsburska w Starym Bielsku
49°49′23,5″N 19°01′15,0″E
Strona internetowa

Historia

Po wydaniu Patentu Tolerancyjnego przez cesarza Józefa II w 1781 prawie natychmiast zorganizował się zbór w Bielsku, który obejmował również Stare Bielsko. W kościele bielskim brakowało jednak miejsca, więc zaistniała potrzeba zorganizowania drugiego zboru w okolicy, który okazał się też ostatnim jaki się zorganizował na Śląsku Cieszyńskim przed pełnym równouprawnieniem wyznaniowym w 1848.

Parafia powstała w 1814 i obejmowała Stare Bielsko, Aleksandrowice, Kamienicę i Wapienicę. W 1815 r. gmina ta zakupiła tzw. Dolny Folwark starobielski, założony w XVI w., budując na jego terenie kościół i adaptując już istniejące budynki na plebanię (pierwotnie dworek z XVIII w.) i szkołę. Dom modlitwy powstał w latach 1818-1827, w 1848 dobudowano wieżę i podwyższono kościół o piętro. Naprzeciwko świątyni znajduje się cmentarz parafialny.

Pierwszym pastorem został Andrzej Źlik (1829-1834), następnie zastąpił go Fryderyk Gloxin. Nabożeństwa w tym okresie były niemieckojęzyczne.

Celem zachowania charakteru ewangelicko-niemiecko przedstawiciele zboru w 1922 wyrazili chęć przyłączenia się do Ewangelickiego Kościoła Unijnego na polskim Górnym Śląsku, do czego jednak nie doszło.^[3]

W 1925 parafia zrzeszała 5 080 wiernych a w 1937 5 200^[4].

Po II wojnie światowej proboszczami parafii byli:

• 1945–1967 – ks. dr Tadeusz Wojak
• 1968–1992 - ks. prof. dr hab. Manfred Uglorz
• 1993- nadal - ks. dr Piotr Szarek^[5].

Parafia posiada kościół filialny w Kamienicy z 1899, na ul. Karpackiej 134^[6].

• 
  Budynek kancelarii parafialnej
• 
  Kościół filialny w Kamienicy
• 
  proboszcz ks. dr Piotr Szarek

Przypisy

1. Informacje o parafii na stronie diecezji cieszyńskiej
2. Czerwiec 2018 roku w jaworzańskim Oddziale PTEw. www.ptew.org.pl. [dostęp 2021-09-09].
3. Henryk Czembor: Ewangelicki Kościół Unijny na polskim Górnym Śląsku. Katowice: Dom Wydawniczy i Księgarski "Didache", 1993, s. 41. ISBN 83-85572-05-X.
4. Stefan Król: Śląsk Cieszyński w latach 1918-1945. Krzysztof Nowak (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2015, s. 251. ISBN 978-83-935147-5-5.
5. Zarys historii Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Starym Bielsku. www.starebielsko.org. [dostęp 2015-05-10]. (pol.).
6. Dane parafii

Bibliografia

• Franciszek Michejda: Dzieje Kościoła ewangelickiego w Księstwie Cieszyńskim (od Reformacji do roku 1909). Katowice: Dom Wydawniczy i Księgarski "Didache", 1992, s. 147. ISBN 83-85572-00-7.
• Jerzy Polak: Przewodnik po Bielsku-Białej. Bielsko-Biała: Towarzystwo Miłośników Ziemi Bielsko-Bialskiej, 2000. ISBN 83-902079-0-7. Brak numerów stron w książce