Linia kolejowa nr 402

Linia kolejowa nr 402 – jednotorowa, pierwszorzędna linia kolejowa (poza odcinkiem w km 67,655 – 133,784 znaczenia państwowego^[2]) w północno-zachodniej Polsce łącząca Koszalin z Goleniowem przez Kołobrzeg, Gryfice i Nowogard. W całości położona w województwie zachodniopomorskim i na obszarze PKP PLK Zakładu Linii Kolejowych w Szczecinie.

Linia kolejowa nr 402

Koszalin – Goleniów
Dane podstawowe
Zarządca	PKP PLK
Numer linii	402
Tabela SRJP	382[1], 375
Długość	142,939[2] km
Rozstaw szyn	1435 mm
Sieć trakcyjna	tylko na odc. Koszalin - Kołobrzeg (3000 V DC)
Prędkość maksymalna	120[3] km/h
Linia w Trzebiatowie. Widok w kierunku Kołobrzegu.
Przebieg Legenda eksploatowana / istniejąca   zlikwidowana / rozebrana lub planowana kolej metro lub kolej lekka stacja kolejowa/stacja metra przystanek stacja bez ruchu pasażerskiego ładownia, posterunek ruchu itp przystanek częściowo używany koniec linii odcinek odcinek w tunelu odcinek na estakadzie wiadukt most tunel pod wodą zmiana kilometrażu granica państwowa / inna mijanka przejazd kolejowo-drogowy przeprawa promowa     odcinek zelektryfikowany   -0,411 197,890 202 ↑ Gdańsk Główny 0,000 Koszalin Koszalin Wąskotorowy l. wąsk. do Bobolic Wąsk. 202 → Stargard 1,072 Koszalin Prdm (bocz.sz.) Koszalin ul. Szczecińska 6E28 8,410 Mścice 427 ← Mielno Koszalińskie 11,650 Kazimierz Pomorski 11 14,149 Będzino 17,420 Słowienkowo 19,630 Miłogoszcz Tymień 11 23,890 Tymień 28,240 Łasin Koszaliński 30,168 Ustronie Morskie 33,690 Bagicz 33,820 Bagicz BSZ (bocz.sz.) Kołobrzeg Lasy Miejskie 37,300 Podczele 37,768 Żółczyce Kołobrz. ul. Koszalińska 11 404 → Szczecinek 42,432 Kołobrzeg Kołobrzeg Wąskotorowy Kołobrz. ul. Portowa 11 rzeka Parsęta 43,478 Kołobrzeg Stadion Kołobrzeg Kostrzewno Wąsk. 44,037 Kołobrzeg ORLEN (bocz.sz.) l. wąsk. z Gościna 48,331 Korzystno 50,270 Stary Borek 53,243 Głowaczewo 56,920 Karcino 60,240 Bieczyno Pomorskie 64,923 Trzebiatów CPN (bocz.sz.) l. wąsk. z Popiela Trzeb. ul. Kołobrzeska 102 66,711 Trzebiatów Trzebiatów Wąskotorowy l. wąsk. do Gryfic Wąsk. d. 407 ← Kamień Pomorski 72,430 Gąbin rzeka Rega 78,841 Górzyca Reska 109 l. wąsk. z Popiela Gryfice ul. Nowy Świat 110 85,570 Gryfice Gryfice Wąskotorowe l. wąsk. do Stepnicy Gryfice ul. Kamieńska 105 91,555 Baszewice Płoty ul. Golczewska 108 d. 420 ← Wysoka Kamieńska 99,266 Płoty d. 420 → Worowo l. do Reska Płn. 107,574 Wyszogóra 6E28 109,915 Żabowo l. do Dobrej Nowog. Nowog. ul. 700-lecia 106 118,237 Nowogard 124,218 Wyszomierz 128,266 Osina rzeka Stepnica (132,1) Burowo rzeka Gowienica 133,780 Mosty JW3646 (bocz.sz.) 134,315 Mosty ↙ 434 Port Lotniczy Szczecin Goleniów 401 ← Świnoujście Port Golen. ul. Szkolna 113 142,131 Goleniów 142,528 22,503 401 ↓ Szczecin Dąbie

Linia kolejowa nr 402 w Nowogardzie. Widok w kierunku stacji.

Linia zelektryfikowana na odcinku Koszalin-Kołobrzeg od 29 października 1988. Na całej długości czynna. Realizowane są na niej połączenia m.in. autobusem szynowym w kierunku zachodnim z Kołobrzegu do Szczecina oraz ekspresami, pociągami pospiesznymi i regio w kierunku Koszalina i Gdańska na wschodzie^{[potrzebny przypis]}.

Historia

Do 1945 roku

Zanim zbudowano pierwszy odcinek torów na linii 402, w 1880 w Szczecinie powstała spółka Towarzystwo Dąbsko-Kołobrzeskiej Kolei Żelaznej (Altdamm-Colberger Eisenbahn-Gesellschaft) (ACE). Akcjonariuszami byli Królestwo Prus, prowincja Pomorze, powiaty Nowogard i Gryfice, miasta, przez które miała prowadzić linia, czyli Goleniów, Nowogard, Płoty, Gryfice, Trzebiatów i Kołobrzeg, a także osoby prywatne. Pierwszy odcinek z Dąbia do Płotów został otwarty w Nowy Rok 1882, lecz tylko dla pociągów towarowych. Miesiąc później linię przedłużono do Gryfic, a 1 kwietnia całą linię otwarto także dla pociągów pasażerskich. Pozostałą część linii do Kołobrzegu otwarto dokładnie 25 maja 1882. W 1887 odcinek z Dąbia do Goleniowa (dzisiaj część linii 401) został przejęty przez Pruską Kolej Wschodnią (Preußische Ostbahn), jednak już rok później nastąpiło upaństwowienie Ostbahnu i przejęcie przez Pruskie Koleje Państwowe (Preußische Staatseisenbahnen). Dopiero 18 maja 1899 powstało przedłużenie linii wzdłuż wybrzeża Morza Bałtyckiego do stolicy rejencji (okręgu), Koszalina. 1 kwietnia 1903, tak jak 15 lat wcześniej Ostbahn, spółka ACE została przejęta przez Pruskie Koleje Państwowe^{[potrzebny przypis]}.

Na podstawie danych rozkładu jazdy Deutsches Kursbuch z 1944/45 (tab. 124e) na trasie z Goleniowa (Szczecina Głównego) do Kołobrzegu kursowały 4 pary pociągów, dodatkowo 2 pary między Goleniowem a Nowogardem oraz pospieszny relacji Berlin-Kołobrzeg przez Kamień Pomorski i Trzebiatów (i z powrotem). Między Kołobrzegiem a Koszalinem (tab. 124k) było 5½ pary oraz 1 para z Kołobrzegu do Ustronia Morskiego^{[potrzebny przypis]}.

Nazwy miejscowości na linii przed 1945 r.^{[potrzebny przypis]}:

Köslin → Koszalin Güdenhagen → Mścice Bast-Kasimirsburg → Kazimierz Pomorski Alt Banzin → Będzino Wolfshagen (Pommern) → Słowienkowo Hohenfelde (Pommern) → Miłogoszcz Timmenhagen → Tymień Lassehne → Łasin Koszaliński Henkenhagen (bei Kolberg) → Ustronie Morskie Bodenhagen → Bagicz Kolberg Stadtwald → Kołobrzeg Lasy Miejskie Schülerbrink → Podczele Kolberg → Kołobrzeg Kolberg Siederland → Kołobrzeg Kostrzewno Alt Werder → Korzystno Altbork → Stary Borek

Papenhagen → Głowaczewo Langenhagen (Pommern) → Karcino Hagenow (Pommern) → Bieczyno Pomorskie Treptow (Rega) → Trzebiatów Gummin → Gąbin Görke (Kr. Greifenberg Pom.) → Górzyca Reska Greifenberg (Pommern) → Gryfice Batzwitz → Baszewice Plathe → Płoty Piepenburg → Wyszogóra Groß Sabow → Żabowo Naugard → Nowogard Wismar (Pommern) → Wyszomierz Schönhagen (Kr. Naugard) → Osina Burow → Burowo Speck → Mosty Gollnow → Goleniów

Obecnie

10 grudnia 2009 roku Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego w ramach Regionalnego programu operacyjnego przyznał dofinansowanie dla projektu pn. „Modernizacja regionalnej linii kolejowej 402 Goleniów – Kołobrzeg wraz z budową łącznicy do portu lotniczego Szczecin-Goleniów”^[4]. 16 marca 2010 roku PKP PLK dokonały wyboru najkorzystniejszej oferty na zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych na linii^[5]. W latach 2010–2013 zostały przeprowadzone prace modernizacyjne, które polegały na wymianie nawierzchni toru, robotach okołotorowych i odwodnieniowych, wymianie nawierzchni przejazdów, naprawie i modernizacji wybranych peronów i montażu wiat przystankowych, przebudowie urządzeń sterowania ruchem kolejowym, naprawie obiektów inżynieryjnych oraz budowie łączności teletechnicznej^[6]. Częścią inwestycji była budowa torów łączących linię nr 402 z lotniskiem w Goleniowie oraz budowa przystanku osobowego przed terminalem portu lotniczego. Dzięki temu Szczecin, Kołobrzeg i Koszalin (dzięki wykorzystaniu pociągów hybrydowych) uzyskały dogodne połączenie kolejowe z lotniskiem w Goleniowie^[7]. W rezultacie modernizacji prędkość została podniesiona do 120 km/h, skrócono czas podróży, zwiększono częstotliwość kursowania pociągów oraz poprawiono infrastrukturę obsługi podróżnych. Całkowity koszt prac wyniósł 67 159 261 zł^[8]. 29 maja 2013 roku odbył się inauguracyjny kurs ze Szczecina do przystanku Port Lotniczy Szczecin Goleniów, a 9 czerwca uruchomiono stałe połączenia^[9].

Przypisy

1. Obejmuje także linię kolejową nr 427
2. Id-12 (D29) Wykaz linii. plk-sa.pl, 2023-09-08. [dostęp 2023-09-18]. (pol.).
3. Wykaz maksymalnych prędkości. plk-sa.pl, 2022-12-11. [dostęp 2023-09-18]. (pol.).
4. Modernizacja wkroczy na tory. wzp.pl. [dostęp 2016-02-09].
5. Wybór ofert na modernizacje linii kolejowej nr 402. plk-sa.pl. [dostęp 2016-02-08].
6. Modernizacja linii kolejowej 402 - zakres projektu. plk-inwestycje.pl. [dostęp 2016-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-24)].
7. Wyborcza.pl [online], koszalin.wyborcza.pl [dostęp 2023-06-29].
8. Projekty RPO - Linia kolejowa nr 402. projektyrpo.wzp.pl. [dostęp 2016-02-09].
9. Pierwszy przejazd na trasie Szczecin - Lotnisko w Goleniowie. gs24.pl. [dostęp 2016-02-09].