Katastrofy górnicze w Polsce

Lista katastrof górniczych w Polsce – obejmuje zdarzenia na terenie dzisiejszej Polski, w których zginęło co najmniej 5 osób.

Tablica pamiątkowa poświęcona zmarłym ratownikom górniczym przy Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego w Bytomiu

Tablica pamiątkowa upamiętniająca katastrofę górniczą w KWK „Wałbrzych”, znajdująca się na cmentarzu przy ulicy Moniuszki w Wałbrzychu

W 2007 w polskich kopalniach zginęło 15 osób, a Wyższy Urząd Górniczy odnotował ponad 2500 wypadków, z których 18 sklasyfikowano jako ciężkie^[1]. W 2008 zginęło 22 górników, a 20 odniosło ciężkie obrażenia^[2]. Do końca lipca 2009 w kopalniach śmierć poniosło 15 osób, a do końca czerwca w całym polskim górnictwie zdarzyło się 1696 wypadków, z czego 1355 w kopalniach węgla kamiennego; 15 górników, w tym 10 z kopalń węgla kamiennego, zostało ciężko rannych^[3].

Dane Wyższego Urzędu Górniczego wskazują na ludzkie błędy jako główne przyczyny wypadków^[2]. Powstają one w większości podczas transportu oraz obsługi maszyn i urządzeń^[2]. Najczęstsze naturalne przyczyny katastrof to wybuchy pyłu węglowego, wybuchy metanu oraz pożary powstałe od zapalonego metanu^[4].

Do XX wieku

Rok	Kopalnia	Liczba ofiar	Przyczyna	Źródła
1565	Kopalnia "Złoty Osioł" Złoty Stok	59 lub 90	Osobny artykuł: Katastrofa górnicza w szybie Złoty Osioł. Zawalenie się szybu.	[5] [6]
1875	Kopalnia soli Bochnia Bochnia	12	Pożar spowodowany błędem człowieka – operatora maszyny wyciągowej przy szybie.	[7]
1881	Kopalnia Węgla Kamiennego Ludmiła Sosnowiec	ok. 20	Osobny artykuł: Katastrofa w kopalni Ludmiła w Sosnowcu. Zalanie wyrobiska przez kurzawkę
1896	KWK Cleophas Załęże	104	Osobny artykuł: Katastrofa górnicza w kopalni „Cleophas”. Pożar i zatrucie trującymi gazami.	[8]

XX wiek

Do lat 50.

Data	Kopalnia	Liczba ofiar	Opis	Źródła
7 grudnia 1913	KWK Emma Radlin	17	Osobny artykuł: Katastrofa górnicza w kopalni Emma. Zwarcie instalacji elektrycznej, pożar	[9]
3 sierpnia 1922	KWK Artur Siersza	28	Wdarcie się wody z potoku Kozibród	[10]
10 stycznia 1923	KWK Donnersmarckhütte Mikulczyce	45	Osobny artykuł: Katastrofa górnicza w kopalni Donnersmarckhütte. Pożar wyrobiska.	[11]
31 stycznia 1923	KWK Heinitz Rozbark	145	Osobny artykuł: Katastrofa górnicza w kopalni Heinitz. Wybuch pyłu węglowego na głębokości 600 m.	[8][12]
20 września 1923	KWK Reden Dąbrowa Górnicza	39	Pożar powstały na skutek zaniedbań bezpieczeństwa.	[13][14]
29 lipca 1929	KWK Victoria – Szyby Siostrzane Sobięcin	33	Obwał przodka, w wyniku tego wzrosło uwalnianie się metanu z odsłoniętej calizny.Zapalnikiem była niesprawna lampa z nieszczelną zewnętrzną siateczkę osłaniającą, w wyniku tego doszło do wybuchu metanu.	[15]
16 sierpnia 1929	KWK Wanda-Lech Nowy Bytom	16	Wybuch pyłu węglowego.	[13]
9 lipca 1930	KWK Wenceslaus Ludwikowice Kłodzkie	151	Wstrząs spowodowany wyrzutem gazu na skutek którego nastąpiło wypchnięcie 35-metrowego bloku.	[16][17]
10 maja 1941	KWK Ruben Nowa Ruda	187	Wyrzut dwutlenku węgla	[8][18]
10 czerwca 1945	KWK Brzeszcze-Silesia Brzeszcze	9	Wybuch metanu	[19]
14 marca 1946	KWK Jan Kanty Jaworzno	5	Pożar	[20]
24 czerwca 1946	KWK Boże Dary Kostuchna	7	Tąpnięcie	[20]
23 lipca 1946	KWK Ludwik Zabrze	5	Tąpnięcie	[20]
24 września 1946	KWK Nowa Ruda Nowa Ruda	5	Wyrzut skał	[20]
1947	KWK Niwka-Modrzejów Niwka	25	Samozapłon węgla spowodowany wadliwą odbudową i niepodmuleniem wyrobisk.	[13][21]
1947	KWK Wieczorek Nikiszowiec	12	Pożar	[13]
6 listopada 1947	KWK Marcel Radlin	5	Wybuch metanu	[20]

Lata 50. – lata 70.

Data	Kopalnia	Liczba ofiar	Opis	Źródła
4 maja 1950	KWK Jankowice Jankowice	29	Wybuch metanu	[13][19]
22 maja 1951	KWK Łagiewniki Bytom	21	Pożar	[13]
24 grudnia 1951	KWK Mysłowice Mysłowice	7	Wybuch metanu i pyłu	[20]
4 marca 1952	KWK Pstrowski Zabrze	9	Pożar i wybuch	[20]
4 marca 1953	KWK Bolesław Chrobry Wałbrzych	5	Wybuch metanu	[20]
22 lutego 1954	KWK Dębieńsko Dębieńsko	21	Pożar	[13][22]
21 marca 1954	KWK Barbara-Wyzwolenie Chorzów	80–120	Osobny artykuł: Katastrofa górnicza w kopalni Barbara-Wyzwolenie. Pożar wywołany awarią systemu energetycznego	[13][23][20]
26 sierpnia 1954	KWK Komuna Paryska Jaworzno	18	Wdarcie się wody.	[13]
30 maja 1955	KWK Sośnica Gliwice	42	Zaprószenie ognia karbidówką lub papierosem.	[13][24]
17 lutego 1956	KWK Rokitnica Zabrze	15	Pożar na głębokości 575 m.	[13]
18 lipca 1956	KWK Boże Dary Kostuchna	23	Wybuch gazów pożarowych.	[8][13]
25 sierpnia 1956	KWK Chorzów Chorzów	30	Pożar i odwrócenie prądu powietrza.	[13][25]
9 czerwca 1956	KWK Siemianowice Siemianowice Śląskie	5	Wybuch gazów	[20]
28 sierpnia 1958	KWK Makoszowy Zabrze	72	Osobny artykuł: Katastrofa górnicza w kopalni Makoszowy w Zabrzu. Pożar spowodowany cięciem stalowej stropnicy palnikiem acetylenowym.	[13][25]
1 września 1958	KWK Nowa Ruda Nowa Ruda	14	Wybuch metanu oraz pyłu węglowego	[13]
8 kwietnia 1959	KWK Moszczenica Moszczenica	9	Wybuch metanu	[20]
15 marca 1961	KWK Makoszowy Zabrze	12	Opary z zapalonej gumowej taśmy przenośnika.	[13][19]
12 września 1961	KWK Zabrze Zabrze	14	Zerwanie się klatki w szybie.	[13]
24 listopada 1961	KWK Polska Świętochłowice	9	Wybuch gazu i pyłu	[20]
17 kwietnia 1962	KWK Klimontów Klimontów	5	Powódź.	[20]
23 lipca 1968	KWK Niwka-Modrzejów Sosnowiec	5	Wybuch metanu i pyłu.	[19]

lata 70.–2000

Data	Kopalnia	Liczba ofiar	Opis	Źródła
23 marca 1971	KWK Rokitnica Zabrze	10	Osobny artykuł: Katastrofa górnicza w kopalni Rokitnica. Zobacz też: Alojzy Piontek Tąpnięcie.	[8][13]
21 lutego 1974	KWK Szombierki Bytom	8	Tąpnięcie.	[20]
28 czerwca 1974	KWK Silesia Czechowice-Dziedzice	34	Wybuch metanu podczas rabowania ściany.	[13][19]
8 listopada 1975	KWK Mysłowice Mysłowice	5	Tąpnięcie.	[20]
26 maja 1976	KWK Miechowice Bytom	7	Pożar.	[20]
7 września 1976	KWK Nowa Ruda Nowa Ruda	17-19	Wyrzut skał i gazów.	[13][26]
3 października 1979	KWK Nowa Ruda Nowa Ruda	7	Wyrzut skał.	[20]
10 października 1979	KWK Dymitrow Bytom	10	Wybuch pyłu węglowego po źle wykonanych robotach strzałowych	[27][25][28]
30 października 1979	KWK Silesia Czechowice-Dziedzice	21-22	Pożar po zapaleniu się taśmy przenośnika.	[13][25]
21 kwietnia 1980	KWK Barbara-Chorzów Chorzów	7	Tąpnięcie.	[20]
24 października 1981	KWK Zabrze Zabrze	8	Wybuch metanu i pyłu.
28/29 listopada 1982	KWK Dymitrow Bytom	18	Wybuch pyłu węglowego.	[13][25]
8 listopada 1984	KWK Powstańców Śląskich Bytom	8	Tąpnięcie.	[29]
11 lutego 1985	KWK Niwka-Modrzejów Sosnowiec	5	Wybuch metanu i pyłu.	[20]
22 maja 1985	KWK Siemianowice Siemianowice Śląskie	6	Tąpnięcie.	[29]
11 września 1985	KWK Thorez Wałbrzych	5	Wyrzut skał i dwutlenku węgla.	[20]
22 grudnia 1985	KWK Wałbrzych Wałbrzych	18	Osobny artykuł: Katastrofa górnicza w kopalni Wałbrzych. Wybuch metanu.	[13][19]
25 czerwca 1986	KWK Bobrek Bytom	9	Tąpnięcie.	[29][30]
4 lutego 1987	KWK Mysłowice Mysłowice	17	Wybuch metanu i pyłu węglowego.	[20]
10 stycznia 1990	KWK Halemba Ruda Śląska	19	Osobny artykuł: Katastrofa górnicza w kopalni Halemba (1990). Wybuch metanu.	[8][13]
7 marca 1991	KWK Halemba Ruda Śląska	5	Tąpnięcie.	[29][31]
17 września 1993	KWK Miechowice Bytom	6	Tąpnięcie na głębokości 720 m.	[29][19][8]
11 września 1995	KWK Nowy Wirek Ruda Śląska	5	Tąpnięcie. Po 5 dniach wydobyto 4 żywych górników.	[29][19][31]
12 grudnia 1996	KWK Bielszowice Ruda Śląska	5	Tąpnięcie i wybuch metanu.	[29][8][19]
23/24 lutego 1998	KWK Niwka-Modrzejów Sosnowiec	6	Penetracja nieużywanego i pozbawionego tlenu wyrobiska.	[19][31]

XXI wiek

Data	Kopalnia	Liczba ofiar	Opis	Źródła
6 lutego 2002	KWK Jas-Mos Jastrzębie-Zdrój	10	Osobny artykuł: Katastrofa górnicza w KWK Jas-Mos Wybuch pyłu węglowego na głębokości 700 m.	[8][13]
21 listopada 2006	KWK Halemba Ruda Śląska	23	Osobny artykuł: Katastrofa górnicza w kopalni Halemba w 2006 Wybuch metanu i pyłu węglowego na głębokości 1030 m.	[8][13]
4 czerwca 2008	KWK Borynia Jastrzębie-Zdrój	6	Osobny artykuł: Katastrofa górnicza w kopalni Borynia Wybuch metanu.	[32][33]
18 września 2009	KWK Wujek-Ruch Śląsk Ruda Śląska	20	Osobny artykuł: Katastrofa górnicza w kopalni Wujek – Ruch Śląsk Zapłon i wybuch metanu na głębokości 1050 m.	[34][35][36]
6 października 2014	KWK Mysłowice-Wesoła Mysłowice	5	Wybuch metanu	[37]
29 listopada 2016	Zakłady Górnicze „Rudna” Polkowice	8	Wstrząs naturalny	[38]
5 maja 2018	KWK Zofiówka Jastrzębie-Zdrój	5	Osobny artykuł: Katastrofa górnicza w kopalni Zofiówka (2018) Tąpnięcie na głębokości 900 m pod ziemią.	[39][40][41][41]
20 kwietnia 2022	KWK Pniówek Pawłowice	16	Osobny artykuł: Katastrofa górnicza w kopalni Pniówek Wybuchy metanu na głębokości 1000 m pod ziemią	[42]
23 kwietnia 2022	KWK Zofiówka Jastrzębie-Zdrój	10	Osobny artykuł: Katastrofa górnicza w kopalni Zofiówka (2022) Wstrząs wysokoenergetyczny na głębokości 900 m i wyciek metanu
22 stycznia 2025	KWK Knurów-Szczygłowice Knurów	5	Zapłon metanu na głębokości 1050 m pod ziemią	[43]

Zobacz też

Zobacz multimedia związane z tematem: Katastrofy górnicze w Polsce

• Ratownictwo górnicze
• Wypadki kolejowe w Polsce