Loading AI tools
polski konstruktor Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Eugeniusz Zaus (ur. 15 czerwca 1889 w Krakowie, zm. 14 listopada 1969 w Poznaniu)[1][2] – polski konstruktor, inżynier budownictwa, wykładowca akademicki. Specjalista od konstrukcji żelbetowych.
Był synem kolejarza Jana i krawcowej Marii z Fischerów. Uczył się introligatorstwa po ukończeniu dwóch klas gimnazjum, a później pracował jako czeladnik. W 1908 w Wyższej Szkole Realnej w Krakowie zdał egzamin dojrzałości jako eksternista i jeszcze tego samego roku podjął studia na Politechnice Lwowskiej. Otrzymał półdyplom i w fabryce Hillera w Brnie rozpoczął praktykę i jednocześnie kontynuował studia na tamtejszej politechnice, a później w Pradze. Podczas I wojny światowej, od sierpnia 1914 do czerwca 1915 służył w Legionach Polskich, od kwietnia 1916 do listopada 1918 w wojsku austriackim na froncie rosyjskim. Od listopada 1918 do lutego 1919 przebywał w niewoli ukraińskiej. Od kwietnia 1919 do lipca 1920 służył w Wojsku Polskim.
W 1919 złożył w Brnie końcowy egzamin dyplomowy[1]. Uzyskał także prawo projektowania i kierowania robotami murarskimi. Dyplom nostryfikował w 1937 na Politechnice Warszawskiej[3].
W lipcu 1920 rozpoczął pracę dydaktyczną jako nauczyciel w Państwowej Szkole Budownictwa w Poznaniu, a od października 1922 do 1939 był wykładowcą na Wydziale Rolniczo-Leśnym Uniwersytetu Poznańskiego. Równocześnie od sierpnia 1922 do lutego 1932, w Zarządzie Miejskim w Poznaniu, pełnił funkcję inżyniera statyka i założył tam stację doświadczalną materiałów budowlanych, od lutego 1932 był naczelnikiem wydziału tamże.
Podczas II wojny światowej został wysiedlony do Warszawy, gdzie pracował jako kierownik Biura Budowy w Gazowni Miejskiej zdając tam egzamin na mistrza murarskiego. Uwięziony pod koniec wojny, ale zbiegł z transportu[1].
Po powrocie do Poznania w 1945 został mianowany naczelnikiem Wydziału Odbudowy Urzędu Wojewódzkiego i nadzwyczajnym komisarzem odbudowy miast i wsi województwa poznańskiego. W latach 1946–1968 dyrektor Zjednoczenia Przemysłu Materiałów Budowlanych w Poznaniu i naczelnik odbudowy województwa poznańskiego. Wówczas założył czasopismo „Materiały Budowlane”, zamieszczając w nim również i swoje artykuły[1]. W 1947 rozpoczął pracę naukowo–dydaktyczną w Szkole Inżynierskiej w Poznaniu obejmując wykłady ze statyki budowlanej. W 1950 uczestniczył w organizowaniu Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej, a w latach 1950–1952 był dziekanem Wydziału Budownictwa Lądowego oraz w latach 1952–1955 rektorem tej uczelni. W latach 1955–1956 prorektor Politechniki Poznańskiej do spraw Studiów wieczorowych[1]. W 1957 został docentem.
Zaprojektował konstrukcje następujących obiektów:
Był członkiem Komisji Nauk Technicznych Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, a także pełnił liczne funkcje polityczne i społeczne w PPS, następnie PZPR, Wojewódzkiej Radzie Narodowej, Naczelnej Organizacji Technicznej, Froncie Narodowym, Związku Nauczycielstwa Polskiego, Towarzystwie Przyjaźni Polsko-Radzieckiej[5]. Członek założyciel Polskiego Związku Inżynierów Budowlanych[6]. Był także prezesem Klubu Sportowego „Budowlani” (1947) oraz komandorem Yacht Klubu w Poznaniu[7].
Dwukrotnie żonaty. Po raz pierwszy z Marią Lorenc[7], od 19 marca 1932 z Krystyną z Kopystyńskich[3] (1906–1985), z którą miał syna Jana Stanisława (1935–2020)[5][8].
Został pochowany 18 listopada 1969 w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Junikowo w Poznaniu (AZ-P-55)[8].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.