Loading AI tools
polski arcybiskup rzymskokatolicki, generał brygady Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Jan Guzdek[1] (ur. 18 marca 1956 w Wadowicach) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk teologicznych, generał brygady Wojska Polskiego, rektor Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Krakowskiej w latach 2001–2004, biskup pomocniczy krakowski w latach 2004–2010, biskup polowy Wojska Polskiego w latach 2010–2021, administrator apostolski Ordynariatu Polowego Wojska Polskiego w latach 2021–2022, arcybiskup metropolita białostocki od 2021.
Józef Guzdek (2018) | |||
| |||
Kraj działania | |||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
18 marca 1956 | ||
Arcybiskup metropolita białostocki | |||
Okres sprawowania |
od 2021 | ||
Biskup polowy Wojska Polskiego | |||
Okres sprawowania |
2010–2021 | ||
Wyznanie | |||
Kościół | |||
Prezbiterat |
17 maja 1981 | ||
Nominacja biskupia |
14 sierpnia 2004 | ||
Sakra biskupia |
15 września 2004 | ||
Odznaczenia | |||
Data konsekracji |
15 września 2004 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość |
Kraków | ||||||
Miejsce | |||||||
Konsekrator | |||||||
Współkonsekratorzy | |||||||
|
Urodził się 18 marca 1956 w Wadowicach. W 1975 ukończył Liceum Ogólnokształcące im. Marcina Wadowity w Wadowicach i złożył egzamin dojrzałości. W latach 1975–1981 zdobywał formację w Metropolitalnym Wyższym Seminarium Duchownym w Krakowie[2]. Studiował również na Wydziale Teologicznym w Krakowie, które ukończył w 1981 z magisterium z teologii[3]. Święceń prezbiteratu udzielił mu 17 maja 1981 w katedrze na Wawelu kardynał Franciszek Macharski, arcybiskup metropolita krakowski[2][4]. W 1998 na Wydziale Teologicznym Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie na podstawie dysertacji Koncepcja narodu i jego wolności w kaznodziejskim przekazie ks. Hieronima Kajsiewicza uzyskał doktorat z nauk teologicznych[2]. W 2011 ukończył kurs oficerski w Wyższej Szkole Oficerskiej Wojsk Lądowych im. gen. Tadeusza Kościuszki we Wrocławiu[5].
Pracował jako wikariusz: w latach 1981–1983 w parafii św. Apostołów Piotra i Pawła w Trzebini, w latach 1983–1988 w parafii św. Klemensa w Wieliczce, a w latach 1988–1994 w parafii św. Anny w Krakowie[2]. W latach 1994–1998 pełnił funkcję prefekta w Wyższym Seminarium Duchownym Archidiecezji Krakowskiej[2], a w latach 2001–2004 piastował urząd rektora tego seminarium[6]. W latach 1998–2004 pełnił funkcję kierownika Studium Formacji Stałej dla kapłanów archidiecezji krakowskiej[2]. W latach 1998–2002 był redaktorem odpowiedzialnym diecezjalnego pisma „Notificationes”[7], a w latach 1999–2001 dyrektorem Wydawnictwa św. Stanisława BM Archidiecezji Krakowskiej[2]. Został powołany w skład rady kapłańskiej i kolegium konsultorów archidiecezji krakowskiej[3][7]. W 1999 został członkiem Sekcji Stałej Formacji Kapłańskiej przy Komisji Duchowieństwa Episkopatu Polski[3].
14 sierpnia 2004 papież Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym archidiecezji krakowskiej ze stolicą tytularną Treba[7][8]. Święcenia biskupie otrzymał wraz z Janem Zającem 15 września 2004 w sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach. Udzielił mu ich kardynał Franciszek Macharski, arcybiskup metropolita krakowski, w asyście arcybiskupa Józefa Kowalczyka, nuncjusza apostolskiego w Polsce, i arcybiskupa Stanisława Dziwisza, prefekta pomocniczego Domu Papieskiego[9]. Na swoje zawołanie biskupie przyjął słowa Tobie Panie zaufałem, pochodzące z hymnu Ciebie Boga wysławiamy i nawiązujące w treści do obrazu Jezu ufam Tobie[2][9]. W latach 2004–2010 sprawował urząd wikariusza generalnego archidiecezji. Przewodniczył krakowskiemu komitetowi organizacyjnemu podróży apostolskiej papieża Benedykta XVI do Polski w 2006 roku[2].
4 grudnia 2010 papież Benedykt XVI mianował go biskupem polowym Wojska Polskiego na miejsce zmarłego w katastrofie smoleńskiej biskupa Tadeusza Płoskiego[10][11][12]. Ingres do katedry polowej Wojska Polskiego w Warszawie odbył 19 grudnia 2010[13]. W 2011 Prezes Rady Ministrów RP powołał go w skład Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa[2]. 28 lipca 2015 prezydent RP Bronisław Komorowski mianował go na stopień generała brygady[14]. Akt mianowania odebrał 1 sierpnia 2015[15].
16 lipca 2021 papież Franciszek mianował go arcybiskupem metropolitą białostockim[16][17]. 3 września 2021 kanonicznie objął archidiecezję[18], a dzień później odbył ingres do archikatedry białostockiej[19]. Jednocześnie sprawował funkcję administratora apostolskiego ordynariatu polowego do czasu kanonicznego objęcia urzędu przez jego następcę[5], co nastąpiło 12 lutego 2022[20]. 29 czerwca 2022 w bazylice św. Piotra na Watykanie odebrał od papieża Franciszka paliusz, w trakcie uroczystości w imieniu nowych metropolitów złożył przysięgę wierności papieżowi i jego następcom[21]. Paliusz uroczyście został mu nałożony 25 września 2022 w archikatedrze białostockiej przez arcybiskupa Salvatore Pennacchia, nuncjusza apostolskiego w Polsce[22].
W ramach Konferencji Episkopatu Polski był wiceprzewodniczącym Rady ds. Apostolstwa Świeckich (2010–2021)[5], a także delegatem ds. Ruchu „Wiara i Światło” oraz Stowarzyszenia „Arka” (2006–2011)[23], ds. Duszpasterstwa Służby Celnej (2011–2017)[5], ds. Duszpasterstwa Policji (2011–2021), ds. Duszpasterstwa Straży Ochrony Kolei (2011–2021), ds. Duszpasterstwa Harcerzy (2011–2021) i ds. Duszpasterstwa Kombatantów (2011–2021)[24][25].
W 2011 jako współkonsekrator uczestniczył w sakrach biskupów pomocniczych diecezji Chicago Alberta Rojasa i Andrzeja Wypycha[4].
Postanowieniem prezydenta RP Andrzeja Dudy z 4 października 2019 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi[26].
W 2012 został odznaczony Złotym Medalem „Za Zasługi dla Pożarnictwa”[27], w 2013 Złotym Medalem za Zasługi dla Policji[28], a w 2018 niemieckim Krzyżem Honorowym Bundeswehry w Złocie[29]. W 2021 nadano mu Złotą Odznakę Honorową Wrocławia[30].
Uhonorowany został także Medalionem Pietą Miednoje 1940 (2016)[31], medalem okolicznościowym Rektora-Komendanta Akademii Sztuki Wojennej z okazji 100-lecia utworzenia Wyższej Szkoły Wojennej (2019)[32] i Medalem Stulecia Utworzenia Policji Państwowej (2019)[33].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.