Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

Gwiazdozbiór

obszar nieba o ściśle określonych granicach Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Gwiazdozbiór
Remove ads

Gwiazdozbiór (konstelacja z łac. constellatio, con od cum 'z [czym]' i stella 'gwiazda', gr. αστερισμός)[1] – określony obszar na sferze niebieskiej ustalony przez Międzynarodową Unię Astronomiczną. Gwiazdy wchodzące w skład gwiazdozbiorów nie są ze sobą zazwyczaj fizycznie związane, a ich bliskie położenie na niebie jest wywołane geometrycznym efektem rzutowania ich położeń na sferę niebieską.

Thumb
Pokaz o gwiazdozbiorach w planetarium Centrum Nauki Kopernik w Warszawie
Remove ads

Rys historyczny gwiazdozbioru

Podsumowanie
Perspektywa

Tradycja łączenia gwiazd w symboliczne kształty, które nazywamy asteryzmami, sięga niepamiętnych czasów starożytnych. Najstarsze zachowane wzmianki pochodzą z ok. 4000 lat p.n.e.

Około V wieku p.n.e. Babilończycy podzielili strefę nieba, w której odbywa się pozorny ruch słońca, najpierw na 6, a następnie na 12 odcinków, które nazwano zodiakiem. Ptolemeusz w swoim Almageście wyróżnił 48 konstelacji (z czego w dzisiejszym użyciu zachowano 47). Były to znane starożytnym konstelacje nieba północnego i częściowo równikowego (z kilkoma wyjątkami większych konstelacji południowych, jak: Centaur, Argo, Erydan czy Wieloryb).

Odkrycia geograficzne i podróże na południową półkulę wniosły od XV wieku duży wkład w poznanie południowej sfery nieba. W 1595 Pieter Keyser i Frederick de Houtman, w wyniku podróży na Sumatrę, oznaczyli 12 konstelacji południowych: Ptak Rajski, Żuraw, Mucha, Kameleon, Indianin, Trójkąt Południowy, Wąż Wodny, Złota Ryba, Paw, Feniks, Tukan, Ryba Latająca. Po raz pierwszy znalazły się one w atlasie Uranometria Johanna Bayera opublikowanym w roku 1603. Na początku XVII wieku Tycho Brahe wyodrębnił konstelację „Warkocz Bereniki” z gwiazdozbiorów Lwa i Panny. Gdański astronom Jan Heweliusz dodał w swoim dziele Firmamentum, wydanym po śmierci astronoma w roku 1690, 11 nowych gwiazdozbiorów, z czego 7 utrzymało się do dziś (Psy Gończe, Jaszczurka, Mały Lew, Ryś, Lis, Tarcza (Sobieskiego), Sekstant). Wreszcie w wyniku podróży na Przylądek Dobrej Nadziei w latach 1751 i 1753 francuski opat Nicolas-Louis de Lacaille dodał 14 konstelacji (Pompa, Rylec, Cyrkiel, Piec, Zegar, Góra Stołowa, Mikroskop, Węgielnica, Oktant, Malarz, Rzeźbiarz, Luneta, Kompas, Sieć). Podzielił też na trzy części (Rufa, Żagiel, Kil) znaną starożytnym konstelację Argo.

Ostateczny podział sfery niebieskiej na 88 gwiazdozbiorów oraz ich granice zatwierdziła w roku 1930[2][3] Międzynarodowa Unia Astronomiczna.

Remove ads

Zestawienie gwiazdozbiorów

Thumb
Gwiazdozbiory nieba północnego (według Encyklopedii Orgelbranda z r. 1900)

Gwiazdozbiory okołobiegunowe północne

Więcej informacji Nr, Rektascensja ...

Gwiazdozbiory zimowe

Więcej informacji Nr, Rektascensja (06h-12h) ...

Gwiazdozbiory wiosenne

Więcej informacji Nr, Rektascensja (12h-18h) ...

Gwiazdozbiory letnie

Więcej informacji Nr, Rektascensja (18h-00h) ...

Gwiazdozbiory jesienne

Więcej informacji Nr, Rektascensja (00h-06h) ...

Gwiazdozbiory okołobiegunowe południowe

Więcej informacji Nr, Rektascensja ...
Remove ads

Zobacz też

Przypisy

Loading content...

Linki zewnętrzne

Loading content...
Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads