Loading AI tools
Gorzekały (niem. Gorzekallen, 1938–1945 Gortzen) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Orzysz[4][5].
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Sołectwo |
Wierzbiny |
| Liczba ludności (2011) |
10[1] |
| Strefa numeracyjna |
87 |
| Kod pocztowy |
12-230[2] |
| Tablice rejestracyjne |
NPI |
| SIMC |
0763778 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu piskiego  | |
Położenie na mapie gminy Orzysz  | |
 53°45′02″N 22°02′29″E[3] | |
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
W dokumentach krzyżackich: Gorsikallen.[6]
Później utrwaliła się nazwa Gorzekallen[7].
Na mapie Districtus Reinensis (1663) Józefa Naronowicza-Narońskiego – Gorzykały[8].
16 lipca 1938 ówczesne niemieckie władze Prus Wschodnich dokonały zmiany historycznej nazwy Gorzekallen na Gortzen[7].
Rozporządzeniem Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 października 1948 r. nadano miejscowości obowiązującą nazwę Gorzekały[9].
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0763784 | Koźle-Leśniczówka | część wsi |
Wolne dobro w Gorzekałach zostało lokowane na prawie magdeburskim dla obojga płci w roku 1542, po tym, kiedy to starosta ryński Jerzy von Diebes (Georg von Diebes) sprzedał za 144 grzywny[10] Michałowi, Adamowi i Maciejowi Gorzekałom (Michall, Adam, Mazay Gorzikalla)[11] z Zalesia w starostwie jańsborskim (piskim), 6 łanów w pobliżu starego pieca smolnego Lipińskich[10] (alten Pechoffen Lipianken)[12], (alten Pechofen Lipiansken)[11] między Orzyszem, a Drygałami. Bracia Gorzekałowie otrzymali też zezwolenie na karczmę (istniała w spisie z 1564 roku), a całość dóbr zwolniono z opłat czynszowych na 5 lat. Po okresie wolnizny musieli jednak płacić 6 grzywien Freygeldu i płużne w wysokości 3 korców żyta i tej samej ilości pszenicy.
Gorzekały należały do parafii w Klusach, administracyjnie podlegały rewirowi w Skomacku.
W 1857 roku wieś liczyła 79 mieszkańców. We wsi działała rakarnia, której właścicielem był Paul. Urząd sołtysa w tym czasie pełnił Rostejus[13].
W 1933 roku Gorzekały liczyły 156 mieszkańców. Według spisu powszechnego z maja 1939 roku we wsi mieszało 176 osób.[7]
W 1954 r. w Gorzekałach przebywał Jarosław Iwaszkiewicz - zatrzymał się w pokoiku urządzonym przez Wiesława Kępczyńskiego (wychowanek J. Iwaszkiewicza). W czasie pobytu w Gorzekałach Iwaszkiewicz pracował m.in. nad utworami: Chopin, Ze wspomnień.
W latach pięćdziesiątych XX wieku część gruntów wsi Gorzekały przejęło Ludowe Wojsko Polskie na potrzeby pobliskiego poligonu. We wsi utworzono Wojskowe Gospodarstwo Rolne (nie istnieje). Wieś prawie opustoszała. Obecnie znajdują się w niej dwa gospodarstwa.
Zabytki ujęte w gminnej ewidencji zabytków:
- Dawny cmentarz ewangelicki[14].
Obecnie położony na terenie poligonu. Najstarszy zachowany nagrobek z 1929 roku.
- Dawny cmentarz ewangelicki, założony w połowie XIX wieku[15].
Na cmentarzu znajduje się kwatera wojenna z okresu I wojny światowej. Według zachowanych inskrypcji, jest miejscem spoczynku trzech nieznanych żołnierzy armii rosyjskiej †1914-15[16].
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
