Loading AI tools
polski aktor, reżyser Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
ⓘBogusław Linda (ur. 27 czerwca 1952 w Toruniu) – polski aktor, reżyser, scenarzysta teatralny i filmowy, komik i pedagog.
 Bogusław Linda (2018) | |
| Data i miejsce urodzenia |
27 czerwca 1952 |
|---|---|
| Zawód |
aktor, reżyser, scenarzysta |
| Współmałżonek | |
| Lata aktywności |
od 1973 |
| Odznaczenia | |
  | |
 | |
Bywa określany „jednym z najpopularniejszych polskich aktorów filmowych”[1], uchodzi także za „idola młodzieży lat 90.”[2] i „idola pokolenia »„Solidarności”«”[3]. Występował w filmach twórców, takich jak Krzysztof Kieślowski, Agnieszka Holland, Andrzej Wajda, Maciej Ślesicki, Patryk Vega i Władysław Pasikowski. Współzałożyciel i wykładowca Warszawskiej Szkoły Filmowej.
Urodził się 27 czerwca 1952 w Toruniu[4], gdzie ukończył II Liceum Ogólnokształcące. W 1975 ukończył studia w Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie[4], w spektaklu dyplomowym Szewcy zagrał Sajetana[5].
Podczas studiów nawiązał współpracę z krakowskim Teatrem Starym, w którym debiutował w 1975 rolą Teofila Dąbrowskiego w Białych ogrodach w reżyserii Romany Próchnickiej[5], grał też młodego oficera w Warszawiance Stanisława Wyspiańskiego w reż. Henryka Tomaszewskiego i Mikołka w Zbrodni i karze Fiodora Dostojewskiego w reż. Macieja Prusa[6][5]. W latach 1978–1981 grał w Teatrze Współczesnym we Wrocławiu w sztukach, takich jak Czarodziejska góra Thomasa Manna czy Ameryka Franza Kafki[5]. W 1979 zadebiutował jako reżyser teatralny spektaklem Szelmostwa Skapena Moliera, wystawianym przez wrocławską PWST[7]. W latach 1980–1983 był aktorem warszawskiego Teatru Studio[8][7].
Na ekranie debiutował w 1973 rolą halabardnika w serialu Czarne chmury. Następnie zagrał w polsko-norweskim filmie Haakona Sandoya Dagny (1976)[7]. Jego pierwszą ważną rolą był anarchista Gryziak w Gorączce (1980) w reż. Agnieszki Holland[9], u której następnie zagrał kalekę w Kobiecie samotnej (1981)[10]. Ponadto wcielił się w Dzidka w Człowieku z żelaza (1981) Andrzeja Wajdy, Witka Długosza w Przypadku (1981) Krzysztofa Kieślowskiego i Klemensa Króla w Matce Królów (1982) Janusza Zaorskiego, bohaterów „naznaczonych egzystencjalnym niepokojem, zmuszonych do beznadziejnych zmagań z wrogą rzeczywistością”[11]. Również w 1982 wyjechał na kilka miesięcy do Paryża, gdzie pracował przy filmie Wajdy Danton (1983), w którym zagrał Louis de Saint-Justa[12].
Aktorskie emploi wrażliwca próbował przełamać w filmie Jacka Bromskiego Zabij mnie glino (1987), w którym zagrał groźnego przestępcę Jerzego Malika. W 1988 zadebiutował jako reżyser, tworząc krótkometrażowy film Koniec (1990). Następnie wyreżyserował Seszele (1991)[13].
W 1992 wcielił się w postać Franza Maurera, esbeka z zasadami, w Psach Władysława Pasikowskiego. Ta rola ukształtowała wizerunek Lindy jako cynicznego „twardziela”[14]. Ugruntowały go role w filmach Psy 2 (1994), Sara (1997), Pułapka (1997) i Demony wojny według Goi (1998). W filmie Sara dodatkowo udowodnił talent wokalny, śpiewając własną interpretację piosenki Leonarda Cohena „I’m Your Man”[15]. Ponadto w latach 90. uznanie krytyki przyniosły mu role sztukmistrza Stygmy w Jańciu Wodniku (1993) Jana Jakuba Kolskiego, Michała Suleckiego, ojca walczącego o prawo wychowywania swojej córki w Tacie (1995) Macieja Ślesickiego, księdza Robaka w Panu Tadeuszu (1999) Andrzeja Wajdy oraz Ryśka Rudego w komedii wojennej Złoto dezerterów (1998) Janusza Majewskiego. W 1996, podczas Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach, odcisnął dłoń na Promenadzie Gwiazd.
W 1998 zrealizował dla Telewizji Polskiej serial dokumentalny Projekt X[16], składający się z 13 reportażów nagranych przez aktora podczas podróży po świecie[17].
W 2001 zagrał gangstera Alexa w filmie Władysława Pasikowskiego Reich, Petroniusza w filmie Jerzego Kawalerowicza Quo Vadis i policjanta w filmie drogi Sezon na leszcza. W 2002 nagrał piosenkę „Gdzie mam szukać cię” wspólnie z ukraińską skrzypaczką Assią Akhat. Jesienią 2002 na antenie TVN prowadził talk-show Co ty wiesz o gotowaniu, czyli Linda w kuchni[18]. Program został zdjęty z ramówki po sześciu odcinkach z powodu niskiej oglądalności[19].
W 2005 zagrał rolę komediową w filmie Czas surferów, a także wystąpił w serialach komediowych Dziki i Dziki 2: Pojedynek, a także nagrał album studyjny pt. Las putas melancólicas z zespołem Świetliki. W 2006 wystąpił w polsko-amerykańskim westernie Letnia miłość, a także nakręcił film Jasne błękitne okna, w którym zagrał u boku Joanny Brodzik i Beaty Kawki. W 2009 zagrał podrywacza Cezarego w komedii Wojciecha Wójcika Randka w ciemno. 5 października 2009 z rąk sekretarza stanu w MKiDN Piotra Żuchowskiego odebrał Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[20].
1 kwietnia 2011 premierę kinową miał film Macieja Ślesickiego Trzy minuty. 21:37, w którym wcielił się w rolę malarza. 19 kwietnia 2012 weszła do teatrów w Warszawie wyreżyserowana przez niego sztuka pt. Merlin Mongoł, będąca jego debiutem reżyserskim w sztuce teatralnej.
16 maja 2014 został odznaczony, a 26 maja tego samego roku – udekorowany Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi dla polskiej kultury, za osiągnięcia w pracy artystycznej i twórczej, i działalności społecznej”[21][22]. Został również uhonorowany w Alei Gwiazd w swym rodzinnym mieście Toruniu, gdzie na Rynku Staromiejskim odsłonił drugą z serii „katarzynek” – podpisów słynnych torunian.
Ostatnio aktor występuje w filmach Patryka Vegii i Władysława Pasikowskiego.
Wystąpił w prowadzonej w 2003 roku kampanii Pij mleko! Będziesz wielki[23]. W listopadzie 2017 wziął udział w akcji „Ramię w ramię po równość” Kampanii Przeciw Homofobii[24].
Jest synem Aliny Lindy, profesor uniwersyteckiej[16]. Aktor chroni swoją prywatność i rzadko udziela wywiadów[25] i informacji o życiu osobistym. W młodości cieszył się powodzeniem u kobiet, w środowisku aktorskim słynął z romansów[26][27]. W 2000 wziął ślub z Lidią Popiel, którą poznał na planie filmu Kroll. Mają córkę Aleksandrę (ur. 1992). Z poprzedniego małżeństwa ma dwóch synów: bliźniaków Mikołaja i Michała (ur. 1979)[28].
Pasjonuje się jeździectwem i łowiectwem. Uznawany jest za dobrego myśliwego i świetnego strzelca[29].
![Thumb](#/media/Plik:Autogramm_von_Boguslaw_Linda_Dziękuje_z_planu_"Crimen"_-_Boguslaw_Linda.jpg)
Wystąpił w kampaniach reklamowych sieci restauracji fast food Burger King[32], producenta dżinsów Americanos[32], Powszechnego Towarzystwa Emerytalnego Winterthur[32], marki telewizyjnych kanałów filmowych Cinemax[32], suplementu diety Pharmaton Geriavit[32], producenta wódki Bols Platinum[32], marki samochodowej Renault[32] i papierosów West.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
