Alicja w Krainie Czarów (film 2010)

Alicja w Krainie Czarów (ang. Alice in Wonderland) – amerykański film fantasy z 2010 w reżyserii Tima Burtona, stanowiący filmową adaptację powieści Alicja w Krainie Czarów i Po drugiej stronie lustra Lewisa Carrolla. W roli tytułowej wystąpiła Mia Wasikowska, Johnny Depp jako Szalony Kapelusznik, Helena Bonham Carter jako Czerwona Królowa, Anne Hathaway jako Biała Królowa oraz Alan Rickman jako Absolem.

Ten artykuł dotyczy filmu z 2010 roku. Zobacz też: inne znaczenia terminu Alicja w Krainie Czarów.

Alicja w Krainie Czarów

Alice in Wonderland

logo filmu
Gatunek	fantasy przygodowy familijny
Rok produkcji	2010
Data premiery	5 marca 2010
Kraj produkcji	Stany Zjednoczone
Język	angielski
Czas trwania	108 minut
Reżyseria	Tim Burton
Scenariusz	Lewis Carroll (powieść) Linda Woolverton
Główne role	Mia Wasikowska Johnny Depp Anne Hathaway Helena Bonham Carter Crispin Glover
Muzyka	Danny Elfman
Zdjęcia	Dariusz Wolski
Scenografia	Robert Stromberg Karen O’Hara
Kostiumy	Colleen Atwood
Montaż	Chris Lebenzon
Produkcja	Richard D. Zanuck Joe Roth Suzanne Todd Jennifer Todd
Wytwórnia	Walt Disney Pictures Roth Films Team Todd The Zanuck Company
Dystrybucja	Buena Vista Pictures Distribution
Budżet	200 mln USD[1]
Kontynuacja	Alicja po drugiej stronie lustra
Nagrody
2 Oscary (za kostiumy i scenografię)
Strona internetowa

Premiera filmu w Polsce odbyła się 5 marca 2010^[2]. Film w wybranych kinach był dostępny w wersji Disney Digital 3D, IMAX 3D oraz RealD 3D. Postacie dubbingowali m.in. Cezary Pazura, Małgorzata Kożuchowska, Katarzyna Figura, Bartłomiej Topa, Jan Peszek czy Małgorzata Braunek. Głos Alicji podłożyła Marta Wierzbicka.

2 marca 2010 odbyła się premiera albumu promującego film Tima Burtona, Almost Alice, m.in. z singlem Alice autorstwa Avril Lavigne.

Serwis Rotten Tomatoes przyznał filmowi wynik 51%^[3].

Sequel filmu, zatytułowany Alicja po drugiej stronie lustra, miał premierę 10 maja 2016 roku^[4].

Fabuła

Kiedy Alicja była małą dziewczynką, pobiegła za Białym Królikiem, wpadła do jego nory i znalazła się w fantastycznym i nieco dziwacznym świecie zwanym Krainą Czarów, gdzie żyją bajkowe stwory, mówiące zwierzęta i śpiewające kwiaty, a mieszkańcy obchodzą nieurodziny. Teraz Alicja ma już 19 lat i powraca do tej niezwykłej krainy, nic nie pamiętając z poprzedniej wizyty^[5]. Dochodzi do tego, gdy Alicja ucieka tuż przed swoimi zaręczynami. Biegnąc przez las zauważa głęboką norkę, zagląda w jej głąb i wpada do magicznej krainy. Okazuje się jednak, że Kraina Czarów również się zmieniła. Pod jej nieobecność Czerwona Królowa umocniła swoją władzę i nadal sprawuje rządy silną ręką; sprawuje również kontrolę nad smokiem Żaberzwłokiem. Natomiast klasyczny już Biały Królik nadal się spieszy myśląc, że się już dawno spóźnił.

Obsada

Postacie ze świata rzeczywistego Mia Wasikowska jako Alicja Kingsleigh Mairi Ella Challen jako 6-letnia Alicja Lindsay Duncan jako Helen Kingsleigh Marton Csokas jako Karol Kingsleigh Leo Bill jako Hamish Ascot Tim Pigott-Smith jako lord Ascot Geraldine James jako lady Ascot Frances de la Tour jako ciocia Imogene Jemma Powell jako Małgorzata Manchester z d. Kingsleigh John Hopkins jako Lowell Manchester Eleanor Tomlinson jako Fiona Chataway Eleanor Gecks jako Faith Chataway

Postacie z Krainy Czarów Johnny Depp jako Szalony Kapelusznik Helena Bonham Carter jako Czerwona Królowa Anne Hathaway jako Biała Królowa Crispin Glover jako Skazeusz, Walet Kier Michael Sheen jako Biały Królik (głos) Alan Rickman jako Gąsienica Absolem (głos) Stephen Fry jako Kot z Cheshire (głos) Matt Lucas jako Dyludyludi i Dyludyludam Paul Whitehouse jako Marcowy Zając (głos) Barbara Windsor jako Mysz Mniamałyga (głos) Timothy Spall jako Bernard (głos) Christopher Lee jako Żaberzwłok (głos) Michael Gough jako Ptak Dodo (głos) Imelda Staunton jako kwiat (głos)

Wersja polska

Tłumaczenie

Chociaż w momencie premiery filmu książkowa Alicja w krainie czarów dostępna była w przekładach dziewięciu tłumaczy, odpowiedzialny za polskie dialogi Jan Jakub Wecsile nie opierał się na żadnym z nich, sam tłumacząc wymyślone przez Carrolla nazwy. Przykładowo vorpal sword, w najpopularniejszym polskim przekładzie autorstwa Macieja Słomczyńskiego nazywany migbłystalnym mieczem, w filmie nazywany jest turpim koncerzem, a Jabberwocky – Żaberzwłokiem (Dżabbersmokiem u Słomczyńskiego).

Obsada wersji polskiej

• Postacie ze świata rzeczywistego:
  • Marta Wierzbicka – Alicja Kingsleigh
  • Anna Dereszowska – Małgorzata Kingsleigh
  • Małgorzata Braunek – Helen Kingsleigh
  • Barbara Wrzesińska – Lady Ascot
  • Aleksander Bednarz – Lord Ascot
  • Halina Łabonarska – ciocia Imogene
  • Piotr Kozłowski – Karol Kingsleigh
• Postacie z Krainy Czarów:
  • Cezary Pazura – Szalony Kapelusznik
  • Katarzyna Figura – Czerwona Królowa
  • Małgorzata Kożuchowska – Biała Królowa
  • Bartłomiej Topa – Skazeusz, Walet Kier
  • Jan Wecsile –
    • Dyludyludi,
    • Dyludyludam
  • Krzysztof Dracz – Biały Królik
  • Jadwiga Jankowska-Cieślak – Mysz Mniamałyga
  • Jan Peszek – Kot z Cheshire
  • Miłogost Reczek – Gąsienica Absolem
  • Grzegorz Pawlak – Marcowy Zając
  • Franciszek Pieczka – Żaberzwłok
  • Włodzimierz Bednarski – Ptak Dodo

Dochód

Podczas oficjalnej premiery Alicji w Krainie Czarów 5 marca 2010 film zarobił ponad 116 mln dolarów amerykańskich, co dało mu najlepszy wynik wiosny wszech czasów. Wpływy z tytułu sprzedanych biletów w sumie wyniosły 1 024 299 224 dolarów^[6], co dało mu drugie miejsce (po Toy Story 3) spośród najbardziej kasowych filmów 2010 roku, i 43. pozycję na liście najbardziej dochodowych filmów w historii kina. Należy do produkcji wytwórni Walt Disney Pictures z dochodem ponad miliarda dolarów, obok filmów Piraci z Karaibów: Skrzynia umarlaka (2006) i Toy Story 3 (2010).

Soundtrack

Alice in Wonderland Original Motion Picture Soundtrack

1. „Alice’s Theme”
2. „Little Alice”
3. „Proposal/Down the Hole”
4. „Doors”
5. „Drink Me”
6. „Into the Garden”
7. „Alice Reprise #1"
8. „Bandersnatched”
9. „Finding Absolem”
10. „Alice Reprise #2"
11. „The Cheshire Cat”
12. „Alice and Bayard’s Journey”
13. „Alice Reprise #3"
14. „Alice Escapes”
15. „The White Queen”
16. „Only a Dream”
17. „The Dungeon”
18. „Alice Decides”
19. „Alice Reprise #4"
20. „Going to Battle”
21. „The Final Confrontation”
22. „Blood of the Jabberwocky”
23. „Alice Returns”
24. „Alice Reprise #5"

Almost Alice

Osobny artykuł: Almost Alice.

Wyróżnienia

Oscary 2010

• najlepsza scenografia i dekoracja wnętrz – Robert Stromberg (scenografia) i Karen O’Hara (dekoracja wnętrz) (nagroda)
• najlepsze kostiumy – Colleen Atwood (nagroda)
• najlepsze efekty specjalne – Ken Ralston, David Schaub, Carey Villegas i Sean Phillips (nominacja)

Złote Globy 2010

• najlepszy film komediowy – Tim Burton (nominacja)
• najlepszy aktor w filmie komediowym – Johnny Depp (nominacja)
• najlepsza muzyka – Danny Elfman (nominacja)

BAFTA 2010

• najlepsze kostiumy – Colleen Atwood (nagroda)
• najlepsza charakteryzacja i fryzury – Valli O’Reilly i Paul Gooch (nagroda)
• najlepsza muzyka – Danny Elfman (nominacja)
• najlepsze efekty specjalne – Ken Ralston, David Schaub, Sean Phillips i Carey Villegas (nominacja)
• najlepsza scenografia – Robert Stromberg i Karen O’Hara (nominacja)

Satelita 2010

• najlepsze kostiumy – Colleen Atwood (nagroda)
• najlepsze efekty specjalne – Ken Ralston, Dave Schaub, Carey Villegas i Sean Phillips (nagroda)
• najlepsza scenografia i dekoracje wnętrz – Robert Stromberg i Stefan Dechant (nominacja)
• najlepszy film animowany lub produkcja wykorzystująca live-action (nominacja)
• najlepsza piosenka – Avril Lavigne, Alice (nominacja)

Przypisy

1. Alice in Wonderland (2010) (2010) – Box Office Mojo.
2. Tim Burton i Alicja w krainie czarów. Są zdjęcia z planu. stopklatka.pl, 2008-09-28. [dostęp 2010-01-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-07-10)]. (pol.).
3. Alice in Wonderland (2010) - Rotten Tomatoes
4. Alice in Wonderland: Through the Looking Glass w bazie IMDb (ang.)
5. Alicja w Krainie Czarów w bazie Filmweb
6. 'Alice in Wonderland’ Tops $1 Billion Worldwide. getthebigpicture.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-04)]. – Get The Big Picture, 26.05.2010 [dostęp 31 maja 2010].

Linki zewnętrzne

• Alicja w Krainie Czarów w bazie IMDb (ang.)
• Alicja w Krainie Czarów w bazie Filmweb
• Alicja w Krainie Czarów w Internetowej Bazie Filmowej (fdb.pl)
• DisneyPictures.com/aliceinwonderland (ang.) – oficjalna strona filmu

Kontrola autorytatywna (film):

• VIAF: 174883897, 293356698
• LCCN: no2010015477
• GND: 7691842-7
• BnF: 16191897p
• NKC: unn2010573016

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: topic/Alice-in-Wonderland-film-by-Burton