Loading AI tools
rabin, poseł do Sejmu polskiego Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Abraham Cwi Perlmutter, także Abram Hirsz Perlmutter (hebr. אברהם צבי פערלמוטטער; ur. 29 lub 30 maja 1843[1] w Łęczycy, zm. 5 czerwca 1930 w Warszawie) – rabin, wirylista Rady Stanu Królestwa Polskiego, poseł do polskiego Sejmu Ustawodawczego (1919-1922).
Urodził się w Łęczycy w ortodoksyjnej rodzinie żydowskiej, jako syn chazana i kompozytora Lejzera Perlmuttera (1807–1887) i Chaji z domu Lubcza. Miał czworo rodzeństwa: Mojżesza (1838–1920), Arje Symchę (1848–1924), Icchaka (1856–1896) i Gitlę.
Zdobył wykształcenie religijne i w 1861 został rabinem Łęczycy. Według niektórych źródeł uczestniczył w powstaniu styczniowym. Od 1861 pełnił kolejno funkcję rabina w Oświęcimiu, Będzinie, Raciążu i Pabianicach. W 1886 został rabinem Radomia, gdzie z racji wielkiego autorytetu w gminie żydowskiej nadano mu miano Radomskiego Rabina (Radomer Raw). Sprawował tę funkcję do 1902. W 1901[2] lub 1902 został przewodniczącym rabinatu warszawskiego i tamtejszego sądu rabinackiego. Przez wiele lat wchodził w skład zarządu warszawskiej gminy żydowskiej.
Jako wirylista reprezentował ludność żydowską w Radzie Stanu Królestwa Polskiego (miejsce w Radzie przysługiwało mu jako najstarszemu wiekiem członkowi warszawskiego rabinatu). Współzałożyciel ortodoksyjnej partii Agudat Israel, z jej listy wyborczej został wybrany do Sejmu Ustawodawczego z okręgu lubelskiego. Był członkiem (1919–1922) Wolnego Związku Posłów Narodowości Żydowskiej. Jako poseł domagał się zrównania Żydów zarówno w prawach, jak i obowiązkach obywatelskich oraz przyznania autonomii gminom żydowskim. Odwiedzał Palestynę i kraje europejskie, zarówno jako reprezentant narodowości żydowskiej, jak i odrodzonej niepodległej Polski, organizował zbiórki środków na działalność charytatywną oraz żydowskie szkoły religijne (jesziwy). Jako jeden z 10 posłów na Sejm Ustawodawczy z województwa lubelskiego, był członkiem Wojewódzkiego Komitetu Obrony Narodowej w Lublinie w 1920[3].
Był autorem rozpraw talmudycznych, m.in. Demeszek Eliezer i Erec Cwi.
Cieszył się szacunkiem wielu środowisk, był wielokrotnie zapraszany na spotkania dyplomatyczne, kontaktował się z arcybiskupem warszawskim Aleksandrem Kakowskim.
Zmarł w wieku 87 lat. Został pochowany na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie (kwatera 1, rząd 5)[4][5]. W uroczystym pogrzebie z udziałem kilkunastu tysięcy osób uczestniczyli obok delegacji gmin żydowskich także przedstawiciele władz państwowych. Rabin Perlmutter został odznaczony pośmiertnie krzyżem Orderu Odrodzenia Polski.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
